|
2001
|
|
|
Laburrago esan, bat batean ulergaitza zirudiena guztiz erraza gertatzen da harremanak luzatu ahala. Eragozpena, ordea, ulertezina baino areago, aski da maiz âzenbaitek ikusi nahi ez badu ereâ hiztunak aldamenean batua eta finkatua
|
duten
beste hizkuntzaz balia daitezen.
|
|
2002
|
|
|
Zenbat malapartaturi ematen diogun jaten! Eta mundua salbatuko dutela uste
|
duten
beste zera horiek. Amak ahotsa jaisteko eskatzen dio, baina alferrik.
|
|
|
Azken batean, poeta da). Poeta askok, gorago aipatu dugun bezala, sentsibilitate berezi baten jabe direla uste dute, eta jabetasun horrek arotzengandik, mekanikoengandik eta poesia idazten ez
|
duten
beste idazleengandik  bereizten dituztela. Ez dago horri eusterik.
|
|
|
Eta, gehienetan, deskribapen gehiegi eta hausnarketa gutxi dago: behin baino gehiagotan kritikariaren iritziaren oinarriak zeintzuk diren jakiteke geratzen da irakurlea (kontu honi dagokionez, kritikari batzuk espazio faltaz kexatuko dira, apika, eta argi dago, esaterako, Diario Vasco eta batik bat El Correo zikoitzak direla oso euskal liburuei emandako lekuarekin, ordea espazio zabalagoa eskaintzen
|
duten
beste egunkari eta aldizkari batzuk egon, badaude, baina ez dira erabiltzen edo aprobetxatzen). Horregatik ez dut uste, larriena, kritika negatiboen ausentzia ia erabatekoa denik.
|
|
2003
|
|
|
horixe da bere izenburu osoa eta esanguratsua. Peru Abarcan, baserritarraren  bizimoduak eta euskal munduak zeharo bat egiten dute; laborarien lanarekin zerikusi zuzena ez
|
duten
beste lanbide eta jarduerak desagertu egiten dira: nabigazioa, arrantza edo merkataritzaren berririk ez dago.
|
|
|
Misiolarien biografiak errepasatzean ikusi ditugu misio eszenografia forma nagusiak; hala ere, badaude oraindik aintzat hartzea merezi
|
duten
beste taktika ugari. Aipa ditzagun, beraz, oinarrizkoenak.
|
|
|
12 Villasantek argitaratua (1974), Zarauzko Ikastetxearekin zerikusi zuzena
|
duten
beste testu guztiak bezala. Libro Becerro delakoak, zoritxarrez, ez du Ikastetxeak iraun zuen urte guztietako kronika eskaintzen:
|
|
2007
|
|
|
" gu" (euskal herritarrak edo espainolak, kasuan kasuan) eta" haiek" (espainolak edo euskal herritarrak, kasuan kasuan) berberak direla. Beste talde kontzientzia batzuek ez bezala, Nafarroako bi nortasunetariko bakoitzak ez du" kanpoko" balizko etsai batzuen kontra jotzen, talde bera osatzen
|
duten
beste kide batzuen nortasunaren kontra baizik.
|
|
|
praktikotasuna, ez zapalketa eta ez militantzia. Galdu denean, euskaldunek erabilgarriagotzat jo
|
duten
beste hizkuntza batekiko ukipenagatik izan da. Eutsi diotenean, euskaldunek euskarari aski praktiko iritzi diotelako izan da, Franco baino lehen, Francoren garaian eta Francoren ondoren.
|
|
2009
|
|
|
Eta euskararen erabilera" behartu" egin litzatekeela aldarrikatzen
|
duten
beste muturreko proposamen agindu emaile horiei buruz zer esan. Ikuspuntu horien egokitasuna alde batera utzita ere, hain erraza balitz kontua!
