|
2011
|
|
|
Laburpena. diglosia egoera ezaugarritzen
|
duten
faktore nagusiak ez dira euskal herriko hizkuntza egoeran atzematen. euskal herrian bizitzen ari garen hizkuntza egoera ez da diglosia motakoa, beraz. euskal herriko hizkuntza egoera definizio berritua bilatu behar dugu. eginkizun horretan soziolinguistika jakintza alorreko oinarrizko terminologia adostua izatea behar beharrezkoa da. euskara, soziolinguistikaren ikuspegitik, zer hizkuntza mota de... • Hitz gakoak:
|
|
2013
|
|
|
1 Erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak hauek dira
|
|
|
Erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak hauek dira: elkarrizketetako partaide kopurua, ezagutza, leialtasun maila eta trinkotzemaila.
|
|
2015
|
|
|
6 Euskararen erabileran eragina
|
duten
faktore nagusiak: 1, 2, 3, 4, 5, 8 eta 10 dira.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza soziologiaren eta horren baitako demolinguistikaren perspektibatik zehaztapen argia egin da inoiz Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik, V. Inkesta soziolinguistikoaren lanketan jardundako lantalde teknikoaren eskutik seguruenik. Iparraldeko egoeraz ari delarik, adibidez, euskararen erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak euskaldunen dentsitatea harreman sarean, eta euskaraz egiteko erraztasuna direla zehazten da bertan226 Bi faktore horiez gain, badira beste batzuk ere eragina dutenak, hala nola, lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa. Faktore horiek guztiek fluktuazio jakingarriak dituzte jardungune batetik bestera227"
|
|
2017
|
|
|
Zentsuak eta erroldak Modernitatean banakoak zenbatzeko, aletzeko eta antolatzeko asmatu ziren. ...inguruneak eragiten diola. inkesta soziolinguistiko batean ingurunetik abiatzen ez bagara, ingurunea behin eta berriro agertuko zaigu atzeko atetik. ezin da ahaztu edo baztertu euskara erabiltzea jokaera soziala dela, inguru sozial jakinetan egiten dena, beste hiztunekin egiten dena, elkarrekintzetako jardunetan egiten dena. hala ere, 2011ko inkestan irakurtzen dugu euskararen erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak harreman sarean dagoen euskaldunen dentsitatea eta euskaraz egiteko erraztasuna direla (beste hauek ere aipatzen ditu: lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa) (V inkesta Soziolinguistikoa, 2013:
|
|
|
adina, sexua, hizkuntza gaitasuna, 1 edo 2 hizkuntza, erraztasun erlatiboa, euskaldun dentsitatea eremu bakoitzean... bukatzeko, neurketa hauetan ateratako emaitza esanguratsuenak aipatuko ditut. lan honetan, azterketa eremua hondarribia denez, eaeko 2016ko datuak hartu ditut kontuan6: ...6k erabiltzen du euskara, horietatik %20, 5ek gaztelania bezainbeste edo gehiago(" erabilera trinkoa" deiturikoa7); erabilera eremu guztietan egin du gora erabilerak (etxean, eremu hurbilean eta eremu formalean), eta bereziki udal eta osasun zerbitzuetan; eta zenbat eta gazteagoak izan, erabilera handiagoa da (orain 25 urte aurkakoa zen). halaber, interesgarria da erabilera baldintzatzen
|
duten
faktore nagusienak zein diren jakitea (2016ko txosten osoaren faltan, datu hauek 2011ko inkesta Soziolinguistikotik atera dira): hizkuntza horretan (euskaraz ala erdaraz) aritzeko erraztasuna, batetik; eta, bestetik, euskaldunen dentsitatea harreman sarean (etxean, lagunartean...). 8
|
|
2018
|
|
|
" Euskararen erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak" aztertu ditu Jon AizBelen Uranga – Hitzaurre gisa puruak zenbakiaren bigarren artikuluan. Euskalgintzan ari garenon artean denok partekatzen dugun kezka da ezagutzaren datuak kontuan izanda aurreikusi genezakeen erabileraren eta erabilera errealaren arteko tartea.
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Jon Aizpurua Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Jon Aizpurua Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Beraz, esan daiteke euskararen erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak harreman sarea eta erraztasuna direla.
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Jon Aizpurua Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Euskararen era bilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Jon Aizpurua Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak da. Egia da azken urteotan gero eta familia eredu gehiago ditugula, eta horren ondorioz, familiako kideen arteko harreman motak ere ugaldu egin direla.
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Jon Aizpurua Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Euskaraz erabiltzeko aukerak areagotuz gora egiten du euskararen erabilerak, eta euskara erabiltzeak handitu egiten du euskaraz hitz egiteko erraztasunak. bilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak – Jon Aizpurua Espin
|
|
|
Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Jon Aizpurua Espin – Euskararen erabilera eta erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak
|
|
|
Ondoren, euskararen erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusiak aztertuko dira, eta faktore horien arabera euskaldunaren ezaugarriak nola aldatu diren azalduko da.
|
|
|
7 Modu askotara sailkatu eta multzokatu dira faktoreak Modu integratu ala isolatuagoan, hiztunaren inguruneari dagozkion faktoreekin batera, hiztunaren beraren motibazioa, hizkuntza ideologia eta gaitasun objektibo zein subjektiboa dira hiztunaren hizkuntza hautua baldintzatuko
|
duten
faktore nagusitako batzuk (Coyos, 2007, 2009; Mart� nez de Luna, 2004). Faktore horiek elkarreraginean artikulatzen dira, noski, eta erabilerak berak ere berrelikatzen ditu aipatu faktoreak.
|
|
2023
|
|
|
24 Aldagai hau ARRUE ikerketak ere kontuan izan du ikasleek egiten duten euskararen erabileran aldagai eraginkorra delako (Martinez de Luna et al. 2013, 23). Era berean, Inkesta Soziolinguistikoak ere beretsi du euskararen erabileran eragiten
|
duten
faktore nagusienetakoak erraztasuna eta harreman sareak direla (Eusko Jaurlaritza 2023, 11).
|