|
2009
|
|
|
Gauzak horrela, greba horren deialdia legezkoa den edo ez ikertzeko agindua eman dio Jaurlaritzak Euskotreneko zuzendaritzari. Nolanahi ere, enpresa batzordeko kideek protesta honen erantzukizuna bere gain hartu dutela esan du.Arriolaren iritzian, lanuztearekin bat egin
|
duten
beharginek ez dute egoerak eskatzen duen maila erakutsi, milaka herritar zerbitzu gabe utzi dituztelako.
|
|
|
Zaila da obretan lan egingo
|
duten
behargin kopurua zehaztea, lan jakin batzuetan talde espezializatuek parte hartu behar izan dutelako eta, askotan, talde horiek beren tresneria eta pertsonala izaten dute.
|
|
|
Antzinako lantokien bihotza zeharkatzen du, denboran atzera eginez, burdin arora, altzairuaren sasoira. Tren honetan ez gatoz soilik Abandon igo den ikaslea, San Mamesen bulegoak garbitzetik datozen andreak, gauez lan egin
|
duten
beharginak, tren honetan meategietan hildako umeak datoz, ontzioletan sozialismoari su eman zioten gizonak, ikatza altzairu eta altzairua urre egin zuten langileak, alkimistak, behar gorriaren seme alabak. Goizeko seietan ia hutsik datorren abuztuko tren honetan leporaino gaude jendez.
|
|
|
Hedabide publikoetan ari diren beharginen lan baldintzei dagokienez, kasuistika zabala bezain plurala bada ere, oro har, lan baldintza hobeak eta soldata bikoitzak dituzte hedabide publikoetan lan finkoa
|
duten
beharginek. Euskarazko Kazetaritzaren I. Kongresuan aurkeztutako txostenean, Andoni Basabek, ETBn LAB sindikatuaren ordezkaria denak, honela definitu zituen hedabide publikoak, primerako hedabide gisa:
|
|
|
g. Komunikabide publikoetarako azpikontratetan lanean diharduten langileen lan baldintzak eskasak dira. Hots, euskarazko mezu bide pribatuetan lan egiten
|
duten
beharginen parekoak, baina hedabide publikoetarako lan egiten duten hainbat enpresatan, komunikabide publikoak kapitalaren partaidetza dauka.
|
|
|
Eredu berri horrekin langileak lan egindako urte bakoitzeko hogei eguneko kalte ordaina jasoko luke. Gaur egun, kontratu finkoa
|
duten
beharginek 45 eguneko kalte ordaina dute, baina bada 33 eguneko ordaina duen eredua ere, behin behinekotasunari aurre egiteko aitzakiarekin Espainiako Gobernuak onartu, eta CCOO nahiz UGT sindikatuek babestu zutena.
|
|
2011
|
|
|
Esate baterako, udal euskaltegien arteko sarea osotzeko eskatu dute, euskaltegi horien lana azalarazteko. EAEn 49 direla gogorarazi dute, hogei Bizkaian, hemezortzi Gipuzkoan eta bat Araban?, eta guztira 11.000 ikasle inguru dituztela.Lan egiteko orduan autonomia handiagoa izateko, ikas prozesu osoa hartuko duen ikas materiala sortzeko eta euskaltegi horietan lan egiten
|
duten
beharginen estatusa hobetzeko urratsak egiteko ere eskatu zuten atzo Eusko Legebiltzarrean zentro horietako ordezkariek.
|
|
2016
|
|
|
2015ean Telefonica Movistarrentzat lan egiten
|
duten
beharginek hiru hilabete iraun zuen greba abiatu zuten jasaten zituzten" esklabotza" baldintzak errefusatzeko; ezegonkortasuna eta soldaten arteko gero eta desberdintasun handiagoa, besteak beste.
|
|
2018
|
|
|
Alde batetik, langileek kontratuz sinatuta duten lan baldintzak aldebakartasunez aldatu ditu Grupo Nortek. Ondorioz, astelehenetik ostiralerako kontratua
|
duten
beharginak asteburu eta 12 jai egunetan lan egitera behartu ditu.
|
|
2019
|
|
|
Igoerak tauletan eta soldata errealetan ezarri behar dira sektorean lan egiten
|
duten
behargin guztientzat. Soldata eskaria:
|
|
2020
|
|
|
Bere ustez horrek erakusten du zaintza zerbitzuetan gabeziak daudela, kudeaketa kaskarra azaleratzen da. Sarri esaten omen diete aparteko langileak direla eta Rovirak dio ez dutela apartekoak izan nahi, lana duin egiten
|
duten
beharginak izan nahi dute. Ez du haien aldeko pegatinarik edo paparrekorik nahi, ezta txalorik ere.
|
|
|
Zenbait estatuk, baina, Obamacaren izena emateko aukera zabaldu dute. Beren lana berriki galdu
|
duten
beharginek osasun asegurua eskuratu ahal izango dute AEBetako 11 estatutan, eta aurten asegururik kontratatu ez dutenei aseguru bat erosteko aukera eskainiko zaie. Trumpen gobernua ere antzeko neurriak aztertzen ari da, osasun babes federala herritar gehiagori irekitzeko.
|
|
|
Martxoaren 30ean itxi zituzten Basauriko (Bizkaia) eta Gasteizko fabrikak. Jada fabrikatutako materialaren irteeran lan egiten
|
duten
beharginak itzuliko dira lehenik, eta, gero, gainontzeko guztiak, «gradualki».
