|
2001
|
|
|
Hinduismoak auzi honetan ez die gizasemeei eragozpen handirik ipintzen. Beraz, gorputza saltzen duten emakumeek ez
|
dute
lan faltarik.
|
|
|
Lehengo klaseko bagoietan ez
|
dute
lanik egiten. Eskaletzat jotzen dituzte.
|
|
|
Indiara joan diren emakumeetarik batzuek berek aukeratu
|
dute
lan hori, dirua egitearren. Gehienak, ordea, behartuak izan dira, animalien modura.
|
|
2003
|
|
|
Bero handia dagoenean erotzen dira erleak kasu baterako. Horregatik egiten
|
dute
lan gauez. Batez ere.
|
|
2004
|
|
|
Aitak dio bera joango dela, baina ez dakit. Wualik eta Jamek ezin
|
dute
lana utzi, Hoss kanpoan da, Yunes itsasoan, eta zuk ere ezin dezakezu ospitalea utzi; eta ni ez nago hain bidaia luzea egiteko moduan. Ez dakit.
|
|
2005
|
|
|
Beraz, operazioa arriskuan jarri nahi ez badugu, mesedez, urrundu zuen zerbitzu sekretuen sudurrak saguengandik. Jarraipeneko talde teknikoek hobeto egingo
|
dute
lana haiek gabe, ok?
|
|
|
diruarena. Orain besteek uste
|
dute
lana amaitu dela, ezin daitekeela aurrerago iritsi, eta zuen bidetik desagertu dira. Nork espero duzu ba gure proiektu hau deuseztatzea?
|
|
|
Katuak gehiago espirituak baino. Espirituak dira pertsonak bezalakoak, baina ez
|
dute
lanik egiten eta ez dira dutxatzen, eta gomazkoak dira, gominolak bezala. Eta pertsonak baino inteligenteagoak dira, hilda daudelako, eta pertsonak baino indartsuagoak ere bai, gomazkoak direlako, gominolak bezala.
|
|
2008
|
|
|
Batzuetan nik neuk ez nuelako gustuko, eta gotzainagatik besteetan. Azken orduko aldaketa hauek asko korapilatu
|
dute
lana.
|
|
2009
|
|
|
Denak saiatu dira, Arantzazuko fraideak, bertsolariak, aldareko 72 konzelebratzaileak (72 urterekin hil da), Pello Zabala, hunkigarria egiten hileta. Ondo egin
|
dute
lan zaila, euskaldunok egiten ditugun hileta ezin tristeago horietako bat ez egiten. Eta fraideen hilerrira eraman dute, hil zedinean lurrean hobiratua izan gura zuena, harri eta zementuzko zuloan gabe.
|
|
|
Ipar Ameriketan bada erakunde bat, A Child, s Wish Come True, haur galduen eta ama ezezagunen bila ibiltzen dena. Deus ere kendu gabe egiten
|
dute
lana. Horkoei deitu genien.
|
|
|
–Elurra ari du Iratin, erran zuen?. Datozen bizpahiru egunetan zakurrek ezinen
|
dute
lan egin. Baina guk lanean jarraituko dugu, amaitu zuen, mehatxua gelako airean dilindan utziz.
|
|
|
–Hala da, jauna. Londresen egiten
|
dute
lan. Laurek.
|
|
2010
|
|
|
–Edo bi irudi ilarak alda ditzakegu, errege erreginena peoienaren tokian jarriz, eta peoiak atzeragoardiara eramanez: izan ere, peoiek errege erreginentzat egin
|
dute
lan orain artean, eta garaia da errege erreginek ere peoien alde zerbait egin dezaten?. Hura entzutea bakarrik falta zitzaidan!
|
|
|
‘Edo bi irudi ilarak alda ditzakegu, errege erreginena peoienaren tokian jarriz, eta peoiak atzeragoardiara eramanez: izan ere, peoiek errege erreginentzat egin
|
dute
lan orain artean, eta garaia da errege erreginek ere peoien alde zerbait egin dezaten’ Hura entzutea bakarrik falta zitzaidan! Gerhard serio ari zen, gainera, itxura batean!
