|
2000
|
|
|
Besteak ekuatoreekonomikoa irudikatzen du, horren arabera, lur aberatsek? eta, lur pobreek, hedadura bera
|
dute
munduan. Baina zenbakiek beste errealitate bat erakustendute.
|
|
|
Asko emendatu dira aukerak Mendebaldeko herrietan, eta ez bakarrik entretenimenduaren alorrean, informazioan espezializaturik dauden estazioak ere baitira. Sky News edo CNN bezalako tele emandegiek oso sare hedatua
|
dute
munduko hainbat estatutan zehar albisteak gertatzen diren une bertsuan eman ahal izateko. Tele informazioaren alorrean CNN da egun leaderra (munduko berrehun estatu baino gehiagotatik sintoniza daiteke).
|
|
2002
|
|
|
Gaur egun, kontsumitzen dugun informazioaren zatirik handiena, hamarretik zortzi, albiste agentzia transnazionalek igortzen
|
dute
munduaren lau bazterretara. Abiadura handiko informazioaren garraioak informazio hori modu globalean ulertzera behartzen gaitu.
|
|
|
Mundua bera politikoa da, munduaren irakurketa beti da politikoa, era batera edo bestera irakurri arren. Indar taldeek gidatzen
|
dute
mundua, indar taldeek gidatzen dute munduaren irakurketa. Ezagutza, berau munduaren ikuskera intelektual legez ulerturik?
|
|
|
Mundua bera politikoa da, munduaren irakurketa beti da politikoa, era batera edo bestera irakurri arren. Indar taldeek gidatzen dute mundua, indar taldeek gidatzen
|
dute
munduaren irakurketa. Ezagutza, berau munduaren ikuskera intelektual legez ulerturik?
|
|
|
Baina hedabideen garapenean zerbait komun ikusten baldin badugu, lehen begiratu arinean besterik ez bada ere, hauxe da: garapena garapen, medioek konpromiso estua eduki
|
dute
mundu modernoko erakundeekin, hedabideen aldaketa oso loturik egon baita instituzioen aldaketekin.
|
|
|
Kultura produktu mediatikoetan (tele serietan, filmetan eta abarretan), zenbat aldiz ez ote ditugun ikusi beltzak zurientzat lanean, indioak zurien zerbitzari, eta asiarrak zurien neskame! Zuriek, arraza moduan, beste guztiek baino pisu espefiziko handiagoa
|
dute
munduan.
|
|
|
gizarteak biltzen eta uniformizatzen ditu; bai eta apartatzen ere. Hizkuntza bereko hiztunak zeinuteria komun oso bat
|
dute
munduaz eta zeruaz, errelaz eta irrealaz. Horrek jendea biltzen du, aglutinatzen du.
|
|
|
Sasikulturak mitologizazioa, azpikultura eta superstizioa ekarri ditu. Errepikapenak eta durunditasun mediatikoak arinkeria hedatu
|
dute
munduaren lau bazterretara. Estereotipo masiboak, aurreiritzi sozialak eta irrazionaltasun kolektiboak ekarri ditu sasikultura deitzen diogunak.
|
|
|
Albiste konkretuaren inguruan, hedabideek eraikitzen duten testuinguru informatiboak du hemen garrantzia. Hedabideen mezu jarraituek testuinguru sozial bereziak eraikitzen dituzte, eta, horretan, interpreteek hedabideen emari zuzenetik edaten
|
dute
mundua deskodifikatzeko ulertarazlea. Jario informatiboa bat bateko uholde signifikatzailea da; agente interpretatzaile mediatikoek sortzen dituzte interpreteengan signifikazioak, ez gizakiak berak.
|
|
|
hedabideek eurek, duten zama informatiboa dela medio? eraikitzen dituzte ulertarazle kolektiboetarik asko eta asko; eta, arma kontzeptuatzaile publiko horren kontrola dela medio, bermaturik
|
dute
munduaren berrezagutza eta birsemantizazio propioa, euren nahierakoa, beren komenentzien araberakoa?. Gizarte kontrolaren erreprodukzioa ulertzeko, arma ideologiko garrantzitsua dira hedabideak, interpretazio publikoaren giltza kontrolatzen baitute, hein handi batean behintzat.
|
|
|
Harrezkero, telebista sistema nagusi bik hartu
|
dute
mundua beren baitan: 525 lerroko sistema amerikarrak, NTSC deituak, eta europarren 625 lerrokoak (PAL edo SECAM).
|
|
|
gurutzegrametatik hasi eta telenobeletaraino. Hedabideek teilapeko entretenimendua bultzatzen
|
dute
mundu modernoan, barroko garaiko hiriak instauratu zuen joera hura bera.
|
|
|
Iruditeria kulturala eraikitzerakoan, agintari klaseek beste guztiek baino pisu espezifiko handiagoa
|
dute
munduan, euren posizionamendu sozialak bideratuta, jakina. Agintari klaseen kultura aztura propioek beste kultura ereduen aniztasuna jarri ohi dute kolokan, joera batzuk lehenesteagatik beste batzuen kontra.
|
|
|
Produktu kulturalen bitartez, agintari klaseek aukera berdintasunaren mitoa zabaldu
|
dute
mundu osoan: diotenez, edozeinen eskura dago arrakasta; lana ondo eginez gero, arrakasta etxe atarian ei dago.
