2009
|
|
81 urteko gizonezko bat aukeratu dutela Espainiako Irrati eta Telebista Publikoa zuzentzeko Alberto Oliart izena du. UCD ren garaian ministro izandakoa Estatuko bi alderdi nagusienak, PSOE eta PP ados jarri dira eta bera izendatu
|
dute
erakunde publiko honetako buru izan dadin.
|
|
Zor publikoa handitzearen ondorioz, zor hori kudeatzeko orduan gero eta jarrera eragileagoa hartu
|
dute
erakunde publikoek. Alde batetik, zorra dibertsifikatzeko tresna ezberdinak erabiltzen dira, bai jaulkipenen aldetik, mugaegunen aldetik edo zorraren titularren aldetik ere.
|
|
Etsipenak nagusi zirudien arren, azkenean Muskizko (Bizkaia) bizilagunen %20 inguruk parte hartu
|
dute
erakunde publikoen sostengurik gabe koke plantaren aurkako plataformak auzoz auzo egin duen herri galdeketan, berme batzordeak jakinarazi duenez. Bozkatu dutenen artean gutxi dira Petronorren proiektua babestu dutenak:
|
|
Sexu eta ugalketa osasunerako eskubideak bermatze aldera, gizarte, osasun eta hezkunza alorrean neurriak hartzeko asmoa agertzen du legeak. Hala, sexu hezkuntzari buruzko informazioa eman
|
dute
erakunde publikoek, eta ugalketa osasunerako programetan sartzeko zein antisorgailuak eskuratzeko erraztasunak eman,, inork ez dezala zalantzarik izan, gure helburu nagusia nahigabeko haurdunaldiak saihestea dela, emakume batentzat oso gogorra baita abortatzeko erabakia hartzea?, nabarmendu du De la Vegak.
|
|
Sexu eta ugalketa osasunerako eskubideak bermatze aldera, hezkuntza arloetan neurriak hartzea aurreikusten du legeak. Sexu hezkuntzari buruzko informazioa eman
|
dute
erakunde publikoek, eta ugalketa osasunerako programetan sartzeko zein antisorgailuak eskuratzeko erraztasunak eman dituzte. Medikuntzako eta Osasun Zientzietako graduetako curriculumetan haurdunaldiaren eteteari buruzko trebakuntza eta ikerketa ere sartuko dira.
|
2010
|
|
Aurreratu dugunez, enpresen arteko elkarlanaren garrantzia, batez ere, enpresa txiki eta ertainek osatutako industri egituretan igartzen da. Horrelako testuinguruetan, industri egitura sendotzeko asmoz, derrigorrezkoa ikusten
|
dute
erakunde publikoek, eta industri politikek, enpresa txiki eta ertainen arteko elkarlana sustatzea hainbat proiektu martxan jarri ahal izateko, enpresa txikiek izan ohi dituzten ahuleziei elkarlanaren bidez aurre egiteko asmoz.
|
|
Hainbat proiektu publiko eta pribatu martxan jartzeko orduan, enpresen inplikazio zuzena bilatzen
|
dute
erakunde publikoek, hirigintza arloan, azpiegituretan, kultur proiektuetan, etab.
|
|
Edonola ere, beste kapitulu batean aztertu dugunez, kontu handiz ibili behar
|
dute
erakunde publikoek industri politika lantzeko orduan, lehia babesteko politikaren arrazoiak erabiliz, horrelako elkarlan prozesuak galarazteko edo oztopatzeko. Batez ere, antzeko helburua lortzeko asmoz gauzatzen diren enpresen edo erosketak galarazten ez diren bitartean, enpresa berdinen arteko elkarlan hitzarmenak oztopatzea zentzugabekeria hutsa izango litzateke; horrelako kontraesanen ondorioz sortzen diren desoreka eta bidegabekeriak oso kontuan hartu lituzkete gobernuek eta legebiltzarrek (Adams eta Brock, 2004).
|
|
Industriarako interes estrategikoa duten beste bi esparru garraioa eta energia izaten dira. Tradizioz, erakunde publikoen esku egon dira zenbaitetan sektore bi horiek edo, bestela, pisu handia izan
|
dute
erakunde publikoen jabetzapean dauden sektore horietako enpresek. Hala ere, azken hamarkada hauetan, gero eta joera nabariagoa igarri da pribatizazioaren alde sektore horietan.
