|
2010
|
|
|
1978ko espainiako konstituzioaren arabera, gaztelania da estatuko hizkuntza ofiziala eta espainiar guztiek
|
dute
hura ezagutzeko beharra. galiziako autonomia estatuan (1981) eta hizkuntza normalizaziorako legean (1983) oinarri oinarrizko ezberdintasun konstituzionala ezarri zen, 1900 urtean nekazaritzan eta arrantzan zebiltzan galiziar kopurua %86 zen, denak galiziar elebakarrak. 2000 urtean, berriz, %19 baino ez.
|
|
2011
|
|
|
beste hainbat hiztun elkartetan ere (motibo jakinengatik, ez kasualitate itsuz) agerikoa (izan) da". egia da erabilera horren adibideak ugariak direla gure artean. hona hemen horietako bat, herri minorizatuetako eskola umeen artean ezberdintasunaren kontzientzia jorratzearen garrantziaz ohartarazteko Joxe Manuel odriozolak idatzi duen pasartea baliatuta: " Identitate lehian ikaragarrizko asimetria dagoenez, hizkuntzen arteko aldeak eta xehetasunak zehatz mehatz azaltzen ez bazaizkio umeari, ideia okerrek mendean hartuko
|
dute
hura. Alegia, [Ameriketako] maia hizkuntzen egoera diglosikoan dago horrelako pedagogia baten premian" 2 hemendik kanpo ere oso hedatua den diglosiaren esanahi ideologiko hori arbuiatuz gero, gurea bezalako egoera duten hizkuntzekiko distantzia terminologikoa alferrik jarriko genuke, beste lekuetan erabilera horri eutsiko liokete-eta. hala ere, zalbide ez da kontzeptuaren inguruko adostasuna bilatzen saiatzen den bakarra, berak dioenez:
|
|
2012
|
|
|
Errealitate konplexu bat agertu da nabarmen elkarrizketak egiterakoan, EAEko egoera soziolinguistikoaren eta haren azken hamarkadetako bilakaera konplexuaren isla esanguratsutzat har daitekeena. Izan ere, gasteiztarra eta euskalduna da Iñaki Mart� nez de Luna, 18 urte zituela hasi zen euskara ikasten eta euskaraz bizi da nagusiki; donostiarra eta guztiz erdalduna da José Ignacio Esnaola, baina euskaraz ikasten
|
dute
haren semeek; erdalduna da baina guraso euskaldunak zituen Maitena Etxebarria bilbotarrak, eta euskaldunak ditu seme alabak; Gipuzkoako zonalde oso euskaldun batekoa (Hernanikoa) eta euskalduna izanagatik, bere bizitza pertsonalean batez ere gazteleraz aritzen da Oihana Etxebarria; gasteiztarra da Gerardo Armentia, eta orain hasi da euskararen errealitateaz jabetzen Bizkaian bizi denetik (Otxandi...
|
|
2017
|
|
|
...iela hiztun berria dela eta bere irlandera ez dela perfektua, baina harro dago ahalegin handia egiten ari delako bere jarduna hobetzeko. hiztun berri askok uste badute ere Gaeltacht eremua garrantzitsua dela hizkuntzaren etorkizunerako, aitor dute errealitate soziolinguistiko berri bat sortzen ari dela tradizioz irlanderaz mintzo diren komunitateetatik kanpo, eta hiztun berriek beren burua ikusten
|
dute
hura eratzen laguntzen. zenbait hiztun berrik aitortu izan dute Gaeltacht eremua, garrantzitsua bada ere, ez dela gaur egun irlanderaz mintzo den komunitatearen eredu bakarra, eta aintzat hartu liratekeela" ikasleak" gehiengoa baitira. uste hori du b6 dublindarrak (45 urte, emakumezkoa) erdi landako eremu batera bizitzera joan eta alaba Gaelscoil batera bidali zuenak:
|
|
2022
|
|
|
Lehen Nazioetako ordezkarien ustez, 96 Lege Proiektua beren hizkuntza eskubide konstituzionalen aurkako erasoa da (Lévesque 2021). Baztertu egiten dute, eta suntsitzailea, paternalista eta hegemonia kolonialaren betikotzaile gisa hartzen dute (Bergeron 2022b) eta, adostasunik ez badago ere, batzuek kultura genozidio kontzeptua erabiltzen
|
dute
hura deskribatzeko (Lévesque 2022). Beren iritzia emateko eskatu zieten ordezkariek uste dute ez dituztela kontuan hartu (Bergeron 2022b); hori ere aurpegiratu zioten Inuitek Kanadako Gobernuari, 2019an Tokiko autoktonoen legea (C) onartu zenean (Grignon Francke 2019).
|