|
2017
|
|
|
Hainbat ikerketak hantura faktoreen eta depresioaren larritasunaren arteko korrelazioa antzeman dute (8). Gainera, hantura prozesuak garatzen dituzten gaitzek (minbiziak, besteak beste) depresio nahasteekin intzidentzia handiagoa
|
dutela
ikusi da (9). Estresaren eta depresioaren arteko harremana ere oso estua da, batez ere, estres soziala bada.
|
|
2018
|
|
|
Teoria neuroinflamatorioan garrantzia hartu du indolamina 2,3 dioxigenasa edo IDO entzimak. IDO mikrogliako zelulak bezalako zelula immunorregulatzaileek edo makrofago aktibatuek aktibatzen eta induzitzen
|
dutela
ikusi da. Triptofano aminoazidoaren (serotoninaren aitzindaria dena) degradazioa katalizatzen du eta hori kinurenina bihurtu.
|
|
2019
|
|
|
Orain gutxi arte, zelulen informazio biologikoa DNAtik eratorritako kode genetikoaren barruan zegoela uste zen. Baina, azken urte hauetan ikertzaileek epitranskriptomikaren arloan jarri dute fokua, RNAren modifikazio kimikoetan; izan ere, aldaketa horiek transkripzio ondorengo prozesu guztietan eragina
|
dutela
ikusi da, azkenik proteinen sintesiaren dibertsifikazioan eraginez (25). RNAren modifikazio guztien artean, RNA eukariotoaren metabolismoan eta funtzioan eragina duten batzuk aurkitu dira, besteak beste, N6 metiladenosina (m6A), 5 metilzitosina (m5C), uridinaren (U) isomerizazioa pseudouridinara(?) edo N1 metiladenosina (m1A) (4 irudia), modifikazio hauek batez ere, RNAm eta lncRNA bezalako RNA ez kodetzaileetan agertzen direlarik.
|
|
|
Lortutako emaitzei so eginez, Gipuzkoan tuberkulosiaren intzidentzia ekologikoki esleitutako gabezia mailarekin elkarturik dagoela ondoriozta daiteke. Izan ere, maila sozioekonomiko baxuenean kokatzen diren pertsonek maila altuenean daudenek baino tuberkulosia izateko arrisku handiagoa
|
dutela
ikusi da; arriskuaren igoera estatistikoki esangarria izanik gizonetan (tasa estandarizatuaren arrazoia: 2,15, konfiantza tartea:
|
|
|
Lan honetan lortutako emaitzei begiratuta, Gipuzkoan ere egoera hori ematen dela ondoriozta daiteke. Izan ere, maila sozioekonomiko baxuenean kokatzen diren pertsonek maila altuenean daudenek baino tuberkulosia izateko arrisku handiagoa
|
dutela
ikusten da, arriskuaren igoera esangarria izanik gizonezkoetan, baina ez emakumezkoetan. Azken horren arrazoia emakumezkoetan dagoen kasu kopuru txikia izan daiteke.
|
|
2020
|
|
|
Gainera, zelulak zuzenean hiltzeaz gain immunitate sistema aktibatu dezakete zelula horiei erasotzeko. Laborategian eraldatutako birus onkolitikoak tumorean zuzenean txertatzen dira eta immunoterapiarekin konbinatuz tumorea gutxitzen dutela eta melanoma pazienteen biziraupena handitu egiten
|
dutela
ikusi da. Estrategia horren inguruko lehenengo ikerketek azaltzen dute teknika horren eraginkortasuna tumorearen hazkuntza tasa eta agresibitatearekin zuzenki erlazionatuta dagoela (32).
|
|
|
Gainera, zelulak zuzenean hiltzeaz gain immunitate sistema aktibatu dezakete zelula horiei erasotzeko. Laborategian eraldatutako birus onkolitikoak tumorean zuzenean txertatzen dira eta immunoterapiarekin konbinatuz tumorea gutxitzen dutela eta melanoma pazienteen biziraupena handitu egiten
|
dutela
ikusi da. Estrategia horren inguruko lehenengo ikerketek azaltzen dute teknika horren eraginkortasuna tumorearen hazkuntza tasa eta agresibitatearekin zuzenki erlazionatuta dagoela (32).
