2003
|
|
Esate baterako, Herbehereetan, 2002 urtean soilik% 182 handitu zen gizonekin harremana duten gizonezkoetan izandako sifili kasu berrien kopurua. 90eko hamarkadan eustea Espainian, Osasun Ministerioak ez du sifiliaren gehikuntzarik hauteman, baina Kataluniako Hiesari buruzko Ikerketa Epidemiologikoen Zentroko adituek ohartarazi
|
dute
gure inguruko herrialdeen egoerak “pentsarazten duela Espainian gauza bera gertatzen ari dela, datuek oraindik frogatzen ez badute ere”. Datu horien arabera, badirudi 90eko hamarkadan, batez ere homosexualen artean, GIBaren transmisioari eusteko oso emaitza onak lortu zituzten prebentzio programak etenda geratu direla diru sarrera handiko herrialde askotan.
|
|
Inkesta horren arabera, min kronikoa duten pazienteen %83 Oinarrizko Osasun Laguntzako medikuarengana joaten da, eta horietatik %50ek antiinflamatorio ez esteroideak bakarrik jasotzen ditu, %13k opiazeo txikiak jasotzen ditu eta %1ek bakarrik opiazeo handiagoak. “Datu horiek erakusten dute tratamendu desegokia zein den, eta erakusten
|
dute
gure herrialdean botikek duten beldurra, modu kontrolatu eta egokian eraginkorrak baitira, opiazeoekin gertatzen den bezala; izan ere, Austrian, adibidez, pazienteen %23ri ematen zaie tratamendua”, dio Rodríguez doktoreak. Halaber, inkestaren arabera, min kronikoa gutxien eragiten duen Europako herrialdea da Espainia, batez bestekoa %19 ingurukoa baita.
|
2004
|
|
Espainian ez da ohikoa norbaitek lapurtutako ibilgailu bat saltzen saiatzea. Delituzko erakundeek nahiago
|
dute
gure herrialdean horiek kendu, paper faltsuekin saltzeko, beste herrialde batzuetan, bereziki Ekialdeko Europan. Bai, ohikoagoa da legez kanpo inportatutako ibilgailuak saltzea, zergen ordainketa saihestuz.
|
2007
|
|
Urte berean, Cheque Gourmet Educainfantilekin eta Sodexho Pass Haurtzaindegiarekin batu ziren. Pass multinazional frantsesak dira, eta ibilbide luzea egin
|
dute
gure herrialdean elikagaietarako baleen zerbitzuaren hornitzaile gisa. Gaur egun, hiru enpresek haur hezkuntzako 2.000 eta 2.500 ikastetxe bitarteko sare zabala dute.
|
|
Adierazi
|
dute
gure herrialdea dela haur, nerabe eta gazteei laguntzen espezializatutako psikiatra titulurik ez duen eb bakarra.
|
2008
|
|
Hala, karbohidratoen (glukogenosia, akademia laktikoak, galaktosemia, fruktosemia), gantzen (beta oxidazioaren eta karnitina sistemaren alterazioak), aminoazidoen eta proteinen (fenilzetonuria, tirosinemia, homozistinuria, arku xarabea), ziklo metaboliko espezifikoen (porurearen sintesi zikloa) Ea aurkitzen dugu. ' Metabolismoaren berezko akatsen nutrizio tratamendua' izeneko eskuliburuan, Nutrizio Pediatrikoko unitateetako eta Kandelariako Ama Birjina (Tenerifeko Santa Cruz), Bideko Ama Birjina (Iruña) eta La Fe Haur Ospitaleko (Valentzia) adituek parte hartu dute, eta dietetika eragin handiagoa
|
dute
gure herrialdean. 2007an bigarren edizioa argitaratu da, eguneratua eta zabaldua.
