|
2010
|
|
|
Teologia kristauaren arabera, Jainkoak bere antzeko kreatu ditu gizakiak, pertsona guziak funtsean" berdinak", 854 eta kristauek Jesukristoren berri ona zabaldu behar
|
dute
Haren Erresuma ahalbait arinen hel dadin. Islamean ez da horrela, gizakiak ez dira berdinak, Alaren makhluq baizik ez dira, Haren ‘esklabo’ edo ‘mirabeak’ Alak desberdinak sortu zituen gizakiak:
|
|
2011
|
|
|
badaitezke biga leku berean elkarren aldean; bata eramanen du gaitzak eta bertzea osorik utziko. Honek, bizkitartean, edo edarian edo bertzela, irentsi zituzkeen hazi berak, baina, ez
|
dute
haren baitan atzeman lokiarik, bertzean bai, aldiz. Horra zertako bata garaitu duen gaitzak eta bertzea ez iduriz hunki ere.
|
|
|
Irensten duenean zaldarea badoakio lehen sabel batetara: honek darizkion ur batzuek ezartzen
|
dute
hura, beheragoko sabelak beretzeko nahi duen heinean. Orduan, lehen sabel horretarik bigarrenerat, erran nahi baita, heste luzeetarat ixurtzen ohi da hazkurri hori, heste hauek hartzen dizkiote on diren gozoak, eta gaineratikoak uzten, doazela aitzina.
|
|
|
Ez da azaltzen haren izena sorterriko enparantzako marmolezko monumentuan, zeinek askatasunaren eta aberriaren izenean hildakoen izenak gogoratzen dituen. Ez Historiaren Liburu Txikiak ez Historiaren Liburu Handiak ere ez
|
dute
haren izena gordeko. Haren izena galduko da.
|
|
2013
|
|
|
Pentsa liteke postaletako paisaia dela, baina ez. Zabalegia, handiegia da tokia; erretratatzeko kamerek makinatxo kaxkarrak ematen
|
dute
haren aurrean. Iduri du, une batez, lekuaren zabaltasuna eta handitasuna gailenduko dela gure espirituan, eta kikildu egingo gaituela, baina ezta ere.
|
|
|
Duflot de Mofras naturalista frantsesak hitz hauekin aipatzen du Aguirre: " herri honetako negozio gizonik aberatsena; ia biztanle guztiek
|
dute
harekin interes harremana" (Duflot de Mofras, 1844: 370).
|
|
2015
|
|
|
Hasiak gara, esaterako, identitate kolektiboen asmazioa praktikatzen, eta hasiak gara identitatearen mitoa zentzu pragmatiko eta ez literalean hartzen, metonimia eta metafora delakoan. Baiki, ez da, oraingoz, gehienen jarrera, baina desmitifikatzaileek erruz lagundu
|
dute
hura zabaltzen.
|
|
|
Artikulazio kontua da, horrenbestez. Euskal Zera, zernahi dela ere, edozein identitate bezala, edozein errealitate sozial bezala, jarraipen eta errepikapen kateen ondorioa da; baina euskal Zeraren kasuan muin aldaezin baten bermea aldarrikatu
|
dute
haren aldekoek (eta maiz kontrakoek ere), bereizgarritasun primitibo, jatorrizko eta bakuna zuelakoan. Beharbada, ikuspegi kontua baino ez da, baina jarraipen horretan nik etengabeko asmazioa ikusten dut, arian arian agertzen diren diskurtso eta paradigma berrietan artikulatzen dena, malgu eta zalu.
|
|
|
Zeren, dudarik gabe, geroaldian datozen horiek nire isiluneak eta isilguneak aurkituko dituzte nik hutsunetzat ematen ditudan oroimenaren ezkutalekuetan. Higatutako lurzorua berritu nahi dutenean, alabek nire eta euren oihartzunak gorde zituen beste zoru zaharrago bat aurkituko
|
dute
haren azpian.
|
|
|
Lehenago ez dago hitz bat, geroago ere ez. Oihu hark, birao hark, hasieratik amaieraraino zeharkatzen
|
dute
haren bizitza; ez dute uzten gehiagorako lekurik. Zertarako asmatu zirkunstantziak igandeko arrats hartan esan zuena balizko testuinguru batean kokatzeko; zertarako joan etorriak, garaipenak eta porrotak haren geroko bizimodua imajinatzeko.
