|
2000
|
|
|
Hartaz, ondokoa geratzen zaigu galdetzeko: nazio burujabe, demokratiko etaindependenteen modura Euskal Herriak egun batean bere eskubideak bete ditzan, nazionalistak direla aitortzen
|
duten
euskal herritar horietatik zenbat daude prestzertxobait arriskatzeko. Herri honen etorkizuna, nire irudiko, ez du alderdien artekodesberdintasunen auziak erabakiko, galdera horri emanen zaion erantzunak baizik.
|
|
2002
|
|
|
Gogoan dut behinola ikastolen aldeko mugimendua gerarazteko erabilitako ghettizazioaren" arriskua", denboraz boomerang modura itzuli dena, batetik erdararen erresuma zen eskola publiko/ pribatua poliki poliki gero eta euskaldunagoa izatera eraman duena, eta azkenean euskarari ateak zabaldu nahi izan ez dizkionAeredua ghetto arriskuan jarri duena. Izan ere, eredu euskaldunaren premia egon baita elebitasuna premiatzat hartzeko, euskara guztion eskubidea baita —baita euskara ikasi nahi ez
|
duten
euskal herritarrena ere—, eta ez elebidunen guraria betetzeko bidea. Praktika aipatu dugunez, bestalde, ez dago tokitik kanpo esatea ezen aukera hori egin dutela arrakastaz hizkuntza bi edo gehiago dituzten herrialde batzuetan, unibertsitateak bikoiztuz, eta hizkuntza minorizatuari zor zitzaizkion unibertsitateak eratuz (Flandria, Quebec, etab.). Eta, nik dakidala, herrialde aurreratutzat dauzkagu horiek.
|
|
2007
|
|
|
Orain berriz, musika saioetarako bereziki egokituriko auditorioak dituzte; besteak beste, Kursaal (Donostia), Euskalduna (Bilbo) eta Baluarte (Iruñea) aretoak. Musikarien aldetik ere geroz eta gehiago dira plaza lortzen
|
duten
euskal herritarrak: «Euskal Herrian azken urteetan hobekuntza handia eman da, eta horren erakusle dira orkestran sartzen diren musikari gazteen zati bat bertakoak izatea», dio Alberdik.
|
|
|
AMAk Espainiako Estatu osoa dauka lan eremu, baina elkartea Kantabrian sortua izaki, hangoak dira bazkide gehienak. Edo, dagoeneko aditzera eman denez, bertan etxea erosi
|
duten
euskal herritarrak. Hasieran AMAko kideen %70 inguru bizkaitarrak ziren, orain parekatu egin dira portzentajeak.
|
|
2008
|
|
|
Abuztuan, turisten %12, 9 Araba, Bizkai, Gipuzkoa edo Nafarroakoa izan da. Hego Euskal Herriko hoteletan abuztuan ostatu hartu
|
duten
euskal herritarrak 40.300 inguru izan dira, iaz baino 2.100 gehiago.
|
|
2009
|
|
|
Gizakerrek egin duen ikerketa hartuko dute abiapuntutzat gaia aztertzeko. Horretarako, Espainiako hainbat lekutako jendeari galdetuko diote zer pentsatzen
|
duten
euskal herritarrez. Horrez gain, munduko hamaika txokotan bizi diren euskal herritarrekin harremanetan jarriko dira.
|
|
|
Urdu, ako bi gazteak ez dira rallyan parte hartu
|
duten
euskal herritar bakarrak. Mallabia eta Ermua ingurutik lau lagun abiatu ziren, bi autotan.
|
|
|
Ez Kataluniako gizarteak ez euskal gizarteak dute katalanaren eta euskararen indarberritzea gaztelaniaren kontra edo gaztelaniaren kaltean garatzen, katalan edo euskal elebakartasun ezinezko eta galgarria amesten duten gutxiengo batzuek salbu?. Ahal izanda ere, ez dugu nahi euskaraz bakarrik ulertzen eta hitz egiten
|
duten
euskal herritarren Euskal Herririk; gaztelania ez daukagu saltzeko, ez albora uzteko. Aspaldi utzi zion euskarak Euskadiko hizkuntza bakarra izateari (inoiz halakorik izan baldin bada), eta ez genuke etorkizunean halakorik nahi.