|
|
Proiektuaren justifikazioan erantsitako datuen arabera, 2001etik 2005era, zenbait herrialdetan, hala nola Alemanian, Grezian eta Herbehereetan, gutxitu egin da fruta kontsumoa. Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioaren azken inkestaren arabera (MAPA), 4.420,69 milioi kilo fruta fresko kontsumitu dira Espainian, eta Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) egunean gutxienez 400 g fruta eta barazki fresko hartzeko emandako gomendioaren gainetik jarri
|
dute
gure herrialdea. Hala ere, gure inguruko beste herrialde askok ez lukete azterketa gaindituko.
|
|
Irlandak, ordea, herrialde horretako sei banku handienetan inbertitutako gordailuen estaldura osoa eskaintzen du duela egun gutxi; Frantzian, 70.000 eurokoa da funtsaren estaldura; Holandan, 38.000 eurokoa; Italian, 103.000 eurokoa; Estatu Batuetan, muga 250.000 dolarrera igotzea aztertzen ari dira, 100.000 dolarretik gora… Kopuru horiekin, beraz, aurreztaile batek bere dirua badu, adibidez, ING Direct en jakin behar du Holandako Berme Funtsak gutxienez 38.000 euro bermatzen dituela, Espainian baino 18.000 euro gehiago. Espainiako Bankuan, gainera, Europar Batasunetik kanpoko atzerriko kreditu erakundeen sukurtsalak daude erregistratuta, eta horiek ere ez
|
dute
gure herrialdean banku fitxarik. Adibidez, Banco de la Nación Argentina, Banco de Brasil, Bank of America, Citibank N.A, Credit Suisse Sucursal en España… Egia esan, Espainian diharduten banketxe guztiak Espainiako Bankuak gainbegiratuta daude, eta, beraz, eskatzen diren kaudimen, errentagarritasun, eraginkortasun eta kutxako koefizientearen irizpide eta arau guztiak betetzen dituzte, besteak beste.
|
2009
|
|
Atzerriko unibertsitateetan emandako goi mailako hezkuntzako titulu askok eta askok bat egiten
|
dute
gure herrialdeko unibertsitate titulu ofizialen katalogoko edukiekin eta helburuekin, eta, beraz, zuzenean homologa daitezke. Hala ere, beste titulazio batzuetan, homologazio prozesuan, Espainiakoekiko zenbait prestakuntza gabezia hauteman dira, eta gabezia horiek hainbat prestakuntza baldintza osagarriren bidez konpondu behar dira, homologazio agiria emateko beharrezkoak baitira.
|
|
Espediente akademikoa, elkarrizketa pertsonala, gomendio gutunak edo, are gehiago, beste master titulu bat izatea dira etorkizuneko ikasleak aukeratzean baloratzen diren alderdietako batzuk. Atzerriko ikasleak Espainiako gazteek ez ezik, gogotsu hartu
|
dute
gure herrialdeko unibertsitateen graduondoko eskaintza. Hezkuntza Ministerioaren azken datuen arabera, ikasturtean Espainiako master ofizialeko ikasleen% 22,9 atzerriko herrialdeetatik zetorren.
|
|
Munduan gehien ikasi den bigarren hizkuntza da, ingelesaren ondoren. Cervantes Institutuak ikasturtean emandako datuen arabera, 14 milioi pertsonak baino gehiagok ikasten
|
dute
gure herrialdeko hizkuntza ofiziala. Erakunde horrek uste du, gainera, zifra nabarmen handituko dela hurrengo hamarkadan.
|
|
Gobernuz kanpoko ehunka erakundek (GKE) lan egiten
|
dute
gure herrialdean. Bere jarduera garapen eta ingurumen lanetan banatzen da, talde baztertuei laguntzen die edo beste batzuetan.
