|
2003
|
|
|
Gizakiak bere harreman indibidualak zein kolektiboak garatzeko eta bideratzeko beharrezkoa duen tresna kognitibo eta azaltzaile nagusia da hizkuntza, giza eta gizarte harremanetarako eta komunikaziorako erremintarik behinena. Gizakiak eta gizarteak hizkuntzaren beharra
|
dute
mundu erreala ezagutzeko, eta mundu horri buruz eztabaidatzeko. Â Hizkuntza ez da beste tresnaren bat, da Tresna. Nazioaren eraikuntzan tresna kognitibo eta azaltzailea falta baldin bazaigu, hankamotz gabiltzala esango nuke.
|
|
2006
|
|
|
Itzalik gabeko gizakiek euren esku hartu nahi
|
dute
mundua, eta itzala kendu nahi diote Damasok gogoan dituen milaka horietariko guztietariko bakoitzari.
|
|
2008
|
|
|
Bada seme alabaren beharrik sentitzen ez duenik eta bada, burutik batere sano ez dagoen mundu honen norabidea aztertu eta gero, mundura beste biztanle bat ekartzea absurdotzat jotzen duenik. Seme alabek sufritu egingo
|
dute
munduan, batzuek gehiago eta beste batzuek gutxixeago, baina denok sufrituko dugu, eta bada sufrimendu hori ikusteko eta are gutxiago onar  tzeko prest ez dagoenik. Bada seme alabarik izanda besteren bat mundura ekartzeko prest egon bai, baina arazo ekonomikoak direla âai, interes tipo madarikatuak! â, arazo fisikoak direla âhirurogei metro koadro dauzkagu eta etxean ez zaigu inor gehiago sartzenâ edota arazo fisiologikoak direla âadin batetik aurrera haurdunaldiak arriskutsuak diraâ, bere nahia bete ezinik dagoenik.
|
|
|
Baina tira, esan bezala agurrek ez
|
dute
mundua geldiarazten, eta, handik aurrera, Yolanda izeneko neska batek eramango zuen gure taldea.
|
|
2009
|
|
|
Ezta Inkisizioak ere. Eurak izan ziren lehenak Jainkoaren orakuluak aurkezten, urte askoan eurak izan dira profeziaren zaindari, eta eurek zabaldu
|
dute
mundura. Halako nazio bat ezin da suntsitua izan.
|
|
|
Beharbada iraganeko gauza ikaragarriren bat gordetzen zenuen ezkutuan, familiako konturen bat? ...spirituak izango dira gugan haragiztaturik, eta ez begiratu burutik jota banengo bezala, gauzak argi eta garbi ikusten ditut zuzeneko jakintzaz; gure hiru umeak Brahmaren hiru aldeen irudi, Jainkoa deitu Brahmari nahi baduzu, zure amak bezala, zure neba Kandido astakirten ateo horrek ez bezala; uler ezazu, Lurretik haragoko izaki haragituak izango ditugu oinordeko, gizaki berriaren hazia zabalduko
|
dute
munduaren hiru norabideetan, Sem, Cam eta Jafet senideek bezala, haiek ere estralurtar haragituak ziren, Egia hain da argia begi garbiez begiratzen dionarentzat, eta hain iluna argiari Atzo bertan galdetu nizun, eztabaida garratzaren erdian, Auñamendi tontorrean, eta negarrez erantzun zenidan, ezin dugu honela jarraitu, Ananda, urdanga bati bezala begiratzen didazu, ez dizut ezer ezkutatzen, beldurra ematen didazu; eta nik eskua jaso zure kontra, neure onetik aterata, eta gero barkamena eskatu, barka, barkaidazu, eta zu amona xahar bat bezala uzkurtu, eskuaz aurpegia babestuz, maite zaitut, Sara, ez al duzu ulertzen, eta ez zenidan hitzik egin jaitsiera osoan, Lescun arte; esaten nizun, giroa hozten ari du, gaur gauean elurra botako du agian, Hiru Erregeen Mahaia beste baterako uztea izango dugu onena, eta zu isilik, bizkor bizkor Lescun aldera, ia ezin nizun jarraitu; eta ni hizketan, tira, erantzuten ez baduzu igo egingo gara, leku okerragoetatik