2010
|
|
Ezaugarri faboragarriek" aldeko" hautespena jasaten
|
dutela
esan ohi da, eta geroago eta ale gehiagok aurkeztuko dituzte populazio barruan. Egokitasun ebolutiboa handitu dezaketen ezaugarrien adibidea, kasurako, ugalkortasunaren emendioa izan daiteke.
|
|
Garai honetan lehenagoko harrizko tresna traketsak askoz landuagoak bihurtzen dira, tresna fin finak eta leunak sortuz. Gaur egun oraindik mantentzen diren lanabes batzuen izenek sorburua neolitoan dutela erakusten
|
dutela
esan liteke, guztietan (h) aitz erroa aurkitzen baitugu, lanabes hauek harriz egiten zirenean asmatuak izan zirelako seinale, segur aski:
|
|
Bretoiek jadanik hildako hizkuntzan hitz egiten
|
dutela
dio nobela horretan Victor Hugok, bretoieraren Liburu Beltzean geratu den esaldian: " parlant une langue morte, ce qui est faire habiter une tombe d sa pensee".
|
|
Balio demokratikoen sostengutzat aipatzen dira Homeroren Iliada, Danteren Komedia edota Axularren Gero.1380 Sakralizatu egiten da literatura, praktikatu gabe, demokrazia gurtzen den bezala, epidiktikoki, praktikatu gabe. Irakurri egin behar
|
dutela
esaten zaie umeei probetxuzko gizon emakume izateko. Balekite gero Don Quijote irakurtzez erotu zela kontatuko diotela, eta Madame Bovaryk ez zuela ondo amaitu.
|
2011
|
|
Eta uste dut gutiak direla, oiloer hurbilenik jarraikitzen zaizkienen beren artean alde horretarik artarik aski hartzen dutenik. Mozkina xuhur
|
dutela
baitiote anitz etxekoandreek oiloengandik, ez ote dira gutiz gehienetan berak hobendun oiloen gain ematen ohi dutenaz. Balekite haiek bezala mintzatzen hauek, uste dut ardurenik oiloek luketela azken hitza eta ez etxekoandreak.
|
|
1980an grabatutako" Orreaga" eta" Dialektikaren laudorioa" antz handikoak dira. Eta bien artean batasun bat osatzen
|
dutela
esango nuke. " Orreaga" n oso atzera jotzen du Laboak, emankizunik eroena erdiesteko.
|
|
Berri txarrak ditut, esan zuen lurrera begira. Zer gertatu da orain?, oihukatu zuen J.J.k. Milanokoa..., azaldu zuen emakumeak, duela ordu bat Via dei cappuccinin hil
|
dutela
esan berri du irratiak. Calabresi eraila?, harritu zen J.J., zer esaten nizun, Stefano?
|
|
Baina zergatik uste duzu hori?, jakin nahi izan zuen irlandarrak. Giuseppuccik esan zigunaz aparte, azaldu zion partisanoak, balea zuriaren arrastoa inguru honetatik begiztatu
|
dutela
esan didatelako. Baina, itaundu zion Bobbyk, ez gara murgilduko marrazoz beteriko uretan, ezta?
|
2012
|
|
alde batera, eta iragana zer nahi dela (adibidez, Espainak azken berrehun urteetan irabazi dituen kredentzial demokratiko urriak, diktadurak, militarismoa...), espainoltasun garaikidea besarkatzea eta demokratikoa izatea bat eta bera dira funtsean. Bestetik, barnean dauden beste herriei potentzial demokratiko osoa ukatzen zaie (adibidez, gure arteko hainbat euskaldun hor dabiltza estatu bat nahi
|
dutela
esaten, baina egiatan komunitate gutxitua, hau da, azken finean Pirinioko tribu primitibo bat besterik ez garela onartu genuke, turistentzat noizean behin irrintzi bat bota eta kitto!).
