2002
|
|
Gai hau eliteen artean kudeatu da, jauregiko kontu bat izango bailitzan. Jende xeheak eta erakunde sozialek ez
|
dute
jakin zertan zegoen gaia eta, azkenean, hemengo erakundeek men eman dute Madrilekoen aurrean. Hala, kasu honetan oso argi ikusi da hainbestetan aipatu izan den" berdinen arteko ituna" ipuin hutsa zela.
|
|
Makula endekapenak eragindako ikusmena pixkanaka eta minik gabe galtzea ia sendaezina denez, funtsezkoa da ahal den guztia egitea hura prebenitzeko. Ikertzaileek ez
|
dute
jakin zergatik gertatzen den nahaste hori.Arrisku faktore nagusietako bi adinean aurrera egitea eta afekzio horren kasuak jasotzen dituen familia historiala dira. Arriskua handitu dezaketen beste faktore batzuk hauek dira: – Eguzki argiaren eraginpean luze egotea.– Odolean substantzia antioxidatzaile gutxi.– Erretzea.– Zirkulazio arazo batzuk, hala nola arteria presio handia.
|
2008
|
|
Hitz horiek zer esan nahi duten galdetzen zaienean, ordea, ez
|
dute
jakiten zer erantzun, eta Interneteko zerbait direla esaten dute.
|
|
Beste zenbait gazte, hauek besteak baino atrebituxagoak, doaze besteetarik berex, non zer azta eta zer asma. Entzun dituztelarik gizon adinetakoak harrigainetako eskualdetik plaza aldera joanki hanbateko elostrean, nahi izan
|
dute
jakin zer solas zerabilaten beren artean, ongi bazkaldurik, gorri gorria, zoazen gizontto horiek.. Harrietako alor bazterreko hesiaren gibelean gorde ziren.
|
2009
|
|
bigarren horretan, gantz guztien% 1,5 ziren trans erakoak margarinetan.Azken honetan, berriz,% 0,7 dira.Horrek erakusten du, beraz, margarina ekoizleek jakin izan dutela formulak modernizatzen eta Europatik etorriko diren araudi zorro tzenen barruan sartzeko prestatzen.Itxura denez, elikadura industriak asko murriztu ditu trans gantzak elikagaietan (galarazi egingo dituztela ere esaten du zenbaitek); horrez gain, kontsumitzaileek ere gero eta informazio gehiago daukate, eta gero eta zorrotzago jokatzen dute elikadurarekin, ohartu baitira berebiziko garrantzia duela osasuna zaintzeko.Gurin ekoizleak ere hasi dira bide berriak urratzen, eta gantz gutxiago duten gurinak merkaturatzen.Egun, badira gantza% 50 duten gurinak, eta are% 20 dutenak ere.Gantz kopurua gutxituta, kaloriak ere dezente gutxitzen dituzte, eta berdin gantz saturatuak eta trans erakoak ere.Azken batean, produktu osasungarriagoak eskaintzen dituzte.Produktu onak eta konparatzeko taulaBanan bananProduktu onakGuk aztertu ditugun gurin eta margarina guztiak ongi egindako produktuak izan dira (margarinek, adibidez, etiketan ageri diren bitamina guztiak dauzkate, eta esaten duten baino ugariago, gainera), eta elikagai seguruak dira kontsumitzeko (higiene eta osasun egoera egokia eduki dute guztiek). Kalitate arau ia guztiak ere egoki bete dituzte: hezetasuna, estraktu lehor giharra, gatza, gantzaren proportzioa eta jatorria (landarea edo animalia), gehigarrien erabilera eta kopurua, azidotasuna.Garrantzi gutxiko kontua bada ere, esan beharra dago sei gurinek akatsa eduki dutela etiketan.Bestalde, dastatze proba egiteko, jakia gordinik eman diegu kontsumitzaileei, zer zen esan gabe, gurina edo margarina.Haiek ez
|
dute
jakin zer ari ziren dastatzen.Pentsa liteke, betiko usteek eraginda edo, gurinek emaitza hobea lortuko zutela margarinek baino... baina ez.6, 9 puntu eman dizkiete dastatzaileek gurinik gustukoenei (Breda eta Président zabalerraza gustatu zaizkie gehien), eta margarinarik gustukoenek ere antzeko emaitza lortu dute: 6,9 Ligeresa etxekoak eta 6,8 Flora k.Emaitzarik kaskarrena lortu duten gurinek, berriz (Pascual eta Central Lechera Asturiana), 5,5 puntu jaso dituzte, eta margarinetan, 6 puntu baino gehiago lortu ditu gutxien atera dituenak ere (Artua). Dastatze probak eta laborategiko azterketak argi erakutsi dute ia guztiz berdinak direla ohiko gurinak eta zabalerrazak, eta ia ez dagoela alderik ez elikadura osaeran eta ez ezaugarri organoleptikoetan.Horiek guztiak ikusita, uste izatekoa da margarina batek lortu izango duela emaitzarik onena kalitate prezioetan, eta halaxe izan da:
|
|
Valentziako bi neskatoek eta 15 urtekoak giza papilomaren birusaren aurkako txertoaren aurkako erreakzio kaltegarriak jasan zituzten. Kasu horretan, osasun agintariek ez
|
dute
jakiten zer gertatzen zaien. Atzo bertan, biak itzuli ziren Valentziako Ospitale Klinikoko Zainketa Intentsiboetako Unitatera (ZIU); han hilabete daramate ingresatuta, konbultsio berriak aurkeztu ondoren.