igaro izan gara, tira, elur pixka batengatik ez gara kikilduko, kranpoiak ere baditugu, izotza balego ere, zuk bazenekien ni barru barrutik ez nengoela prest igoera bertan behera uzteko; eta zu isilik, eta ni damututa, ez zaitut jo, ez dizut ezer egin, nire bizitzako emakume bakarra zara, inoiz ez dut besterik ukitu, esan al dezakezu beste hainbeste?, zure mututasunak salatu egiten zaitu, eta zu isilik, eta azkenean lehertu egin zinen, gaixorik zaude, Ananda, esaten dudana esaten dudala beti susmagarri izango naiz zuretzat, esaten dudana esaten dudala aurrera egingo duzu zure asmoarekin, egiten dudana egiten dudala okerrena pentsatuko duzu nitaz, eta beste batekin ibili banaiz zer?, hil egingo al nauzu?, hil nazazu ba, utzi egin behar al nauzu?, utz nazazu ba, horixe esan zenidan, Sara, Lescuneko teilatua begien bistan genuen, eta nik, neure onetik aterata, berriro jaso nuen eskua, eta zu zimurtu egin zinen papera ukabil amorratuan bezala, izutu egin zintudan, niri bakarrik didazu beldurra, beste inori ez, ez zakurrei, ez sugegorriei, ez gailur arriskutsuei, zer egin dizut ba, gazte gaztetandik maitatu, horixe besterik ez, mundu zabalera eraman, ikuspegi berriak eskaini; nitaz fidatuko bazina, beldurrik ez bazenit, elurraren lurraldera eramango zintuzket, Jesusek bere dizipuluak Tabor mendira bezala, eta biok antzaldaturik itzuliko ginateke, baditut giltzak, baditut metodoak, zure babesa baino ez zait falta, zure bultzada, arnesei tinko eustea, oraingo honetan neu beti aurretik, uler ezazu, Sara, neu naiz gidari; zuk, ordea, beldurra didazu, gaixo nagoela uste duzu, burutik egina nagoela, ez duzu ezer ulertzen, Sara, ez dakizu zer den barne argitzea, eta, okerrena, zeure baitan ixten zara, ez duzu nahi nik bidea erakusterik, hain garbi ikusten dut, eta zuk ez, baina zeureari eusten diozu, egoskor, hori harrokeria da, Sara, ego hutsa, ez zara nitaz fio, beldur didazu, zergatik, zergatik, ez duzu ulertzen, nik inoiz ez zaitut jo nahi izan, itzarri baino ez, argia ikusi behar duzu, ulertu egin behar duzu, bestela dena galduko dugu, zu gabe ezin dut bete izarrek jarri didaten eginbeharra, hau guztia paranoia baino ez zaizu iruditzen, baina ez da halakorik, ezjakin bizi izan zara eta ez didazu uzten bidea erakusten, goialdeko izakiek gorenetik agindu didatena betetzen lagundu behar didazu, familia bat osatu behar dugu, hiru kristal ume ekarri mundura, Sirio izarretik etorritako espirituak izango dira gugan haragiztaturik, eta ez begiratu burutik jota banengo bezala, gauzak argi eta garbi ikusten ditut zuzeneko jakintzaz; gure hiru umeak Brahmaren hiru aldeen irudi, Jainkoa deitu Brahmari nahi baduzu, zure amak bezala, zure neba Kandido astakirten ateo horrek ez bezala; uler ezazu, Lurretik haragoko izaki haragituak izango ditugu oinordeko, gizaki berriaren hazia zabalduko dute munduaren hiru norabideetan, Sem, Cam eta Jafet senideek bezala, haiek ere estralurtar haragituak ziren, Egia hain da argia begi garbiez begiratzen dionarentzat, eta hain iluna argiari uko egiten dionarentzat, halakoak nahiago du bere ezintasunean murgiltzea, zergatik ez zara nitaz fio, beste inork ez dizu gehiago eskainiko, zergatik egin diozu uko umeak ekartzeari, besteren bat egon behar du tartean, haragi lardaskaren bat, zer ezkutatzen didazu.