|
|
Denok dakigu aspalditik hitzek ere balio
|
dutela
esan nahi dena estaltzeko, gauza bat zuzenean adierazi beharrean beste modu batera aditzera emateko, egia desitxuratzeko eta gezurra itxuroso samar azaltzeko. Maisu izan gara betidanik sinonimiak eta hitz jokoak nahi bezala katramilatu eta erabiltzen.
|
2013
|
|
Tokian tokiko sormena, herriko taldeen arteko konexioa eta jaiaren espazioa batzen direnean, leherketarako osagaiak dira. Badira bazterretan esperientzia bizigarriak, eta etorkizuneko arrastoa uzten
|
dutela
esango nuke.
|
|
Kooperatibek, ETAk, euskalgintzako erakundeek, korronte politikoek eta beste hainbat erakundek adin beretsua
|
dutela
esan dugu lehen: mende erdia.
|
|
" Belaunaldi moduan, nahi ez genuen guztia lortu dugu" esan du kantautoreak atzera begira. Nobelagileak, idazle belaunaldi gisan etikoki maila kaxkarra izan
|
dutela
esanez arrangura gazia agertu du. Nahi ez zuten ia guztia lortu dutela esan du idazle ezkutatuak ere, ez dutela mundua aldatu, hori jakina zela, baina beren ingurua ere ez.
|
|
Nobelagileak, idazle belaunaldi gisan etikoki maila kaxkarra izan dutela esanez arrangura gazia agertu du. Nahi ez zuten ia guztia lortu
|
dutela
esan du idazle ezkutatuak ere, ez dutela mundua aldatu, hori jakina zela, baina beren ingurua ere ez. Eta beren burua ere ez dutela hobetu ahal izan.
|
2014
|
|
" —Hau ere harrigarria da —esan zidan orrialde bat erakutsiz— Erleek dantza egiten
|
dutela
dio hemen.
|
2015
|
|
Aipatu dugun Animalien aferak liburuko egile bi biok prosa eredu bera aukeratu
|
dutela
esango nuke. Eta egia esateko, ez naiz gai izan asmatzeko zeintzuk kapitulu idatzi dituen batak eta zeintzuk besteak, esan nahi baita, ez dut inolako genero ñabardurarik igarri prosa horretan:
|
|
"" Aintzineko belaunaldien modura dantza dadin" nahi omen
|
dutela
diote. Galdera xinple bat luzatzen diegu gaur:
|
|
Arinago korritzen dute, edo beste bide bat hartzea edo bakarrik joatea deliberatzen dute. Zenbait iheslari, ordea, bat batean gelditu eta lurrari begira geratzen dira, geldi eta zurrun, kartzelara itzultzea nahiago
|
dutela
esanez. Forteko atetzarra ez dutela berriz ikusiko jakin arren; mendi honetan hilobia izanen dutela.
|
|
Kontzeptua ez zuten ulertzen hasieran, eta Nafarroako adibidea jarri diet gainera, ilustratzeko, kamerarik grabatzen ez zegoela ziurtatu ondoren (eta orain hau idatziz kontatzen...). Berehala atera zait Clever, abokatu kitxua hiztuna, eskubideek lurralde osoan berdinak izan behar
|
dutela
esanez. Eta euskalduna ezezkoan, hortik ez goazela urrun, eta ez garela gainera nagusiki eskubide enfokeaz ari, legearen sinesgarritasunaz beraz eta politika publikoen bideragarritasunaz baizik.
|
|
Garabideren lehen bideoa, euskararen prozesua laburbiltzen duena, asko erabiltzen
|
dutela
dio Veronicak. Nekazari guneetatik edo herrietatik Kitora etorritako gazteekin komunitate urbano txiki bat osatu dute, Kaipimi Kanchik komunitatea, eta proiektu koxkorrak egiten ari dira.
|
|
inozotu eta errugabetu. Gure medioek herria arduragabetu egiten
|
dutela
esanez lot daitezke bi zentzuak berriro.