|
|
Etxebizitza gehiegi Alokairuak eraitsi egingo direla aurreikusten da, gehiegizko etxebizitzengatik. Gazte batzuk gurasoen etxera itzuliko dira, lanik aurkitzen ez duten etorkinak jatorrizko herrialdeetara itzuliko dira eta, hirugarren talde errentatzaileak, lekualdatutako exekutiboek, pisu txikia izango
|
dute
gure herrialdean. Eskatzaile gutxi daude eta eskaintza handia, baina alokairua ez da soilik soberakina.
|
2010
|
|
Horregatik, bat egiten denean, artea elkartu egiten da. Aktibo dauden zenbait proiektuk erakusten
|
dute
gure herrialdeko kultura ondarea hazi egiten dela artista etorkinek egindako proposamenekin. Beren jatorrizko lekuetako enbaxadore kulturalak eta lotura elementu garrantzitsuak dira.
|
|
Iraupen mugatuko kontrataziorik txikiena izan zuten herrialdeak Errumania, Lituania eta Estonia izan ziren, %1 eta %2, 5 artean mugitu baitziren. Bestalde, Eurostaten datuek erakusten
|
dute
gure herrialdeak lanaldi partzialeko langile gutxiago dituela(% 12,6) EBko batezbestekoak baino(% 18). Herbehereak (%47, 7) erregimen horretan gehien nabarmentzen den herrialdea dira, eta, ondoren, Suedia, Alemania, Danimarka eta Erresuma Batua (%26 eta %25 artean).
|
|
Gobernuak berak ziurtatzen du aurrekontuak gauzatzearen zifrek agerian uzten dutela herrialdeak defizitaren helburuak betetzen dituela, ekonomia berreskuratu egiten dela, oso poliki bada ere, eta ez dagoela zantzurik Espainia izango denik erreskatatutako hurrengo ekonomia. Saxo Bankeko analistek, ordea, uste
|
dute
gure herrialdea Irlandakoaren antzeko egoeran sartuko dela. Haren iritziz, hori 2011n gertatuko da.
|
|
Hogeita hamahiru sarek osatzen dute, eta 2.000 erakunde baino gehiago biltzen dituzte. Nazioarteko Elkartasuneko bi boluntario espainiarrek parte hartuko
|
dute
gure herrialdeko ordezkari gisa. Azken horrek web orri bat prestatu du urte osoan informazioa partekatzeko eta trukatzeko.
|
2011
|
|
Ugazaben ustez, bigarren eskuko autoak saltzea “kontzesionarioentzako babesleku bat izango da urte gogor batean, eragiketa horiek, ugariagoak izateaz gain, errentagarritasun handiagoa baitute ibilgailu berriak saltzean lortutakoa baino”. Bestalde, 2010ean jasotako zifrek erakusten
|
dute
gure herrialdean azkar zahartzen direla erabilitako autoak. Horien batez besteko adina 9 urtera igo zen iaz.
|
|
Horregatik, legezkoa da alde egitea CD edo DVDaren kopiaren aurkako babesak, kopiatzeko eskubidea erabiltzeko legediak aurreikusitako pribatua, baldin eta xede anitzeko aplikazioak edo lan horretarako berariaz garatu gabeko prozedura orokorrak erabiltzea. Bideo-kontsolak askatzea Zenbait epai judizialek berretsi dute ez dagoela deliturik bideojokoen kontsoletan zenbait aldaketa egitean Zenbait epai judizialek berretsi
|
dute
gure herrialdean ez dagoela bideo-jokoen kontsoletan zenbait aldaketa egiteko deliturik. 2012ko azaroan, Zaragozako Audientziak epai batean frogatutako gertaerak onartu zituen, eta azpimarratu zuen baimenik gabeko kopiak diren bideo-jokoak egiteko “modchips” izeneko txipak ez daudela berariaz garatuta kontsolen kopiaren aurkako babesa neutralizatzeko, baizik eta beste lege aplikazio batzuk egiteko aukera ere ematen dutela.