|
|
2011
|
|
|
Masajistek gogotik egin
|
dute
lan seiak arte, baina postua ixteko garaia iritsi da. Ia dena desmuntatuta zutenean iritsi da Jean Marie, kontent, bere bizikletari albotik helduz:
|
|
|
Askok uste
|
dute
lan itsusia dela, aspergarria, beldurgarria inguruagatik. Gaueko txandan batez ere.
|
|
2012
|
|
|
Arratoi sator larrugorriak hogei eta hirurehun animalia bitarteko taldeetan bizi ohi dira, denak matriarka bakar batek eta bi edo hiru ar emankorrek osatutako familia edo elkarte handi batean. Taldeko gainerako animalia guztiak, arrak edo emeak, ez dira ugalkorrak eta komunitatearentzat egiten
|
dute
lan: lurpeko pasabideak eta gelak atondu, janaria bildu, umeak zaindu, etxebizitza suge, azeri eta hegazti harraparietatik babestu?
|
|
|
Nolabait esateko, ondasun komunitateak osatzen dituzte kolonietako polipo edo zooideak: elikadura ehizatu eta jasotzen dutenek kolonia osoa mantentzeko egiten
|
dute
lan, babesleak harrapariak uxatzeaz arduratzen dira, gonozooideak ugalketa bermatzen. Bakoitzak bere lana, eta ondasunak denen artean banatuta.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, han mundu guztiak baitaki ingelesez. Horregatik, espainiarrek Zaran bukatzen
|
dute
lanean eta italiarrek, bera bezalako italiarrek, pizza eta pasta prestatzen duten jatetxeetan.
|
|
|
Horrela jaio zen Italiako faltsutzaileak biltzen dituen lehen enpresa legalizatua. Gaur 50 bat margolarik egiten
|
dute
lan bertan. Horien margolanen katalogoarekin ibiltzen naiz Europan barrena.
|
|
|
Damurik, ez gara hain beldurgarriak. Ezagutzen ditudan satitsu gehienek beren etxe zuloetan negarka edo, inork aditzen ez dienean, gure etsaiez gaizki erranka aritzea
|
dute
lanik handiena. Horretan, erresumaren aldeko haien ahalegina.
|
|
|
–Urrun nago ni Bingley jaunari behin ere asmoz jokatu izana leporatzetik, esan zuen Elizabethek?; baina, gaizki egiteko edo besteak zoriongabe egiteko asmo barik ere, okerrak egin daitezke, eta mina ere bai. Axolagabeziak, besteen sentimenduekiko arreta ezak eta kemen faltak egingo
|
dute
lan guztia.
|
|
2014
|
|
|
Auzolanean antolatzen ditu Marinaledako kontu guztiak. Familia bakoitzari etxe bat eman dio, eta denek egiten
|
dute
lan denen alde.
|
|
|
–Azken bolada luzean Badugu Produkzioak enpresan zazpi gizonek egin
|
dute
lana, ezta?
|
|
2015
|
|
|
Aita batzuek berandura arte egiten
|
dute
lan, beste batzuek urrun joan behar dute lanera. Beste zenbaitek, ordea, etxean egiten dituzte gauzak:
|
|
|
Aita batzuek berandura arte egiten dute lan, beste batzuek urrun joan behar
|
dute
lanera. Beste zenbaitek, ordea, etxean egiten dituzte gauzak:
|
|
|
Eurek ere ia ohartu gabe bukatu
|
dute
lana, eta denok geratu gara oso ondo jakin gabe zer egin, edo noren zain gauden, inoren zain ez gauden arren, zain egotearen plantak egiten, besoak sabel gainetan antxumatuta.
|
|
|
Lehenbiziko horiek ez
|
dute
lan askorik behar arropa aldatzen, gainean baitute bainujantzia, goiz goizetik jantzia galtzontziloen ordez, hura eta kamiseta beste arroparik gabe, oinetako sandaliak edo kirol zapatilak ez badira; ohe gainean utzitako toalla airean hartu eta eskaileretan behera abiatuko dira berriz ere, jauzika eta saltoka, eskua aho aurrean jarrita indioen oihua antzeratuz: –U u u u u u u!?
