|
2001
|
|
|
“Jijona turroi izozki on bat, jatorri deiturarekin, salmenten erregea da”, dio Gisbertek. Izan ere, sektore horretako enpresaburu askok uste
|
dute
azken denboraldietan ohiko enpresetara itzultzen ari direla: kanela zaporeko mantekatura, txokolatezkoa edo esne merengetua.
|
|
2002
|
|
|
Arabica motakoak hobetsiak izaten dira, lurrin eta ahogozo zoragarriak dituztelako; Robusta barietatekoak, aldiz, sendoagoak dira eta, behar bezainbesteko proportzioan gehiturik, ederki janzten
|
dute
azken nahasketa.
|
|
|
Esklerosi anizkoitza da heldu gazteei gehien eragiten dien gaixotasun neurologikoa, eta sistema neurologiko zentralaren hantura agertzen da genetikoki aurrejoera duten pertsonengan. Diagnostiko eta tratamendu metodoek aurrerapen handia izan
|
dute
azken hamarkadan, baina oraindik ezezaguna da eta enigmatikoa.
|
|
|
Ehuneko horiek Espainia tarteko posizioan jartzen dute Europako herrialdeen artean, esan zuen medikuak. Kontuz olioarekin Bestalde, Monereeo doktoreak gogorarazi zuenez, zenbait ikerketak frogatu
|
dute
azken urteotan janari kopurua ez dela handitu; espainiarren dietan kaloria dentsitatea handitu da, eta gizentasuna areagotzeari lagundu dio. Ildo horretan, azaldu zuen ohitura okerrak sustatu direla Espainian, dieta mediterraneoaren kasuan bezala.
|
|
|
Alderdi psikologikoa da, gasolina pezetatan igotzeaz hitz egiten zenean mundu guztiak erreakzionatzen zuelako, baina orain euroarekin zentimoak dira: berdin balio
|
dute
azken batean, baina ez dirudi berdin. CNEren txostenaren arabera, 2001eko lehen seihilekoan Espainiaren eta Europar Batasuneko gainerako herrialdeen arteko prezioen aldea 1,78 euro zentimokoa zen, eta 2002ko epe berean 0,36 zentimokoa.
|
|
|
Beste era batera esanda, transgenikoei buruzko legea, oso testu itxaropentsua, gizakien eta animalien elikaduran dituen onura edo kalteei buruz aurkitutako jarrerak biltzen dituena. Ameriketako Estatu Batuek eskua ireki
|
dute
azken hamar urteotan, beren nekazaritza GEOen mende jarri arte; Europan, berriz, “hesia” itxi egin zen, luzamendu batekin, artoa eta soja onartu ondoren. Gobernuaren lege proiektuak erantzukizunak banatzen ditu administrazio zentralaren (lizentziak emango ditu) eta autonomia erkidegoen (kontrol lanak) artean.
|
|
|
Aholkuak Egoitza bateko baoen egiturari, diseinuari, estetikari eta banaketari buruzko erabakia hartu aurretik, komenigarria da planteamendu eta galdera batzuk egitea. Lortzen diren erantzunek eragina izanen
|
dute
azken erabakian, etxean energia gehiago aurrezteko edo, bestela, etxeko energia gastu handiagoa saihesteko. Hauek izan daitezke egin beharreko galdera garrantzitsuenak:
|
|
|
Familiek egiaztatu
|
dute
azken hilabeteetan ohiko kontsumo produktuak igo egin direla
|
|
2003
|
|
|
LCD (liquid cristal display) letrek ez
|
dute
azken berrikuntza teknologikoa adierazten.
|
|
|
Eskaintzaile adituek, adibidez, enkantea itxi baino segundo batzuk lehenago egiten
|
dute
azken eskaintza, arerioak erantzuteko gaitasunik izan ez dezan.
|
|
|
Hala ere, kausa nagusia ekonomia da. Klase ertainek erosteko ahalmena galdu
|
dute
azken urteotan, eta Alemanian, Europako merkatu igorle nagusian, egoera ekonomikoak benetako psikosia sortu du. Lanpostua galtzeko beldurra dago.
|
|
|
Industriatik datozenak, degradatzeko oso zailak dira eta bizitza ertain luzea dute (oro har, zenbait hamarkadakoa). Elikadura kateetan metatzen dira, eta eragin negatiboa
|
dute
azken harraparietan (atun handiak, fokak, marrazoak eta zetazeoak). Konposatu organokloratuek ondorio immunosupresoreak eta hepatotoxikoak dituzte, hezur hazkundea eta garapena aldatzen dituzte eta tumorogenikoak dira.
|
|
|
Produktu horiek ez dute tratamendu termikorik izan, baina bizitza komertzial luzea izateko aukera ematen dute, eta, beraz, toxina botulinikoa garatzeko eta sortzeko aukera dago. Patogeno berriak Beste agente patogeno batzuek protagonismo handiagoa hartu
|
dute
azken urteotan, nahiz eta haien eragina oso txikia izan. Hori da Listeria monocytogenes en eta Escherichia coli verotoxigenikoaren kasua (O157/ H7).
|
|
|
Iturri horien arabera, Osasun Sailak, balantze honen bidez, gaiari buruzko informazio zehatzena ahalik eta azkarren eskuratu nahi du, bero kolpea ez baitago nahitaez deklaratu beharreko gaixotasunetan sartuta, eta Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) heriotza kasuetarako prestatzen dituen estatistikak ez baitaude eskuragarri gaur egun. Nolanahi ere, Ministerioak eskerrak eman dizkie komunitateei eta osasun arloko profesionalei osasun zerbitzuen funtzionamendu onagatik eta azken asteetan bero olatuaren eraginei aurre egiteko egindako ahaleginagatik. Iturri horiek gogorarazten
|
dute
azken asteetan Osasuna harremanetan egon dela erkidegoetako osasun arduradunekin eta biztanleriari zerbitzu ona emateko behar diren laguntza baliabideak mantentzeko eskatu diela. Tenperaturak jaitsi egin diren arren, Ministerioak beroak kaltetu ditzakeen eta bere web orrian (www.msc.es) jasota dauden herritarrei emandako gomendioak berresten ditu.