|
|
Baina, pixkanaka pixkanaka, gehiegitan, enpresa oligopolistikoak arautzen, eta babesten? amaitzen
|
dute
erakunde publikoek (Ayres eta Braithwaite, 1992).
|
|
Aditu batzuek sektore politikaren helburu gisa sektore bakoitzaren efizientzia sustatzeko beharra azpimarratu dute. Azterketa sendoen ondorioz, informazio egokia izango
|
dute
erakunde publikoek sektore bakoitzean hartu behar diren neurriak hartzeko. Hala ere, salbuespenak salbu, oso zaila da erakunde publikoek informazio hori guztia metatzeko eta kudeatzeko benetako aukera izatea.
|
2011
|
|
Gaineratu
|
dute
erakunde publikoek egindako estatistikak osatugabeak direla eta laneko gaixotasunak eragindako heriotzak, amiantoak eragindakoak adibidez, ez direla kontuan hartzen.
|
2012
|
|
Langileek behar duten informazioa nondik atera duten galdetuta,% 33k adierazi
|
dute
erakunde publikoetara jo dutela eta beste% 20k, berriz, kaltetuen elkarteetara.
|
|
Euskal kultur eragileak gehiago babestu behar dira. Kantariek, bertsolariek, antzezleek, zinemagileek edo idazleek ikusi behar
|
dute
erakunde publikoek eurenlana baloratzen dutela, diru-laguntzak emanez, ekoizten dituzten produktuakpromozionatuz, euren iritzi eta beharrizanak kontuan hartuz, eta ekimen kulturalaksustatuz eta bultzatuz.
|
2013
|
|
Momentuz galde dezagun: ze zentraltasun edo albokotasun
|
dute
erakunde publikoek eta gizarte erakundeek euskararen komunitatearen gidaritzan?
|
2014
|
|
Euskal Herrikoak ere egoera horretan daude gaur egun. Euskadiko Gobernuz Kanpoko Erakundeen Koordinakundeak zehaztu duenez, erdira jaitsi dira Araba, Bizkai eta Gipuzkoan laguntzarik gehienak, esaterako. Egoera «asaldagarria» dela esan dute, eta salatu
|
dute
erakunde publikoek ez dutela lankidetzaren legea bete. Elkartasun uholdea ekarri zuten Euskal Herrira 1990eko hamarkadan Afrikan gertatutako giza krisiek.
|
|
Azpimarratu behar da bai zuzentarauek bai legegintzako errege dekretuak zein ebazpenak argitzen dutela nola barnera daitezkeen iraunkortasun eskakizunak EKP prozeduraren faseetan, baina ez
|
dute
erakunde publikoa irizpide edo eskakizun horiek erabiltzera derrigortzen. Erakunde publikoaren borondatearen araberakoa izango da, beraz, eskakizun sozial, etiko edo ingurumen eskakizunak barneratzea.
|
|
Gainerako lankidetza eragileen artean, erlijio erakunde eta nazioarteko erakundeek unibertsitateek baino funts gehiago kudeatu dituzte. Edonola ere, funtsen% 3,8rekin, unibertsitateek diru kopuru handiagoa kudeatu
|
dute
erakunde publikoek beren lankidetza zuzenaren bitartez baino.
|
2016
|
|
Bosgarrenik, kirol babesletzaren beste helburuetako bat erakunde publikoekiko harremanak garatzen laguntzea izango da. Kirol taldeen eta kirol ekitaldi esanguratsuen babesletzaren bidez, enpresek aukera izango
|
dute
erakunde publiko ezberdinetako arduradunengana iristeko (Mediavilla, 2000). Izan ere, entzute handiko kirol taldeen oihartzuna baliatu izan ohi dute erakunde publikoetako ordezkariek haien sona handitzeko.
|
|
Kirol taldeen eta kirol ekitaldi esanguratsuen babesletzaren bidez, enpresek aukera izango dute erakunde publiko ezberdinetako arduradunengana iristeko (Mediavilla, 2000). Izan ere, entzute handiko kirol taldeen oihartzuna baliatu izan ohi
|
dute
erakunde publikoetako ordezkariek haien sona handitzeko. Hala, enpresa babesleek, kirol talde horiengan daukaten eraginak horretarako bide emanda eta kirol talde horren ekitaldiak baliatuta, konfiantza erlazioak garatzeko parada aproposa izango dute erakundeetako arduradunekin (Smith et al., 2008).
