|
2000
|
|
|
Ziklo berri bat hasi da, baina lehen hazia hogei urte lehenagoko poema polimorfo haietan zegoen. Txepetxak bertsolariaren kantua erakarri baldin bazuen ere, naturako gauza ikusgarriek hartu izan
|
dute
gure kantagintza," Arboletan den ederrena da/ oihan beltzean pagoa"... Ez bakarrik kantagintza, baita prosa ere:
|
|
2001
|
|
|
Giza-geneei buruzko funtzionamendua ren azken hamarkadetako ezagutza azeleratuak, zenbaitetan, edozein gizakiren ezaugarriak geneek mugatzen dituztela pentsatzera eraman arren, hori ez da horrela. Psikiatrak eta psikologoak mende bat baino gehiago egon dira gizakiaren pertsonalitatea aztertzen, eta agerian utzi
|
dute
gure haurtzaroko hezkuntzaren eragina pertsonalitatean. Natura eta estimuluaren arteko oreka oso eztabaidatua izan da.
|
|
|
" Gure Herrian ez du tokirik euskararen desagerpena helburu duen inork. Euskararen etsaiek ez
|
dute
gure Herrian bizitzeko eskubiderik".
|
|
|
El asesino escucho al necio, dictaminando aquello de" Gure Herrian ez du tokirik euskararen desagerpena helburu duen inork. Euskararen etsaiek ez
|
dute
gure Herrian bizitzeko eskubiderik".
|
|
|
erasoak kanpotik datozkigula eta, duguntxo horrendefentsa numantikoan tematzea, geurearekiko ahalmen kritikoa galdurik. Hezkuntza sistemaren kontrako erasoek ez
|
dute
gure hezkuntza sistema den baino hobeagoa egiten: une egokian toki egokian egotea beste meriturik gabeko euskararen profesional askotxo dago gure eskola sisteman (ere).
|
|
2002
|
|
|
Bi horiek dira gaur dauden arazoak. Erantzun egokia eman ezean, kanpotik etorriko dira beste unibertsitateak, eta gurea den esparrua beteko
|
dute
guk baino lehenago. Etortzen hasiak dira dagoeneko.
|
|
2003
|
|
|
gu asko gara eta beraiek gutxi dira. Beraiek gure premia handiagoa
|
dute
guk beraiena baino.°
|
|
2004
|
|
|
Mendeetako menpetasunaren ondorioulergarri bezain onartezina. Zergatik onartzen
|
dute
gure agintariek euskaldunek beren eskubideei uko egitea. Zergatik inongo hizkuntz politikan ez da ageri gaitz larri horren aipamenik?
|
|
|
Eu ropako eremu urriko hizkuntzetako egunkariak gurean izan dira, Euskal Herrian. Gertutik ezagutu
|
dute
gure erre alitatea, linguistikoa, politikoa, kulturala... Gu izan gara han.
|
|
|
Gure eguneroko esfortzua herriko eta inguruko gaiak behar den bezala jorratzen egiten dugu. Egunero ordu t’erdiko ekoizpena egiten dugu euskara hutsean, herriko eta inguruko gertaerak jorratuz; elkarrizketek, errepo rtajeek, mahai inguruek osatzen
|
dute
gure programazioa.
|
|
2005
|
|
|
Gaztelaniazko zein euskarazko telebista izan, ez dute arazorik edozein saio jarraitzeko. Hala adierazi
|
dute
gure lagineko ikasleen %83k.
|
|
|
Negozioak eklipsatu egiten duja rduna. Urte amaierako balantzeek itsutu egiten
|
dute
gure zeregina. Eta merkatal legeak axola zaizkigu soilik, zoritxarrez.
|
|
|
Euskaldunek haien aldean beren buruak apal ikusten dituzte. Beraz, ez
|
dute
guk bezainbateko euskal kontzientziarik.
|
|
2006
|
|
|
Argitaletxe eta banatzaileek dagoeneko talde argitaldari handien lehia pairatzen duten herri honetan, gure argitaletxeak ixtera behartuko ditu neurri horrek. Gure gizartean eta kulturan egoera horrek izan ditzakeen ondorioek etorkizun kezkagarria marrazten
|
dute
gure begien aurrean.
