|
2008
|
|
|
Beste era batera esanda, babes instituzionalak bakarrik ezin du sustatu identifikazio kolektiboa eta hizkuntza belaunaldi batetik bestera transmititzea. Erakundeek ezin
|
dute
bizirik iraun komunitateak ez badu aktiboki parte hartzen. Hizkuntza gutxiengoak ez baditu giza baliabide eta baliabide ekonomiko ugari, eta legitimitate soziala zapaltzen badiote, du kontrol instituzional handirik lortu estatuaren babesik eta talde eskubiderik gabe.
|
|
2011
|
|
|
Nire ustez, zeregin ideologiko garrantzitsu bat egin behar dugu: talde nagusiei elkartasuna eskatu behar diegu; izan ere, haien laguntzarik gabe, talde ertainek eta txikiek
|
dute
bizi. zer irakasten digu biodibertsitatearen salbazioak, gure jardunaren xedea habitatak izan behar direla irakasten digu.
|
|
2017
|
|
|
Jendarteko jokaerek jendearen jokaerak egituratzen dituzte. praktika sozial gutxituak hedatu eta egonkortuko badira, jokaera legitimo eta zentzuzkoen artean agertu behar dute. lekua behar
|
dute
bizi jarioan eta haren irudikapenean. aldaketa prozesu horietan honako alderdi hauek aurkitu ohi dira: berrikuntzak edo aldaketen aurkezpena, gatazka soziokognitiboa, berrikuntzen edo aldaketen legitimazio diskurtsiboa (zentzu onartuekin artikulatuz, berriak sortu), legitimazio praktikoa (praktikaren senari erantsi), nork bereganatzea eta senez eta eginez bere egitea, berrikuntzaren erabilera arrunta, egitura (keta) berria... prozesu horietan, beraz, zabaltzekotan eta normalizatzekotan diren praktika berriak, bestelakoak, edo gutxituak aurkeztea, zabaltzea, eta ohiko bihurtzea ezinbestekoa da. ohiko hizkuntza praktikek egitura moduan jokatzen dute, hau da, hizkuntza portaera egituratzen dute, baina ez jendeen pertzepzio eta baloraziorik gabe (gogora dezagun:
|
|
|
horietara biltzen dira hainbat aldagai irizpide (politiko) batzuen arabera, behin hori eginda langabezia deritzogun errealitate bati kuantifikazioaren indarra ematen diogu. neurgarria denez gero, muga zehatzak dituelarik, gertaera edo objektu gisa irudikatzeko behar duen materialtasuna lortzen du. esperientzia arrunteko jakintza sozialek oso iritzi desberdinak izan ditzakete langabeziari buruz (zer den langabetua izatea, zer indar duen erregistroak hori determinatzeko, zer jarduera den lana, eta abar) baina esku hartze politiko estatistikoan erabaki behar da nola zenbatu eta nola gauzatu errealitate instituzional hura: langabeziaren erregistroan nor inskribatu. askotan, erregistro eta ikerketa ofizialek talka egiten
|
dute
bizi inguruan jasotzen dugun esperientziarekin, eta frikzioak izaten direnez irizpideak aldatzera jotzen dute erakundeek. langabeziaren kasuan, esaterako, indizea bera arazo bihurtu zaie gobernuei: jendeak erreferentzia gisa erabiltzera ohitu eta gero, lan politiken salaketa gogorrena bilakatu delako. arazoari emandako erantzunak bi eratakoak izan daitezke; batetik, aldagaietan esku hartu daiteke lan politika zehatzen bidez, bestetik, indizea eraikitzeko irizpideak aldatu edo bertan behera utzi. gatazka eta frikzio kasuetan ikusten da hobekien bai langabezia eta bai langabeziaren tasa aldi berean direla administrazio eta ikerketen asmakizunak eta lan merkatuaren ondorio errealak. eta halakoetan ezin hobeto aplikatu ahal da goodharten legea, bere bertsio arruntenean:
|
|
2019
|
|
|
ahalik eta haur gehien. europako jaiotzatasen sailkapenean atzera gabiltza euskaldunok; arnasguneetakook ere bai. hor daukagu beraz lehenengo erronka: haurrak behar ditugu, euskal herrian oro har eta arnasguneetan bereziki. haurrik gabe, arnasguneek ez
|
dute
bizirik; ez euskarazko bizirik eta ez (immigrazio bortitza salbu) erdarazkorik. azken berrogei urteko joera nagusia iraultzea, hori da arnasguneen lehenengo erronka bizia.
|
|
|
Litekeena da beste 20 bat hizkuntza mintzatu ere igotzea, gaur egun wikipediako inkubagailu egoeran edo aurrekoan izan arren. Baina edozein kasutan aldapa gorako borroka egin dute. adiera klasikoaren arabera, bizirik dauden 7.000 hizkuntzen artean, agian 2.500ek iraungo
|
dute
bizirik beste mende bat. Baina 250 hizkuntza baino ez dute digitalki iraungo, eta besteak, ezinbestean, ondare egoerara (Nynorsk) edo desagerpen digitalera (mandinka) mugituko dira. horren ondorioz babeste lanak (http://www.endangeredlanguages.com) oso garrantzitsuak dira. zoritxarrez, ikuspuntu praktikotik, ondareari begirako proiektuak (inkubagailu moduko wikipediak barne) planifikaziorik gabekoak izan ohi dira, ez baitute dokumentazio programa sistematikorik.
|
|
2021
|
|
|
Milurtekoaren aldaketarekin, alabaina, Espainiako eta Frantziako estatuetatik kanpo jatorria duen immigrazioa nabarmenki handitzen ari da, eta adierazle guztiek erakusten
|
dute
bizi dugun COVID19 osasunkrisia behin gaindituz gero, are eta gehiago haziko dela. Kontuan izan behar da, gainera, gaur egungo immigrazioko biztanleriak inoiz baino ezaugarri desberdinagoak dituela, bai jatorri estatuei dagokionean, baita kultura zein hizkuntza desberdinei dagokionean ere.
|
|
2023
|
|
|
Marikobaso erabat autogestionatzen den espazioa da, Marikobasok gaur gaurkoz ez du ezelako dirulaguntzarik eskatu, Marikobasok sostengatzaileek mantentzen
|
dute
bizirik eta martxan.
|
|
|
Marikobaso erabat autogestionatzen den espazioa da, Marikobasok gaur gaurkoz ez du ezelako dirulaguntzarik eskatu, Marikobasok sostengatzaileek mantentzen
|
dute
bizirik eta martxan. Marikobaso ireki ahal izateko, dirua biltzeko kanpaina bat jarri genuen martxan Itsulapikoa izeneko plataforman.
|