|
2017
|
|
Lan erreformaren beste zenbait ondorio, hauek: langabeak eta gizarte segurantzaren onuradunak babesik gabe geratu dira, eta jendea masan kaleratu
|
dute
erakunde publikoek ere. Horrek akordio sektorialen indarra murriztu du, eta zailagoa bilakatu da langileak babestea (ikus ELA eta LABen azken txostenak).
|
2018
|
|
Gerratik eta konkistatik urrunarazitako Elkanoren bertsio idiliko hori bere egin
|
dute
erakunde publikoek, EH Bildutik PPra arteko babesarekin. 2015ean Eusko Legebiltzarrak aho batez onartu zuen EAEko erakunde publikoek mendeurrenari garrantzi estrategikoa ematea eta Euskal Herria mundura zabaltzeko Elkanoren figura baliatzea.
|
|
Gerratik eta konkistatik urrunarazitako Elkanoren bertsio idiliko hori bere egin
|
dute
erakunde publikoek, EH Bildutik PPra arteko babesarekin.
|
|
–Gizartea prest dago, baina gidaritza falta da?, laburbildu du Itziar Gomezek. Eta hor ezinbestekotzat
|
dute
erakunde publikoen inplikazioa. Udalena, batez ere.
|
|
Zein argudio erabili dute auzitegiek emakume soldadurik onartzen ez duten alardeak babesteko? Zein jarrera izan
|
dute
erakunde publikoek eta alderdi politikoen ordezkariek. Nolako bilakaera izan du herriotako bizikidetzak hogei urteotan?
|
2019
|
|
Aurten eman dituzte lehen pausoak. Besteak beste, Adolfo Giarden, Paul Gauguinen eta Nikolas Lekuonaren hainbat artelan erosteko baliatu
|
dute
erakunde publikoek 2019rako bideratutako 300.000 euroko poltsa. Aldi berean, andre artisten lanak erosteko ildo berezi bat ere ipini dute martxan aurten, eta, besteak beste, Isabel Bakedano, Elena Mendizabal eta Miren Arenzanaren obrak erosi dituzte hari esker.
|
2020
|
|
EAEko biztanle gazte ia guztiek ba omen dakite euskara. Ipar Euskal Herrian, datuen irakurketa baikorra egiten
|
dute
erakunde publikoetatik: lehen baino gehiago ari dira elebidunean (A edo ereduen parekoak) edo murgiltze ereduan ikasten, eta lehen hezkuntzan ikasten ari diren ikasleen %40 elebidunean ari dira.
|
|
Kazetaritza lanari dagokion behaketa kritikoari uko egin gabe, TTIPI TTAPAk, ERRAN.EUSek eta TOKIKOMek beren ekarpena egin nahi dute krisi hau ahalik eta azkarren konpontze aldera, eta erabateko prestutasuna adierazten
|
dute
erakunde publikoei hedatu behar dituzten mezu informatiboak ahalik eta azkarren eta eraginkorren hedatzen laguntzeko, alerta egoerak dirauen bitartean.
|
|
Sarrera propioak minimoetan egonda, instituzioek badakite diru laguntzei eustea dagokiela. TOKIKOMeko hedabideek kontatzen
|
dute
erakunde publiko guztien laguntzarekin eta laguntza denei eutsita ere erabaki drastikoak hartzera derrigortuta egongo dira hainbat euskal hedabide.
|
2021
|
|
Hau dela eta, kasu hau ez dugu kolektibizazioaren eredu bezala eduki behar. Izan ere, eraikin hauetako maizterrak eroso bizi diren sektoreak dira, eta izatez, ez
|
dute
erakunde publikoaren horrenbesteko laguntzarik behar. Badira estatuak sektore zaurgarrienak bizi diren etxebizitzak erosi dituen kasuak eta horiek dira etorkizunerako eredu izan behar dutenak".