|
|
|
txinera, gaztelania, ingelesa, arabiera, bengaliarra, hindia, portugesa, errusiera, japoniera eta alemana. Horien ondoren datoz frantsesa edo italiera eta bizi indar bikaina
|
duten
beste zenbait hizkuntza. Hamar hizkuntza horien hiztunak munduko biztanleen %50 izatetik hurbil daude.
|
|
|
Horrelako zerbait da latinaren eta hizkuntza erromanikoen artean gertaturikoa. Hizkuntza politikaren helburua ez da halako bilakaerei langa jartzea, baizik eta hizkuntzarekin berarekin zerikusirik ez
|
duten
beste faktore batzuen eraginez gertatzen diren hizkuntzen galera prozesuei ateak ixtea, bi arrazoirengatik nagusiki: batetik, hizkuntza oro delako gizadiaren kultur ondarearen parte, eta, bestetik, herritar gehienen gogoa delako bere hizkuntza (k) bizirik gordetzea.
|
|
|
Hitzek, zeinek gure sentipenak jeneralizatzeko aukera ematen baitigute, beste jeneralizazio bat egin
|
duten
beste gizabanako batzuek, eta batez ere beste hizkuntza batzuek, sortutakoen aurrean jartzen gaituzte.
|
|
|
Beraz, elementuok hartu duten ibilbidea musikaren industriak izan dituen aldaketen bidez baino ezin da azaldu, bai eta industria horrek berekin dakarren ikuskizunaren ideiak berak izan dituen aldaketen bidez ere. Hala, azken urteotan, kanta formula zaharrak eskuratzeko ahaleginak lehengo egitura musikalak alde batera utzi eta haien ordez performance berri bat egituratzen laguntzen
|
duten
beste batzuk erabiltzeko balio izan du. Produktu modernoago hori kategoria estetiko jakin batzuen agindupean sortua da.
|
|
|
Handik eta hemendik, hizkuntza duintzeko helburua duten instituzio kulturalak sortzen hasten dira, zeinek, bide batez, berrindartzen hasia den nazionalismoak hartzen duen txertoa sinbolizatzen baitute. Bai katalan kultura sustatzen bai ideologia nazionala berriro zuzentzen parte hartuko
|
duten
beste pertsona askorekin batera. Erakunde kultural ezezagunetako batzuk berrantolatu egin ziren:
|
|
|
Kanta aztertzean, harrigarria gertatzen da narrazioaren doinu epikoa, eta testuak elementu etnikoak eta lurraldezkoak lotzeko duen gaitasuna, gertaeren ikuspegi historiko batetik begiratuta. Hitza estilo bisual nabarmena
|
duten
beste horietako bat da. Musikari dagokionez, berriz, ahotsaren proiekzio ez ohiko horri laguntzen dioten esperimentazio melismatikoak nabarmendu behar dira.
|
|
|
Baina ez da pentsamendu lerro nazionalista hori nazio nortasun katalana elementuz hornitu duen bakarra. Luzeen iraun duena, bai, beharbada, baina horrek ez digu eragotzi behar aldi historiko batzuetan haren nagusitasuna eztabaidan jarri
|
duten
beste batzuk ere izan direla ikustea. Borrokan helburu nagusia subiranotasun politikoa bete betean gauzatzea zuten erresistentzia elementuez eta kontraposizio elementuez hornitutako joera bat.
|
|
2011
|
|
|
Gero bera ezagutzeko aukera izan nuen, baita iheserako sarean parte hartu zuten edo parte hartu zutenen ondorengo batzuk ere: Fifine Castet, Kattalin Agirreren alaba eta bere seme alabak Beñat, Marie Christine, Maite... eta urte batzuetatik hona urtero Comète ibilaldia antolatzen
|
duten
beste asko.
|
|
|
Azken finean, pentsatzen dut gure lurraldea, gure nazioa edo nahi den bezala esan, nik ez nuke hitz hori erabiliko baina, gure sorlekua, gure Euskal Herria den bezalakoa da. Ez dago orekarik askotan, batzuek badute guk ez dugun gauza asko, guk baditugu haiek ez
|
duten
beste gauza asko, Hegoaldean Iparraldean ez dagoen hedapen ekonomiko handiagoa eta industria eta soziologia ezberdin bat, adibidez. Beraz, gure Euskal Herria den bezalakoa da eta niri, zenbait momentutan eta zenbait arlotan kosta izan zait hori onartzea.