|
|
|
Nahiz eta erabiltzaileen kopurua horren handia ez izan. Gure hizkuntza ere munduan zehar toki ezberdinetan berba egiten da; batetik, diasporak (AEB, Argentina, Txile...), eta, bestetik, Euskal Herria bi estatuen menpe egoteak ere, Frantzian eta Espainian mintzatzen delako, bereizgarri egiten
|
dute
gure hizkuntza.
|
|
|
Gure ustez, normalkuntza printzipioak gure ekimenen jomuga izan behar du: ikasleek normal bizi behar
|
dute
gure artean, eta bizitza normalizaturako bide horretan, eskola eta gizarte integrazioa ezinbesteko bitartekoak dira.
|
|
2007
|
|
|
Hortaz, kontu handiz ibiltzea da hoberena; izan ere," naturaren aurka egiten ditugun gaitzak guregan bueltatzen dira berriro,[...] eta gaitzak guk pentsatu baino gertuago daude". Eta ondorio horiek denbora luzez irauten
|
dute
gure ondoan. Egun ere, Prestige ren hondorapenaren arrastoak atzeman daitezke euskal kostaldeetan:
|
|
2008
|
|
|
Neurozientziek XX. mendean eskuratu ahal izan dituzten tresna berriek aukera eman dute lehen opakoak ziren fenomenoak orain gardenki behatu ahal izateko. Neuroirudiaren eremua soilik aipatzearren, erresonantzia magnetiko funtzionalak, positroi kamerak eta abar, posible egin
|
dute
gure esperientzia mental subjektiboekin, pentsamendu eta sentimenduekin, garunean gertatzen diren aldaketa fisiologikoak aztertzea. Arimaren prozesuak ez dira jadanik behaketa eta neurketa objektibotik guztiz aparte; bere korrelatu neurofisiologikoak bederen zientziaren eskura daude, nahiz eta gogoan izan behar den korrelazio batek ez duela kausa efektuaren norabidea argitzen, eta erredukzionismoa tentuz erabili beharreko prozedura dela, tautologian ez erortzeko.
|
|
|
Hori dela eta, gure ikasketen egitura ez da batere malgua, eta egitura hori espainiarra da, ez dago beste inon. Bestalde, Espainiako Gobernuaren erabakiek erabat baldintzatu
|
dute
gure unibertsitate ikasketen eskaintza orain arte, gobernu horri egokitu baitzaio, legez, tituluen izenak eta edukiak finkatzeko eskumena.
|
|
|
Alde batetik, euskal unibertsitariook ez dugu parte hartu prozesuaren diseinuan, baina herri modura ere ez dugu ordezkaritzarik eduki. Estatu espainolak eta frantsesak parte hartu
|
dute
gure izenean, beraien interesak defendatzeko.
|
|
|
Gatazka ez baizik eta krisia, horra bada modako hitza, nonahi ageri eta geroan ere inguratuko gaituena, ez baita sumatzen noraino iritsiko diren haren atzaparkadak, ezta noiz arte iraungo duten ere. Zerbait jakin uste dutenek a posteriori esplikatuko digute gertatutakoa, baina etorkizunari antzemateko, berdin berdin balio
|
dute
gure aurrezki kutxako adituaren usteak eta aldameneko bidente aburuak: hutsaren hurrena.
|
|
2009
|
|
|
Gu guztiok aditu bihurtu ezin dugunez, adituek ikasi
|
dute
gu guztiokin nola jokatu (Fuller 2006: 179).
|
|
|
erlijio sinesmenak ez dira uste arruntak. Erlijio sinesmenek, usteen aldean, bestelako eginkizuna
|
dute
gure bizitzan, esan nahi da, erlijio sinesmenen jokoa, horrelakorik baldin badago, ez dute arautzen usteen jokoa arautzen duten balizko erregelek. Erlijio sinesmenak gertuago daude nahietatik usteetatik baino.
|
|
|
Interpretazio beraren ildotik, usteen beste ezaugarri interesgarri bat aipa dezakegu. Gure uste arruntek, alegia, eguneroko bizitzakoek, eragina
|
dute
gure egintzetan: nolako ustea halako egintza!
