|
2008
|
|
|
Oso desberdin diren hizkuntzen artean itzultzea, berriz, askoz konplexuagoa da. Horretan berebiziko garrantzia
|
duten
bi faktoreak hitz hurrenkera eta morfologia dira. Hurrenkera libreko hizkuntzek eta flexio aberatseko hizkuntzek zailtasun gehigarria dakarte hurrenkera finko eta flexio sinplea duen hizkuntza batekin itzulpenak egin nahi direnean.
|
|
|
EAEn 2003an onartu zen egun indarrean dagoen ‘Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutua’ Hizkuntza eskubideei dagokienez, ‘6/ 2003 Legea’k berrikuntza garrantzitsu eta oinarrizkoa ekarri zuen, lehen aldiz, aitortu zitzaizkigulako hizkuntza eskubideak. Halere, badira legearen galdagarritasuna baldintzatzen
|
duten
bi elementu. Batetik, progresibotasuna, hau da, legean une oro agertzen da arian arian bermatzeko bitartekoak jarriko direla, tamalez, Legeak ez du eperik finkatzen progresibotasun horren tempusaren gainean.
|
|
2009
|
|
|
Erraz ikusten da hori. Ingurura begiratzea besterik ez dugu egin behar konturatzeko, esaterako, ez dela beti eta ezinbestean nortasun handiko bikotea ageri, hura osatzen
|
duten
bi kideak aldi berean nortasun handikoak izate hutsagatik. Kontrakoa dugu, ordea, ohikoagoa, hots, oilarrak elkarrekiko mokoka nola, hala kide indartsu biek talkan eta borrokan jardun ohi dute, nor baino nor den gehiago erakutsi nahi sukartsuan.
|
|
2010
|
|
|
Adibide bat: erdaraz aritzeko erabateko ohitura
|
duten
bi pertsona ari dira, ondora etorri zaie euskaraz egiteko ohitura erabatekoa duena, eta euskaraz hasi dira. Baina hasierako bikoteko kideengan deserosotasuna sumatzen da.
|
|
|
Jatorrizko hizkuntza izanik, bere lurraldean bizirik irauteko aukerak auzitan dituen hizkuntza da gure euskara. nahiz eta errekonozimendu ofiziala eta babes politikoa ezagutzen duen —eaeko lurraldean— ez du ziurtaturik bere jarraipena; eskoletan hizkuntza hau ikasteko aukera ugariak eskaini dira azken urteetan, hala ere, gaur egun gazte diren guztiek ez dute bere egin hizkuntza hau. eguneroko gizarte bizitzan, euskarak, espainiako hizkuntza nazionalaren nagusitasuna du aurrez aurre, eta nazioarteko beste hizkuntza indartsuekin batera bizi beharra dauka teknologia berrien aro globalizatu berrian. errealitate honek zaildu egiten du bere biziraupena. euskaraz bizi nahi dugunok, ez badugu nahi bereizita edo isolatuta, beste hizkuntza bat erabiltzen duten hiztunekin elkarbizitza bat eraiki beharra dugu. euskaraz bizi nahi dugunok, bai gaztelania nahiz beste hizkuntzak ezagutuz bizi behar dugu. beste hizkuntzekin partekatuz, gure hizkuntzaren izaera. gure euskaldun izateko nahiak, ez du inor behartu behar; bakoitzak erabaki dezala zein hizkuntzatan bizi nahi duen. baina, jarrera berdina eskatzen diegu, hizkuntza nagusiko hiztunei, geurearekiko. ...oan bizi nahi dugu euskaraz; ez dugu nahi antzinatasunean edo bizimodu tradizionalean egin gure bizitza. gure hizkuntzak gaurko gizarte modernoan bizi nahi badu, beste hizkuntzekin batera egingo du, beraien artean integratuz. horretarako garrantzitsua ikusten dugu, gure hizkuntza, euskara, informazio eta komunikazioetarako teknologia berrien eremuan ere hedatzea. baita ere, gure herrian presentzia
|
duten
bi hizkuntzez gain nazioarteko beste hizkuntza bat edo beste ere, ezagutu beharra dugu. elebitasuna ez ezik, eleaniztasuna lortu nahi dugu beraz, munduko kultura ezberdinekiko elkarrizketa eta elkar ulermenean lagungarri izanez.