|
|
Urtero, Espainian 20 eta 25 hemofilia kasu artean diagnostikatzen dira. Espainiako Tronbosi eta Hemostasia Elkarteak 2009az geroztik egindako erroldaren arabera, 3.000 pertsonak hemofilia
|
dute
gure herrialdean. Horietatik %87k A hemofilia du – VII. faktorearen defizita – eta gainerako %13ak B tipoa du – IX. faktoreari eragiten dio.
|
|
Antzerkia, dantza, zinema eta musika klasikoa edo garaikidea dira, besteak beste, Espainiako hiri askotako hondartzaren eta mendiaren alternatibak udan. Udako jaialdiek, horietako askok ibilbide luzea egin
|
dute
gure herrialdean, eta arte eszenikoen zaleei programazio kultural osoak eskaintzen dizkiete, non artista nazional eta nazioarteko entzutetsuak eta agertokietako promesa berriak elkartzen baitira.
|
2012
|
|
Irudia: Joshua Smith Erditzeei eta jaiotzei buruzko EINen azken zifrek adierazten
|
dute
gure herrialdean jaiotzen diren 100 umetik 7 goiztiarrak direla, hau da, 37 aste baino lehen jaiotzen direla. Haurdunaldiko adinaren arabera, haur horiek honela sailkatzen dira:
|
|
hezkuntzarako abantailak Unibertsitateak: familia ugarietako kide guztiek %50eko (orokorra) edo %100eko (berezia) hobaria izango
|
dute
gure herrialdeko unibertsitate publikoetan gradu eta graduatu ikasketen matrikulan eta beste tasa eta zerbitzu akademiko batzuetan, hala nola sarbide azterketaren matrikulan (selektibitatea). Gainera, unibertsitate pribatu askok beherapen bereziak dituzte kolektibo horrentzat, ikastetxera sartzen diren anai arreben kopuruaren arabera.
|
|
Diagnostiko goiztiarra da epidemiari aurre egiteko zaindu behar den beste estrategia handia. Hala ere, osasunean egiten diren murrizketek arriskuan jartzen
|
dute
gure herrialdean GKE askok egiten duten GIBaren eta IHESaren informazio eta prebentzio lana. Hori dela eta, gaur, abenduak 1, Hiesaren Nazioarteko Eguna ospatzeko, aldarrikapen tonuko lema bat aukeratu da:
|
|
Bigarren lan hau argitaratu ondoren, bira bat egingo
|
dute
gure herrialdean zehar. Esan behar da 2010eko Azkena Rock Festival eko errebelazio/ arrakastaren ostean ere, bira bat egin zutela penintsulan.
|
2013
|
|
Adituek ohartarazi
|
dute
gure herrialdean edoskitzaroa ez dela OMEren gomendioak betetzen, eta neurriak proposatzen dituztela sustatzeko
|
2015
|
|
Iritzi hori inkesta egiteko inkestatutako adineko pertsonen %87k partekatzen dute, eta Administrazioak horrelako etxeak adinekoentzat garatzen lagundu lukeela uste dute. Adineko pertsonek Euskal Herrian ekimen hau bultzatzeko Administrazioaren laguntza eskatzen
|
dute
Gure herrialdean, Trabensolen esperientzia azpimarratu behar da. Izan ere, 2013 urteaz geroztik, etxe bat hornitu du, adineko pertsona talde bati.
|
|
karraskariak eta gaztainadiak, pagadiak, artadiak eta artelatzak, pinudiak, belardiak, larreak eta eralak. 2 Herri espezie batzuk arriskuan daude Perretxikoak etxean ere landu daitezke Adituek azpimarratzen
|
dute
gure herrialdeko onddoak gehiegi ustiatuta daudela, batez ere merkaturatzeko espezie onak. Hala, oso espezie ezagunak eta zetatoek estimatuak, hala nola Amanita zesarea edo Clytocibeotropa (fraide burua) gutxiago ikusten hasten dira beren hedapen eremu komunetan.