|
|
2019
|
|
|
Hegoik oraingo bizimodu bera egiten jarraituko du. Eta zuk gogorarazi dizkiozu pediatrako hitzorduak, zuk joan duzu guraso bileretara, zuk pasatu dituzu ordu aspergarriak jolas parkean haurrei buruz hitz egiten
|
duten
beste ama aspertuekin, zuk...
|
|
|
Bibliarekin zerikusirik ez
|
duten
beste kontu guztiez asko jakitea da erudizioa. Ez nago ni seguru laudorioa denik.
|
|
|
Pasartearen arabera, erditik irekitzen du Biblia edo aurreko herenetik, laurdenetik, hiru laurdenetatik edo hamarrenetik. Primeran ezagutzen ditu ebanjelioen ordena, Testamentu Zaharreko kronologia, profeten eta erregeen hurrenkera, eta lur promestuak pairatu dituen arpilatzeen segida; baina ez horiek bakarrik, ondo ezagutzen ditu entzute handirik ez
|
duten
beste liburuxkak ere, zuk horien bila nondik hasi ere ez dakizunean: Oseas, Amos, Esdras, Judas.
|
|
2022
|
|
|
Alta, bada, gorazarrerako aukera ematen
|
duten
beste generoak ugari dira tolosarraren literatur ibilbide oparoan (zenbat aldiz esan dut oparo honezkero?). Bere berea duen aforismoaren esparruan, esaterako, Alferrik ez balitz (Elkar, 2014) liburuan Berriarako neronek egindako iruzkin batean aipatzen bainuen honako hau:
|
|
|
Eskarmentua gorabehera, populismo horren promesetan sinesten jarraituko dugu. Langileen mugimenduak bere kontzientzia faltsua erakutsi ondoren, indibiduoen erabateko askapena promesten
|
duten
beste populismo batzuk agertu dira. Horien artean nabarmenena mugimendu feminista da.
|
|
|
Azkenean biak" ordena imajinatuak" dira, Hararik onartzen duen bezala. Zientzia, eta ez erlijioa, historia mugiarazten
|
duten
beste bi indarrekin, inperioekin eta kapitalarekin, uztartzen delako, erantzuten digu Hararik.
|
|
|
Energia trantsizioa, orokorragoa den trantsizio sozioekologikoaren parte eta eredu da. Hitz potoloen bigarren trantsizio hori, energiaz gain, ingurumenean eragiten
|
duten
beste hainbat arloren ingurukoa da: elikadura sistema hobetzea, ur erabilera zuhurragoa egitea, zaborrak gutxitzea, aire kalitatea ziurtatzea.
|
|
|
Inguruko bioaniztasunak âlandareen eta animalien nahasketakâ kafe zuhaixkari on egiten dio. Intsektuek polinizazioa areagotu edota landarea kaltetzen
|
duten
beste intsektuak jaten dituzte. Tartean dauden beste espezie begetalek kafe landareak gaixotzen dituzten eritasunen transmisioa gelditzen dute, besteak beste.
|
|
|
Datuen arabera, herrialde horretan hazitakoa handitu egin da azkeneko urteetan. Ekoizpen azalera ez da zabaldu, ordea, kafea ekoizten
|
duten
beste herrialdeetan ez bezala. Ekoizpena intentsifikatu egin da.
|
|
2023
|
|
|
denbora goxo goxo da. Gorputzaren eta arimaren zati bat Nafarroa Beherean dutelarik, gogoan hartu dute berriz ere hara itzultzea ea kausitzen
|
duten
beste ele berekirik. Segur aski, bai, hain da infinitua herriaren jakintza.
|