|
|
|
Atzo bertan galdetu nizun, eztabaida garratzaren erdian, Auñamendi tontorrean, eta negarrez erantzun zenidan, ezin dugu honela jarraitu, Ananda, urdanga bati bezala begiratzen didazu, ez dizut ezer ezkutatzen, beldurra ematen didazu; eta nik eskua jaso zure kontra, neure onetik aterata, eta gero barkamena eskatu, barka, barkaidazu, eta zu amona xahar bat bezala uzkurtu, eskuaz aurpegia babestuz, maite zaitut, Sara, ez al duzu ulertzen, eta ez zenidan hitzik egin jaitsiera osoan, Lescun arte; esaten nizun, giroa hozten ari du, gaur gauean elurra botako du agian, Hiru Erregeen Mahaia beste baterako uztea izango dugu onena, eta zu isilik, bizkor bizkor Lescun aldera, ia ezin nizun jarraitu; eta ni hizketan, tira, erantzuten ez baduzu igo egingo gara, leku okerragoetatik igaro izan gara, tira, elur pixka batengatik ez gara kikilduko, kranpoiak ere baditugu, izotza balego ere, zuk bazenekien ni barru barrutik ez nengoela prest igoera bertan behera uzteko; eta zu isilik, eta ni damututa, ez zaitut jo, ez dizut ezer egin, nire bizitzako emakume bakarra zara, inoiz ez dut besterik ukitu, esan al dezakezu beste hainbeste?, zure mututasunak salatu egiten zaitu, eta zu isilik, eta azkenean lehertu egin zinen, gaixorik zaude, Ananda, esaten dudana esaten dudala beti susmagarri izango naiz zuretzat, esaten dudana esaten dudala aurrera egingo duzu zure asmoarekin, egiten dudana egiten dudala okerrena pentsatuko duzu nitaz, eta beste batekin ibili banaiz zer?, hil egingo al nauzu?, hil nazazu ba, utzi egin behar al nauzu?, utz nazazu ba, horixe esan zenidan, Sara, Lescuneko teilatua begien bistan genuen, eta nik, neure onetik aterata, berriro jaso nuen eskua, eta zu zimurtu egin zinen papera ukabil amorratuan bezala, izutu egin zintudan, niri bakarrik didazu beldurra, beste inori ez, ez zakurrei, ez sugegorriei, ez gailur arriskutsuei, zer egin dizut ba, gazte gaztetandik maitatu, horixe besterik ez, mundu zabalera eraman, ikuspegi berriak eskaini; nitaz fidatuko bazina, beldurrik ez bazenit, elurraren lurraldera eramango zintuzket, Jesusek bere dizipuluak Tabor mendira bezala, eta biok antzaldaturik itzuliko ginateke, baditut giltzak, baditut metodoak, zure babesa baino ez zait falta, zure bultzada, arnesei tinko eustea, oraingo honetan neu beti aurretik, uler ezazu, Sara, neu naiz gidari; zuk, ordea, beldurra didazu, gaixo nagoela uste duzu, burutik egina nagoela, ez duzu ezer ulertzen, Sara, ez dakizu zer den barne argitzea, eta, okerrena, zeure baitan ixten zara, ez duzu nahi nik bidea erakusterik, hain garbi ikusten dut, eta zuk ez, baina zeureari eusten diozu, egoskor, hori harrokeria da, Sara, ego hutsa, ez zara nitaz fio, beldur didazu, zergatik, zergatik, ez duzu ulertzen, nik inoiz ez zaitut jo nahi izan, itzarri baino ez, argia ikusi behar duzu, ulertu egin behar duzu, bestela dena galduko dugu, zu gabe ezin dut bete izarrek jarri didaten eginbeharra, hau guztia paranoia baino ez zaizu iruditzen, baina ez da halakorik, ezjakin bizi izan zara eta ez didazu uzten bidea erakusten, goialdeko izakiek gorenetik agindu didatena betetzen lagundu behar didazu, familia bat osatu behar dugu, hiru kristal ume ekarri mundura, Sirio izarretik etorritako espirituak izango dira gugan