|
2001
|
|
|
Eta etsaiek jokaldiaederto ikusi. Denborarekin zera gertatu da, jaurlaritzako lehendakari, sailburu, sailburutxo eta enparauak, milioika orduz agertu izan direla biolentziaren kontrako mezu gotor eta argiekin telebista, irrati, egunkarietan eta behin ere ez
|
dutela
euskarak jasandako erasoren bat gogor salatu. Eta etsaiak berriz ikusi du jokaldia.
|
|
2002
|
|
|
Sortu dugu Inguma (Euskal Komunitate Zientifikoaren datu basea, www.inguma.com). Horri esker jakin ahal izan dugu azkenurteetan lau mila eta bostehun pertsona baino gehiagok zerbait egin izan
|
dutela
euskaraz (hitzaldiak, aldizkari art ikuluak, liburuak eta abar), Inguma datu basean 17.000 erregistrotik gora dago dagoenekoz. Sortu dugu EuskarazkoSoftwa re Katalogoa, Ikastetxeko Hizkuntza Normal kuntzaproiekturik handienean (Uliba rriprograma) elkarte aholkularia gara, urteko 10 liburu eta Giza eta Gizarte Zientzien aldizkaria (Uz ta ro, www. uzta ro.com) argitaratzen ditugu, urteko bi jardunaldi berezi (glotodidaktika, informat ika, historia eta abar) eta hogeita hamar urte dira (orain Iruñean eta Miarritzen) udako ikastaldiak antolatzen ditugula.
|
|
|
a) 47.422 ikasle zeuden 2000 ikasturtean unibertsitateko irakaskuntza euskaraz jarraitzeko gai zirenak; b) Euskaraz ikasteko gai ziren horien artetik 22.512 ikaslek ez dute ezertxo ere euskaraz ikasten. Galera horren arrazoiak era askotakoak izan daitezke, baina argi dago ikasleek
|
dutela
euskaraz ikasi irakasleek ez badakite. Euskaraz dakiten ikasleen kopurua %49koa da eta irakasleena aldiz %29koa, eta dakiten horien artean euskaraz zerbait irakasten dutenak %20 Hau da, Euskal Herriko Unibertsitateetan ez dago euskaraz dakien behar adina irakaslerik eta daudenak ez dira euskaraz irakasteko probetxuz erabiltzen.
|
|
2003
|
|
|
Euskararen ondorengotaratzea, halere, familia nahiz eskola sistemaren bitartez gauza daitekeela ezin da ahaztu eta, horregatik, aurreko emaitzek hauxe adieraz dezakete: sustraiak hemen dituzten familiek kanpotik etorritakoekbaino gehiago transmititzen
|
dutela
euskara, familiarenbita rtez ez ezik, eskolaren bidez ere bai. Bestela esanda, pentsatzekoa da familia bertakoa duten gaztetxoak gehiago eskolaratzen direla irakaskuntzako hizkuntz eredu euskaldunetan (D etaBereduetan), kanpotik etorritako familien seme alabak baino.
|
|
2004
|
|
|
Beste alde on batetik, iruditzen zait kultur plan honetan ahalegin berezia egin
|
dutela
euskarazko kulturaren garapenari bidea zabaltzen. Horretarako dago zazpigarrenardatz estrategikoa," Kulturgintzan euskararen erabilerainda rtzea", zazpi lehentasunezko jardueraildo rekin eta hamasei jarduera rekin.
|
|
2005
|
|
|
Lepoa jokatuko nuke hemendik belaunaldi batera, hau da, hemendik hogei urtera, ez dela asko aldatuko oraingo hizkuntzen araberako banaketa. Lepoa jokatuko nuke haietako askok ikasi
|
dutela
euskara. Hemengo askok baino errazago.
|
|
|
Gure etxean euskaraz egiten zen, baina batere kontzientziarik gabe. Nik orain dela gutxi esaten nuen euskal kontzientzia guztiz beharrezkoa dela, bestela gazteek ez
|
dutela
euskaraz egingo.
|
|
|
Haurrei ikastetxeetan euskara erakutsi ez ezik, euskara erabili behar dutela buruetan sartu behar zaie. Modu onez sartu, bai, baina gogoan harturik euskal kontzientziarik gabe ez
|
dutela
euskaraz egingo. Ibaia erdararantz doa eta kontzientziarik gabe, jendeak errazera jotzen du.
|
|
2006
|
|
|
Aspaldian jakin badakigu A ereduan eskolatzen diren ikasleek, eta ereduan ikasten duten askok, ez
|
dutela
euskara ondo ikasten. Hortaz, A ereduan ikasteko etorkinen joera horrek ikasle horien etorkizuna baldintza dezakeela eta beren gizarteratzerako oztopo bihur daitekeela aitor dezakegu, ondoren ikusi ahal izango dugunez.
