|
2000
|
|
|
" Legezkoa da erratzari etxe aldera eragitea. Aukeran, etxekoa nagusi izatea nai izaten
|
dute
munduaren egal guzietan. Frantzesak, inglesak, amerikanoak, danak etxezale amorratuak dira.
|
|
2001
|
|
|
Olatuak irakurri eta taularekin uretan idazten dute. Hondartzen arabera marrazten
|
dute
munduko mapa, eta munduko hondartza denetara zabaldu dute Euskal Herriko hondar alea.Surfaren modan baino, surfaren kulturan bizi dira: bizimodu lasai horretan, itsas-gora eta itsas-beherek markatzen dute denbora.
|
|
|
Inolako zalantzarik gabe, filosofia horren emaitza da MCCren euskal enpresa hau lortzen ari den arrakasta, eta horrela adierazten
|
dute
munduan zehar eman dizkioten sariek. Irizarrek egindako autobusek industri sari garrantzitsuak jaso dituzte Europa osoan, bere kalitate eta berrikuntzagatik.
|
|
2002
|
|
|
Erakunde humanitarioek uste
|
dute
mundu osoan 300.000 haur erabiltzen dela gerrarako, bai gerrilleroen taldeetan edo baita gobernuen milizietan. Sierra Leonan 1992 eta 1996 artean Gobernuko indarren eta RUF (Revolutionary United Front) taldearen arteko borroka urte gogorrenetan 4.500 haur erabili zituzten batzuek eta besteek.
|
|
2003
|
|
|
Hamar urte geroago, 1958 urtean, NBEren mendeko OMI erakundean sartu zen Liberia, hots, Itsas Erakunde Internazionalean, eta kolokan jarri zuen komenentziazko banderen existentzia, baina AEB, Japonia, Errusia eta Europako herrialde gehienak alde atera ziren, Hagako Auzitegi Internazionalak Liberiaren alde ebatzi zuen auzia, eta kontsakratu egin ziren horrelako banderak. Egungo egunean, 60.000 ontzik osatzen
|
dute
munduko flota, eta 18.000 ibiltzen dira komenentziazko banderarekin. Hau da, munduko flotaren herena nabigatzen da horrela, eta munduko tonen %50 garraiatzen du.
|
|
|
Eta horixe da, hain zuzen, Irakeko krisi honek, bere gordintasunean, nabarmentzen duena: Bush, Cheney, Rumsfeld eta abarren Estatu Batuek, Amerika Latindar handi bat bailitzan ikusten
|
dute
mundu osoa. Garai batean Guatemala, Nikaragua, El Salvador, Granada edo Panama zirena, egun Afganistan, Irak, Iran eta auskalo zein izan daitekeen.
|
|
2006
|
|
|
Beste elbarritasun iturri agortezina gerra da. Lur gaineko minek eta gerra modernoetan erabiltzen dituzten gainerako armek bala, obus, bonba, misil... milioika jende utzi
|
dute
munduan minusbaliotasun larriekin.
|
|
|
Gizakiak bere buruaz eta munduaz egiten dituen galdera funtsezko eta sakonen erantzun bila bizitza osoa dabiltzan jakinduria zale horiek askoz gorago ditut rankingean galtza motzetan baloiaren atzetik lasterka dabiltzanak baino, zangoen kotizazioa gorabehera. Neurri handi batean, filosofoen ideiek mugiarazten
|
dute
mundua, baita zientzia eta teknologia bera ere.
|
|
|
Zazpigarren Eguneko Adbentistek, berriz, hainbatetan iragarri
|
dute
munduaren amaiera, huts eginez bistan denez. Hauek ere euren profeta daukate noski:
|
|
2007
|
|
|
Eta ez daukagu bakar bat baizik. Gure ekonomiak eta bizitzeko erak bat egin behar
|
dute
mundu errealarekin, lehenago istripuz osorik irentsi baino lehen".
|
|
2008
|
|
|
BIEMH maila teknologiko handiko erakusleiho bihurtu da sektoreko fabrikatzaile eta banatzaile nabarmenenentzat, elkarren arteko merkataritza harremanak osatzeko inguru ezin hobea. Bertan bat egiten
|
dute
mundu zabaleko enpresa garrantzitsuenek, produktu eta berrikuntzak erakusteko asmoz; aldi berean, sektoreko enpresa nagusiek garatu dituzten azken teknologia, aplikazio eta zerbitzuak zuzen zuzenean ikus eta ezagutu ditzakete mundu osoko bisitariek. Biurteko Azoka azkenekoz 2006an egin zen, BECen hura ere; ordukoan, 1.752 enpresa erakusketarik eta 39.041 bisitarik hartu zuten parte, 72 herrialdetatik etorrita.
|
|
|
XXI. mende hasieran komunikabideek ez dute aurreikusten hilen piztuerarik, ez eta gizaki edo gizarte berriaren sorrerarik. Orain erakusten
|
dute
munduaren hiru laurdenetan ingurumena krisian dagoela eta dagoeneko horren zantzuak nabaritu direla. Zientzialarien kalkulu eta mezuek berresten dituzte albisteok.
|
|
|
Egun seinalatu horretan ordea, ez zen Kim Jong Il lider nagusia inondik ere ageri.Kim Jong Ilek ospakizunetan parte hartu ez izanarekin, nazioartearen interesa bereganatu du Ipar Koreak, beste behin. Inteligentzia zerbitzu estatubatuarrek eta mendebaldeko komunikabideek, Gerra Hotza garaietako propaganda aparatuen antzera, arrapaladan, buruzagi korearraren ustezko osasun arazoen inguruko zurrumurrua zabaldu
|
dute
munduan.