|
|
2010
|
|
|
Zentzu honetan, Euskal Herriaren etorkizunari buruzko azken hitza Euskal Herrian bizi eta lan egiten
|
duten
euskal herritar guztiena izan behar du. Euskal Herriaren etorkizuna euskal herritarrek erabaki behar dute, eragile guztion artean adostu beharreko prozedura demokratikoaren bitartez.
|
|
|
Honela, munduko hamaika txokotan gure herriak bizi duen zapalkuntza eta errepresio egoeraren berri ematen aritu da, besteak beste udan antolatu ohi dituen brigaden bidez, munduko txoko askotan sortu diren Elkartasun komiteak lagunduz e.a. Modu berean munduko hamaika txokotara iritsi da Euskal Herritik elkartasuna askapenaren bidez, besteak beste Irlandara, Venezuelara, Kubara, Boliviara, Argentinara, Uruguaira, Mexikora, Kolonbiara, Ekuadorrera edo Palestinara. Milaka izan dira azken bi hamarkadetan Askapenak antolatu dituen nazioarteko brigadetan parte hartu izan
|
duten
euskal herritarrak. Aipatzeko da adibidez, uda honetan bertan beste hainbat mugimendurekin batera Palestinan egin duen lan eskerga, Euskal Herriko hamaika eremutan lan egiten duten herritarrak bertara eramanez, herrien arteko senidetzeak bultzatuz e.a.
|
|
2012
|
|
|
jokatu du Mariano Rajoyk legez kanpo dauden atzerritarrei osasun txartela eskuratzeko oztopoak jarriz. Ildo honetan, Euskadin ere neurri bera ezarriko den galdetuko dio lehendakariari, lehentasunak jarri behar direlako, are gehiago garai zail honetan, eta, gehien behar
|
duten
euskal herritarren alde, ongizate estatua mantendu behar delako.
|
|
|
Honen harira, zailtasunen garai honetan, lehentasunak jarri behar dira, adierazi du, gehien behar
|
duten
euskal herritarren alde eta legez kanpo dauden lagunen kalterako.
|
|
|
Urriaren 21eko hauteskundeetan, 1.775.750 dira bozkatzeko eskubidea izango
|
duten
euskal herritarrak. Hurrengo legegintzaldirako 75 legebiltzarkideak aukeratuko dituzte. 2009 urtean baino gutxiagok bozkatu ahal izango dute, beherapena oso nabarmena ez den arren.
|
|
2015
|
|
|
Nasa herriaren momentu berezia bertatik bertara ezagutu
|
duten
euskal herritarrekin izan gara, mahai bueltan. Mikel Mendizabal, Arkaitz Zarraga, Rosa Azkarate eta Rosi Oleaga Kolonbian izan dira Garabide elkartearen bidez. Garabidek hizkuntza lankidetzan dihardu, eta horretan jardun dute lau lagunek:
|
|
2016
|
|
|
Eternitatea baita oinarrizko eskubideen urraketari erreparatuta. Eternitatea maite duten pertsonarengandik ehunka kilometrotara lo egin behar
|
duten
euskal herritarrentzat. Inongo kondenatan agertzen ez den zigor gehigarria jasotzen dute oraindik preso, senitarteko eta lagunek, kartzelaldia ahalik eta mingarri eta gogorrena egitea baita helburu bakarra
|
|
|
Eternitatea baita oinarrizko eskubideen urraketari erreparatuta. Eternitatea maite duten pertsonarengandik ehunka kilometrotara lo egin behar
|
duten
euskal herritarrentzat. Inongo kondenatan agertzen ez den zigor gehigarria jasotzen dute oraindik preso, senitarteko eta lagunek, kartzelaldia ahalik eta mingarriena eta gogorrena egitea baita helburu bakarra.
|
|
2017
|
|
|
Herri honek urteetan zehar jasan du aipatutako indar okupatzaileen zein Espainiar eta Frantziar estatuen jazarpena, hamarkadetan zehar borrokatu
|
duten
euskal herritarrek egunerokotasunean pairatu behar izan dutena. Milaka izan dira estatuaren partetik atxiloketak, torturak, erailketak, gerra zikina... jasan behar izan dituzten herritarrak.