|
|
|
Eskualde askotan, gosea eta elikagai soberakinak batera bizi dira, eta, ia beti, nazioarteko merkatuetan jarritako prezioak bereizten du gosea. Labore barietateetan mutante genetikoak sartzearen aldekoek azpimarratzen
|
dute
azken hamarkadetan bioteknologiak elikagaiak orain dela 30 urte zuten prezioaren laurden batean (dibisa konstanteetan) merkatu dituela. Premisa horretan oinarrituta, hazi transgenikoz ereindako azalera 1996an milioi bat hektarea baino gehixeago izatetik 2002an 50 milioi baino gehiago izatera igaro da.
|
|
|
Onartzen dute, seguruenik, zabaltzen ari den ekonomia baten presio gogorragatik, hipoteka merkatuaren funtzionamenduak ez duela lortu prezioen igoera arintzea. Banku kredituari dagokionez, adierazi
|
dute
azken urteetako hipoteka maileguen emakidak ez duela adierazten ez ordaintzeko arrisku handia dagoenik. Etxebizitza propioa erosteko kreditua sei aldiz biderkatu da aurreko hamarkadan, 1992an 41.382 milioi eurotik 2002an 226.483 milioi eurora.
|
|
|
A, B2, B5, C eta beta karotenoa. Hala Rochek nola BASFk isun handiak (500 eta 250 milioi dolar, hurrenez hurren) ordaintzea onartu
|
dute
azken urteotan, auziari amaiera emateko. Isun gisa ezarritako kopuruak, gainera, trusten aurkako ekintzengatik inoiz ordaindu diren handienak dira.
|
|
2004
|
|
|
Gainera, Ipar Amerikan eta Mendebaldeko Europan bizi den jendearen %12k bakarrik du kontsumo horren %60aren ardura; Asiako hego ekialdean edo Saharaz hegoaldeko Afrikan bizi direnak, berriz, %3, 2 baino ez dira. Lisa Mastnyk eta Brian Halweilek, lanaren arduradunek, azaltzen
|
dute
azken hamarkadetan aberatsenen kontsumismoa, eta orain klase ertainena, beharrak asetzeko edo are antsietateak asetzeko asmoa baino haratago joan dela. Alde horretatik, globalizazioa dela eta, fenomenoa hazten ari da munduan.
|
|
|
FDAk, Estatu Batuetan osasun segurtasuna zaintzen duen erakundeak, duela hamar urte baino gehiagotik erabaki du silikonazko bular inplanteen gaineko debekua mantentzea. Bularra berreraikitzeko edo bularra handitzeko kirurgietan erabiltzea gomendatu zuen aditu talde batek, baina inplanteek ez
|
dute
azken azterketa gainditu. Estatu Batuetako agintariek ez dute ondorioztatu silikona inplanteak arriskutsuak direnik, baina ez dute uste nahikoa datu dagoenik produktu horien segurtasuna epe luzera egiaztatzeko.
|
|
|
Hala adierazten du WWF/ Adena erakunde ekologistaren txosten batek, atzo Dibertsitate Biologikoari buruzko Hitzarmenaren VII. Konferentziaren (CDB) esparruan aurkeztu zenak, otsailaren 20ra arte Kuala Lumpurren (Malaysia). Txosten hori egiteko, WWF/ Adena erakundeko zientzialariek, Munduko Bankuarekin eta Babestutako Guneen Munduko Batzordearekin lankidetzan, munduko 34 herrialdetako 200 bat basoren jarraipena egin
|
dute
azken bost urteetan. Lan honen ondorioek erakusten dutenez, babestutako basoetan gehien errepikatzen diren arazoak “indigenen eta herrietako eskubideen urraketa, legearen planifikazio, jarraipen eta aplikazio falta —gehienetan ez dira zigorrak aplikatzen— eta aurrekontu funtsen falta dira”.
|
|
|
Araua merkaturatzeko fase guztietan aplikatzen da. Izan ere, distantzia luzeko garraioak, biltegiratze luzeak edo gerezien manipulazioek eragin nabarmena
|
dute
azken produktuan. Horrek lagundu egiten du, bistan denez, haren eboluzio biologikoa edo izaera gutxi asko galkorra; horren emaitza negatiboak hauteman daitezke kontsumitzailearengana iristen direnean izan ditzaketen aldaketengatik.
|
|
|
OME kezkatuta dago laborategiko biosegurtasun prozeduretan eta pazienteak tratatu zituzten ospitaleetan (beste pertsona batzuk kutsatu ziren horietan) akatsak egon daitezkeelako, baina oraindik ezin izan du identifikatu zein izan zen jatorrizko kutsadura eragin zuen akatsa. Erakundeko lau ikertzaile taldek Txina bisitatu
|
dute
azken asteetan, laborategia ikusi eta han lan egiten duten adituak elkarrizketatzeko, transmisio katea aurkitu nahian. Pekingo eta Anhuiko ekialdeko probintzian mila pertsona baino gehiago isolatzera edo behaketa medikoan jartzera behartu zituen agerraldiak, baina OMEren arabera, ez zen arriskutsua izan osasun publikoarentzat.
|
|
|
Ikertzaile horien azterketa baten arabera, gehieneko tenperaturen igoera gutxienekoena baino txikiagoa eta irregularragoa da. Adituek hazkunde termikoa berretsi
|
dute
azken 130 urteetako tenperatura erregistroak aztertu ondoren. Ikerketarako, Matthias Staudtek bere doktorego tesiaren gai gisa egina eta María Jesús Esteban eta Yolanda Castro doktoreek gainbegiratua, hainbat aldagai aztertu ziren, hala nola eguzki orduak eta hodeiak eta tenperaturekiko loturak.
|
|
|
Funcasen azterlan baten arabera, espainiarren osasunak eta bizimoduak okerrera egin
|
dute
azken hamarkadan
|
|
|
Dagoeneko Espainiako etxeen %78, 1ean dago, eta horrek esan nahi du 2003ko hirugarren hiruhilekoarekin alderatuta %3 baino gehiago hazi dela. Ramón Palacio Red.es eko zuzendari nagusiak nabarmendu zuenez, mugikorrak 30 euroko (BEZik gabe) gastua eragiten du hilean, batez beste, eta Espainiako biztanleen %25ek mugikorra berritu
|
dute
azken seihilekoan. Gainera, aurrez ordaintzeko txarteletik kontratu txartelera pasatzen diren erabiltzaileak lekuz aldatzen jarraitzen du.