|
|
|
Gainera, Seminarioan irakasle ziren batzuk Udako Ikastaroan ere irakasle izatera heldu ziren, eurek ere Ikastaro osoa egin eta gero. Bizkaiko abade askok egin
|
dute
gure Ikastaroa.
|
|
|
Bizkaiko Aldundiarekin estuagoa eta hurbilagoa. Ezagutzen
|
dute
gure aspaldiko lana. Aldundian gaur egun arduradun diren batzuek euren gaztaroan gure Ikastaroetan ikasi zuten.
|
|
|
Parte hartu
|
dute
gure irakasle batzuek bizkaiera estandarra egiten, Euskaltzaindiaren laguntasunarekin, gainera. Hitzarmen bat egin zen, lantaldeak egin ziren, eta bizkaiera estandarra atera da.
|
|
|
Antzematen zaie keinuetan: ezagutzen
|
dute
gure tradizio hurbila, hau da, gure tradizio bakarra, eta nahikoa distantzia hartzeko prest daude. Atzerritik idazten dute, edo ez behintzat zentrotik, ez behintzat autozentsura gogorra ezartzen ohi duen gertutasun kutsakorretik, eta, horregatik, haiek baino lehenago hasi zirenen aldean, askatasun handiagoa dute.
|
|
2010
|
|
|
253). Horixe bera iradokitzen
|
dute
guk elkarrizketatutako etorkinek: ez dute etorreraren oroimen negatiborik, eta jasotako bereizkeriaz ere ez dira gehiago kexatzen.
|
|
2011
|
|
|
Mitxelena biak (prantziskotarra ta bestea, Luis), Villasante, Etxaide gaztea, Andima t.a. berriak ditugu gure auzo-lanean; gazteok txairo, sakon eta goxo datoz eta euskeraz besterik ez dute idatzi nai. Ortarako ikasi egin bear eta gogotik ikasi
|
dute
gure euskera zarra (Data: Jokin Zaitegi.
|
|
|
Gutariko askok atzerriko hizkuntzak ezagutzen ditugu, baina ez dugu horregatik hizkuntza hori erabiliz bizi nahi. Hizkuntza horiei zeregin funtzional koiunturala ematen diegu, ez
|
dute
gure bizimodua aldatzen, ez eta gure ingurunean eragiten ere. Euskara normalizatuko bada, ordea, ikuspegi funtzional eta koiuntural hori gainditu beharra dago, eta, horretarako, euskaraz bizi nahia da desberdintasuna ezartzen duena.
|
|
|
Irakurleon eskubideok, eta agian sortzaileenak ere, murrizten dituen ereduarekin egin dute bat. DRM ditxosozkoaren alde egin
|
dute
gurean Elkar eta enparauek gurebook denda sortzean. Erosketa zaildu, irakurketa oztopatu, eta erosketa protokoloak zailtzen dituen aukeraren alde egitean, ez dira konturatzen bere buruaren kontra, eta batez ere euskal kulturgintzaren hedapenaren aurka ari direla.
|
|
2012
|
|
|
Are gehiago, batzuek erabakitzen dute noiz, norekin eta nola erabil edo ikas dezakegun guk geure hizkuntza. Batzuek, boterea erabiliz, erabakitzen
|
dute
gure herriari nola deitu behar diogun. Ondorioz, une honetan ez dugu baldintza nahikorik euskararen normalizazio prozesua burutzeko.
|
|
2013
|
|
|
Etorkizuna partekatua izango da hain segur. Paperak eta pantailek tokia izango
|
dute
gure irakurketa esperientzian. Bakoitzak berea eta logika bati jarraituta osagarriak izango dira.
|
|
|
Hizkuntzen arteko gatazketan botere gatazkak daude eta, ondorioz, batzuek erabakitzen dute noiz, norekin eta nola erabil edo ikas dezakegun guk geure hizkuntza. Batzuek, boterea erabiliz, erabakitzen
|
dute
gure herriari nola deitu behar diogun jasotzen genuen euskararen normalizazio prozesua burutzeko baldintza nahikorik ez genuela berresteko. Eta, 2012 urtearen hondarrean, Espainiako Gobernuak, beste behin, Damoklesen ezpata bere eskuetan dagoela erakutsi nahi izan zuen, eta Hezkuntza Kalitatea Hobetzeko Lege Organikoaren (LOMCE) lehen zirriborroa aurkeztu zuen.