|
|
|
geure burua etengabe berregituratzeko gauza garela, geure zirkuitu mentalak behin eta berriro berreginez. Teknologiek asko laguntzen
|
dute
lan horietan, baina zer esanik ez inguruko kulturak, hezkuntzak eta harreman pertsonalek.
|
|
|
Bigarren bideko sistemek kontzepturik gabe egiten
|
dute
lan, baina kalkuluak egin ditzakete. Ordenagailu «ergeltxoen» antzekoak dira.
|
|
|
Itsasoan egiten
|
dute
lan Omarren lagun gehienek, eta baita aitaren aldeko anaiek ere; arrantzan gehienetan, eta kasua eman denean pateretan. 60 laguneko patera batean bizpahiru marinel behar izaten dituzte, joakin guztien artean 10 milioi franko senegaldar inguru ordaindu, eta, ondo bidean, 7 egunetan Atlantikoan gora eramateko.
|
|
|
Batti eta Omar berbetan jarri dira, eta Aramak diost berak ere ez diela ulertzen, Malin ez dutela wolofez hitz egiten. Battik eta biek ere Uharten egiten
|
dute
lan, baina jai dute gaur. Haizearentzat zirrizkitua ireki du Battik, eta euri zirimola sartu zaigu kaletik.
|
|
|
Nire gurasoak bost axola; niretzat egiten
|
dute
lan, astoek bezala, baina ez dakite zergatik, ni ez naiz aitzakia baino, gizarteak ezarri dien beste eginbehar bat. Normal itxura gordetzeko balio diet, baina berdin lieke bere semea ni edo beste norbait izango balitz.
|
|
|
Aldi batez nire ingurutik eta neure baitatik urrundu naiz, nire garaikideen hitz jariotik, ohituraz eta aukeraz erdipurdikoen korutik: , gaurko gazteek ez
|
dute
lan egin nahi, dena egina eman behar zaie?... Utikan putzak:
|
|
|
Gainera, jende asko dago kanpoko dirua jasotzen duena, Miamitik, esaterako. Horiek ez
|
dute
lan egin beharrik Kuban ederki bizitzeko?.
|
|
|
Arazoa da herritar guztiei atenditzen diela gure sistemak, eta badira alfer asko horretaz aprobetxatzen direnak, kolpe zorrik jo gabe. Hemen lana denentzat dago, baina batzuek ez
|
dute
lanik egin nahi?.
|
|
|
b) Desberdintasunak saihestezinak dira. Batzuek besteek baino gogorrago egiten
|
dute
lan
|
|
2016
|
|
|
Bihotz bihotzetik erruki ditut: ez
|
dute
lan horretarako inolako ahalmenik garatu; eta Smelfungus eta Mundungusi zeruko egoitzarik zoriontsuena egokituko balitzaie, hain urrun egongo lirateke zoriontsu izatetik, non haien arimak penitentzia egiten egongo bailirateke eternitate guztian.
|
|
|
Muntatu eta desmuntatu, aldamioa gorantz doa, huntz gorriaren gisa. Erraldoiek gogotik egiten
|
dute
lan mekanoa zertzen. Denok izan dugu gaztaroan halako jostailu bat, mekano mekaniko bat, eta aldamioa horixe besterik ez da:
|
|
|
Etxekoandreari egozten zaio herrialdeko nagusirik okerrena izatea(...). AEBetako etxekoandreek hala behartuta, milioi eta erdi etxeko langilek astean hirurogeita hamabi orduz egiten
|
dute
lan, eta ordainetan apurrak jasotzen(...) alegia, lehenik, gainerako guztiei ordaintzen diete etxekoandreek, dendariari, harakinari (etab.)?, eta, horren ostean, aurrekontuari zukutu diezazkioketen diru apurrak ematen dizkiete etxeko langileari.
|
|
|
Gaur egun, AEBetako emakumeen erdiek baino gehiagok egiten
|
dute
lan etxetik kanpo, eta herrialdearen lan indarraren %41 dira. Hala ere, ezin konta ahala emakumek ezin dute enplegu duinik lortu.
|
|
|
Gaur egun, etxetik kanpo egiten
|
dute
lan AEBetako emakumeen erdiek baino gehiagok, eta emakume horietako bakoitza pisuzko argudio bat da etxeko lanen zama arintzeko. Hain zuzen ere, enpresari kapitalistak hasiak dira emakumeen behar historiko berriari etekinak ateratzen, etxekoandre roletik askatu beharrean baitaude.
