|
2002
|
|
|
Hala ere, gure ikuspuntutik, herritarrek oro har, sentimendu hori oso barneratuta daukate eta batzuek lanean segitzen dute; pauso praktikoak ematen dituzte, alegia. Egia da, aitortu beharra dago, zenbait erakunde politiko, sozial eta sindikal inportante eta esanguratsu hoztu egin da presoen gaiarekin, batzuek, hainbat kasutan, zenbait helburu politiko nahastu
|
dute
giza eskubideen aferarekin.
|
|
|
" ETAk oztopo egiten diola euskal nazio eraikuntzari. Bere atentatuek ez
|
dute
giza eskubiderik eta hiritarren borondaterik errespetatzen. Euskal gizarteari bere etorkizuna bakean erabakitzen uztea exigitzen diogu.
|
|
2007
|
|
|
Hitzarmen honetara biltzen den enpresa orok honako hau bete eta esan behardu: «Enpresek nazioartean aitortutako giza eskubideak babestu eta errespetatu behardituzte haien eragin eremuan», «bermatu behar
|
dute
giza eskubideak urratzendituztenen konplize ez direla»... Lan eskubideei dagokienez, «haurren lanarenindargabetze eraginkorra sustatuko dutela», «enpleguan eta lanean diskriminazioaerabat baztertuko dutela»...
|
|
2008
|
|
|
Human Rights Watchen arabera, asteburuan Gaza eta Zisjordanian atxilotutako palestinar gehienak torturatuak izan dira. Hamas eta Al Fatako buruzagiek nabarmendu
|
dute
giza eskubideen urratzea murriztu dela; HRWek, ordea, aurkakoa dio.
|
|
|
Estatu kolpea gaitzetsi
|
dute
giza eskubideen aldeko taldeek, justizia eta bakea mehatxatzen dituela argudiatuta
|
|
|
Laukoteak iragan azaroan Annapoliseko Konferentzian (AEB) hitzartutako puntuak bere horretan daudela eta beste batzuk okerrera egin dutela salatu
|
dute
giza eskubideen aldeko erakundeek. Israelek Palestinan dituen kokaguneak egiten jarraitzen duela da horren adibidea, nahiz eta Laukoteak hemezortzi aldiz horren kontra egin sorreran idatzitako bide orrian. Daleep Mukarji Christian Aideko zuzendariak Laukotea Ekialde Hurbileko bake prozesuan kontrola galtzen ari dela adierazi du.
|
|
2009
|
|
|
Errusia hegoaldean, Krasnodar eskualdean, esaterako, 2.000 presorentzako lekua duen espetxe batean 2.400 pertsona daude. Errusiako kartzeletako jende metaketari aurre egitea ezinbestekoa dela nabarmendu
|
dute
giza eskubideen aldeko hainbat erakundek.
|
|
|
Presoen egoera kontrolatu ahal izateko, espetxeetan sartzen uzteko presioa egin zioten giza eskubideen aldeko erakundeek Errusiako Gobernuari. Iaz espetxeetan sartzeko baimena ematen dien legea martxan jarri zuten, eta, beraz, presoak gainbegiratzeko eskubidea
|
dute
giza eskubideen aldeko erakundeetako kideek.
|
|
|
Egungo politikariek ez dute gaia osorik hartzen, hala salatu
|
dute
giza eskubideen taldeek, eta Irlandakoa bezalakoak kasu bakanak direla esaten duten bitartean, azken belaunaldiko faxistak beisbol batearekin eta eskumutur amerikarrekin paseatzen dira; odola isurtzen dute, eta nahierara dabiltza, lasai lasai, Internet bidez,, gizaki berriaren bila?.
|
|
|
Bestalde, Olancho departamentuko (Zelayaren jaioterria, Honduras) bizilagunek eta sindikalistek azken egunetan gerra hegazkinak eta helikopteroak altura txikian hegan ikusi dituztela salatu dute. Estatu kolpearen kontra daudenak beldurtzeko estrategia gisa interpretatu
|
dute
giza eskubideen aldeko taldeek. Militarrak gauez Olanchoko hainbat etxeetan sartu eta haur eta gazteak errekrutatu nahi izatea salatu dute, baita ere.
|
|
|
Bestetik, salatu
|
dute
giza eskubideen aldeko lana egitea, terrorismoa izatea ebatzi duela Gorenak. AAMko 19 lagunen espetxeratzea berretsita.