|
|
|
Ikasle etorkinen artean, %21 besterik ez da ereduan eskolatzen; eta badakigu A ereduan eskolatzen direnek ez
|
dutela
euskara behar adina ikasten.
|
|
2007
|
|
|
Izan ere, euskararen erabilera %11, 3koa da 1993an, %10, 5ekoa 1997an, %8, 9koa 2001ean eta %7, 6koa 2006an. Joera horren arrazoiak anitzak dira, hala nola, ez
|
dutela
euskara eskolan ikasi, ez daukatela eguneroko bizian euskara erabiltzeko aukera handirik, geroz eta pertsona gehiago kostaldeko hirietan bizi baitira eta lana zein zerbitzuak bertan aurkitzen direlako, eta ez dutela euskara baliatzeko premiarik, ez lanean, ez administrazioarekiko harremanetan, ezta ere familiarekiko loturetan.
|
|
|
Izan ere, euskararen erabilera %11, 3koa da 1993an, %10, 5ekoa 1997an, %8, 9koa 2001ean eta %7, 6koa 2006an. Joera horren arrazoiak anitzak dira, hala nola, ez dutela euskara eskolan ikasi, ez daukatela eguneroko bizian euskara erabiltzeko aukera handirik, geroz eta pertsona gehiago kostaldeko hirietan bizi baitira eta lana zein zerbitzuak bertan aurkitzen direlako, eta ez
|
dutela
euskara baliatzeko premiarik, ez lanean, ez administrazioarekiko harremanetan, ezta ere familiarekiko loturetan.
|
|
2008
|
|
|
Are urrunago daude musika, gastronomia eta jaiak (%7). Nabarmendu behar da, euskaldun sentitzen direnek askoz ere gehiago aipatzen
|
dutela
euskara euskal kulturaren funtsezko ezaugarri gisa (%22). Frantses sentitzen direnen artean, berriz, %13k jotzen du ezaugarri hori funtsezkotzat (EKE 2005:
|
|
|
Kontuan hartzen dute, euren ideologiaren gainetik, nolako tresnak emango dizkieten euren seme alabei bizitzan aurrera egin dezaten. Eta horretarako baloratzen dute gazteek hobe
|
dutela
euskara jakitea ez jakitea baino, badaezpada. Nire ikuspuntutik, horrek guztiak adierazten du bataila irabazi egin dela:
|
|
2011
|
|
|
Sistema horrek, beraz, erantzukizun handia jartzen du herritarren bizkar gainean, euskararen berreskuratze prozesuari dagokionez. Hala ere, ereduaren etengabeko gorakadak zein A ereduaren urtez urteko jaitsierak erakusten du herritar gehienek" atxikimendu" handia
|
dutela
euskararekiko. Bada hala eta guztiz ere, sailburuordeak berriz ere meritua eurena dela sinestarazi nahi digu, adore handia behar baita euskararen" hazkundea ulertzeko giltzarri nagusia hizkuntza ereduen sistemaren" balizko baliagarritasunean datzala aldarrikatzeko (179 or.), Jaurlaritzak ikasleen %0 euskalduntzen duen ereduari eutsirik.9 Horrez gain," 70eko hamarkadaren erdialdetik gaur arte", 350.000 ikasle inguru aritu direla EAEko euskaltegietan jakinarazi du Baztarrikak, eta" nekez ikus daiteke [ela] beste inon heldutan eta irakaskuntza araututik kanpo hizkuntza ikasteko halako ahalegin sendoa" nabarmendu du (261 or.). Horri zera baino ez diogu erantsi nahi:
|
|
2012
|
|
|
Nafarroari bagagozkio, Euskarabideko arduradunak, Maximino Gomezek, azkeneko inkesta soziolinguistikoaz hitz egin du Nafarroako Parlamentuan eta bertan ageri da" gero eta nafar gehiagok ontzat ematen
|
dutela
euskararen erabilera sustatzeko neurriak hartzea". Eusko Jaurlaritzak egindako inkesta soziolinguistikoaren arabera" euskararen aldeko jarrerak hamasei puntu egin du gora; eta kontrakoak, berriz, hamazazpi behera".
|
|
2015
|
|
|
Eta badakigu kultura baten parte dela eta hori guztia. Baina[...] ikusten dugu dozentzia emateko tresna bat, eta batez ere lanpostua lortzeko tresna bat dela[...] Nik uste dut haiek [zaharragoek] ikusten
|
dutela
euskara beraien kulturaren parte nagusi bezala. Eta guk, edo behintzat nire inguruko batzuek, ez.
|
|
|
Ba ateratzen dugun lezio nagusia da bi hizkuntzetako argitalpenek porrot egiten
|
dutela
euskararen normalizazioari dagokionez, euskara indarra galduz doala prentsa elebidunean gero eta gehiago. Eredu desberdin eta asko egon ziren.
|