|
|
|
AEBetako emakume beltzen bizipen historikoek argi uzten dute Gilman zuzen dabilela. Herrialde honen historian, oro har, emakume beltz gehienek etxetik kanpo egin
|
dute
lan. Esklabotza garaian, gizonekin batera jarduten ziren emakumeak, eta lan nekezak egiten kotoi eta tabako soroetan.
|
|
|
Izan emakume, aske?, izan esklabo, emakume beltzek etxetik kanpo egin
|
dute
lan, eta, beraz, etxeko lanak ez dira sekula izan haien bizitzen erdigunea. Emakume beltzek, hein handi batean, ihes egin diete kapitalismo industrialak klase ertaineko etxekoandre zuriei ekarri dien kalte psikologikoari eta horren ustezko bertuteei:
|
|
|
Emakume beltzek, gizon beltzek bezala, ahitu arte egin izan
|
dute
lan. Gizonek bezala, beren gain hartu dute familia hornitzeko ardura.
|
|
|
Ezin uka: emakumeek ekartzen eta hezten dituzte haurrak, eta haiek gobernatzen dute etxea; horrexegatik egiten
|
dute
lan haien familiakoek, hau da, emakumeen lan horri esker saltzen dute haien familiakoek lan indarra soldata truk. Baina, horren ondoren, automatikoki ondorioztatu behar al dugu emakume oro, klasea eta arraza kontuan hartu gabe, funtsean defini daitekeela etxean egiten dituen lanen arabera?
|
|
|
Kanpaiak goizaldeko lauretan jotzen du, eta esklaboek ordu erdi dute prestatzeko. Emakumeak eta gizonak batera hasten dira lanean, eta emakumeek gizonek bezain azkar egin behar
|
dute
lan, eta zeregin berberak bete.
|
|
|
Beharrezkoak ziren lan guztiak. Are gehiago, zenbait zantzuk iradokitzen
|
dute
lanen banaketa sexual hori ez zela beti zorrotz zorrotza: batzuetan, gizonek txabola barruan egiten ei zuten lan, eta emakumeak, berriz, baratzean eta ehizan aritzen ei ziren.
|
|
|
Bi fakturak inprentakoak dira. Aranzadi taldeak eta Aldabaldetreku anaiek musu truk egin
|
dute
lan. Betebehar horiei aurre egiteko, zeure aukeren araberako ekarpen ekonomiko bat egitea eskertuko genuke.
|
|
|
Helburua da herritarrak lurraldearen balioez jabetzea berriz ere, eta herritarrek parte hartzea haren sustapenean. Geoparkeek ez dituzte haitzak aztertzen soilik, batez ere pertsonekin egiten
|
dute
lan; horregatik, oso garrantzitsua da herritarren konpromisoa. (Euskal Kostaldeko Geoparkearen kudeaketarako Elkartea, 2010)
|
|
|
Eta literaturak bizitza irudikatu behar badu, nolatan ez gaude, esaterako, lanean? Gure liburuek ez
|
dute
lanaren mundua islatzen, ixkin egiten diote funtsezko gai horri: ez al zaizu esanguratsua iruditzen?
|
|
|
Bai IKAn, bai AEKn ari dira bestelako ereduak martxan jartzen, hilabeteko ikastaro trinkoak, aurrez aurreko eskolak eta bestelakoak uztartzea...?. Bietan aitortu
|
dute
lan handia dagoela egiteko, eta erakundeen babesa ere behar dela. Eskaintza «malguagoa» behar dela uste du Erkiziak, eta etxe barrura ere begiratu du:
|
|
|
bien arteko muga zehazten egiten
|
dute
lan, eta biziaren defi nizio zehatz bat bilatzen dute. Defi nizio
|
|
|
–Nire gurasoek ez
|
dute
lanik egiten.
