|
2010
|
|
|
" Oranera joan behar dugu, kristauen lagunek agintzen baitute han, eta Chiara salbu egongo baita bertan —zioen Omarrek bere artean— Baina gaztelukoak ihesaz ohartzen direnean gauza bera pentsatuko dute eta Oranerantz joko
|
dute
haiek ere, ihesa galarazteko. Nahi adina zaldi eta gamelu dituzte haiek, eta guk gau bateko abantaila, gehienez ere:
|
|
|
[...] Baina gobernu batzuek askozaz zerga gehiago eskatzen dute, jende asko dabil Afrikan zer jan eta zer jantzi ez daukana, hainbeste zerga ordaindu behar izan dutelako. Jende eskolatu eta zintzorik ez dago gobernuko jendea ezagutu nahi duenik, ez
|
dute
haiekin afaldu ez haien oparirik hartu nahi. Badaki, ondo jakin ere, opari horiek lapurtuak direla". 182
|
|
2011
|
|
|
Bihia ematen badiezu oiloer jatera, busti ezazu lehenik bihi hura urean eta handik ateratu ondoan, emazu errautsa bir bir gainera. Hau lotuko zaie bihi hezeer, eta oiloek irentsiko
|
dute
haiekin batean.
|
|
|
Baina horra zer ez dakidan neure baitarik, eta zer ez dudan atzematen ikertu ditudan liburuetan. Orok aipu dute mina, baina, sendagailuaren aipatzera heldu direnean, batzuek diote hau, bertzeek hura, eta ororen buru, aitortzen
|
dute
haiek errana eginez arin daitekeela mina, baina, ez senda behin azkarki sartua den lekuan. Ulitxa horiek irauten baitute urte batetarik bertzera, edo haiek errun arrautzek, eta beroak jitearekin, hasten baitira batzu erruten, bertzeak arrautzatik aterarik bihiaren jaten.
|
|
|
Eta bizkitartean, har hori ezin daiteke edozer janez bizi. Zenbat ere baita euli edo jainko oilo mota, hainbat ere hazkurri mota
|
dute
haietarik atera harrek. Badira harrak aza janez bizi direnak, badira bizi direnak arbi janez; orok ezagutzen dituzue batzu eta bertzeak.
|
|
|
Eskaintza beraren hartzaile izan zitezkeen mundu honetatik eresirik gabe joandako aunitz, hil arte seme alabengandik miresmenaren aitorpen hitzezkorik jaso ez zutenak. Biz (itza) hitza ere badenez, pudore handiko pertsona errukitsuek, umore isileko haiek, ahal zuten neurrian beti onest izan zirenek, merezi
|
dute
haien bizitzaren neurrira eginiko omenaldia: ederra bezain xumea, eskaintza eta aitorpena aldi berean.
|
|
|
Azken hamarkadetako musikaren historiari erreparatzea baino ez dugu: aldaketa nagusiak ez dira behin ere aurreikusi, eta aldaketa teknologikoek nekez ekartzen
|
dute
haiengandik aldez aurretik espero dena. Kultura ez dago teknologiak determinatua; alderantzizkoari errazago eutsi ahal izango genioke.
|
|
2012
|
|
|
Erantzukizuna ere bai. Usadioek izugarrizko indarra
|
dute
haietan jaiotzen garelako, baina ez dute beste funtsik bizipen psikologikoaz beste. Usadio zaharrenak eta unibertsalenak ere jendearen onarpena behar du irauteko.
|
|
|
Eta infanteek astebetetik gora egin dutenez monasterioan, Vigilak eta bere laguntzaileek uste
|
dute
haiei eskerrak zehaztasun osoz jakin ahal izan dutela nolakoak diren Infernuko neke eta zigorrak. Izan ere, erregearen lau seme alabak izugarri bihurriak dira, eta komunitate guztia asalduan dabil umeen broma eta oihuak direla-eta.
|
|
2013
|
|
|
Gure belaunaldian askok ez dute beren guraso zaharren hizkuntzaren jabekuntza osoa egin, tonuetan, doinuetan, hitzetan, ñabarduretan. Eta haien haurrek are jabekuntza urriagoa egin
|
dute
haienagandik. Eskolak egin lukeenari buruzko teorietan gabiltza, eta hizkuntzaren oinarrizko sehasketan senari jaregiten.
|
|
2014
|
|
|
Guk ere bigarren abiadurako kultura, kontzientziarik gabekoen kultura erresiduala arbuiatzen dugu, bizirik delarik alta... Karrusan, erakutsi behar ditugu gainekoak, urrunekoak, kazetetarik ezagutzen ditugu, badirela nonbait, gure arduradunek negoziatzen
|
dute
haiekin, eta sekulako dirua ekartzen handik, edo ez aski eta manifara deitzen. Sekulan ez ditugu ikusten, hauek dute dirua doitzen eta beraz omen gure kultura ekoizpena baldintzatzen.