|
|
2004
|
|
|
Hizkuntzaren Filosofian pcrpausak aztertu izan direnean, perpaus deklaratiboak aztertuizan dira tradizioz. Perpaus deklaratiboek, oro har, gauza egoera bat deskribatzen dute, zerbait esaten
|
dute
munduari buruz. J. L. Austinek perpaus deklaratiboez harago zabalduzuen hizkuntzaren azterketaren esparrua.
|
|
|
Beraz, analitikoak direnean, haien aprioriko justifikazioa nabaria da. Azken buruan, a priori justifika daitezkeen proposizioak definizioaren mendedaude, nabariaketa tautologikoak dira, etacz
|
dute
mundu matcrialari buruz ezer adierazten.
|
|
2006
|
|
|
Munduaren kontsiderazio enpirikoak, eta baita matematikoak ere, erabat arbuiatzen
|
dute
mundu barneko gertaeraren, zentzuaz, galdezka ari den munduari buruzko beste kontsiderazio oro.
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, gaur egun autore gehienek uste
|
dute
mundu sozialaren etafisikoaren artean alde nabariak daudela, bai objektuen ezaugarrietan, bai pertsonekhaiekin dituzten harremanetan ere (Vasta, Haith eta Miller, 1996).
|
|
|
Eskubide zibilek ezaugarritzen eta definitzen
|
dute
mundu modernoan herritartasuna. Baina ezin ahantz liteke ezen herritarrek eurek nola identitate indibidualak hala kolektiboak garatu dituztela.
|
|
2009
|
|
|
Gizonek eta emakumeek ikuspegi ezberdinetatik ikusten
|
dute
mundua, moduezberdinean komunikatzen dira, rol ezberdinak betetzen dituzte, gizartearen presioezberdina jasaten dute eta harreman ezberdinak dituzte ingurunearekin. Gizonakirudi erasokor eta asertiboekin identifikatu dira, boterea nahiz lidergoa eskuratzensaiatu izan dira eta objektuekiko harremanetan zentratu izan dira.
|
|
2011
|
|
|
Antisozialez betea ikusten
|
dute
mundua, baina harreman egokiak eduki ditzakete beren balioak partekatzen dituztenekin.
|
|
|
Gauzak egiteko modu berriak ekiditen dituzte, irudimen, fantasia eta sormen eskasa baitute. Arauen, hierarkien eta dogmen arabera antolatzen
|
dute
mundua.
|
|
2012
|
|
|
Geertzek gogoratzen duenbezala, kultura (mundu sinboliko gisa ulertuta) eta gizarte egitura bizitza sozialarenbanaezinezko bi mailak dira: maila batean leudeke sinesteak, sinbolo adierazkorraketa balioak; horien arabera definitzen
|
dute
mundua, adierazten dituzte sentimenduaketa ideiak, eta ematen dituzte iritziak gizabanakoek; beste maila batean gizarteegitura osatu duten giza harremanak kokatzen dira (Geertz, 1987).
|
|
|
1992tik 2007ra indigenek aurreko 500 urteetan izan ez zuten ikusgarritasuna lortu
|
dute
mundu mailan. Haien presentzia eta diskurtsoa nabaria da haien Amerikaren Aurkikuntzaren 500 Mendeurrenean (1992), garapen iraunkorra (GI) munduratu zuen Rioko Gailurrean (1992), Giza Eskubideei Buruzko Vienako Mundu Konferentzian (1993), Herri Indigenei Nazioarteko Urtean (1993) eta hauei zuzenduriko hamarkadan(), matxinada Zapatistan (1994) edota Seattle, Genova edo Porto Alegreko Globalizazioaren Aurkako Biltzarretan, bai eta Arrazismo eta Xenofobiaren Aurkako Durban-eko Bileran (2001) edo Rioko 10 urteren osteko Johannesburg eko II. Mundu Gailurrean (2002), Tunez-ko Informazio Gizarteari buruzko Gailurrean, eta, azkenik, Balin (2007) Klima Aldaketari buruzko Gailurrean.
|
|
|
Brundtland txostenean herri indigena eta baso tropikalen kasua erabili da harreman sakon honetan oinarrituriko ikuspegia eta haren antonimoa den desarrollismoak egindakoa erakusteko. Historikoki, basoek kolonialismouhin ezberdinen atzaparkada pairatu
|
dute
mundu mailan (Tucker, 1983) eta herriautonomiatik herri dependentziara pasatzeko prozesuan funtsezko ekintza eremua izan dira (Manuel, 1974).
|
|
|
Zilegi lurren sistemak mundu mailan duen garrantziari erreparatu dio GIk. Hirugarren Munduan egindako ikerketa askok baieztatu egin
|
dute
munduan zehar zilegi lurren sistema eta jabetza komunitarioa nagusi direla (Fahrenhortst, 1992: 71).
|
|
2014
|
|
|
Gizonek eurentzat eta euren neurrira egin
|
dute
mundua. Legegileak, apaizak, filosofoak, idazleak, jakintsuak atsedenik gabe tematu dira frogatzen emakumeenegoera menderatua zeruen nahia eta lurrarentzat beharrezkoa dela.
|
|
2019
|
|
|
–Mundua bizi izatean ez dugu bere gain eragitenedo ez dizkiogu gauzak egiten munduari berari. Gure ekintzek ez
|
dute
mundua eraldatzen, munduareneraldatzearen atal eta zati bera dira.? (Thibaud 2011; 43)
|