|
|
|
gehienek oinutsik egiten
|
dute
lan. Lana goizeko 5:30ean hasten da eta arratsaldeko 19:30ean bukatzen da, tartean
|
|
|
5 Garraio enpresa batean, sei gidarik egiten
|
dute
lan. Honako taula honetan, haien gida-baimenen
|
|
2017
|
|
|
Nolanahi, Erdi Aroan penitentzialak erabakigarriak ziren jada sexu arrazoibide berri bat sortzeko. Eliza egiazko katixima sexuala inposatzen saiatu zela egiaztatzen
|
dute
lan horiek: xehetasunez agintzen dute koitoan zehar zein ziren onartutako jarrerak (egiaz bakarra zegoen baimenduta), sexua zer egunetan praktika zitekeen, norekin zen onargarria eta norekin zegoen debekatuta.
|
|
|
Jasminen Iraultzak ez zuen hobekuntzarik ekarri Ettadhamengo herritarrentzat. Nagusien soldatak oso apalak dira; gazteek ez
|
dute
lanik aurkitzen, eta poliziek azkenaren azkenak balira bezala tratatzen dituzte oraindik. Ettadhamenen inpunitateak agintzen du.
|
|
|
Herrialde batean ala bestean, emakumeek ez dute ordaindu gabeko lana neurri berean egiten: Italian eta Espainian, adibidez, astean 45 orduz egiten
|
dute
lan emakumeek trukean dirurik jaso gabe; Dinamarkan, berriz, 25 ordu egiten dituzte astean. Gizonen artean, bestalde, ez dago alde handirik:
|
|
|
Nahiz eta, egia esatera, gehiago poztuko nintzatekeen Albaitaritzara lerratu balitzaigu. Albaitariek beti izanen
|
dute
lana. Oraingo bikoteek haurrik ez, baina batzuk kontu korronteak husteko prest beren etxeko animalietan.
|
|
|
252. Eusko Jaurlaritzako sail eta mendeko erakunde gehienek erdaraz egiten
|
dute
lan. Areago, Jaurlaritzaren ardurakoak diren Osakidetzan edota Ertzaintzan, herritarrek ezin izaten dute euskarazko arretarik jaso gehienetan.
|
|
|
353. Piratek aktiboki egiten
|
dute
lan euskararen aldeko balioetan. Falta zaiguna da euskararen alde egitetik, festak euskaratik pentsatzera igarotzea.
|
|
|
Azken 30 urteetan elizaren ordezkariek utzi egin diote ume eta haurrekin harreman zuzena izateari. Gero eta gehiago joan dira hezkuntzaren kudeaketaren kargu egiten, eta gero eta gehiago jotzen
|
dute
lan horretarako elizaz kanpoko jendea kontratatzera. –Profesionalizazio horrek bigarren eta hirugarren plano batera eraman ditu elizaren ordezkariak?.
|
|
|
Beste aldean, Leire bizirik mantentzen duten makinak daude. Sekuentzia jakin bati jarraituz, beti erritmo berean, piztu eta itzali egiten diren argiek, interruptoreek eta kableek egiten
|
dute
lan guztia, Leirek ezin duelako. Medikuek aldaketei berrogeita zortzi orduko epea jarri zieten, baina Leireren gorputza bere horretan gelditu da.
|
|
|
Pena ematen dit etorkinen seme alabak integratu ezinda ikusteak, baliabide faltagatik derrigorrezko bigarren hezkuntza amaitu ezinik. Horiek garbiketan edo helduak zaintzen bakarrik topatuko
|
dute
lana. Neu ere prest egongo nintzateke zeregin horietarako, amak beti esan izan dit lana ez dela desohorea, baina agerikoa da ikasketek beste mundu bat irekitzen dutela eta irauteko tresna gehiago ematen dituztela?.
|
|
|
–Zorionez, familietan bi gurasoen erantzukidetasun erreala gero eta ohikoagoa da, baina estatistikak hor daude: batik bat emakumeek uzten
|
dute
lana umeak zaintzeko?, dio Natalia Diaz Caballero Hirukideko zuzendariak. Euskadiko Kide Ugariko Familien Elkarteak bideo bat egin zuen 2014an, lan merkatura itzultzea erabakitakoan amek izaten zituzten arazoei buruzkoa.