|
|
|
Honekin, udalak espero du behin behineko langileen kopurua %47tik %30era jaistea. Horrez gain, alkateak nabarmendu du erretiroa hartzen
|
duten
beharginen plazak ere ordezkatu direla.
|
|
|
Prekarietatearen eraginaJAEDeko boluntarioen esanetan, beltzean lan egiten
|
duten
beharginak izan dira eurengana gerturatu diren herritar gehienak; hau da, lan kontratu barik lan egiten dutenak. Etxeetako garbitzaileak eta pertsonak zaintzeaz arduratzen diren langileak daude horien artean.
|
|
2021
|
|
|
Mercedesen Gasteizko plantan, berriz, CEVA Logistic enpresako 250 langilek lan egiten dute, eta haietako 22 kaleratzeko asmoa agertu zuen enpresak. ELAk azaldu duenez, UGTrekin eta CCOOrekin batera, lortu dute lanpostua utziko
|
duten
beharginek «kalte ordain duinak» jasotzea eta haiek enpresaren beste lantoki batzuetan kokatzea. Akordioa ezartzeko, Mercedesek hiru txandako ekoizpenera itzuli du —bi eta erdira txikituko du orain, ekoizpena furgoneta eskarira egokitu nahi duelako—.
|
|
|
Lan hitzarmen horiei esker, erosteko ahalmena berreskuratu ahal izan dute lanari eustea lortu
|
duten
beharginek. Indarrean dauden hitzarmenek batez beste %1, 69 igo dute soldata, eta 2020an eguneratutakoek, %1, 55 Inflazio negatiboa izan zen iaz, %0, 3koa EAEn, eta %0, 5ekoa Hego Euskal Herri osoan.
|
|
|
Edonola ere, ez zen istilurik egon Ertzaintzarekin. Lanean jarraitzen
|
duten
beharginak fabrikara eramaten ari ziren autobusei bidea oztopatu nahian egin zuten barrikada grebalariek, 08.00etan. «Tubacexen ez da inor sobran», garrasi egin zieten autobusei protestan ari zirenek.
|
|
|
Ohikoan labe horretan lan egiten duten behin behineko langileei luzatuko die enpresak labean aritzeko aukera, bai eta labe horretan aritu ez arren bertan lan egiteko formazioa
|
duten
beharginei ere. Azken aukera bezala baloratu du Laudio Autoglasek behin behineko langile berrien formakuntza.
|
|
|
Haur Hezkuntzan eta Hezkuntza Berezian jarduten
|
duten
beharginak hasita daude txertaketa prozesuarekin, baina unibertsitatetik kanpoko gainontzeko hezkuntza langileak murgilduko dira kanpainan aste honetan. Txertoa jartzeko ordua eska dezakete jada –beti ere, 55 urtetik behera badituzte eta azken hilabeteetan COVID izan ez badute– Gaur goizean ireki dute izen ematea, eta ia 12.000 langilek daukate hitzordua dagoeneko, eguerdiko datuen arabera.
|
|
|
Horrek guztiak osatzen du muntaia, eta horregatik maite dut hitza, idazle, antzezle eta dantzarien atzean beste langile asko egoten direlako horren guztiaren arduradun: antzokiko garbiketaz arduratzen diren emakumeak eurena bai lanbide feminizatua, leihatilan hartuko gaituena hura ere emakumea gehienetan, konpainia handien kasuan kamioietatik deskargatu eta alderantzizko lana egin
|
duten
beharginak gizonak gehienetan eta desorduetan ia beti, fokuak instalatu, dekoratuak muntatu, proba teknikoak egin eta, zer esanik ez, makillajeaz eta jantziez arduratu diren guztiak, diseinutik egikeraraino. Zenbat lan, benetan, muntaia baten atzean!
|
|
2022
|
|
|
Beasaingo eta Irungo lantokietan, trenen fabrikazioan eta ibilgailuen azken faseko esparruetan izango da geldialdia. Lanik egin ezin
|
duten
beharginek aurrerago itzuli dituzte ordu horiek, zuzendaritzak esan duenez.
|
|
|
Indar eta gaitasunaren konbinazioa, beraz, aldatu egin daiteke. Gaitasunez gabetzeak eta behin betikotasunak bestelakotutako jardueretan, langile klaseko gizonak indarra besterik ez
|
duten
behargintzat definitzen dira gero eta gehiago. Prozesu hori bortitza da klase bazterkeria arrazakeriarekin batzen denean, Hego Afrikan apartheidarekin gertatu zen moduan.
|
|
|
ELA sindikatuak Bidelagun sortu du, lan osasunagatik gaixotutako beharginak eta haien familiak laguntzeko fundazio berria. ELA sindikatuaren ordezkari Eneko Agirreurretak azaldu duenez, helburu nagusia" lan gaixotasuna
|
duten
beharginak juridikoki errekonozitzen laguntzea" izango da," kalte ordainak, indemnizazioak" ardatz hartuta. Horretarako baliabide juridikoak eskainiko dituzte," lan gaixotasuna zein egoeratan kontsideratzen den azalduta, langilearen aukerak zeintzuk diren ikusita edo langilea hil eta gerora familiak zein aukera dituen aztertuta".
|
|
2023
|
|
|
Epaian zehazten du musika eskolan atezain jardun duela orain arte auzibidea abiatu duen beharginak. Kontseiluak jakin du, ordea, beste hainbat zerbitzutan ere atezain jardun dutela orain martxan den lan deialdi publikoan lanpostua egonkortzea lortzen
|
duten
beharginek: «Udal euskaltegian, kiroldegian, liburutegian...».
|