|
|
|
Eskolako jantokiek garrantzi handia hartu
|
dute
azken urteotan haurren osasunean eta hezkuntzan. Gaur egun, Lehen Hezkuntzako ikasleen% 42k eta Haur eta Bigarren Hezkuntzako ikasleen% 42k jaten dute ikastetxean.
|
|
|
Printzipio horren arabera, ez da merkaturatuko seguruak ez diren elikagairik, eta, erregelamenduzko definizioaren arabera, bai osasunerako kaltegarriak direnak, bai giza kontsumorako egokiak ez direnak. Elikagai bat segurua ez den zehazteko kontuan hartu behar diren parametroek, kasu batzuetan, produktuaren osaeratik haratago doazen faktoreei erantzuten diete, eta arreta berezia jartzen
|
dute
azken kontsumitzailearen portaeran edo itxaropenetan, ez baita hain aurreikusgarria. Hala, Europar Batasuneko araudiak funtsezko baldintza hauek ezartzen ditu:
|
|
2005
|
|
|
Zehazki, aztertutako parkinen %3 oso gaizki
|
dute
azken nota, eta %17k gaizki notarekin konformatu behar dute; %20 erdipurdi notan geratzen dira.
|
|
|
Zehazki, aztertutako parkinen %3 oso gaizki
|
dute
azken nota, eta %17k gaizki notarekin konformatu behar dute; %20 erdipurdi notan geratzen dira.
|
|
|
Eskuko ordenagailuek bilakaera ikusgarria izan
|
dute
azken urteotan. Oso erabilgarriak dira “txamarroak”, edozein lekutan eta egoeratan dokumentuak garraiatzeko eta haien gainean lan egiteko antolatzaile ona behar dutenentzat.
|
|
|
Droga kontsumoari lotutako psikosiek gora egin
|
dute
azken hamar urteotan, Osasuneko iturrien arabera
|
|
|
Elikadurarekiko alergiek hazkunde nabarmena izan
|
dute
azken urteotan, faktore genetiko, ingurumeneko eta nutrizionalen ondorioz. Dietan produktu berriak sartzeak eta gero eta gazteago izateak eragin nabarmena du.
|
|
|
Binilo autoitsaskorrek espazioa irabazi
|
dute
azken urteotan areto, logela, sukalde eta beste gela batzuetako pareten dekorazioan. Joera berri bat etxeko barruko ateetan ere sartzea da.
|
|
|
Izan ere, isurketa kutsatzaileek marea gorriak eragiten dituzten organismo horiek izugarri haztea ahalbidetzen dute. Alde horretatik, duela milaka urtetik hona gertatzen ari den fenomeno naturala den arren, galera ekonomikoek eta giza intoxikazioek eragindako eskualdeen azterketek frogatu
|
dute
azken hamarkadetan nabarmen handitu direla mundu mailako marea gorriak. Era berean, zientzialariek egiaztatu dute marea gorriak eragiten dituzten algen toxikotasuna handitu egiten dela nitrogeno kontzentrazioa bere ingurunean handitzen denean.
|
|
|
Klima hori lurralde osoan dago gaur goizean. Gaztela eta Leon Bestalde, Gaztela eta Leongo Juntako baso brigadek lortu
|
dute
azken orduetan Leonen aktibo zeuden hiru suteak itzaltzea. Itzalitako hiru fokuak, denak nahita sortuak, Villaverde de la Cuernan eta Piedrafita La Medianan zeuden, Valdelugueros eta Carmenesen, hurrenez hurren, eta La Valcuevan, Matallana de Torioko udal mugapean.
|
|
|
Parke berriak sortzea: erritmo desberdina Espainiako hiru parketik bat izendatu
|
dute
azken hamar urteotan. Aldi horretan, parkeak sortzeko erritmoa bi eta bost artekoa izan da urtean, 2002an izan ezik, orduan beste 11 parke natural izendatu baitziren.
|
|
|
Zeramikazko piezek bilakaera nabarmena izan
|
dute
azken urteotan. Formatuak aldatu dira, diseinuak handitu dira eta kolore berrien alde egin da.
|
|
|
Klima aldaketak eta eragindako suteek elur geruza suntsi dezakete urte gutxi barru Hala, zenbait kalkuluren arabera, Kilimanjaroko urtzea hain da azkarra ezen elurra erabat desager baitaiteke hamarkada batzuen buruan. Fenomeno hori aztertzen ari diren ikertzaileek ikusi
|
dute
azken urteotan glaziarrek metro bateko lodiera murriztu dutela. Behin betiko ondoriorik ez dagoen arren, geologoek adierazten dute giza ekintzaren ondorio direla froga asko daudela.
|
|
2006
|
|
|
Dioxinekin batera, antzeko konposatu kimikoak dituzten furanoak aurkitu ohi dira. Dioxinek alarma soziala piztu
|
dute
azken urteotan, ingurumenerako eta osasunerako arrisku elementu gisa. Ingurumenean ehunka dioxina mota daude sakabanatuta, baina gehienak kaltegarriak edo toxiko samarrak dira.
|
|
|
Planean aurreikusitako neurriek eragin positiboa
|
dute
azken produktuaren kalitatean eta elikagaien segurtasunean.
|
|
|
Etiketa horrek kontsumo txikieneko aparatuak ziurtatzen ditu. Industria Ministerioak gutxienez ere 50 euroko laguntzak ezarri ditu aparatu bakoitzeko, baina administrazio autonomikoek erabaki
|
dute
azken zenbatekoa eta laguntzak emateko sistema.