|
|
2017
|
|
|
Hainbeste holako pasatzen baitzaio ate horren aitzinetik! Aro ederretan atarian kuluxka dagoelarik gaizoa, beren telefonoekin potreta kentzen
|
dute
harekin ere berdin, elkortuz geroz bere munduan zerratua iduri baitu, ez die kasurik ematen ere. Emaztearen bilo hori horiek xuri ematen zuten argi leihoan, buruaren inguruan maluta txinka arraro batzuk dantzan, hotzegi baitzen elur egiteko.
|
|
|
Minaren espedizioa gutxitze horretan, historiagile askok hutsaltzat hartu izan
|
dute
haren ahalegina, eta arrazoi anitz eman ere bai, Minaren porrota justifikatzeko. Besteak beste arrazoi hauexek aipatu izan dira:
|
|
2018
|
|
|
Añesek ez du istantean erreakzionatu, baina Laiaren ahotsa entzun dezake ur azpian. Uhinek dardarka jartzen
|
dute
haren ahots fina. Iraganera daraman ahots bat.
|
|
2019
|
|
|
Ez kafetegi horretan, behintzat. Bere lorpen apartaren berri ematen duenean, 45 kilo galdu dituela eta umezaina izango duela etxean, amaren begirada motela ez da suspertzen, ez
|
dute
haren eskuek keinurik egiten, ez da mahaitik altxatzen alabari besarkada emateko.
|
|
2020
|
|
|
—Nor izendatu
|
dute
haren lekuan?
|
|
2021
|
|
|
Hiria desegiteko prozesu bete betekoan dago, gatazka eta purga garai baten ondorioek astindurik. Lurralde hertsagarri hartan, kaleen izenek —Ptolomeo Bulebarra, Neron Perspektiba, Diogenes Terminala, Piramideen Errepidea— Alexandria arpilatu eta fantasmagoriko baten kartografia ezinezkoa iradokitzen
|
dute
haren memoriaren naufragioan.
|
|
2022
|
|
|
Istorioak dio XVII. mendean agertu zela Lapurdiko barnealdean (Kanbon) eta, gaur azkenburuko bada ere, Ipar Euskal Herrian iraganeko oturuntzetan errekiaren aurretik kontsumitu izan da. Jatorrizko betegarria gerezi gorrien erreximentazkoa izaki, geroagoko aldaerak (piku, sagar, mertxika, aran, mahats) konpota edo marmeladak eta, zoritxarrez, pastel krema aseptikoak ordezkatu
|
dute
hura, hein handi batez. Arrazoiak:
|
|
|
Lokaletan gauzak egitea debekatzen dietenean, kalean egiten dituzte ekintzak. Halako kemen bipil bat agertzen
|
dute
haren hitzek, konbentzimendu alai bat.
|
|
2023
|
|
|
...mil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi
|
dute
harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, ... Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno, beti bezala, gaineratu du baina aurrean ispilurik ez izan arren ezabatu ezinean nabilen neure irribarrea harenaren aldean metalezkoa dela sumatu dut bisitak semearekin joan naiz jaio nintzen herrira gure lehen etxea bisitatu dugu herriaren goiko partean trenbiderik ez duen geltokiaren alboan hantxe izan da semea pozarren kamera eskuan paretak zeharkatzen dituen huntzari denboraren usaina erretratatu guran bigarren etxe atzeko errekastoa eta aurreko zelaia txikitu egin dira urte hauetan guztietan amaren eskolak herri osoa besarkatzen du bere tronutik inoiz bukatu ez zen Engañako tuneleraino ere iritsi gara gure aitak eskolak eman zizkien beharginen umeei erdi eraitsitako etxeak alaitu dira gu ikustean argazki honetan bi gorputzen itzalak azaltzen dira sarrerako lokatzaren gainean, iluntasunari begira barruan gordetako sekretuak asmatzeko ahaleginean uda gorri honetan Zamorara eraman ditugu seme alabak eta ilobak haurtzaroko paisaiak eta jabetzak ikustatzera
|
|
|
Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno ...mil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi
|
dute
harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, ...
|