|
2008
|
|
|
Euskararen etsaia Madrilen eta Parisen, eta, aspaldi honetan, Iruñean? ikusten
|
dute
gure arteko zenbaitek, eta halaxe ikusten dut, egia esan, nik neuk ere, baina ez dezagun beti kanpoko etsaiarekin itsutu eta barrena lasaitu, geure baitan daukagu-eta gaixotasun askoren harra.
|
|
|
Azken hogeita hamar urteko euskara idatziaren goraldi horren aurretik, eta gero parean ere, egutegiek lan duina egin
|
dute
gure sukaldeetan euskara irakur zedin, duina eta zabala, egunerokoa eta, oro har, etenik gabea.
|
|
2010
|
|
|
Baina adostasunaren gainean egindako akordioek, sakoneko akordioek? arrasto iraunkorra uzten
|
dute
gure herriaren hezkuntzan, gure haur eta gazteen prestakuntzan. Eta hori bai dela garrantzitsua?.
|
|
2012
|
|
|
Euskera gutxitan aintzat artu
|
dute
gure iakintsu eta eskolatuek, orregatik gure erri xeak ere euskera gai arruntenak erabiltzeko baizik ez dala uste du. Gure olerkariek gainera, gutxi batzu kendu ezkero, gai arruntenak besterik ez ditute erabilli beren poemetan (Mirande, apud Ibinagabeitia 1953:
|
|
|
– Eskutitzek ez
|
dute
gure artean luzaro irauten; maiz doaz surtara, edo paper zaharren saskira, jaso bezain laister. (LIB II:
|
|
|
169 Esamolde horiek lotura zuzena
|
dute
gure aiton amonek erabili ohi zituzten, lejia dantzatu, edo, makila dantzatu?
|
|
2013
|
|
|
[?] Gerlako untzi etsai putrunek izanen dutenian aski kuraie beren zilhoetarik atheratzeko eta gureen gudukatzeko anhiz plazerekin ardietsiko
|
dute
gure untziek. Gerla hasiz geroz berantetsia dugu egun hura.778
|
|
2016
|
|
|
Beti hitz bera! Hitz hori bera errepikatuz, poliziak nahiko luke sinetsarazi gure Felipe dela kriminala, eta berek jada oro badakiztela, jendearen ikusbideak hortaratuz geroztik, jada egina
|
dute
gure Filiperen kondenarazteko.
|
|
2020
|
|
|
Eta Luzaiden, Borddel; hura ere Etxamendi zen; harenak ere baziren. Batzuek irri eginen
|
dute
gure 114 kultura ez zela izigarrikoa. Bueno, gurea zen.
|
|
2021
|
|
|
Horiek guztiek tradizioa
|
dute
gure literaturan: honela Lazarragak erabiltzen du eta hedatua da gipuzkeraz edo bizkaieraz idazten dutenen artean; horrela adberbioak leku gehiago izan du Hegoaldean, eta gutxiago Lapurdin, Nafarroa Beherean edo Zuberoan; hala Lazarragak erabiltzen du eta, bizkaierazko tradizioan lekukotasun urriagoak baditu ere, oso hedatua izan da euskalki guztietan; hola (eta holan, bizkaieraz) ez da hain erabilia izan, baina Iparraldean Etxeberri Ziburukoak eta XVIII. mendeko idazleek erabiltzen dute, XIX. mendean bizkaierazko testuetan eta gipuzkoar bertsolariren batek ere, eta XX. mendean oro har hedatzen da.
|
|
|
Formaz, tzea osagarri jokatugabeari ko erantsirik sortzen ditugu horrelako perpausak: euskara ikastea erabaki
|
dute
gure lankideek> euskara ikasteko erabakia hartu dute gure lankideek. (e) la adierazpen perpaus osagarriak ere badituzte ondoan horrelakoek.
|
|
|
Formaz, tzea osagarri jokatugabeari ko erantsirik sortzen ditugu horrelako perpausak: euskara ikastea erabaki dute gure lankideek> euskara ikasteko erabakia hartu
|
dute
gure lankideek. (e) la adierazpen perpaus osagarriak ere badituzte ondoan horrelakoek.
|
|
|
Subjuntibo perpausen pareko dira hemen aztertuko ditugun osagarri jokatugabeak: Sartzeko agindu ziguten= Sar gintezen agindu ziguten; Komeni da irudioi ihes egitea= Komeni da irudioi ihes egin diezaiegun; On da denok zerbait egitea= egin dezagun; Lan gehiago egitea nahi
|
dute
gure ugazabek= egin dezagun/ dezagula; Erreguka ari zitzaizkion bazkaltzen geratzeko= gera zedila; Ahal duzun guztia egiteko eskatzen dizugu= egin dezazula; Liburu hori itzultzeko esan dit Josebak= itzul dezadala. Perpaus jokatugabeak hartzen duen atzizkiaren arabera, tzeko perpaus osagarriak eta tzea perpaus osagarriak bereiziko ditugu.
|
|
|
1 Badira kontrako adibide guti batzuk, Etxeberri Sarakoaren lanetan. Oso leku urria
|
dute
gure tradizioan horrelako erlatiboek. Haietan izen aurrekaria ezkerrean agertzen da hondarkirik gabe:
|
|
|
37.5.2b Gainerakoetan aditz nagusiaren eskuinean du honek ere ohiko lekua: Nire arima salduko nuke zerrenda horretan nortzuk dauden jakiteagatik (Berria); Zaleek dirua ordaintzen
|
dute
gu ikusteagatik (Berria). Baina haren aurrean ere koka daiteke:
|
|
|
Berriro elkar ikusiko dugun esperantza ez dut galdu. Euskara ikasteko erabakia hartu
|
dute
gure lankideek; Isilik egoteko agindua eman digute. Maiztasun txikiagoa badute ere, tzeko perpaus jokatugabeen ondoan badira tzearen jokatugabeak ere:
|