|
2010
|
|
Osasun langileek informaziorik eman ez dietelako, edo norberak argibide orria behar bezain adi irakurri ez duelako, askotan eta askotan, botika horiek hartzen ari direnek ez
|
dute
jakiten zer nolako ondorioak izan ditzaketen gidatzerakoan.
|
2011
|
|
Helburuen artean, oholaren puntu kritikoen mapa egitea nabarmentzen du Esnaolak; hau da, maniobra bakoitzean zer puntuk funtzionatzen duten ezagutzea. Informazio horrekin, espero
|
dute
jakitea zer material komeni den erabiltzea oholaren eremu bakoitzean. Hori iraultza txiki bat izango litzateke, orain ez baita horrelakorik egiten, esan du Esnaolak.
|
2012
|
|
Inkestan parte hartu dutenen artetik,% 14k ez
|
dute
jakin zer erantzun eman,% 12k adierazi dute harraskatik behera bota behar dela, eta% 1ek okerreko edukiontzia aipatu du: horia.
|
2013
|
|
Autonomia guztiak kontuan hartuta, Kanarietan eta Extremaduran sumatu dugu ezagutza falta handiena (lautik hiruk ez
|
dute
jakin zer den); Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan, aldiz, ezaguna egin zaio %75ari.
|
2015
|
|
Kontsumitzaileek, izan ere, eskubidea
|
dute
jakiteko zer daukaten erosten dituzten elikagaiek; informazio horri esker, elikagai egokiak hautatu ditzake eta dieta osasungarri eta orekatua egin, halaxe dio Elikadurari buruzko Informazioaren Europako Kontseiluak (Eufic).
|
|
Tartean erabiltzaileen baja gutxi batzuk izan ditugu eta alta berriak ere bai, baina zerbitzua gustatuko zaien jende askorengana ez gara iritsi oraindik. Izan ere, hasieran jendeari kostatu egin zaio proiektua zertan datzan ulertzea eta, pertsonek beharrik ez duten arte ez
|
dute
jakiten zer zerbitzu dauden. Horregatik da garrantzitsua herritar guztiengana iristea eta zerbitzuaren berri ematea.
|
|
Ez
|
dute
jakingo zer den edo zergatik gustatzen zaien baina nahi dutela jakingo dute.
|
|
Ez
|
dute
jakiten zertan gabiltzan.
|
2016
|
|
Hori ezin da argitu. Ingurukoek ere ez
|
dute
jakiten zertaz mozorrotuko naizen, heldu ohi den arte. Ezustearen efektua aintzat hartu behar da.
|
|
Anekdota batekin hasi dugu aitzinsolas hau eta beste anekdota batekin amaituko. Edizio lanarekin ari ginela, agertu zen halako batean diskete bat (gazteenek ez
|
dute
jakingo zer den ere). Idoia Sarak eskuzabal ireki zizkigun Baternaingo etxeko ateak Patxi Larrion, Santi Leone eta hiruroi, aurkikuntzaren tamaina har genezan.
|
2018
|
|
Ipesek 40 urte bete ditu, eta oraindik, egoitza duzuen Bilboko kaleetan bertan Ipes zer den galdetuz gero, herritar gehienek ez
|
dute
jakingo zer erantzun. Zer da Ipes?
|
|
Izaro, Maider eta Jonek ez
|
dute
jakingo zer esan.
|
|
NKVDeko ergelek ez
|
dute
jakingo zer egin.