|
|
|
Torontoko (Kanada) Unibertsitateko Mendekotasun eta Osasun Mentaleko Zentroko ikertzaileek, herrialde bereko Alkohol Abusuari eta Alkoholismoari buruzko Institutu Nazionalaren (NIAAA) finantziazioaren bidez, genetikoki manipulatutako laborategiko arratoien azterketa bat egin
|
dute
azken hilabeteetan, alkoholaren plazera (P) aurkitzeko eta substantzia hori (NP) suntsitzeko. Arratoi horiek, gainera, eskaripeko nikotina dosia autoinjektatzeko entrenatu ziren.
|
|
|
Hartutako azken ebazpenak ez du jarraitu zenbait estatu kideren eta kontsumitzaile elkarteen irizpideari, elikagaietako entzimen etiketatze zehatzagoaren aldekoak baitziren. Proposatutako arauek etiketatze espezifikoaren eta informatiboaren alde egiten
|
dute
azken elikagaietan funtzio teknologikoa duten entzimentzat. Alde horretatik, elikagai gehigarriak bezala erabiltzen diren elikadura entzimak, azken elikagaian funtzio teknologiko bat betetzeko, beren funtzioarekin (adibidez, egonkortzailea) eta izen espezifikoarekin etiketatu behar dira.
|
|
|
Iragarpenak betetzen badira, osteguneko igoera bosgarrena izango da 2005eko abendutik, eta diruaren prezioa 2002ko azarotik gorengo mailan jarriko da. Adituek uste
|
dute
azken asteetan petrolioa merkatzeak eta euroguneko inflazioa irailean jaisteak ez dutela eragotziko tasak igotzea. Eurostaten kalkulu azkarraren arabera (Europako estatistika bulegoa), urtetik urterako inflazio tasa %1, 8raino jaitsi zen joan den hilabetean, eta abuztuan, berriz, %2, 3ra.
|
|
|
Berdin da marka; pantaila gehienak lauak Koreako, Japoniako bost fabrikatzaile handietatik datoz, eta Taiwan. Guztiek inbertitu
|
dute
azken urteetan egunean milaka pantaila ateratzen diren lantegi berrietan. Gainera, kontsumitzaileek ebazpen handiagoa eskatzen dutenean, edo distira gehiago, edo LDC pantaila gehiago eta plasma gutxiago, fabrika eguneratu egin behar da edo berria eraiki.
|
|
|
Izokin haztegietatik datorren beste arazo larri bat, arrain dentsitate handia duena, parasito infestazioak dira. Baserriak kostaldean egoten direnez, basa izokinen migrazio ibilbideetan, parasitoek eragina izaten
|
dute
azkenean basa izokinetan. Ondorio gaizto bat da akuikultura, arrantza baliabideak zaintzeko sortutakoa, haiek akabatzen aritzea.
|
|
2007
|
|
|
Biztanleen %77k adierazi du ezin duela beti neurri bera erabili, eta emakumeen kasuan, %82k. Gainera, erabiltzaileen ia erdiek uste
|
dute
azken urteetan neurri txikiagoak hartu dituztela, eta %82k uste dute hedabideetan pertsona argalaren irudia saltzen dela osasunaren sinonimo gisa. Datu horiek Nafarroako Osasun eta Kontsumo Ministerioak eta neurrietako informazioa homogeneizatzeko eta irudi osasungarria sustatzeko modako enpresaburu eta sortzaileek atzo sinatutako hitzarmena sinatu duen Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioak (CECU) ezagutzera eman zituen.
|
|
|
“Gnash’ ingurune grafiko bikaina da interfazeak garatzeko eta software libreko komunitateak bat behar zuen”, dio. Gainera, Adobek Flash en bertsioa eguneratzen du, eta Linuxek eta Firefoxek hainbat hilabete itxaron behar
|
dute
azkenak iritsi arte bertsioa eskuragarri dago. “Denbora asko ematen dugu ‘Gnash’ hobetzea, edozein erreproduzitu ahal izateko Sare osoan dauden animazio ‘flash’ ak azaldu ditu Savoyek, laster, zure softwarea Flash 9ren mailan egongo da, Macromedia Flash Player en bertsio berriena.
|
|
|
Operadoreek, neurri honi uko eginez, jarrera leundu
|
dute
azken asteetan.
|
|
|
Akordioa udan lortzen bada, kontsumitzaileek irabaziak, seguruenik, urte bukaeran ikusi ahal izango dituzte, esan zuen urtarrilaren amaieran telekomunikazio gaietako arduradunek. Hori orain egingarriagoa da, izan ere, EBko arduradunen arabera, operadoreek oposizioa leundu
|
dute
azken asteetan, eta Parlamentuko eztabaidetan parte hartzen dute. Bruselak handizkako desplazamendu tarifak murriztu nahi ditu, operadoreek EBko kontsumitzaileei kargatzen dizkietenak, bai eta txikizkako tarifak ere, bezeroek prezio merkeagoak dituztela ziurtatzeko.
|
|
|
Trukean, espainiar haurrak dira ongizate subjektibo handiena duten haurrak, holandarrek bakarrik gainditzen dituztenak. Britainiar txikiek betetzen
|
dute
azken postua, eta ondoren estatubatuarrek. Italiar txikiak, ranking orokorrean zortzigarren postuan, familia harremanetan eta lankideen arteko harremanetan gehien erabiltzen direnak dira (Espainia, 8), belgikarrak hezkuntza kapituluan nabarmentzen dira, eta suediarrak urrezko domina dira ongizate materialean, osasunean eta segurtasunean.
|
|
|
Hartu beharreko neurriek adingabeek edari alkoholdunen eskuragarritasuna handitzea eta horiek kontsumitzeko estimuluak ugaritzea geldiarazi nahi zuten; izan ere, modu negatiboan, ez dute kontuan hartu lotutako arriskua eta osasunean izan ditzaketen ondorioak. Osasunari buruzko txostena Alkohola herrialde garatuetako pertsonen osasunerako hirugarren arrisku faktorea da, OMEren arabera Espainian, osasun agintariek ohartarazi
|
dute
azken urteotan adingabeen alkohol kontsumoak gora egin duela. Adierazleek adierazten dutenez, gero eta txikiagoak dira oso gaztetan edari alkoholdunak kontsumitzen dituztenak, eta nabarmen handitzen da kontsumitzen den alkohol kantitatea.