|
|
2011
|
|
|
Hori dela eta, Nazio Batuek Giza Eskubideen Deklarazio Unibertsalaren onarpenaren urteurrena ospatzen den jardunaldi bat eskaintzen die, Batzar Orokorrak 1948ko abenduaren 10ean aldarrikatu zuena. Giza eskubideen urraketak daude eskualde guztietan, baina teknologia berriek beste bide bat bultzatu
|
dute
giza eskubideak defendatzeko. Oraingo honetan, Egunak “giza eskubideen defendatzaile guztiak” omenduko ditu, eta horiei buruzko mundu elkarrizketan parte hartzera gonbidatzen ditu.
|
|
|
Hala berresten du Amnistia Internazionalak (AI), aurten 50 urte betetzen baititu. Antolatzaileek jardunaldi hori baliatuko
|
dute
giza eskubideak defendatzeko, eta, horien artean, adierazpen askatasunerako eskubidea, zeren eta, AIren arabera, “2011n gehien jaitsi den eskubidea da”. Erakunde horrek gogorarazten du “milaka pertsonak beren bizitzak arriskuan jartzen dituztela bidegabekeria ugari salatzeko”, eta herritarrek lagun ditzaketen ekintzen zerrenda bat duela.
|
|
2012
|
|
|
Hala, ezinbestekotzat jo du espetxe politika aldatzea eta zigorra betea duten presoak askatzea. «Estrasburgoko Auzitegira iristen ari diren presioen berri» baduten arren, konfiantza agertu
|
dute
giza eskubideak errespetaraziko dituztela. Euskal gizartearen gehiengoak horren alde egiten duela dio Herrira k, eta urtarrilaren 12ko martxa jarri du lehen erronka gisa.
|
|
|
Gizarte aurrerabidea eta gizarte mailako garapena gizakiaren duintasun eta balioaren errespetuan oinarritzen dira, eta bi biek ziurtatu behar
|
dute
giza eskubideak eta justizia soziala bultzatzea. Horretarako beharrezkoa da:
|
|
|
...ginbeharra da elkarrekin lan egitea garapena lortzeko eta garapenerako oztopoak ezabatzeko.Estatuek euren eskubideak eta eginbeharrak gauzatu dituzte nazioarteko ordena ekonomiko berria sustatzeko, betiere kontuan izanik ordena berri horrek oinarri hartuko dituela, besteak beste, berdintasun subiranoa, elkarren arteko mendekotasuna, estatu guztien arteko interes erkidea eta lankidetza; eta sustatu
|
dute
giza eskubideen betetzea eta horien gozamena.
|
|
|
1.Estatu guztiek elkarrekin lan egin behar
|
dute
giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen errespetu unibertsala eta eragina sustatzeko, bultzatzeko eta indartzeko, inolako bereizketarik egin gabe, arraza, sexu, hizkuntza edo erlijio arrazoiengatik.
|
|
|
37.Erregio erabakiek ezinbesteko zeregina betetzen
|
dute
giza eskubideak sustatzeko eta babesteko orduan; hartara, nazioarteko instrumentuetan giza eskubideei buruz dauden arau unibertsalak indartu eta babestu behar dituzte.Giza Eskubideen Munduko Konferentziak erabaki horiek indartzeko eta horien eraginkortasuna gehitzeko egindako ahaleginak babesten ditu; era berean, azpimarratzen du zein garrantzitsu den giza eskubideen jardueretan Nazio Batuen lank...
|
|
|
hau da harreman biziak ditu nazioarteko gizarte zibileko kideekin, eurengan ondorioak dituzten gaiak tratatzen dituzten nazioarteko erakundeetan, enbaxadekin sarritan kontaktuak dituzte, eta nazioartean propaganda zabaltzen dute Laugarren Munduaren errealitatea eta arazoak erakutsiz. Hau guztia egiten
|
dute
giza eskubideen babes erregimen bat erdiesteko eta nazioarteko gizarteak kidetzat onartua izateko.
|
|
2013
|
|
|
Donostian eskainitako prentsaurreko batean, Ainhoa Beolak (Aralar) eta Andrea U, ak (EB) aipatu alderdien konpromisoa berretsi
|
dute
giza eskubideekin, konponbidearekin, bakearekin eta espetxe politika aldaketarekin. Unea da pertsona guztien giza eskubideak, presoenak barne, errespeta ditzaten, aldarrikatu dute.