|
2019
|
|
Esan daiteke intuitiboagoa dela, ez duela protokolo zehatzik jarraitzen, eta eginaren eginaz sortzen dela. Zentzu horretan, agintariek zailtasun gehiago
|
dute
jakiteko zer egingo duten mobilizatutakoek eta zer ez, zailagoak dira kontrolatzen.
|
2020
|
|
“Agertokiaren gainean, publikora begiratzen dutenean maskarak ikusiko dituzte. Ez
|
dute
jakingo zer pasatzen den haien buruetatik. Hori oso zaila da”.
|
2021
|
|
Zoritxarrez, kasu egiten diote gelan norbait hil denean. Inprobisazio horretan, heldulekurik gabe sentitzen dira, eta babesa behar
|
dute
jakiteko zer egin, nola bideratu, egiten ari direna ondo dagoen edo okerragoa den... Bakarrik sentitzen dira.
|
|
Idazle bati testuak zuzentzen nizkion, eta nire iritzia ere ematen nion tarteka. Idazleek momentu batzuetan zalantzak izaten dituzte protagonistekin, ez
|
dute
jakiten zer egin beraiekin, eta nik laguntzen nien horrelako egoeretan aurrera egiten. Horrez gain, nire testuak ere argitaratzen zituzten argitaletxearen webgunean, baina beti modu anonimoan; sekula ez nuen izenik ematen, ez nituen artikuluak sinatzen edo ezizenen bat jartzen nuen.
|
2022
|
|
Gainera, isiltasuna nagusitzen da etxe askotan: ez da transmititzen memoria, eta gazteek ez
|
dute
jakiten zer gertatu zen. Badakigu batzordeak bidea ireki duela harreman batzuetan, orain arte isildutakoaz hitz egiteko.
|
|
Erabakiguneetan daudenek uste
|
dute
badakitela zer balio dituzten beren erabakiak ezartzen dituzten eremu horretako biztanleek, baina ez dituzte benetan aintzat hartzen. Balio askotarikoak direla demostratu dugu; saiatu gara azaltzen balioak nondik datozen, nola aldatzen diren, zergatik diren aintzat hartu beharrekoak eta beste.
|
|
Azkenean, testua alabei bidaltzea erabaki dut. Irakurketa ez zaie samurra gertatuko, baina eskubidea
|
dute
jakiteko zergatik egin dudan hau. Istorio hau noizbait argitara aterako balitz, agian iruindarren batek txikitan gertaturiko pasadizo erdi ahaztu bat gogoratuko luke, eta ulertuko luke zergatik egin dudan hau.
|
2023
|
|
Horregatik nahi nuen nik maitagarri bat sortzea, maitagarriak, azken batean, gure barruko indar sortzaileak direlako; horiei, ordea, forma eta izena eman behar dizkiegu, oso abstraktuak dira eta. Umeek, askotan, guk baino gehiago sentitzen dute, baina ez
|
dute
jakiten zer hitz jarri, eta horretarako gaude helduak. Nahiak deszifratzen lagundu behar diegu.
|
|
Irratietan uhinetaraturiko mila soinu galdu dira, betiko. Hotsak, hitzak bezala, haizeak zeramatzan, eta garestia zen grabaketak egin eta gordetzea; beraz, bobinak (gazteek ez
|
dute
jakingo zertaz ari naizen) berrerabiltzen ziren, soinu batzuk beste batzuen gainean erregistratuz... Gaur, aldiz, teknologiak lagun, fonotekan edozer audio gorde eta errekuperatu daiteke klik batean.
|
|
Errazionamendua emango lieke erosleei, edo errizino olioa. Hala ere, ez
|
dute
jakingo zer den hanketatik beheranzkoa dariola ibiltzea, jendearen mespretxu aurpegien artean.
|
|
Eta, nahiz eta dikotomia horren atzean beti arraza bereizkuntzarik ez egon, egia da ezen Mendebaldean feminismoaz idazteagatik, erakunde feministak zuzentzeagatik eta politika feminista egiteagatik ordaintzen zaien emakumeak zuriak eta goi mailako erdiko klasekoak izaten direla jeneralean. Haiek dira gure erudituak, gure" adituak"; haiek dakite edo gutxienez esaten
|
dute
badakitela zer esan nahi duen feminismoak eta nola funtzionatzen duen. Beste aldean daude koloreko emakumeak, langile klaseko emakumeak, immigranteak, gutxiengoak, emakume indigenak, emakume transak, babes etxeetan bizi direnak...
|
|
Horren ondotik ez
|
dute
jakin zer esan.
|