|
|
|
Lorontzi handi eta txikiak dekorazioan Loreontziak dekorazio piezak dira, eta leku garrantzitsua betetzen
|
dute
azken urteotako joeretan, aukera anitzei eta estilo desberdinetara egokitzeko gaitasunari esker. Askotan, pitxerrei buruz pentsatzen denean, txinatarrak bezalako eredu klasikoak baino ez dira etortzen burura, baina, egia esan, aukera zabala dago norberaren gustuari eta aretoari eman nahi zaion nortasunari hobekien egokitzen zaizkienak aukeratzeko.
|
|
|
Teodoro Marañonek, lanaren egileetako batek, azaldu duenez, “Europan baliabide publikoak erabiltzen ari dira, bai rododendro populazio natiboak babesteko, hegoaldean erbesteratuta baitaude, bai espeziearen hedapena ezabatzeko eta geldiarazteko, espezie hori inbaditzailea baita iparraldean”. Hosto toxikoak Balio apaingarria duenez, landare hori, Andaluziako Flora Baskularraren Zerrenda Gorrian “kaltebera” gisa sartua, lorezaintza zaleek sartu
|
dute
azken 50 urteetan Ingalaterran, Irlandan, Belgikan eta Frantzian. Haziek, lorategietatik hurbileko basoetara sakabanatzean, izurri izugarria eragin dute, hostoen toxikotasun handia dela eta.
|
|
|
Inbertsio alternatiboak dira, besteak beste, artelanak, bitxiak, zigiluak, eguzki plakak, ardoa, zuhaitzak edo argazki digitalak edo bideoak. Objektu horiek guztiek mundu osoko bildumazaletasun merkatu handiak elikatzen dituzte, eta garrantzi handia hartu
|
dute
azken urteotan Espainian epe luzeko inbertsio aukera gisa. Merril Lynch ek Munduko Aberastasunari buruz 2006an egindako txosten baten arabera, ondare handiak dituzten partikularrek inbertsio alternatiboetara bideratzen dituzten aktiboen ehunekoa guztizkoaren% 15 izan zen iaz, duela hamar urte baino% 5 gehiago.
|
|
|
Lurruntze hoztea prozesu naturala da, eta ura erabiltzen du hozgarri gisa, bero soberakina atmosferara igortzeko. Energia aurrezteak, ingurumena errespetatzeak, segurtasunak eta inbertsioaren eta errendimenduaren arteko harreman onak asko zabaldu
|
dute
azken urteotan. Europan 500.000 instalaziok baino gehiagok sistema hori dutela kalkulatzen da.
|
|
|
Imagen: cnice Euromonitor Internationalen arabera (merkatu azterketengatik mundu osoan ezaguna), kapsaizina gehigarrien salmentek ia 900 milioi euroko negozio bolumena sortu
|
dute
azken hamabi hilabeteetan, Estatu Batuetan baino hiru aldiz gutxiago. Piper minetan agertzen den substantzia natural horren ezaugarri antiinflamatorio eta analgesikoei gorputzeko lipidoak murriztearen bertutea gehitzen zaie.
|
|
|
Lakatzea eta muntatzea Lakatutako ate gehienak DMz eginda egoten dira, argizariz, polimeroz edo poliuretanoz bernizatzen den zur zuntzezko panel batez, nahiz eta zurez eginak izan. Hala ere, profesional batzuek ez
|
dute
azken aukera hori gomendatzen, zura oso sentikorra baita tenperatura eta hezetasun aldaketekiko, eta, horren ondorioz, lakatzen bada, nahiko azkar ikusten dira ingleteak eta junturak, eta akabera hondatu egiten da. Lakaren edertasuna, azala uniformea eta satinatua izatea delako.
|
|
|
Estatistika Institutu Nazionalaren (INE) azken inkestaren arabera, Espainiako milioi bat etxek Interneterako konexioa kontratatu
|
dute
azken urtean, 6,5 milioi guztira, hau da, familia guztien %44, 6 Gainera, ordenagailudun etxebizitzek beste hiru puntu egin dute gora iazkoaren aldean (%60, 4). Gutxienez 16 eta 74 urte bitarteko kide bat duten hamar etxetik seik ordenagailuren bat dute, etxeko ekipamenduari buruzko EINen azken inkestaren arabera.
|
|
|
EBk eta bere erakundeek kontsumitzaileen babes maila handiagoa ezarri
|
dute
azken urteotan, batez ere osasunerako arrisku handiena duten eremuetan.
|
|
|
«Jakin behar genuen zergatik dituzten arazoak kanpotik etorritako emakume horiek beren familia plangintza planteatzeko orduan, kontuan izanik hemen Espainian estaldura ginekologiko unibertsala dutela eta aholkularitza kontsultatzeko eta aurkitzeko zentro sare ona», azaldu du. Nolanahi ere, Espainiako estatistikek adierazten
|
dute
azken urteotan gora egin dutela bai jaiotzek bai haurdunaldiaren etendurek. Kontsulta gisa, azterlanak Marokoko 16 emakume originali, Errumaniako 11ri, Filipinetako 8ri, Pakistango 14ri, Senegaleko 8ri eta Latinoamerikako 45i buruzko informazioa bildu zuen.
|
|
|
Berrikuspen horrek higiezinen merkatua “ahultzea” eskatzen du, Charles Collyns organismoaren analisi departamentuko zuzendariordeak dioenez. Etxebizitzaren balioa Collyns ek adierazi zuenez, immigrazio maila handiak eta Espainiako ekonomiaren jarduera onak metro karratuaren balioa handitu
|
dute
azken urteotan. Hala ere, baieztatu zuen “etxebizitzetako prezioen eta etxebizitza inbertsioen hazkunde azkarra urrunegi joan dela”.
|
|
2008
|
|
|
Ekonomialariona da erantzukizunaren zati bat, gauzak modu konplexuan azaltzeko joera dugulako; komunikabideek ere izan dezakete erru pixka bat, baina, nire ustez, herritarrek
|
dute
azken hitza.
|
|
|
Inbertsioek haizea alde izan
|
dute
azken urteetan, baina giroa asko nahastu da.