|
|
|
Erantzukizun sozial korporatiboak enpresaren jarduera eta kudeaketa alor guztiei eragiten die, eta jarduera esparru hauetan zehazten da: ESKaren jarduera esparruakEsparruaDeskribapenaGiza eskubideak.Enpresek nahitaez bete behar
|
dute
giza eskubideei buruzko nazioarteko araudia, eta eskubide horiek sustatu behar dituzte beren jarduera esparruan.Laneko eskubideak.Enpresek nahitaez bete eta garatu behar dituzte Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE) aitortutako langileen oinarrizko eskubideak.Kontsumitzailea babestea.Enpresek bere produktuak ekoizteko, banatzeko eta saltzeko etapa guztietan errespetatu behar dituzte kontsumitza... Jarduten duten komunitateetan osasunari eta gaixotasunak prebenitzeari buruzko hezkuntza eta informazioa eman behar dute.Era guztietako ustelkeriaren aurka borrokatzea.Beren kontuetan, dokumentuetan, beste enpresekin dituzten harremanetan eta jarduten duten herrialdeetako administrazioekin eta botere publikoekin dituzten harremanetan gardentasun irizpideak aplikatuz funtzionatu behar dute enpresek.
|
|
2014
|
|
|
Nazioarteko legedian debekatuta dagoen cluster bonben erabilpena frogatutzat eman du hainbat adituk. Zibilen bahiketak, exekuzioak edota tortura sistematikoak Ukrainako armadaren praktikak direla salatu
|
dute
giza eskubideen aldeko hainbat erakundek. Bestetik, Errusiak milizianoei emandako ustezko laguntza militarra inbasiotzat jo du NBEk, OSCEko (Europako Segurtasunerako eta Lankidetzarako Erakundea) begiztatzaileek eta nazioarteko adituek frogatutzat eman ez badute ere.
|
|
|
Egitasmora atxiki diren elkarteak eskutik helduta ariko dira sentsibilizazio ekintzak prestatzen. Diotenez, gobernu guztiek ardura
|
dute
giza eskubideen aldeko errespetua eta babesa adierazteko. Edonola ere, Poncek salatu du Espainiakoak eta Eusko Jaurlaritzak «ezer gutxi» dakitela nazioarteko itunez.
|
|
|
Giza eskubideekin lotuta Espainiako Konstituzioak arartekoaren figura giza eskubideen bermearekin lotzen duela gogorarazi du Lamarcak. «Autonomia erkidegoetako herri defendatzaileek lotura izan
|
dute
giza eskubideekin, baita Latinoamerikako herrialdeetan sortu diren Arartekoaren erakundeek ere». Erakundeak herritarren kexuak aztertzeaz harago jo behar duela uste du EAEko arartekoak:
|
|
|
Presoen bergizarteratzeari buruzko Hitzeman izeneko Jaurlaritzaren programa aurkeztu du Jaurlaritzako bake eta elkarbizitza arduradunak, Jonan Fernandezek, presoekin, beste alderdiekin eta elkarteekin adosteko asmoarekin datozen 5 hilabetetan. Presoek bakarka eta nahitara baieztatu
|
dute
giza eskubideen errespetua eta egin kaltearen autokritika eta urrikia. Etxerat presoen familien elkarteak dio programak ez duela eraginkortasunik, presoak arazo politikoaren ondorioak direlako eta aldaketa politikorik gabe ez dela aterabiderik.
|
|
2015
|
|
|
Espainiako biztanleria ia hiru aldiz. Mendebaldeko Afrikan bakarrik, 15 eta 45 urte bitarteko emakumeen% 85ek pairatu
|
dute
giza eskubideen urraketa hau, «emakumeen bizitzaren aurka atentatu eta konplikazio fisikoak eragiteaz gain heriotza eragin dezakete», ohartarazi du Nazioarteko Planak. Guztira, OMEk kalkulatu du emakumeen mutilazio genitala (MGF) Afrikako, Asiako eta Ekialde Ertaineko 28 herrialdetan egiten dela (Amnistia Internazionala 29 herrialdetara igotzen da, eta Latinoamerikako eskualde batzuk barne hartzen ditu).