|
|
2010
|
|
|
Aurrean daukatenaren eta sakonean sentitzen eta pentsatzen dutenaren arteko gatazka bizi dute. Kezka
|
dute
munduaz, miseriaz, injustiziaz, egoera politikoaz, baina, kezka zelan bideratu ez dakite. Kezka edo haserre hori formulatzeko edo azaleratzeko gai ez dira eta ez dakite bulkada hori nola bideratu eta biderkatu.
|
|
|
Hanka sartze hori eta besteak gogoratu dituzte prentsa amerikarreko hil oharrek Simmonsen heriotzaren berri eman dutenean. Baina horiekin batera, denek aitortu
|
dute
munduko iritzi emaile askori ikuspegia aldarazi ziela petrolioaz.
|
|
|
Baina bitartean, interes ekonomikoek dantzatzen
|
dute
mundua, eta ziklo ekonomikoak naturarenak baino laburragoak dira.
|
|
2011
|
|
|
Ray k eta Nick-ek kantutik dantzara, pasadizotik abenturara zeharkatu
|
dute
mundua. Berriki bueltatu dira Euskal Herrira," xentimorik gabe" baina haien ibileren berri modu umoretsuan emateko prest.Ray eta Nick, Ramon Agirre eta Inazio Tolosa; haien ikuskizunari Xentimorik gabe deitu badiote ere aurpegi bakarreko bi txanponak dira, eta txanpon bereko lau aurpegiak.
|
|
2013
|
|
|
Munduko Bankua. Afrikan eta Amerikan baserritarrak beren etxaldeetatik kanporatu eta hiri handietako txabolategietara bidaliz astakeriak egin direla entzun
|
dute
Munduko Bankuan, baina garapenari ordaindu behar zaio bere prezioa. Hala zuritu du Munduko Bankuaren lana lurrarekiko negozioen ataleko buru John Lambek:
|
|
|
Alzheimerraren Nazioarteko Eguna da hilaren 21ean. Gaixotasun neurologiko hau 24 milioi lagunek sufritzen
|
dute
munduan. Dementziaren lehen eragilea da, eta pixkanaka memoria gaitasunen galera dakar.
|
|
|
Oso merkea da hori esatea eta oso erraz lortzen
|
dute
mundu guztia erdaraz aritzea. Argi ikusi behar dugu horrekin esaten ari direla hizkuntza hori ez dela beharrezkoa, eta beraz, zertarako ahalegindu?
|
|
2014
|
|
|
Hala adierazi du palestinarrek gidatzen duten Boikot, Desinbertsio eta Zigor kanpainari buruz. BDS siglekin bataiatua, agintariok aitortu
|
dute
mundu zabalean" esponentzialki" ari dela hazten. Nazioarteko hedabide nagusiek azken aldian eskaini dioten tartea horren erakusle da.
|
|
2015
|
|
|
Hala ere, Afrikako iheslariek ez
|
dute
mundu aberatsaren arreta handirik pizten, ez behintzat ez badira iristen patera eta antzeko ontzietan itsasoz Europako itsas hegiraino. NBEk errefuxiatuak direlakoan proposatutako babes eskaeretatik oso gutxi lortzen ditu, %10 inguru.
|
|
|
Armagintzan zein kimikan ateratako fortunak fundazioetara bideratu dituzte ideiak sortu eta pestiziden gisan jendartean hedatzeko. Ordaindu behar denean ordaintzen dute, saritu behar denean saritu, ez daukate erreparorik bere burua alternatibotzat duen puntako ikerlaria fitxatu eta arrastoan sartzeko, eta batez ere, garaiezinak diren joko zelai bihurtu
|
dute
mundua. Izan ere, neoliberalen arrakasta ez dator denetan onenak izatetik, beraiek onenak diren zelaian partidak jokatzera behartzetik baizik.
|
|
2016
|
|
|
Baina desoreka ez da Espainiako gaitza soilik. 62 pertsona aberatsenek 3.600 milioi lagunen aberastasun bera
|
dute
munduan, biztanleriaren erdiak adina, alegia.
|
|
|
AEBek ideologia aldetik dualtasun modukoa agertzen
|
dute
munduaren aurrean: alde batetik, XX. mendeko potentzia interbentzionista eta antikomunismoaren aitzindaria; bestetik, ezkerreko mugimendu eta pentsalari aitzindari askoren sorgunea.
|
|
2017
|
|
|
Edo bakarra. Baina, jakina, gazteek uste izan ohi
|
dute
mundua eurekin hasi dela.
|
|
2021
|
|
|
Ingako zentral hidroelektrikoa, Kongo ibaian. Hau zabalduz, bihurtu nahi
|
dute
munduko zentral handiena, bertan hidrogenoa ekoiztu eta Europara eramateko. (Argazkia:
|
|
2022
|
|
|
Errusiako Banku Zentralari bahitu dizkiote munduan zehar hainbat dibisatan dauzkan 400.000 milioi dolarreko erreserbak. Errusia kanporatu
|
dute
munduko banku guztien arteko harremanak bideratzen dituen SIFT sistematik. Zerrenda amaiezina da.
|