|
|
|
Merkatu jarraituko errentagarrienak Espainiako ekonomiaren gurditik tiratu
|
dute
azken sei urteetan. Gainera, merkatu jarraituan kotizatzen duten eraikuntza eta higiezin enpresek lortu dituzte errentagarritasun onenak burtsa merkatu osoan azken ekitaldietan, adreiluaren industriaren" boomaren" babesean.
|
|
|
Hala erabaki dute karteleko kide diren herrialdeek gaur Vienan egin duten bileran. LPEEko arduradunek esan
|
dute
azken asteetan lortu diren “urre beltzaren” prezio altuak haien kontroletik kanpo dauden faktoreen ondorio direla. Aurreikusi bezala, OPEPek entzungor egin dio Washingtonek atzo egindako deiari.
|
|
|
Izan ere, GPSa duten mugikorrek autoetarako nabigatzaileen aldiak. TomTom edo Route bezalako mapa digitalen programek ‘oinezko moduan’ nabigatzeko aukera
|
dute
azken bertsioetan Bestetik, ibilgailuentzako GPSak oinezkoek ere erabil ditzakete. Programak mapa digitaletan, hala nola TomTom, Route, Destinator, Igo eta beste batzuetan, azken bertsioetan aukera hau dute:
|
|
|
Errepide motaren eta gidatzeko moduaren arabera, erresistentzia ibilgailuaren indar guztiaren %18 eta %26 bitartekoa da. Hala ere, automobil gidari askok nahiago
|
dute
azken unera arte itxaron pneumatikoak ahalik eta gehien aprobetxatzeko. Gidariak kontzientziatzea Bridgestone Hispaniako Bentetako kontseilari delegatu Tomás Zumárragak dioenez, “funtsezkoa” da gidariek ibilgailuen pneumatikoak behar bezala mantentzearen garrantziaz ohartzea, “bai presioari dagokionez, bai marrazkiaren sakontasunari dagokionez, funtsezkoa baita bai haren segurtasunerako, bai ingurumena zaintzeko, atmosferara CO2 gutxiago isuriko baita”.
|
|
|
Espainian, bost milioi pertsona baino gehiago daude depresioak, antsietateak edo bestelako buru nahasteek jota, Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) 2007ko amaieran argitaratutako datuen arabera. Europako Batzordeak eta Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) ohartarazi
|
dute
azken urteotan gazteen osasun egoera degradatu egin dela, eta lehentasuna eman diote suizidioaren eta depresioaren arazoari. OMEk dio bere buruaz beste egitea dela 15 eta 44 urte bitarteko gazteen heriotza eragile nagusietako bat.
|
|
|
Leku horietako edozeinetan egun batzuk hartzeko gogoak bultzatuta, kontsumitzaile askok kreditu pertsonal bat kontratatzera edo banketxeek eskaintzen dituzten askoren kontsumora jotzen dute. Kredituen interes tasek igoera handia izan
|
dute
azken hilabeteetan: %7 eta %10 bitartekoa.
|
|
|
Baina badakigu kostu txikiko konpainia batzuek aspalditik kobratzen dutela kontzeptu hori. Martínez de Solak azaldu zuenez, kontsumitzaileen kexek gora egin
|
dute
azken hilabeteetan, eta, beraz, Sustapen Ministerioari helarazi dio ardura, abiazio zibilaren arloan eskumenak baititu. Kontsumo agintariek behin eta berriz diote bidaiariak ekipajearen fakturazio gastuak ordaintzen dituela hegazkin txartela ordaintzean.
|
|
|
Potentzia maximoan, 600 milioi talka gertatuko dira segundoko, eta horrek partikulen agerraldia eragingo du. Horietako batzuk ez dira inoiz ikusi orain arte. berrogei herrialdetako 10.000 zientzialarik lan egin
|
dute
azken urteotako proiektu zientifiko handienean Bi detektagailu, Atlas eta CMS, Higgs eko Bosoia ikertzeko diseinatu dira. Bigarren mailako “adreilu” azpiatomikoen masaren sekretuak gordetzen dituen oinarrizko partikula da, eta masa bat ematen die beste partikula batzuei.
|
|
|
Nola iristen diren pisuak bankuetara Adituek diotenez, hipotekak ordaintzeko berankortasuna handitzean, kredituak bateratzeak eragin handia du, zuloak estaltzeko finantza tranpa bihurtzen baita. Izan ere, bankuek eta kutxek bahitura jotzen
|
dute
azken aukera gisa, eta aurrez birfinantzaketa formula batzuk proposatzen dituzte. Muturreko egoerak izan arren, epaitegira jotzen den kasuak gertatzen dira, auzi mota horren gorakadak erakusten duen bezala, nahiz eta lehenago zenbait ordainketa errekerimendu egon.
|
|
|
Fortis Money Euribor 3 hilabete, Fortis Money Plus, Fortis Money Dinamic Euro edo Gesmadrilekoak (Plusmadrid Valor, Plusmadrid Ahorro edo Fontesorería. Produktu horiek guztiek errentagarritasuna galdu
|
dute
azken asteetan, batez ere Lehman Brothersen porrota ezagutu ondoren; izan ere, banku horrekin lotutako aktiboek (akzioak edo bonuak) ia balio guztia galdu dute. Lehmanekin gertatutakoaren eta munduko finantza krisiaren ondoren, une honetan aktiborik seguruenak zor publikokoak edo horretan inbertitzen dituen inbertsio funtsak dira, Self Traderen analisi zuzendari Alicia Jimenezek dioenez.
|
|
|
Definizio horri eta Europar Batasuneko (EB) datuei erreparatuta, Espainiako zati handi batek estres hidrikoa izateko arrisku handia du, Galizian eta iparraldeko mesetan izan ezik, non arriskua txikia eta ertaina baita, hurrenez hurren. Garapen ekonomikoak, hiri hedapenak, turismoak, bereziki Mediterraneoko kostaldean, eta nekazaritzak (guztizko bilketaren %76 inguru erabiltzen du) handitu egin
|
dute
azken urteotan baliabide hidrikoen gaineko presioa. Zehazki, Europako Ingurumen Agentziaren (EIA) “Klima aldaketak Europan duen eragina” txostenaren arabera, 1975etik 2006ra bitartean Espainiako ur eskaera %50 eta %70 bitartean handitu da.