|
|
|
Enpresa arruntetan baino apalagoak izaten dira soldatak zentro berezietan. Era berean, kontuan hartu behar da urritasun fisikoren bat duten gehienak pentsionistak direla, eta pentsio ez kontributiboak jasotzen dituztela (%20k egiten
|
dute
lan eta %77 dira pentsionistak). Bi faktore horiek batuta, emaitza kezkagarria ateratzen da:
|
|
|
Jende ona eta alaia iruditu zait. Gu geu ondo hartu gaituzte, asko eskertzen
|
dute
lanean erakustea, mesfidatiagoak dira indiarrekin eta. Izan ere, gurekin batera, herrialde askotako jendea ari da lanean:
|
|
|
Orain FPU izenekoa da deialdirik entzutetsuena, eta masterrean 8,3ko nota izatea eskatzen du. Masterra mila eurotik gora kostatzen da, eta jada graduatuta dauden ikasleek ordaindu egin behar
|
dute
lan egiteko, ze lana egiten dute. Nik ikertzen jarraitu nahi dut, horretan aritu naiz azken 12 urteetan.
|
|
|
–Fabriketan ez gaituzte ezertarako nahi, robotak gu baino emankorragoak dira: ez dute soldata igoerarik eskatzen, ez dira gaixo jartzen, ez
|
dute
lan baldintzen kontrako grebarik egiten, eta ez daude sindikatuetan antolatuta. Bulegoetan, dendetan, supermerkatuetan edota tabernetan nahiago dituzte neska gazte katxarroak gu bezalako arlote arruntak baino.
|
|
2018
|
|
|
Azkenean, familiek Antep-era, hurbileko hiri batera, joan behar izan zuten bizitzera. Han eraikuntzan edo azoketan egiten
|
dute
lan, patu bera izan duten beste kurdu askok bezala.
|
|
|
–Klandestinitatea?. Gerrillariek beti egiten
|
dute
lan isilean.
|
|
|
Naomik maiz aurpegiratzen zion amari zuzentzen zituen langileak ezagutu ere ez zituela egiten, ea zelan zen haien onerako ezer erabakitzeko gai aurpegiak lantzean behin biopantailan baino ikusten ez bazituen. . Laztana, aurpegiek ez
|
dute
lan egiten, nahikoak dira emaitzak. Zure menpekoak estuegi ezagutzea traba baino ez da.
|
|
|
–Gaur egun, Udaletxeko inkesten arabera, 400.000 emakumek egiten
|
dute
lan Parisen. 1902an, Societé Philantropique delakoak, baronesa baten 500.000 liberako laguntza bati esker, neska gazte eta emakumeentzako hotel bat eraiki zuen Grandes Carrières kalean, eta handik lau urtera Lille kalean Maison des Dames Enployées des Postes, emakume postarien etxea alegia, zerbitzu kolektiboak dituen eraikin ikusgarria.
|
|
2019
|
|
|
Gizon taldeetan esperientzia horiek azalera ateratzeko helburuz egiten
|
dute
lan; gero, jokabideok aztertu eta maskulinitatearen eraikuntzarekin duten lotura ikusarazten dute. –Ezin da pentsatu [erasotzaileak] munstroak direla eta kitto.
|
|
|
azukrea belztu egiten omen zen. Saigonen, emakumeek ez
|
dute
lanik egiten opio fabriketan: opioa hondatu eta mikaztu egiten omen da hilekoaren ondorioz.
|
|
|
askatasuna bera ere negatiboa du, independentzia ere mila dependentziaren ifrentzu engainagarria izateaz gainera. Rachel bezalako aktore batek, Isadora Duncan bezalako dantzari batek, nahiz eta gizonen laguntza jaso, badute lanbide bat, exijitu eta justifikabidea ematen diena; askatasun konkretu bat erdiesten
|
dute
lan desiratu, lan kutun batean. Emakumerik gehien gehienentzat, ordea, artea eta lanbidea bitarteko hutsa baino ez dira; ez diote ekiten zinezko inolako egitasmori.
|
|
2020
|
|
|
Gizonek, pentsalariaren? papera hartzen
|
dute
lan garrantzitsuetan, eta ez horrenbeste administrazio edota kudeaketa lanak. Nazio batzordean gehienak emakumeak gara, baina eztabaida formatu zabalean egiten bada gehien hitz egiten dutenak gizonak dira[?] Sindikatuaren formatua asanblada handietan izan da eta hori oso eredu maskulinoa da.