|
2022
|
|
Bertan, nabarmendu dute hainbat arrotako urak glifosato herbizidaz kutsatuta daudela —substantzia hori da erreketako uretan gehien aurkitu dutena—, baina azaldu dute kutsaduraren arriskua ezin dela zehaztu substantzia bakoitzaren arriskua aztertuz bakarrik; substantziak nahasita daudenez, horien arriskua handitu egin daiteke.Uraren kutsaduraren ondorioez ere ohartarazi dute txostenean: «Lurrazaleko eta lurpeko uren kutsadura kimikoak ondorio larriak ditu, ez bakarrik uretako ekosistemetan, baizik eta ingurumen, fauna, flora eta giza osasun osoan».Salatu
|
dute
erakunde publikoek ibaietako kutsaduraren erantzukizuna dutela: «Jasotako datuek agerian uzten dute kudeaketan hutsuneak daudela.
|
|
Geroa Baiko senatari Koldo Martinezek egindako eskaerarekin bat egin dute EAJk, EH Bilduk, ERCk, Ezker Konfederalak eta JxCk. Estebani bidalitako gutunean, gogoratu
|
dute
erakunde publikoek «justiziarekin kolaboratzeko betebeharra» dutela.
|
|
Hizkuntzaren biziberritzea beharrezkoa dugu, baina eremu hain zabala hunkitzea zaila da». Diru laguntza guti
|
dute
erakunde publikoetatik: 180.000 euro urtean, 22 departamendu eta bi eskualde hunkiturik.
|
|
Hamarkada batetik gora iraun duen etapa behin betiko itxi, eta «aro berri bat» hasi nahi du aztarnategiak. Asmo eta helburu horixe azaldu
|
dute
erakunde publikoek: Arabako Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak erromatar garaiko hiri baten hondakinak biltzen dituen gunea biziberritu nahi dute, dagokion balio kultural eta historikoa nabarmendu, eta haren «izen ona» berreskuratzeko.
|
|
Konstituzio eskubide bat da elikadura; alta, laguntza elkarte sarea da bermatzen duena. Hazkurri Bankuan ere argi
|
dute
erakunde publikoek haien esku uzten dutela lan hori.
|
|
Horretarako baina, ezinbestekoa da euskarazko komunikabideen ekosistema egonkortzeaz eta sendotzeaz gain, errealitate berrira egokitu eta hobetzen joatea. Egokitzapen hori berrikuntzaren bidez egin behar du euskarazko komunikabideen sektoreak eta eraldaketa prozesu saihestezin horretan ezinbestekoa
|
dute
erakunde publikoen laguntza, beste sektore asko ere jasotzen ari direna.
|
|
Euskarazko komunikabideek bultzada sendoagoa behar
|
dute
erakunde publikoen aldetik
|
2023
|
|
2020an ere, gaixoak laguntzeko ehun milioi euroren funtsa sortzea proposatu zuten Kongresuan, baina ez zuten onartu. Beraz, ez
|
dute
erakunde publikoen laguntzarik.
|
|
Halako proiektu handiak egiten dituzten enpresena da egoera horren erantzukizuna, ekimeneko kideen arabera; gaineratu
|
dute
erakunde publikoek ere «lagundu» egiten dietela enpresa horiei. Legeak «korporazio handien interesetara» egokitzen dituztela adierazi du Arriolabengoak:
|
|
Bestetara iristeko garraio publikoa erabiltzera bultzatu nahi
|
dute
erakunde publikoek aurten ere. Iaz izandako gabeziak kontuan hartuta, zerbitzua azkarki indartzeko erabakia hartu dute.
|
|
«Azken hogei urteetan, euskal instituzioetatik sistematikoki pribatizatu dira ahal izan diren zerbitzu guztiak, enpresa lagunen eskuetan jartzeko eta milioi askotako etekinak ateratzeko». Era berean, salatu
|
dute
erakunde publikoek ere komunitate kontzeptua erabiltzen dutela, baina ez dutela zerbitzu publikoak garatzeko asmorik, eta, aldiz, haien politikek emakumeen gain uzten dituztela zaintza lanak, «sarritan emakume migratu arrazializatuen gain».
|
|
Ekintza amaituta, manifestazio jendetsua egin zuten hurrengo egunean Bilbon bertan. Mugimenduak bost urte daramatza 1.080 euroko gutxieneko pentsioa aldarrikatzen, eta, adierazi dutenez, lehen hordagoa bota
|
dute
erakunde publikoen ezezkoaren aurrean; gehiago botako dituzte.
|