|
|
2015
|
|
|
Beste kasu askotan, berriz, esentzia primordialak eraisten saiatu dira gizarte zientzien kontzeptu eta diskurtso tresneria erabiliz, zertarako eta euskal Zeraren iraupena, jarraipena edo bizi kemena ahalbidetu duten mekanismoak ulertzeko. Ekimen horiek, eta zeresanik ez aurrenek, oso abegi ona izan
|
dute
haien balio erretorikoagatik praktika eta diskurtso politiko askotan. Eta aitzakiarik gabe baliatu dituzte identitate gatazka baragarriak ezabatu nahi dituztenek, nonbait argi antzeman dietelako hartarako duten ahalmen performatiboa edo arazlea.
|
|
|
Tomate zurituen kontserbak, geroago jateko prestatzen dira. Kultura poto hauek, ostera, itxita gordetzen dira urteetan zehar; musikariek uste
|
dute
haietaz elikatzen direla, baina egiatan ez dituzte dastatu ere egiten; zaintzaile arretatsuak baino ez dira!
|
|
2016
|
|
|
Eta hau ez da noski AEBen kontua bakarrik. Erresuma Batua, Kanada, Grezia, Alemania edo Finlandia bezalako nazioek ere Jainkoa aipatzen
|
dute
haien kargu hartze zinetan. Eta indoeuropar sustraietatik itxuraz gehien urrundu direnak ere, Konstituzioa ipintzen dute lehenago Biblia zegoen lekuan, totem edo erlikia funtzioa aldatu gabe ordea; boterea sakratua da gizarte laikoetan ere.
|
|
2018
|
|
|
Hirurek erromatar eliteen bizimoduaren jarraipena gorpuzten dute: lurraren jabegoan eta Antzinateko orden sozialean oinarritzen dute nagusitasun sozioekonomikoa; Inperioraren eragingailu politikoetan parte hartzeak eta famili sareek sustatzen
|
dute
haien karrera politikoa: Ausonio, kontsul eponimoa izan zen 379an; Paulino, gobernadorea eta gero apezpikua; Prudentzio, gobernadorea eta goi funtzionarioa.
|
|
|
Batetik bestera doaz eskailera luzeekin izotz ziztor arriskutsuak kentzera. Zorrotzak dira, eta hainbat metroko luzera
|
dute
haietako batzuek.
|
|
2019
|
|
|
Eta eguraldi bikaina dator. Hala dio irrati esatariak, eta hala dela ikusi
|
dute
haiek, ere.
|
|
|
Eta Rosco pirata eta kortsarioen herria izan zela. Horregatik, halaxe irudikatu
|
dute
haien buruetan orduko merkatu giro gaizto eta zipotza. Gaur, portu modernoxeagoa den horretan.
|
|
2020
|
|
|
Zerua garbitzen dute akazia zuri eta urdinek, ez
|
dute
haien sustraiek lokatzaren sakonera ezagutzen, airezko arima daukate.
|
|
|
—Hori ba, konturatu dira! Eta euskaldun izan nahi
|
dute
haiek ere.
|
|
2021
|
|
|
Izugarrizko beheitikoa eragin dieten ur nazkagarriak edan behar izan dituzte. Euria egiten duen aldiro, gurdiak eta mandoak putzuetan trabatzen dira; oihu eta juramentu artean tiratu
|
dute
haietatik belauniko eroriz eta aurpegia lohiz zikintzeraino. Gauak aterperik ez dutela harrapatzen baditu, soinean daramaten longaina dute eskorpioien kontrako babes bakar.
|
|
|
Iskintxo egiten diete gustuaren, pentsamoldeen eta ideia politikoen aldaketei; iraultzei, ziklo aldakorrei, belaunaldi berrien atxikimendu faltari. Galtzea hain erraza izan litekeen ibilbide honetan, beste autore batzuen unibertsoan sartu, eta eragina
|
dute
haiengan. Mundu osoko antzokietako agertokietara igotzen jarraitzen dute, zinemaren hizkerara egokitzen dira, telebistan ere ematen dituzte; gainera, liburuaren joste lanaz eta tintaz gabeturik, argi bihurtu dira Interneten.
|
|
2022
|
|
|
Manddirekin harreman berezia egin dute Argeliako lagun batzuek. Agudo sinpatizatu du hogeita hiru urteko gazteak argeliar helduekin, edo arin sinpatizatu
|
dute
haiek honekin.
|
|
|
Hizkuntzaren alde proiektuak egiten ari diren elkarte txikietan dago, beharbada, hizkuntzaren diagnostikoa gordin egitera irekien dagoen jendea, baina hemen badira bi oztopo ikuspegi oso eta eragilea erdian jartzeko: elkarte horien egitasmotxoek hartzen
|
dute
haien arreta esparrua, harago begiratzeko indarrik gabe; bestetik, elkarte hauen biziraupen beharrak" proiektuak" lortzea bihurtzen du lehentasun.
|