|
|
|
Unibertsitate ikasketak dituzten gizonek, aldiz, lan ordainduari eskainitako denbora ez dute apenas murrizten, lehen eta bigarren mailako ikasketak dituztenekin alderatuta, eta aldi berean, denbora gutxiena handitzen
|
dute
lan ez ordainduari, etxeko eta zaintza lanari eskainitako denbora. Lehen mailako ikasketak dituzten gizonak dira lan ordainduari eskainitako denbora gehien murrizten dutenak eta gehien handitzen dutenak etxeko eta zaintza lanetan, eta horien atzetik bigarren mailako ikasketak dituzten gizonak.
|
|
|
Emakumeek lan ez ordainduari eskainitako denbora murriztu dute gehiago, lan ordainduari eskainitako denboraren gainetik, eta gizonek gehiago murriztu
|
dute
lan ordainduari eskainitako denbora, lan ez ordainduari eskainitako denbora handitu baino. Lan ez ordainduari eskainitako denbora emakumeek alde bakarrez murriztu dute, alegia.
|
|
|
Legarretak (2012) dioen moduan, oso desberdina da lan ez ordainduan laguntzaile izan (gizona) edo lan ordainduan laguntzaile izan (emakumea) (ikus I Kapitulua). Lan ez ordainduan gizonek zaborra jaitsi dezakete edo arropa zintzilikatu (ocupación), baino emakumeek
|
dute
lan ez ordainduaren kudeaketa, plangintza, etab. (preocupación, gestión, carga mental).
|
|
|
Herrialde batean ala bestean, emakumeek ez dute ordaindu gabeko lana neurri berean egiten. Milurtekoa hasi zenetik, Italian eta Espainian, adibidez, astean 45 orduz egiten
|
dute
lan emakumeek trukean dirurik jaso gabe; Danimarkan, berriz, 25 ordu egiten dituzte astean. Gizonen artean, bestalde, ez dago alde handirik:
|
|
|
Baina alternatiba baldin bada emakume alargunok oraindik egoera okerragoan geratzea, bada, ez nuke kenduko momentuz. Lan merkatuko arrakalak betikotu egiten dira pentsioetan, eta egia da etorkizunera begira emakume askok urte gehiago egingo dituztela soldatapeko lanetan, baina oso modu prekarioan egingo
|
dute
lan".
|
|
|
Hori oinarrizkoa da guretzat. Diru sarrerez ere hitz egin behar da, baina horretan zerikusia
|
dute
lan merkatuan egin daitezkeen erreformek, gutxieneko soldataren igoerak eta abar".
|
|
|
Jatorritik modu horretan edo klima arrazoiengatik ihes egiten dutenek arrisku handia izaten
|
dute
lan eta sexu esplotaziorako sareen gatibu geratzeko, eta bide horretan ere emakumeek jasaten dituzte kalterik handienak. Horretaz ohartarazi du Lola Young aktore eta Erresuma Batuko Lorden Ganberako kideak, Moda Iraunkorrerako Zentroko kide gisa izandako esperientziaren harira.
|
|
|
Azken urteotan hori aldatzen hasi da, eta hainbat ikerketa zentro eta zentro teknologiko eraiki dira diru publikoa erabiliz. Batzuek ikerketa aplikatua dute helburu nagusi, eta sektore produktibo zehatzen beharrizanetara begira egiten
|
dute
lan batez ere. Beste batzuk," bikaintasunezko ikerketarekin" lotutakoak, lehendik unibertsitate publikoan arrakastaz jardundako ikerketa taldeei garapen handiagoa edo lan eremu egokiagoa emateko eraiki dira.
|
|
|
Eguzkiak gogor jotzen duenerako utzi egiten
|
dute
lana, eguerdi aldera, eta amatxik bazkaria prestatzen duen bitartean dutxa eder bat hartzen du Mariek, sakelakoan Spotify paratuta. Baina kantu horiek ere ez diote laguntzen, letra guzietan agertzen baitzaizkio buruan bueltaka dituenak.