haragiztaturik, eta ez begiratu burutik jota banengo bezala, gauzak argi eta garbi ikusten ditut zuzeneko jakintzaz; gure hiru umeak Brahmaren hiru aldeen irudi, Jainkoa deitu Brahmari nahi baduzu, zure amak bezala, zure neba Kandido astakirten ateo horrek ez bezala; uler ezazu, Lurretik haragoko izaki haragituak izango ditugu oinordeko, gizaki berriaren hazia zabalduko dute munduaren hiru norabideetan, Sem, Cam eta Jafet senideek bezala, haiek ere estralurtar haragituak ziren, Egia hain da argia begi garbiez begiratzen dionarentzat, eta hain iluna argiari ...spirituak izango dira gugan haragiztaturik, eta ez begiratu burutik jota banengo bezala, gauzak argi eta garbi ikusten ditut zuzeneko jakintzaz; gure hiru umeak Brahmaren hiru aldeen irudi, Jainkoa deitu Brahmari nahi baduzu, zure amak bezala, zure neba Kandido astakirten ateo horrek ez bezala; uler ezazu, Lurretik haragoko izaki haragituak izango ditugu oinordeko, gizaki berriaren hazia zabalduko
|
dute
munduaren hiru norabideetan, Sem, Cam eta Jafet senideek bezala, haiek ere estralurtar haragituak ziren, Egia hain da argia begi garbiez begiratzen dionarentzat, eta hain iluna argiari uko egiten dionarentzat, halakoak nahiago du bere ezintasunean murgiltzea, zergatik ez zara nitaz fio, beste inork ez dizu gehiago eskainiko, zergatik egin diozu uko umeak ekartzeari, besteren bat egon behar du tar...
|
|
|
Atzerantz zihoan hizkuntza aurrerabidean jartzea lortu da. Egin dugun bidea eredugarritzat hartu eta aztertzen
|
dute
mundu zabaleko toki askotan. Harrokeriarik gabe, baina harrotasunez aitortu eta onartu behar diogu hori euskal gizarte osoari, etorkizunean ditugun erronkei ilusioz eta indartsu aurre egin diezaiegun.
|
|
|
Ez omen dugu narratibarik, ez eraldaketarako subjektu historikorik. Hedonismoak, muturreko indibidualismoak eta erlatibismoak konkistatu
|
dute
mundua, diogu Mendebaldetik. Pesimismo kulturala, ezaxola, desesperazioa, konformismoa, eta garaituaren diskurtso etsitua gailendu zaizkigu.
|
|
|
Aktibazio energia gutxituz mugimendu demokratikoak ahalbidetzea hain zuzen ere. Katalizatzaileek bezala ez
|
dute
mundu berria sortzen, baizik eta zaharra piztu eta berritzen.
|
|
2010
|
|
|
Gezurra ematen du, puntako enpresa batek Bedaiope bezalako herri apal batekin lan egin nahi eta horrelako erantzuna jasotzea. Hemen ez
|
dute
mundua nondik nora doan ulertzen. Peñen Kongresua ere aurten hemen egingo dugu dena antolatuta daukagulako baina alkateak erakutsi duen jarrera hotza eta jaso dugun laguntza eskasa ikusita, uste dut datorren urtekoa beste nonbait egin dugula.
|
|
2019
|
|
|
" Guztiak hasiera bat behar du izan, Sanchoren hitzekin esa  teko, eta hasiera horrek lotuta behar du egon bere aurreko zerbaitekin. Hinduek elefante bat jartzen
|
dute
munduaren oinarrian, baina dortoka bat ere jartzen dute elefanteari eusten" (Mary Shelley, Frankestein, Prometeo modernoa, xix. mendea).
|
|
2021
|
|
|
" Hi, aizan: benetan ari al haiz?" â£" Trump-ek ordaintzen al din?" â³" Txinako agintariek eta osasunaren erakunde mundialak, mundialak bezain beldurgarriak, eta Barrabill eta Davosmendikoek gobernatu nahi al
|
dute
mundua teknodiktadura post kapitalista batean?" â Azkenengo hori etxetik preparatuta ekarriko zenuen horratik! Kar, kar!