|
|
Nire ustez, bestelako planteamendu bat egiteko ere ezinbestekoa duk politika mundu horretan erreforma bat lortzea, Bilduk espazio instituzionalak zabaltzea, politikaren bestelako planteamenduaren bideak errazteko, gauzak estuegi dagozelako. Eta pentsatzen diat, hire idatzi horretan filosofia hori badago ere, sektarismoaren kontrako aldarria, Bilduk eta Podemosek sistema kudeatu besterik egin ezin
|
dutela
esatearekin, ez dela ondo enfokatzen haien zeregina." (SM)
|
2016
|
|
—Jon eta Joneren erretratu horiek erakutsi zizkidak hasi zen Mikel, bere jarrera pentsakorra utzi gabe. Badakik, beraiei buruzko pista bat hiru milioirekin sarituko
|
dutela
dioen iragarki hori. Komentario bat egin zidak.
|
|
Norbanakoarenak ez diren eskubideak ukatuta dauden arren, arrazoi ideologikoetan oinarrituriko gorrotoa bereziki zigortzen da hainbat legeditan (musulmanen aurka, homosexualen aurka edo errumaniarren aurka jotzea esate baterako); Holokaustoaren kopuruak auzitan jartzea kodigo penalaren barnean sar daiteke beste batzuetan; zapi batekin mukiak ken ditzakezu baina zapi hori bandera baldin bada espetxera joan zaitezke; gero eta jende gehiagok animalien eskubideak aitortzeko eskaera egiten dute; Gaia ekimenak planeta osoa subjektu bezala tratatu eta haren aurkako oldarraldiak gelditzeko eskatzen du, e.a. Zenbaitzuk diote gure ondorengoek mundua guk ezagutu dugun bezala ezagutzeko eskubidea dutela (oraindik bizi ez direnak eskubide subjektu formalki ez diren arren), beste batzuk planetak berak gizakien hainbesteko esku hartzerik gabe irauteko eskubidea duela. Munduan galtzear dauden hainbeste hizkuntzek irauteko eskubidea
|
dutela
esaten duenik ere bada. Eta aurreko guztiei eskubide subjektu bakarra gizaki norbanakoa dela erantzuten dionik ez da falta.
|
|
Urteekin plastikoak txikitu izan diren bezala, oihuak eta garrasiak eskastu egin dira eta plastikoak zabaltzen dituztenean plastikorik nahi ez
|
dutela
esatera ausartzen ez diren batzuek lurrera botatzen dituzte Jaizkibel pasatzen denean. Eta halere, 2016ko irailaren zortzian plastiko beltzak berriz handitu ziren, atzetik zeudenak guztiz estali arte, Segurtasun Sailaren aginduak jarrera hori debekatu bazuen ere.
|
2017
|
|
Labordek gogoratzen du, gainera, (h) abala eta (h) abalari esaten dela Iparraldeko euskalkietan. Abaltzisketa eta Baliarrain toponimoak ere etimologia hori dutela iradokitzen du, eta azken herri honetako baserri izenek abal erroa
|
dutela
dio: Abali, Abaligoena, Abalizelai...
|
|
Berehala helduko dira kritikak: doinu eta manera horiek euskara zikindu egiten
|
dutela
diote ahots atzerakoienek. Zeruko Argiako" Gazte naiz" sailean emango die erantzuna Iñaki Behobidek:
|
|
Larogueyta zazpigarrena. Aitac, tutoreac, edo encargatuac izanen dira responsableac civilmente, dañuric causatcen baldin badute, beren semeac, edo pupiloac, bay eta ere ganadu jabeac, ayec eguiten dituzten dañuz, denunciatuac izaten badira eta ez zayote baliatuco escusic ayen mutillac, 660 semeac edo servienteac berac pagatu biarco
|
dutela
esatea cergatic diran nagusiac leguez obligatuac daudenac.
|
2018
|
|
—Estadioko segurtasun arduradunak deitu omen zituen suhiltzaileak. Baina gorpua kiskalia atera
|
dutela
esan dit emakumeak.