|
|
2011
|
|
|
berezkoa edo barrukoa eta kulturala, arrazoizkoa edo kanpokoa. Eta bi motibazio mota hauek parte hartzen
|
duten
bi prozesuak (natural eta kulturala) beharrezkoak dira norbaitek hitz egiteko ohitura izan dezan eta Txepetxek deitzen duen" hiztun osoa" izan dadin. Beraz, honen arabera, haurren hizkuntza errealitatean eragiteko lehentasunezko esparrua familia izango da eta honen atzetik egongo dira irakaskuntza eta aisialdia.
|
|
2012
|
|
|
Ahotsenea bi espaziotan banatzea bururatu zitzaigun. Batean durangora hurbiltzen diren idazle eta musikariekin solasean aritzeko. oraingoz, solasaldien gidaritza musikan zein literaturan gutxieneko ezagutza
|
duten
bi kazetarik egitea proposatu genuen. Bestean, ordu erdiko tartean, idazleek euren testuak oinarri dituzten irakur taldeei errezitaldiak egin ahal izango dituzte eta musikariek euren lanen laginak zuzenean jo.
|
|
|
Azkenik, bilakaera positiborik izan ez
|
duten
bi eremuak ditugu. ISLko datuen arabera, euskararen erabilera ez da igo Euskal Herriko etxeetan:
|
|
2014
|
|
|
Ikasketei dagokienez, esan behar da denetik zegoela eta zer esanik ez ofizioei erreparatuz gero. Batxilergoa
|
duten
bi lagun zeuden, FP 2 arotza egindako beste bat, goi mailako metal eraikuntza ikasketak eginiko beste bat, graduatua duen beste bat, lizentziatura duen beste bat, ingeniaritza
|
|
2015
|
|
|
Hala ere, udalerri euskaldunak ez dira hainbatek pentsa zezakeen edo udalerri horien izendapenak berak(" udalerri euskaldunak") aditzera eman dezakeen bezain euskaldunak. Hona hemen hori argi uzten
|
duten
bi datu: batetik, eta gaitasunari dagokionez, udalerri horietako herritarren laurdenak baino gehiago (%27, 7) ez dira euskaldunak.
|
|
|
2 kasu. Errenta euskaraz egin
|
duten
bi pertsonek gaztelaniaz jaso dute prozesuko euskarriren bat: batek transferentziaren abonuko kontzeptuak gaztelaniaz, eta besteak autolikidazioa internet bidez egiteko loturak gaztelaniako aukerara bideratzen zuela.
|
|
|
Artikulu honetan unibertsitatea eta eskola elkarrekin lan egiten
|
duten
bi toki sozial moduan ulertzen ditugu. Irakasleen hasierako prestakuntzan lan egiten dugunoi egokitzen zaigu irakasle gaien begietara ekartzea hizkuntzen didaktikari dagozkion oinarrizko printzipio, teoria eta praktikak, eta prestakuntza hori ahalik eta eraginkorrena izateko, ezinbestekoa zaigu eskolako irakasleen eta edukien errealitatetik edatea; ezagutza zientifikoez gain eskolaren errealitatea ekartzea.