|
|
2022
|
|
|
Depresioaren eta antsietatearen arteko harremana aztertzerakoan, depresio gradu ertaina aurkeztu dutenen artean,% 50ek antsietate altua ere adierazi
|
dutela
ikusten dugu. Ehunekorik altuena antsietaterik eta depresiorik ez duten egoiliarrengan topatu dugu(% 53,6) (4 taula).
|
|
2023
|
|
|
Urteetan zehar, zelula ama neuronalak garapeneko momentu zehatzetan soilik zeudela uste zen. Baina zelula hauek helduaroan ere agertzen direla eta neurona eta glia zelulak sortzeko gaitasuna
|
dutela
ikusi da (10). Hau da, neurogenesia burutzeko gaitasuna dutela.
|
|
|
Zenbait ikerketaren arabera, bularreko minbizia duten pazienteen% 30ek, gutxi gorabehera, egokitzapen zailtasunak adierazten ditu (2,3) eta% 22 inguruk osasunari loturiko bizi kalitatearen narriadura larria erakusten du (4). Zentzu horretan, zenbait aldagaik, hala nola minbiziaren estadioak edo tratamendu motak, pazienteen ongizatean eragin handia
|
dutela
ikusi da, eta azken hori bereziki pazienteen eguneroko funtzionamendurako faktore kaltegarrienetako bat dela diote hainbat ikerketak, sortzen dituen ondorio fisiko eta psikologikoak direla eta (5). Tratamendu desberdinen artean (batez ere, kirurgia, erradioterapia, kimioterapia eta hormonoterapia), kimioterapia da gaur egun pazienteengan estresmaila handiena eragiten duena (6), distres emozionala eta sintoma fisiko ugari sor baititzake, tratamendua amaitu ondoren ere iraun dezaketenak (7,8).
|
|
|
Urteetan zehar, zelula ama neuronalak garapeneko momentu zehatzetan soilik zeudela uste zen. Baina zelula hauek helduaroan ere agertzen direla eta neurona eta glia zelulak sortzeko gaitasuna
|
dutela
ikusi da (10). Hau da, neurogenesia burutzeko gaitasuna dutela.
|
|
|
Zenbait ikerketaren arabera, bularreko minbizia duten pazienteen% 30ek, gutxi gorabehera, egokitzapen zailtasunak adierazten ditu (2,3) eta% 22 inguruk osasunari loturiko bizi kalitatearen narriadura larria erakusten du (4). Zentzu horretan, zenbait aldagaik, hala nola minbiziaren estadioak edo tratamendu motak, pazienteen ongizatean eragin handia
|
dutela
ikusi da, eta azken hori bereziki pazienteen eguneroko funtzionamendurako faktore kaltegarrienetako bat dela diote hainbat ikerketak, sortzen dituen ondorio fisiko eta psikologikoak direla eta (5). Tratamendu desberdinen artean (batez ere, kirurgia, erradioterapia, kimioterapia eta hormonoterapia), kimioterapia da gaur egun pazienteengan estresmaila handiena eragiten duena (6), distres emozionala eta sintoma fisiko ugari sor baititzake, tratamendua amaitu ondoren ere iraun dezaketenak (7,8).
|
|
|
Alterazio hau sortzetikoa edo hartutakoa izan daiteke. Azken hauetan hainbat faktorek eragina
|
dutela
ikusi da, hala nola, alterazio elektrolitikoak (hipopotasemia, hipokaltzemia, hipomagnesemia), arrisku kardiobaskularren faktoreak (miokardioko infartu akutua, hipertentsioa, arritmiak) eta tiroidearen alterazioak. Beste arrisku faktore garrantzitsu bat QT tartea luzatu dezaketen edo hauen metabolismoan eragiten duten farmakoen erabilera da.
|
|
|
Alterazio hau sortzetikoa edo hartutakoa izan daiteke. Azken hauetan hainbat faktorek eragina
|
dutela
ikusi da, hala nola, alterazio elektrolitikoak (hipopotasemia, hipokaltzemia, hipomagnesemia), arrisku kardiobaskularren faktoreak (miokardioko infartu akutua, hipertentsioa, arritmiak) eta tiroidearen alterazioak. Beste arrisku faktore garrantzitsu bat QT tartea luzatu dezaketen edo hauen metabolismoan eragiten duten farmakoen erabilera da.
|