|
|
2014
|
|
|
Los Xeykoekin harremanetan ginenean, haiek esan zieten Belter diskoetxekoei: " Hauek jarraituko
|
dute
gure ordezko bezala". Bestela ez genuen grabatuko.
|
|
|
Nago pertsona izenek, edo, bederen, euskal izendegiko hainbat izenek ez ote duten botere performatibo hori, desberdina baita norbaitek jaio denetik Ekaitz, Haritz edo Harri dela entzutea edo Estitxu, Lorea edo Maitane dela aditzea. Izen batzuek edo besteek oso desberdina egiten
|
dute
gure autoerrealitatea.
|
|
|
Beste ohar bat. Felipistek zerbait presentatuko bide
|
dute
gure biltzarrera. Ez dakigu zer den, eta zer nahi duten[...] Berek zer nahi duten garbi dago:
|
|
|
Teorian ekoizpen ahalmen gehien dutenek urri eta bakan burutu dituzte lan gogoangarriak. Ez
|
dute
gure imajinarioa sobera berritu eta aberastu. Horrek ere zer pentsa eman behar liguke.
|
|
|
Gure Artea sariak bi gizonei eman zaizkie aurten, gizon batek sortutako beka bati hirugarrena. Aurreko urtean, hiru emakumek irabazi zituztenean," Hiru emakumek irabazi
|
dute
Gure Artea" zioten berriek; aurten ez da" Hiru gizonek irabazi dute Gure Artea" argitaratu duenik.
|
|
|
Gure Artea sariak bi gizonei eman zaizkie aurten, gizon batek sortutako beka bati hirugarrena. Aurreko urtean, hiru emakumek irabazi zituztenean," Hiru emakumek irabazi dute Gure Artea" zioten berriek; aurten ez da" Hiru gizonek irabazi
|
dute
Gure Artea" argitaratu duenik.
|
|
2015
|
|
|
Hori ez dauka oraingo gaztediak. Ez dutelako gurea bizi izan edo ez dakit zergatik, baina ez
|
dute
gure beldur hau. Inbidia ematen didate.
|
|
|
Laborantza eta gizartearen arteko lotura, mundu ‘aurreratu’ eta Hirugarren Munduaren arteko erlazioak, baita ere laborantza ereduak eta horien harremanak naturarekin, bioaniztasunarekin... Horiek ziren debate sindikala animatzen zuten gai berriak, eta horiek hazi
|
dute
gure analisia.
|
|
|
Den dena ez dago gure esku: hizkuntza interakzioa da, eta, beraz, solaskidearen gaitasunek mugatzen
|
dute
gure hautua, gure erabakia.
|
|
|
Beste batzuek esaten
|
dute
gure ibai, herri, baso eta baserrien izenak antzinako eginkizun asko jakiteko eta gure asaben bizitza argi jartzeko laguntasun asko eskeintzen dutelako, maite behar degula euskera.
|
|
|
Eta hura ikusten dutenek? Zer ulertzen
|
dute
Gu ta gutarrak esamoldea entzunda?
|
|
|
Sakelakoek inoiz teknologia batek izan duen arrakastarik handiena lortu
|
dute
gure artean. Aurreko teknologia guztiak baino azkarrago eta hedatuago daude orain.
|
|
|
Lurgune hori nola babestu eta hedatu da, benetan, interesgarria, ez diglosiaren inguruan burutsu itxurazko sasieztabaidei ekitea.89 Jaurlaritzako ardituek txorimaloak marraztu dituzte, hala nola" zazpi probintzietako hiztun guztiek eskualde, jardun gune, harreman sare, adierazbide eta situazio guztietan euskara hutsez (edo nagusiki euskaraz) egingo duten formulazioak ez digula balio". 90 Pernandoren egia da hori, berriz, inork ez baitu proposatu Hego Euskal Herri edo EAE osorako politika bera ezartzea, eta Ueman sartu ahal izateko udalerrian, gutxienez, %70 euskaldun egon behar izatea da horren adierazle. Hitzetik hortzera jo ohi
|
dute
gure kargulantek" progresibotasunera" eta" errealitate soziolinguistikoaren mugetara", Jaurlaritzak hizkuntza politikagintzan hartzen edo omititzen duen neurri oro azaltzeko. " Progresibotasun" delakoa aitzakia hutsa izango ez bada, ordea, ondokoak ezarri behar dira:
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza komunitate indartsua, indar soziala duena, lehenetsi behar al da? Orduan, zergatik egin
|
dute
gure moduko mugimendu sozial guztiek (langileak, feministak, antimilitaristak...) indarra euren aldarrikapen eta eskakizunek lege geriza izan dezaten. Horiek ere itsutu dira botere eta legearen fokuen eraginez ala?