|
|
|
Finean, arnasgune (fisiko naiz ez fisikoak) eskaintzeaz gain, euskararen hiztun berriei estres linguistikoaren kontrako legitimazioguneak edo legitimaziouneak emateko ideia aurki dezakegu, euskal hiztun oro hiztun legitimo sentiarazteko aukerak sortzearena kategorizazio oztopatzaileak gainditzeko. dela lau egileen proposamenetan, eskola esparrua mintzagai hartu
|
duten
bi egileengandik hasita. Hizkuntzaren didaktikatik erabilera eta ezagutza uztartzearen alde egin du Ibon Manterolak erabileraren ezagutza eta ezagutzaren erabilera defendatuz:
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, gizartean bultzatu eta garatzen diren ekimen asko umezurtz daude ezagutza zientifikoak eskain liezaiokeen oinarri sendo baten faltan. Elkarren berri urria
|
duten
bi mundu dira euskalgintzarena eta unibertsitate sistemarena, eta hutsune hori denontzat da kaltegarri:
|
|
2017
|
|
|
Aldagai honek bi pertsona ezezagunen artean, eta ondorioz konfiantzarik ez dutenen artean, hitanoa erabili daitekeela erakusten du ohikoa ez den arren. Adibidez, Alberdiren (1993) adibideari jarraiki, mendizaletasuna
|
duten
bi pertsona ezezagun mendian elkartzen badira beraien artean, konfidantzarik ez egon arren, hitanoan hitz egin dezakete biek konpartitzen duten zaletasun, eta ondorioz, taldekidetasun horregatik. Aldagai hau garrantzitsua da hitanoaren erabilera orokorraren aurka egiten duelako eta beraz kasu solte batzuk azaltzeko balio du.
|
|
2018
|
|
|
Baina euskaraz bizitzeko hautuaren diskurtsoa ez da bat eta bakarra, ez denboran, ez lekuetan; are, denbora eta leku beretan ere ñabarduraz eta bidezidorrez mamitzen da indibiduoek gauzatzen duten heinean. Baina hala ere, uste dut marraz ditzakegula euskaltzaletasuna ezaugarritu
|
duten
bi aro eta aro bakoitzeko lerro diskurtsibo nagusi bat. Honakoak:
|
|
|
Eneritz Albizu eta Goizane Arana UEMAko teknikariek eginiko ikerketa lanean oinarritutako tikulua. Udalerri oso euskalduna arren, euskararen aldeko atxikimend oso desberdina
|
duten
bi udalerri horieta egoera soziolinguistikoa aztertu dute egileek: Bermeo eta Ondarroa, eta ikerketaren emaitzaren hausnarketan eraginkorrak izan daitezkeen lan ildoak ere proposatu dute egileek artikulu honetan
|
|
|
Adibidez, HABEn aurrez aurreko harremanean herritarrek lehen hitza euskaraz egiten dute kasuen %76, 8an, eta aldiz EUSTATen kasuen %20, 6an; hain justu, langile publikoaren euskarazko lehen hitzari dagokionez, mailarik altuena eta baxuena
|
duten
bi erakundeak dira, hurrenez hurren. Dena den, Administrazioko langilearen lehen hitzaren garrantzia aitortuta ere, horrek ez du esan nahi hori denik herritarraren hizkuntza hautua baldintzatuko duen elementu bakarra (adibidez, aipatu berri diren bi kasuetan oso ezberdinak dira erakunde bakoitzaren lan esparruak, eta horrek ere eragina izan dezake herritarraren hizkuntza hautuan).
|
|
|
Ikerketa honek IEHko bertso munduan dabiltzan, eta euskararen erabilera trinkoa
|
duten
bi hiztun berri gazteren legitimazio prozesuak
|
|
|
Adinez alde nabarmena
|
duten
bi elkarrizketatuk
|
|
|
Transmisio informalean emandako eten hori, noketaren galeraren zio gisara ikusten dute elkarrizketatu ezberdinek; belaunaldi ezberdinetako pertsonek gainera. Esaterako, adinez alde nabarmena
|
duten
bi elkarrizketatuk —batek 33 eta besteak 67— adierazten dute etxeetan emakumeei noka hitz egiterakoan eten bat egon zela. Beraien hitzetan, eurei aitak tokaz hitz egin izan die beti, baina ez aitak eta ezta amak ere, beraien arrebei ez diote inoiz noka eman.
