|
2003
|
|
|
Sasoi hartan oso gutxi ginen, zeharo errepresio mundu batean murgilduta, baina bazeuden gugandik aparte autore batzuk guretzako eredu zirenak, esaterako, Aresti. Batzuek lotzen
|
dute
Diktadura Abangoardiarekin. Nik ez dut hala uste, baina bai oso isolaturik bizi ginenez gero, halako eszentrikotasun bat bazegoela.
|
|
2006
|
|
|
Eta noizbait, larriaren larrian, pentsamendu liberal hau, autoritario bilakaturik, prest ageri da" cirujano de hierro" baten irtenbidea onartzeko ere, h. d., diktadura(" la política más difícil, que es la política quirúrgica" esango du Ortega-k halaber), arima espainol gaixo hori sendatzearren (Costa), hor Tierno Galván ek prefaxismo espainol bat salatu ahal izateraino (Costa, Macías Picavea) 130 Estatu indartsu bat, aberri berria egiteko, eskatuko du Unamuno-k Valentziako Ateneoan konferentzian 1902an (liberalismoak –" con su libertad y su democracia abstractas" – porrot egin ei du);" puede ser que el militarismo salve a España", iritziko dio 1906ko otsailaren 25ean Zarzuelako konferentzian; Ferrer Guardia-ren fusilamendua Bartzelonako Aste Tragikoan txalotu egin du (gero damutu), eta 1936an militarren altxamendua publikoki defendatu du eta bere laguntza eskaini (berriro damutu edo arte). " Liberal" hauek (Menéndez Pidal, Ortega, Marañón, etc.) problemarik gabe onartuko
|
dute
diktadura, Primo de Rivera lehenengo, Franco gero. Maeztu-k, liberaletik autoritario bilakatua jada, Instituziokoak aitzindaritzat ezagutuko ditu.
|
|
2012
|
|
|
Nazionalismo Iraultzailearekin antzeko zerbait gertatu da: leninismo nazional bat egokitu
|
dute
diktadura batzuek beren barneko, non" borroka armatua+ botere zentralizatua= antinperialismo iraultzailea". Agortu den errezeta da, sinesgarritasunik gabe eta errepika ezina.
|
|
|
Trantsizioa ulertzeko gure artean nagusi den jarrera, krisian dago. Ikerle desberdinek arakatu
|
dute
diktaduratik demokraziara pasatzeko modeloen maiztasuna azken urteotan; haustura bortitzaren moldea, hala nola Sobietar Batasunean 1917an, ez da maiz errepikatu. Aipa ditzadan kasu nabarienak:
|
|
|
horren gainean finkatzen da nagusi jarraitu nahi duen gutxiengoaren kontzientzia ona, eta, gehiago dena, hortik jalgitzen du bere ankerkeria politikoa. Jendartearen legeak ulertzeko eta historiaren egiteko egia osoa dutela sinesten dutenek aise jotzen
|
dute
diktadura eta estatu terrorismoaren alde; Hannah Arendt ek zioen bezala, fededun horiek beldurgarriak dira.
|
|
2016
|
|
|
Gizonez betetako erredakzioetan sortzen dira gizonen kirola hizpide dituzten albisteak. Batzuetan, denbora tarte txiki bat soberan bada, orduantxe hitz egingo
|
dute
diktadura ez diren kirol diziplinez edota emakume kirolarien markez.
|
|
2017
|
|
|
Irak berriaren historia aldatu zuen George Bushek; eta XXI. mendeko irakiarrek sentsazio nahasia dute Saddam gogoratzen dutenean. Alde batetik, poza sentitzen
|
dute
diktadura amaitu delako. Beste alde batetik, faltan sumatzen dute garai hartan politikan sartzen ez ziren herritarrek zeukaten segurtasuna.
|
|
2023
|
|
|
Aitor Pescador Medrano historialariak (Bilbo, 1970) hainbat liburu eta ikerketa argitaratu ditu, eta horietatik bik zerikusi zuzena
|
dute
diktaduraren garaiarekin: Los promotores del 36 en Navarra.
|
|
|
autoritarismoa, demokrazia liberalaren eta alderdien sistemaren arbuioa, nazionalismoa eta abar. Hala ere, zenbait historialarik arazoak dituzte hura faxismoarekin homologatzeko, eta «erregimen paternalista» bezala definitzen
|
dute
diktadura. Pescador ez dago ados ikuspegi horrekin:
|