|
|
|
Errealaren eta birtualaren mugetan indarrak jarri nahi dituenik bada ere, zatiketa hori egitea gero eta zailagoa dela frogatzen dugu egunero. Mundu ustez birtualean egiten ditugun gauzek etengabeko eragina
|
dute
gugan, eta alderantziz. Errealitatea zer den, teknologiak nola eraldatzen duen argi ez, eta orain errealitate birtualarekin, areagotuarekin eta mistoarekin ere lehiatu dugu.
|
|
|
Teknologia ezberdinek etengabe aldatu izan
|
dute
gure jendartea; Internetek, aldiz, dena aldatu zuen. Orain arte ditugun gailuek esku artean jarri digute une oro Interneteko ezagutza guztia.
|
|
2017
|
|
|
Alzheimerrak orainaldia ezaba dezake, baina gure bizitzaren zedarriek bizirik jarraitzen
|
dute
gure oroitzapenetan. Horrela, iragana orainarekin batera existitzen da, eguneroko esperientziarekin bat eginik.
|
|
|
Nire sorterrian ez dago horrelako jenderik. Denek hitz egiten
|
dute
gure hizkuntza. Sobietar Batasunaren garaian, errusieraren hegemonia edo dominazioa bizi izan genuen, baina garai horretan ere dena zen gure hizkuntzan, eskola, literatura, hedabideak Gure identitatea da hizkuntza hori edukitzea.
|
|
2018
|
|
|
Noiz erregulatuko ote da dantza, antzerkia gure eskoletan? Benetan ez al
|
dute
gure seme alabek horrek ekartzen dien hezkuntza integrala merezi?
|
|
|
Titular handiek markatzen
|
dute
gure historia, baina egunerokoa bera da gero idazten duena; eta, bitartean, kulturan bilatzen ditugu gure egunen aroa ulertzeko zirrikituak.
|
|
2020
|
|
|
Euskara gutitan aintzat hartu
|
dute
gure jakintsu eta eskolatuek, horregatik gure herri xeheak ere euskara gai arruntenak erabiltzeko baizik ez dela uste du. Gure olerkariek gainera, guti batzuk kenduz, gai arruntenak besterik ez dituzte erabili beren poemetan.
|
|
2022
|
|
|
Google eta Amazon blokeatzeko eta horiek pribatizatutako ezagutza, hardware eta softwareak libreki eta era irekian produzitzeko gaitasuna. Ekonomia digitalizatuta egongo da hamarkada batean; gure gobernu algoritmikoak sortzeko gai ez bagara, lehen aldiz historian gure bizitzaren eta gorputz osoaren gaineko kontrola izango
|
dute
gu apenas ukitu gabe. Hortaz, eta adibide moduan:
|
|
|
Nerbio sisteman bezala, dantzaren komunitateko subjektu bakoitzak neurona baten eragin esparrua du, baina aldi berean beste hamarnaka neuronekin konektatua da, elkarrekintzan. Interakzio horretan jasotzen ditugun estimuluetako askok gozamen sentsazioa eragiten
|
dute
gugan, eta horrek interakzioak errepikatzera bultzatzen gaitu, sistema berrelikatuz. Gainera, dantza jardun kolektiboa da.
|
|
2023
|
|
|
Indar birsortzaile horien arrakastak zehaztuko du zer nolako azkartasunarekin erantzungo diogun larrialdi ekosozialari. Klima aldaketak, biodibertsitatearen galerak, gizarte bazterkeriak eta indarkeriak dagoeneko eragina
|
dute
gugan, eta gizateriaren etorkizuna ziurgabetasunez betetzen dute.
|