|
|
|
Zentzu honetan, elkarrizketatutako bi mutil tokatzaileek eta nokarako trantsizioa egin
|
duten
bi emakumezkoek4, nortasunarekin eta nolabaiteko euskal" pedigri" batekin lotu izan dute hitanoa beraien elkarrizketetan. Hitanoak" benetakotasun" zigilu gisako bat, eskaintzen duelarik neska zein mutil gazte hauentzat.
|
|
|
Gai honi buruz asko teorizatu duen ikerlari bat Kathryn Woolard antropologo Estatu Batuarra litzateke. Autore honen arabera, Mendebaldeko mundu modernoan hizkuntzen boterea sostengatzen
|
duten
bi hizkuntza ideologia nagusi aurki genitzake: Anonimotasuna oinarri duen sistema ideologikoa, eta" benetakotasunarena" (Woolard, 2008:
|
|
|
Emakumeen kasuan," benetakotasun" sentipen honek, azaltzen nahiko zaila den ondoez antzerako bat eragiten du; noketaren erabileran eragin zuzena izango duena. Nokarako trantsizioa egin
|
duten
bi emakumeen hitzetan aurki genitzake sentipen honen inguruko hitzak:
|
|
|
Azalpen testu bat edo argudio testu bat idatzi behar dute. Informazio zabala
|
duten
bi dosier eskaintzen zaizkie, bat aukera dezaten. Idazlan luzeak, laburrak bezala, 0 puntu balio ditu.
|
|
2019
|
|
|
Begien aurrean duguna, ez da bakarrik munduko hizkuntzen heriotza masibo bat, iraultza neolitikoaren azken ekitaldia baizik. adibide gisa har dezagun komiera hizkuntza, wikipedia
|
duten
bi aldaerekin (permyak, 94.000 hiztun, eta zyrian, 293.000). aldaera bakoitzean hainbat dialekto daudenez, batzuk dagoeneko desagertuta eta beste batzuk argi eta garbi egoera motelean daude. esperantza argiena hiri nagusian dago, Syktyvkar-en, bertako aldaera estandar bihurtu delako. Behin ortografia estandarizatuta, unibertsitateak (hezkuntzarako hizkuntza nagusia errusiera duena) hizkuntzalari konputazionalengana jo dezake zuzentzaile ortografikoa sortzeko eta alfabetazio digitalerako lehen urratsak emateko (prószéky g, Novák a., 2005).
|
|
|
Jarrera eta motibazio dimentsio ugari daude, ordea. Jarrerari dagokionez, hizkuntzen ukipenezko egoeretan, hizkuntza bat erabili edo ikasterakoan eragina
|
duten
bi jarrera dimentsio daude: integratzailea eta instrumentala (Zarraga et al. 2010, 212).
|
|
2021
|
|
|
Gainera, kide bakoitzak baditu esleituta egiteko batzuk sarearen funtzionamenduari eta kudeaketari dagokienez: presidenteak ordezkaritza politikoaren ardura du, presidenteorde batek sarearen finantzen ardura eta beste presidenteordeak NPLDrentzat lan egiten
|
duten
bi pertsonena.
|
|
2023
|
|
|
Eta nola bizi izan zuten bertako euskaldunek immigrazioren integrazio prozesu hori? Artikulu honetan, galdera horiei erantzuteko egindako ikerketaren emaitza nagusiak aurkeztuko dira, azpimarratzeko integrazio soziolinguistiko arrakastatsua norabide biko prozesua dela, eta ezinbestekoa dela etorkinen eta harrera gizarteko biztanleen arteko harremanak aktibatzea, garatzea eta sendotzea, sor daitezkeen elkar ukitzen ez
|
duten
bi munduen arteko zubiak eraikitzeko. • Hitz gakoak:
|