|
|
|
Esaten ari ginena: dakizaketenek mundua" asmatzen" dutela, eta orain asmatu dute hau pandemia bat dela, eta sortu
|
dute
mundu izutu... mundu izugarri bat, eta hor eztago gauza onik, eta eztago gezurra, zikina eta ezina besterik. Hau hizketa ideologizatua al da?
|
|
|
⣠Horixe onena, bai. Tonto informatuek... tonto formatuek galduko
|
dute
mundua. Tonto formatuen adostasunarekin eta laguntzarekin galduko da gure mundua betiko.
|
|
2022
|
|
|
Baina ez da erraza bederatzi urteko haur bati sozioekonomia azaltzea. Haurrek honela ikusten
|
dute
mundua: Ametsek piszina dauka, nik ez; Ametsek patinete elektrikoa dauka, nik ez; Ametsek mugikorra dauka, nik ez; Amets oporretan Norvegian izan da, ni ez.
|
|
|
Idazkeraren ehundegia irudimenaren lantegia da. Ehundegi horren anezka69 martxan jartzerakoan, hitzak eta gauzak lotuz, gizon emakumeek beren etxea altxatzen
|
dute
mundu arrotz honetan. Hori eginez, mundua habitatzen dute.
|
|
|
" Era berean, ez
|
dute
munduaren sorreraren berri, ez dituzte egunak izenez bereizten. Asteak, hilak eta urteak ere ez dituzte kontatzen, ilargiaren bidez bakarrik baitakite iragan denbora izendatzen.
|
|
|
Ipuin horretan feministek jai bat zabaltzen
|
dute
mundu osoan zehar! Jai hori, gainera erlijiosoa da (erlijio negatiboa, pailazoen erlijioa, baina erlijioa).
|
|
|
Hala diote. Letrakuntzaren moldatzaile eta arautzaileek usteko
|
dute
mundua gauza edo gai zehatz eta konplexuz osatua dela (eta, beraz, hizketa egokiak ere halakoxea behar duela izan), edo bestela uste bide dute, besterik gabe, hiz  kuntza zehatz konplexuak hobeto ematen duela munduan eta gero hortik aterako dute, sasi ondorio autoengainagarri gisa, mundua ere halakoxea dela, zehatza bezain konplexua.
|
|
2023
|
|
|
Gauzak horrela, 1400 milioi pertsonek 700 milioi orduko kontsumoa egiten
|
dute
munduan, berez beraiek erabaki edo bilatu ez duten zerbaiten inguruan. Hori gutxi balitz, 800 milioi bideo horietatik, soilik 10 inguru eskaintzen zaizkigu gomendio gisa.
|
|
|
Ondorio horiek aurreikustekoak dira gure txikiei jolas librea ukatzen badiegu, izan ere, jolas librean ikasten dute benetan haurrek beren bizitza naturalki kontrolatzen; hori kentzen badiegu, orobat kentzen diegu beren bizitza kontrolatzen ikasteko aukera. Jolasean ikasten dute beren arazoak gainditzen eta ikasten dute, halaber, mundua ez dela hain arriskutsua; jolasean poza sentitzen dute eta ikusten
|
dute
mundua ez dela hain iluna; kideekin ondo moldatzen ikasten dute, eta beste ikuspuntu batzuetatik ikusten dute, enpatiaz jarduten dute eta nartzisismoa gainditzen dute. Jolasa, definizioz, sormena eta berrikuntza da; beraz, ez da harritzekoa jolasa kenduz gero, egiten ari garen moduan, kalteak eragitea alderdi horietan guztietan.132 Haurren gehiegizko babesa eragiten duen hezitzaileen espektatibak eta beldurrak, teknologia berrien erabilera konpul  tsiboak eta eskolaz kanpoko bizitza gero eta gogorragoak, eboluzio biologikoaren ikuspegitik funtsezkoa den faktore bat ukatzen dute, betiko jolas librea, hau da, etxetik inolako entretenimendurik gabe atera eta kaleko argiak piztu arte itzultzen ez zinenekoa.
|