|
2016
|
|
Betebeharren kontrako argudioak Lanen aurkako kanpainan, CEAPAk azpimarratzen duen argudioetako bat ikasleak gainkargatzea da, eta halaxe ohartarazi du Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) duela gutxi. Nazioarteko erakunde horrek ikasleei egindako inkesta baten datuek erakusten
|
dute
gure herrialdeko ikasleak gehiegizko betebeharrak direla eta presio handiegia sentitzen dutela. Haurren% 34k eta nesken% 25ek adierazi dute kezkatuta daudela 11 urterekin soilik, eta 15 urterekin nesken% 70ek eta mutilen% 60k, inkestatutako 42 herrialdeetako ikasleen batez bestekoa baino ia% 20 gehiago.
|
2017
|
|
Irudia: MSC Kontsumitzaileek arrantza iraunkorra nahi
|
dute
Gure herrialdeko bost kontsumitzailetik lau prest daude beren erosketa ohiturak aldatzeko ozeanoen iraunkortasunaren alde, eta hamarretik seik nahiago dute itsasoko arrain eta produktu ekoetiketatuak, MSSCrako GlobEscan aholkularitza enpresak egindako azterketa baten arabera. Alde horretatik, produktu horien salmentak urtero handitzen dira:
|
2018
|
|
Espainiako doako txertoak Txertoak dagokion osasun zentroan ematen dira, komunitate bakoitzaren egutegi ofizialaren arabera. Gaur egun, Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) gomendatzen dituen bederatzi txertoetatik bederatzitarako doako sarbidea
|
dute
gure herrialdeko haurrek eta haurrek. Txerto horiek dagokion osasun zentroan ematen dira, autonomia erkidego bakoitzaren egutegi ofizialaren arabera.
|
|
Zorpetzeko Espainiako egoera ere deigarria da Espainian, mundu osoan nabarmendu behar dugu, kontsumo kredituen bidez eskatzen dugun diru bolumen handia dela eta. Izan ere, maileguek gainditu egin
|
dute
gure herrialdeko hipoteken saldo bizien zenbatekoa, eta hori «historikoa» da. Mailegu pertsonalaren kultura kreditu txartela eskuratzeko Amerikako tradizioaren antzekoa da.
|
2019
|
|
ekonomikoa, soziala, ingurumenekoa eta gardentasuna eta lankidetza. Aldagai horiekin sortu
|
dute
gure herrialdeko hiri iraunkortasunaren erradiografia osoena, eta Espainiako 52 probintzia hiriburuak aztertzen ditu. Txostenaren helburua ez da soilik sailkapen bat ateratzea.
|
|
Eskema hori bera aplikatzen da, adibidez, Munich-en (Alemania). Munduko hondakinak hobekien kudeatzen dituzten hiriak Hondakindegietako muga egoera Espainian itzulita, baimendutako zenbait ahotsek, hala nola, Hiri Hondakinen Balorizazio Energetikorako Enpresen Elkarteak, adierazi
|
dute
gure herrialdeko hondakindegi gehienak «muga egoeran eta beren ahalmenaren mugara iritsi direla», eta udalek eta tokiko gobernuek ez dituzte behar adina neurri hartu isuriak eta ingurumen eragin larria geldiarazteko. Ez da, jakina, legeria faltagatik izango.
|
2020
|
|
Trenbide zaharrak zeharkatzea aukera osasungarria, segurua eta jasangarria da. Horixe eskaintzen
|
dute
gure herrialdea zeharkatzen duten bide berdeen 3.000 kilometroek. Oinezkoak eta txirrindulariak, helduak, haurrak eta ezgaitasunak dituzten pertsonak, denak ondo hartuak zarete.
|
2022
|
|
Hogeita hamar bat toki erakundek aurrera eraman
|
dute
gure herrialdean agroekologiarekiko konpromisoa, ingurumena babestu, elikadura jasangarria sustatu eta tokiko enplegua bultzatzeko ekimenekin.
|