|
|
2021
|
|
|
Eta badaude lasai asko egunez, lanerako edo kirola egiteko, Chanelen jantziak eta gauez festarako Schiaparellirenak janzteko gai diren emakumeak. Gutxi, baina biek egin
|
dute
lan umeentzat ere, eta konbentzituta gaude Maddiren soinekoa Schiaparellirena dela. Argazkiari begira ez dugu antzematen, baina seguru baduela akatsen bat eta horregatik utziko zuela alabarentzat Maddiren amak –zioen.
|
|
|
Aprobetxatu aukera hori. Esan bezala, editoreek idazleekin egin behar
|
dute
lan, ez haien zerbitzura. Egotekotan, irakurlearen zerbitzura egon behar lukete.
|
|
|
Senarrek abandonatutako bi emakume zeuden. Bi familiaren datu orokorrekin batera" ez
|
dute
lanik egiten, ijitoak dira" adierazi zuten udal langileek. Beste auzokide baten kasuan, portugaldar jatorriko gizona, Cortes kaleko Tropical tabernan lan egiten zuela adierazi zuten errolda datuak jaso zituztenek.
|
|
|
Gaztelan, Andaluzian, Galizian edo Extremaduran egon daitekeen herria. Han ez
|
dute
lanik. Gogorrak dira neguak eta lurrak ez du jendearen gosea berdintzeko adina ematen.
|
|
|
Emakumeekin gertatzen zenaren antzera, kontratu ofizialik gabe, asegururik gabe eta soldata finkorik gabe bizi ziren pertsona hauetako gehienak, prekaritate hutsean. Erroldan funtzionarioek" Ez
|
dute
lanik egiten. Ijitoak" idazten zuten familia hauen datuen alboan, estigma areagotuz.
|
|
|
Lau emakumek egiten
|
dute
lan Larrialdi Zerbitzu Orokorreko beraien unitateko txanda bakoitzean. Orokorra deitzeak ez du Berezia Den Larrialdi Zerbitzu bat dagoenik esan nahi.
|
|
|
Agian Karol ezagutu du Varsoviara bueltan gasolindegi batean. Maitemindu egin dira Karoli gizon tristeak gustatzen zaizkiolako, eta orain biek egiten
|
dute
lana gasolindegian. Eta modu triste batean, pozik daude.
|
|
2022
|
|
|
Azken urteotan, kurduek protagonismo handia hartu dute Siriako gerraren testuinguruan, eta Euskal Herriraino ere iritsi da elkartasun olatu hori. Baina, esan bezala, Palestinaren eta Sahararen aldeko deialdiek milaka lagun biltzen dituzte Euskal Herriko dozenaka herritan, eta kurduen aldekoak, berriz –edo haien zapaltzaileen aurkakoak, Turkia batez ere–, Bilbon edo beste hiribururen batean egin ohi dira; sekulako indarra eta grina jartzen
|
dute
lanean ari diren elkarteetako kideek, baina parte hartzea nabarmen apalagoa izan ohi da.
|
|
|
Jokintxo, Berasa, Isabel, Garnier andrea eta bostok izan ginen neurri horiek. Orain, nire lagunek ezin
|
dute
lana amaitu. Nik hartu dut ardura hori.
|
|
|
esaterako, gizonek hamar bider aukera gehiago dute parlamentuko kide izateko, emakumeen aldean (munduko herrialde guztien batezbestekoa). Gizonek egiten al
|
dute
lan gehien akaso. Ez:
|
|
|
Lantoki kapitalistetako baldintzek, noski, eragina dute bertako langile diren gizonen maskulinitatearen eraikuntzan. Baina ekonomia kapitalistek ez
|
dute
lana bermatzen. 1970eko hamarkadako beheraldi ekonomikoaren ondorenetan, zenbatetsi zen 30 milioi pertsona zeudela lanik gabe OCDE (Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundea) herrialdeetan.
|
|
|
Erdiko klaseko gizonak, aldiz, langile kualifikatutzat definitzen dira. Definizio hori babesten
|
dute
lan merkatuetan gertatu den aldaketa historiko boteretsuak eta titulu sistemaren hazkundeak; azken horrek lotura zuzena du ikaslea klasearen arabera hautatu eta bultzatzen duen goi mailako hezkuntza sistemarekin90.
|