|
|
2018
|
|
|
Gernika Lumoko herritarren errealitatea erakusteaz harago doa lana, ordea, lagun ala senideren bat preso
|
duten
euskal herritar guztien ezinegona azaltzen baitu lanak. Horren erakusle izango da Sare plataformak, bihar, Prest gaude goiburupean, sakabanaketa politika buka dadila eskatzeko eta euskal preso politikoen Euskal Herriratzea aldarrikatzeko Bilbon egingo duten manifestazioa.
|
|
2020
|
|
|
Zehazki, Lamia argitaletxeak bi ardatz dituela ulertu dut: alde batetik, frantsesez idazten
|
duten
Euskal Herritarren sorkuntzak argitaratzen ditu, edo Euskal Herriarekin lotura duten testu edo idazleen lanak; bestaldetik, euskarazko literatura hartzaile frankofonoari ezagutarazteko" xantza" eskaini nahi dio, frantsesezko itzulpenak plazaratuz. Bi ildo horien oinarria, kalitate literarioa omen da.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen doa errenta euskaraz egiten
|
duten
euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik “urrun” dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute euskararen normalizaziorako bidean “beste urrats bat” dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen doa errenta euskaraz egiten
|
duten
euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik" errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik" urrun dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute euskararen normalizaziorako bidean" beste urrats bat" dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen ari da errenta euskaraz egiten
|
duten
euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik" urrun" dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute euskararen normalizaziorako bidean" beste urrats bat" dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Uemak adierazi duenez, urtez urte handitzen doa errenta euskaraz egiten
|
duten
euskal herritarren kopurua, baina kopuru hori oraindik errealitate soziolinguistikoak erakusten dituen datuetatik “urrun” dagoela nabarmendu dute. Bestalde, adierazi dute euskararen normalizaziorako bidean “beste urrats bat” dela errenta aitorpena ahalik eta herritar gehienek euskaraz egitea, eta horretarako beharrezkoa dela herritarren babesa eta parte hartzea.
|
|
|
Horrela, gizarteratze eredu zenbait aurkeztu ditu, datu ugari mahairatuta. Esaterako, Euskal Autonomia Erkidegoan euskara maila ona
|
duten
euskal herritar berrien kopurua txikia dela aitortu du(% 6,1). Hori bai, gure Hezkuntza sisteman dauden gazteek euskararen ezagutza handiagoa dutela ere azpimarratu du, pentsatzekoa denez.
|
|
2021
|
|
|
pako nazionalitateetan interesa
|
duten
euskal herritarrentzat, baizik eta, kartan agertzen diren nazioetako herritarrentzat ere, azken batean, publiko orokorrarentzat".
|
|
|
Eskarmentu handiko kirolariak lehiatuko dira bertan. Maialen Chourraut eta Ander Elosegi dira Jokoetan esperientziarik handiena
|
duten
euskal herritarrak, piraguistak biak: laugarren aldiz hartuko dute parte.
|
|
|
Espero dugu mapa hau erakargarria izatea, ez soilik Europako nazionalitateetan interesa
|
duten
euskal herritarrentzat, baizik baita mapan agertzen diren nazioetako herritarrentzat ere eta, azken batean, publiko orokorrarentzat.
|
|
|
Hizkuntza, hala ere, izan daiteke muga. Muga, euskal balioak euskara ezagutzen ez
|
duten
euskal herritarrei helarazteko. Muga, baita ere, Eduardo Apodakak komunitatearen irudikapenerako aipatzen duen transmisio eta jarraikortasunerako.
|
|
2022
|
|
|
Hori da giroa Espainiako Estatuan eta Ipar zein Hego Euskal Herrian. Kolonialismoarekin edo esklabotzarekin lotura izan
|
duten
euskal herritarrek gaur egun duten presentzia eta gorazarrea sakon aztertu litzateke. Liburukoa lagin bat da, eztabaida piztu nahian egindakoa.
|