|
2019
|
|
Naturaz gaindiko ahalmenetan sinistu edo ez, norberaren esperientzian datza espiritualtasuna, izan da bere erantzuna. Tutik ulertu ez badut ere, nire esperientziek agintzen
|
dutela
esan nahi zidala ondorioztatu dut. Neure esku dagoela, alegia.
|
|
Argi izango zuen, apika, azken unean damutu izan balitz mendeku nahiak bultzatuta egingo zuela, eta ahulegi irizten dio bere buruari horretarako. Ahulek egin dezaketen hoberena egin
|
dutela
esango zion Gaelle, Noelle edo Ivette izeneko neskak autoko ateak itxi eta eskua hartu dionean.
|
|
Irunaga. Nere irudituan Juan Gorostiaga eta Henri Gavel adituek esandakora bilduz" dominio rustico" edo" propiete rurale de quelque impontance" delakoa adierazten
|
dutela
esanen nuke Leitzako lehen irun hauek ere: herrigunez kanpoko baina hurbileneko lehen lur zati pribatuak, lekurik onenean eta zelaienean
|
|
Goizeko bederatzietarako, liburuaren azken zuzenketak bidalita. Hamaikak aldera, Matxitxak deitu dit telefonoz pelikula Habanako Festibalerako hautatu
|
dutela
esateko. Eguerdian, beste telefono dei bat, kontsularekin zita bihar goizeko hamaiketan dudala abisatzeko.
|
2022
|
|
Biologo eboluzionistek diotenez, zapore hau gizakiak ez du onargarri kultura anitzetan, bizirik irauteko berme gisa, pozoietako asko mingotsak direlako. Mihiaren atzealdeko dastamen papilek hautematen
|
dutela
esan izan bada ere, errealitateak beste zerbait erakutsi du: " T2R" izeneko sentsoreek helarazten dute garunera sentsazio konplexu hori.
|
|
Irakurri izanari ematen diot baliorik handiena, ulertzen ez
|
dutela
esan arren. Berrikusiko dugu solasaldian, agian ez dago hain gaizki ulertua, agian ulertzeko era bat baino gehiago da eta elkarren artean parteka ditzakegu ulermen moduak, loturak egin, osatu eta irizpide bat borobiltzera heldu.
|
|
Hain akademikoa ez dena, sentsazioena, hori gutxiago lantzen da. Solasaldiek horretan aukera nabaria eskaintzen
|
dutela
esango nuke nik, beste une edo egoera batzuetan sortzen ez dena. Horrez gainera, akademikoagoak diren dinamikatan, aukera gutxiago dute parte hartzeko eta bere hizkuntza gaitasuna adierazteko berezkotasunez.
|
|
Jai xumea zegokion lekuan egitea debekatu
|
dutela
esanez hasi da aurkezpen hitzaldia, hemen lehen egunean entzun genuen tonu bipilean. Espetxeratu eta kondenatu berriak gogoratu dituzte, eta anaia kabiliarrak aurkeztu.
|
2023
|
|
Bocanegra hitz egin ez hitz egin geratu da, eta azkenean grebara joan ala ez bozkatu
|
dutela
esan du.
|
|
—Ba Soltxagak ez du hori esaten. Kaleratu behar
|
dutela
esan dit.
|
|
Barre egin du eta hurrengo zenbakia markatu. Martini, besterik gabe, hitz egin behar
|
dutela
esan dio.
|
|
Ahmed informazio guztia asimilatzen saiatzen ari da eta kosta egiten zaio ezer argi ikustea, ez dakielako lanean dagoen ala ez, adibidez, aldi baterako lan kontratua duelako eta, orain, greban dauden bitartean, kontratua deuseztatu dizkietelako, eta kontratazio enpresako enplegatuak aurrerago hitz eginen
|
dutela
esan ziolako, zeina, bide batez esanda, aurrean duen enplegatuaren irribarre zabal, zuri eta ergel bera zuen.
|