|
|
|
Lanbide Heziketako (LH) tituludunentzako lan eskaintzek hazkunde nabarmena izan
|
dute
azken hilabeteetan. Nolanahi ere, unibertsitate tituluek aurrelaria nabarmen eramaten jarraitzen dute LHra.
|
|
2009
|
|
|
kontsumitzaileei gehien gustatu zaizkienak (Tensoval Duo Control eta Omron M6, biak ere 7,8 punturekin) ez dira geratu gutxien gustatu zaiena baino askoz gorago: Oregon Scientific jarri
|
dute
azken tokian, baina horrek ere emaitza ona lortu du (7,3 puntu).
|
|
|
Laguntza bidezko giza ugalketaren tratamenduek (TRA) jauzi kualitatibo eta kuantitatibo handia eman
|
dute
azken urteotan Espainian. Europako lehen postuetan dago ugalkortasun teknikei eta haurdunaldi tasei dagokienez, Espainiako Ugalkortasun Elkarteak (SEF) 2006an plazaratu dituen azken datuek erakusten dutenez.
|
|
|
Poloetako eskualdeetan azken 50 urteetan egin den nazioarteko ikerketa handiagoak emandako proba berrien arabera, Lurraren berotzearen fenomenoa nabariagoa da, eta argi dago klima aldaketa uste baino larriagoa dela. 60 herrialde baino gehiagotako 10.000 zientzialari inguruk ikerketa zientifiko intentsiboen kanpaina egin
|
dute
azken bi urteetan Artikoan eta Antartikan. Lortutako emaitzen arabera, kontinente izoztuaren berotzea uste baino askoz hedatuagoa dago, eta Groenlandiako izotza gero eta azkarrago urtzen da.
|
|
|
Espainiarren elikadura ohiturek aldaketa nabarmena izan
|
dute
azken hilabeteetan, batez ere krisi ekonomikoaren ondorioz. Hala, orain, etxeko janaria duen tartera lanera eramatearen alde egiten dute, eta jatetxe batera joaten badira, menurik merkeena aukeratzen dute, edo zuzenean janari lasterreko establezimenduetara joaten dira.
|
|
|
LTDrako Trantsizio Plan Nazionalaren II. fasearen arabera, datorren abenduaren 31n izango da etxe guztiek lurreko teknologia digital berria eskuratzeko azken eguna, nahiz eta analogikoaren erabilera 2010eko apirilaren 4an amaitu. CONSUMER eroski ko teknologia berrietako adituek, Tecnología gaikako kanalaren arduradunek, gomendatzen
|
dute
azken unerako ez uztea LTDrako egokitzapena, eta informazio erabilgarria ematen dute eskuratu beharreko hartzaileari, estaldura motari eta prezioei buruz. Kanal gehiago, soinu hobea eta irudi kalitate hobea Kasetea ahazteko gai izan ginen (ez ordea biniloa, bizirik irauten baitu), CDaren argudioek konbentzituta.
|
|
|
50.000 biztanletik beherako Espainiako 3.500 udalerrik baino gehiagok ikusi
|
dute
azken hamarkadan liburutegi funtsak nola zabaltzen ziren, María Moliner irakurzaletasuna sustatzeko kanpainari esker. Proiektu hori Kultura Ministerioaren Irakurketa Sustatzeko Planaren barruan dago, eta herritarren artean irakurketa sustatzeko jarduerak sustatzen edo garatzen dituzten udalerri txikiei (batez ere, gazteenei) diru hornidura eta liburu loteak ematen dizkie.
|
|
|
Kredituak ez du irekitze, aztertze edo amortizazio partzial edo osoko komisiorik izanen. Hitzarmena sinatu ondoren, Bibiana Aido berdintasun ministroak nabarmendu zuen garrantzitsua dela emakumeek enpresak sortzen laguntzea, “gure enpresaburuak indartzeko; izan ere, Espainiako emakumeek kualifikazio handia lortu
|
dute
azken hamarkadetan, eta, gainera, lidergo gaitasun handia eta potentzial ekintzaile handia dutela erakusten ari dira”. Kredituak ez du irekitze, aztertze edo amortizazio partzial edo osoko komisiorik izanen.
|
|
|
Google izeneko esperimentala Lab ak Han, erabiltzaileek deskribapena irakur dezakete enpresaren garapen berriak, eta haiek erabiltzea interesgarriak, baldin eta onartzen badute akatsak eta behar bezala funtzionatzen ez dutenak. Horrelako zerbitzuak eta proba programek aitzindariak erakartzen dituzte, beti egon nahi
|
dute
azkenean, eta berriak erabiltzeko arriskua dute produktuak eta zerbitzuak. Enpresak ordainetan eskatzen du haiei buruzko iruzkinak bidaltzea.
|
|
|
Osasunerako Mundu Erakundearen (OME) datuen arabera, egoera txarrean dauden edo osasungaitzak diren elikagaiak kontsumitzeak 200 gaixotasun eragiten ditu urtero. Birusek, bakterioek eta bestelako patogenoek eragiten
|
dute
azken 10 urteetan diagnostikatu diren giza gaixotasun infekzioso berrien %75 Gehienak elikagaien manipulazio desegokiarekin lotuta daude. Kopuru horiek murrizteko, Codex Alimentarius Batzordeak nazioarteko 30 arau baino gehiago hartu ditu mundu osoko kaltegabetasuna hobetzeko.
|
|
|
Gailu honen bidez, erabiltzaile bakoitzak egin nahi duen mugimendua adierazten dio makinari. Sakatzen den botoiaren arabera, jauzi egin, tiro egin, norabidea aldatu… Aukera hauek indarrean jarraitzen
|
dute
azken belaunaldiko kontsoletan: Xbox 360, PlayStation 3, Nintendo DS edo PlayStation Portable.
|
|
|
Irabazi asmorik gabeko ikerketa eta garapen zentroei ematen zaizkie laguntza hauek, arlo guztietako ikertzaileak bost urtez kontratatu ahal izan ditzaten. Programan parte hartzeko, eskatzaileek doktore maila lortu behar
|
dute
azken 10 urteetan, beste zentro batzuetan gutxienez 24 hilabeteko egonaldiak egin izana edo doktoretza osoa egin izana eta titulua atzerriko unibertsitate batean gutxienez bi urte lehenago lortu izana. 250 onuradunek urtean gutxienez 33.250 euro gordineko ordainsaria jasotzen dute.