|
|
2016
|
|
|
Ongi Etorri Errefuxiatuak Plataformak argi du pertsona horiek eskubidea dutela herrialde seguruetan asiloa eskatzeko, eta herrialdeon betebeharra dela “haiek hartzea eta babestea”. Horixe jasotzen
|
dute
giza eskubideei buruzko nazioarteko itunek. Baina, era berean, plataformako kideek adierazi dutenez, “ herritarrok ez badugu eskatzen, gobernuek betebehar hori sistematikoki urratzen jarraituko dutel”Hori dela-eta, indar soziopolitiko guztiak eta biztanleria oro har antolatzera eta mobilizatzera deitu ditu plataformak, “mugak ireki eta migratzaile, asilo eskatzaile eta mota orotako errefuxiatuen aldeko politika sozialak aplika ditzaten exijitzeko”.
|
|
2019
|
|
|
Frantziak sistema judizial indartsua eta serioa du, Belgika edo Alemaniaren parekoa, baina Frantzia eta Espainiaren arteko loturak oso indartsuak dira. Frantziako gizartea independentziarekiko aurkakoena izango da seguruenik, baina aldi berean, gizarte demokratiko baten oinarriak defendatzeari oso emanak daude, oso barneratua
|
dute
giza eskubideen defentsa.
|
|
2020
|
|
|
Desagertuaren aita ondorio honetara iritsi da: " bi pertsona klase dago, antza denez, eta desagertu dena zer klasetakoa den, horren arabera erreakzio bat edukitzen
|
dute
giza eskubideen defendatzaile batzuek, edo bestela ez dela ezer gertatu erabakitzen dute".
|
|
2021
|
|
|
Ondorioz, eskubide ezberdintasun horrek, Palestinako familia frango zalantza gorrian ezartzen ditu. Dominazio egoera hori" apartheid" gisakoa dela salatzen
|
dute
giza eskubideen aldeko talde israeldar eta palestinarrek, bainan kolonizazio eta okupazio politika aitzina segitzen da.
|
|
|
Horri gehitu behar zaio pandemiak asko zaildu duela migratzaileekin egin beharreko lana: «Finean, administrazioek osasun krisia baliatu
|
dute
giza eskubideen alorrean ari garen taldeei oztopo gehiago jarri ahal izateko».
|
|
2022
|
|
|
Gauza batzuk ulergaitzak egiten zaizkit. Zergatik onartzen
|
dute
giza eskubideen aldeko talde eta erakunde feminista batzuek, emakumeek chador edota burua estaltzeko zapiak jartzea, ohiko tradizio bat izango balitz bezala. Hau ez da onargarria!
|
|
2023
|
|
|
Aseguru etxeek aurreratu diote Yonhap berri agentziari helegitea jarriko diotela ebazpenari. Hala ere, erabakia goraipatu
|
dute
giza eskubideen aldeko erakundeek. Historikotzat jo du, esaterako, Amnesty Internationalek.
|
|
|
Azken araua horren beste adibide bat da. Hala salatu
|
dute
giza eskubideen aldeko erakundeek. Horien esanetan, Bidenek atzo iragarritako araua «Trumpen politiken jarraipena» besterik ez da.
|
|
|
Egiari Zorrek eta Torturatuen Sareak salatu
|
dute
giza eskubideen urraketa larriak jasandako biktima guztiei ez zaizkiela eskubide berak aitortu oraindik, Espainiako Estatuak sustatutako indarkeriaren biktimak «diskriminatuta» daudelako; horren adibidetzat jo dute Berrueta Mañas familia.
|
|
|
Egiari Zor fundazioak eta Torturatuen Sareak salatu
|
dute
giza eskubideen urraketa larriak jasandako biktima guztiei ez zaizkiela eskubide berak aitortu oraindik, Espainiako Estatuak sustatutako indarkeriaren biktimak «diskriminatuta» daudelako; horren adibidetzat jo dute Berrueta Mañas familia.
|
|
|
Oraindik ere okerragoa da AEBko estatistika. Horren aurrean, ikuspuntu judizialetik baliorik ez duen informazio guztia aldizka hustea eskatzen
|
dute
giza eskubideen aldeko erakunde askok. Alarma bereziki piztu zuen gobernu agentziek enpresa pribatuekin lan egiten dutela jakiteak:
|