|
|
|
Aurrezki eta planifikazio komunitarioko taldeetan oinarritzen da, eta, batzordeen bidez, dirua non inbertitu erabakitzen dute. Komunitateek
|
dute
azken hitza: “Narayanganj eko biztanleek erabakitzen dute zer estolda estali nahi duten, non behar dituzten putzu berriak eta zer komun ordeztu behar diren”.
|
|
|
Aurrezki kutxa asko fusio prozesuetan murgilduta daude sinergiak lortzeko eta kaudimen arazoak saihesteko. Arriskuak kalifikatzeko agentziek, hala nola Standard and Poor´s edo Fitch ek, zenbait erakunderen ratinga murriztu
|
dute
azken urtean, haien kapital ratioak okertu egiten direla ikusita. Sektoreari buruzko zalantzak direla eta, eta inongo entitatek porrot egingo duela pentsatu gabe, aurreztailea gero eta gehiago arduratzen da konfiantza emango dion banku edo aurrezki kutxa batean bere dirua uzteaz.
|
|
2010
|
|
|
Haurrek lagunduta prestatuz gero plateren bat, gogo eta interes berezia agertzen
|
dute
azken emaitza ikusteko eta dastatzeko.
|
|
|
Haur parkeek itxura futurista hartu
|
dute
azken urteotan, eta diseinu ausarteko tresnak ageri dira han eta hemen.
|
|
|
Ohiko bonbillekin alderatuta, abantaila handiak dituzte, eta hori dela eta, legeak aurki behartuko du horiek erabiltzera ohikoen lekuan (askoz energia gehiago kontsumitzen
|
dute
azken horiek).
|
|
|
Alderdi batek baino gehiagok eragiten
|
dute
azken prezioan: formak, potentziak, kalitate motak eta mailak, besteak beste.
|
|
|
CFL bonbilla motek, bestalde, bilakaera handia izan
|
dute
azken urteetan, eta asko hobetu dira.
|
|
|
Urriarekin alderatuta, langabe kopurua 185.000 pertsona igo zen EBn eta 102.000 pertsona eurogunean; urtetik urtera, berriz, langabezia 4,97 milioi igo zen EBn, eta 3,04 milioi eurogunean. Estatu kide guztiek beren langabezia tasa handitu
|
dute
azken urtean. Hazkunde txikienak Alemanian (%7, 1etik %7, 6ra), Luxenburgon (%5, 2tik %6ra) eta Maltan (%6, 2tik %7ra) izan ziren; hazkunde handiena, berriz, Letonian izan zen, non langabezia tasa %10, 2tik %22, 3ra igo baitzen urtebetean.
|
|
|
Gainera, neurotransmisoreen kudeaketatik eta arazo neurobiologikoetatik eratorritako arazoak nabarmentzen dira; horien funtzionamendua oso sofistikatua da eta gogo aldarteekin oso sentikorra. Nola eragiten
|
dute
azken horiek. Ezagutu berri duen norbaitekin saiatzen da gizon bat.’ Urduri dago bere lehen sexu harremanaren ondorioengatik, eta urduritasun horrek eragina izan dezake haren kontrolean; hala ere, hurrengo harremanetan lasaiago egongo da, eta litekeena da gauza bera ez gertatzea.
|
|
|
Eskolen metodologia 20 eta 30 minutu arteko telefono saioak dira. Telefono bidezko hizkuntza eskolak atzerriko hizkuntzaren irakaskuntza eskaintzarekin bat egin
|
dute
azken urteotan, ikasleek beste ikaskuntza bide bat izan dezaten ahozko adierazpenaren eta ulermenaren gaitasuna areagotzeko. Eskolen metodologia 20 eta 30 minutu arteko telefono saioak dira.
|
|
|
Hala ere, Haur Hezkuntzako bigarren zikloan (3 urte) edo Lehen Hezkuntzan ez da ohikoa bereizketa hori ezartzea; beraz, ikasgela berean adin desberdineko haurrak daude, curriculum gaitasun berak lortu behar dituztenak eta ebaluazio irizpide berberak aplikatzen zaizkienak. Juan Jesús Fernández González eta Juan Carlos Rodríguez Pérez analistek, “Los origen del crisis escolar en España” azterlanaren egileek, adierazi
|
dute
azken hilabeteetan jaiotako haurrek “nolabaiteko defizit ebolutiboa dutela ikaskideekin alderatuta: denak urte berean jaio dira, baina batzuk beste batzuk baino askoz geroago, eta hori garrantzitsua izan daiteke adin txikikoetan”.
|
|
|
Europako Erkidegoko Gobernuak argitaratutako kontsulta dokumentuan esaten denez, pertsonek, denbora gehiago bizi duten neurrian, lan merkatuan denbora gehiago ematen ez badute, edo pentsioen zenbatekoa jasanezina bada, pentsioen gastua handitu egingo da”. Hala, zenbait estatu kidek erretiro adina atzeratu
|
dute
azken hilabeteetan, eta beste batzuek hori egiteko asmoa dute. Alemaniak, Herbehereek eta Danimarkak 67 urtetan kokatu dute eta Erresuma Batuak 68 urtera igo du.
|
|
|
Ikerketaren emaitzen arabera, emakume lodiek sexu harremanak izan dituzte normopesoarekin parte hartu dutenek baino nabarmen gutxiago, eta sexualitateari bere bizitza pertsonalean garrantzi gutxien eman dioten parte hartzaileak ere izan dira. Gizonen kasuan, gehiegizko pisua dutenek ere aukera gutxiago
|
dute
azken urtean bikotekidea lortzeko. Aurkikuntza harrigarri bat izan da pisu gehiegi duten gizonek sexu disfuntzioa izateko aukera handiagoa dutela, eta gizonek nahiz emakumeek gehiegizko pisua sexu harremanak dituztela babes neurririk hartu gabe.
|