|
2001
|
|
|
“Jarduera fisikoa eta osasuna” gida nerabeen gurasoei zuzenduta dago, beren seme alabei ariketa egiteak osasunari dakarzkion onurak irakasten laguntzeko. Osasun Ministerioak emandako datuen arabera, neskek mutilek baino ariketa fisiko gutxiago egiten
|
dute
adin guztietan eta gizarte klase guztietan, eta ikusten da, halaber, hamaika urtetik aurrera gutxitu egiten dela bai neskatoen bai kirolean ari diren haurren ehunekoa. Gidak dio kirolak onura dakarrela, haurtzaroan osasuntsu hazten eta garatzen laguntzen duelako, eta ikasteko gaitasuna, autoestimua eta soziabilitatea areagotzen dituelako.
|
|
2002
|
|
|
300.000 espainiar inguruk jasaten
|
dute
adinari lotutako makula endekapena
|
|
|
Programa hau kultur eragile espezializatuek garatu dute, eta kultur, kirol eta josteta jarduerak biltzen ditu. Plangintza Turismo sektoreko enpresek egiten
|
dute
adinekoentzako oporren programa, eta, aldez aurretik, Imsersok lehiaketa irekiaren bidez esleitzen die lehiaketa. Urtero egiten den deialdi honetan, hautagaiek programaren eskura jartzen dituzte, lehiaketan eskatzen diren plangintzaren eta baldintzen arabera, gauzatzeko beharrezkoak diren bitarteko teknikoak eta giza baliabideak.
|
|
2003
|
|
|
Erantzuna, adituen arabera, bizi itxaropenean dago. Gaixotasun edo ezgaitasun bat duten pertsonek aukera gutxiago
|
dute
adin berantiarrera iristeko, eta, oro har, ezgaitasunik gabeko pertsona batek baino hezkuntza gutxiago jaso dute. Azterlanak alderdi positibotzat jotzen du jardunbide egokiak trukatzea, EB osoan lanera itzultzeko tasa handia orokortzeko metodo gisa.
|
|
2008
|
|
|
Espainiako haurren eta gazteen elikadura ohiturei buruzko azterketa berrienaren arabera (Kid 2001), dieta mediterraneotik etengabe urruntzen ari dira, nutrizio oreka eta dieta aniztasuna direla eta. Ikasle gehienek nahi baino fruta eta barazki gutxiago kontsumitzen
|
dute
adin talde guztietan. Era berean, esnekien kontsumoa murriztu egiten da hazi ahala.
|
|
|
Sydneyko Unibertsitateko eta Newcastleko Unibertsitateko ikertzaileek agerian utzi dute beste zientzialari batzuek aurreko azterketetan esaten zutena: luteina eta zeaxantina kopuru handiek murriztu egiten
|
dute
adinari lotutako makula endekapenerako arriskua. Gaixotasun beraren aurrean zinkak duen babes funtzioa ere berresten dute.
|
|
|
Beraz, “inork ez ditu estatistikak eman nahi, hori araudi hori hausten ari dela onartzea izango bailitzateke”. Diamante zirkulazioa Azken urteotan, estatu batzuek gutxitu egin
|
dute
adin txikikoen erreklutamendua. Hala ere, “arazoa talde irregularrak dira, hala nola, baliabide natural jakin batzuk defendatzen dituzten paramilitarrak, gerrillak edo fakzioak, esate baterako, diamante trafikoa, haurrak tartean sartzen dituztenak” zehaztu zuen Castro Pitak.
|
|
|
Adierazpenaren arabera, bizitza luzeraren hazkundea" gure gizarteen lorpen garrantzitsua" da, baina onartzen du biztanleriaren zahartze azkarrak berehalako neurriak eskatzen dituela eta" giza eskubideen errespetuan oinarritutako gizarte bat" eta" adinagatiko bereizkeriaren aurkako babesa" lortzearen alde dagoela. Helburua da" adin guztietarako gizartea lortzea, giza eskubideen errespetuan oinarritua" Testuinguru horretan, herrialde sinatzaileek konpromisoa hartzen
|
dute
adin guztietako pertsonen eskubideak babesteko, adinekoen irudi positiboa sustatzeko, herritarren arteko elkarreragina errazteko, belaunaldi arteko elkartasuna sustatzeko eta gazteak eta adineko pertsonak sentsibilizatzeko ekimenak bultzatzeko. Hain zuzen ere, 2009aren amaieran, Leonen, mendekotasuna duten adinekoentzako Praktika Egokien Estatuko Erreferentzia Zentroa, Ciudad del Mayor izenez ere ezaguna, abian jartzea aurreikusten da.
|
|
|
Zergadun ezinduek 175 euroko kenkaria izanen dute beren ezgaitasuna% 33koa edo handiagoa bada. Gainera, 75 urtetik goitiko gurasoak zaintzen dituzten zergadunek 175 euroko kenkaria izanen
|
dute
adin horretatik gorako aurreko ahaide bakoitzeko. Valentziako Erkidegoan, gainera, etxebizitza bat erosteko, zaharberritzeko eta alokatzeko hainbat kenkari daude.
|
|
2010
|
|
|
Ikasle baten eskola porrotaren arrazoiak hainbat aldagairekin lotzen dira, hala nola familia egiturarekin, ingurune sozioekonomikoarekin, ikastetxearen edo irakasleen ezaugarriekin eta ikaslearen berezitasun pertsonalekin. Azken horien artean, zenbait ikertzailek jaiothilabetea faktore garrantzitsutzat hartu
|
dute
adin goiztiarretan. Gelako txikia Ohikoa da ikasleak 0 urteko haurren lehen zikloan taldekatzea, jaiotza hiruhilekoaren arabera Lehenengo etapetan, adin kronologiko desberdineko ikasgela berean eskolatutako haurren arteko aldeak nabarmenak dira.
|
|
|
Imagen: André Mouraux Asueto orduak oso luzeak izan behar
|
dute
adin txikikoentzat, entretenitu egin behar baitute, ez daitezen. urduri egotea eta arreta erakarri nahi izatea.
|
|
|
Baina, gainera, haiek ere GKE batzuentzako arreta-gune dira. Gaur egun, hainbat erakundek zuzentzen
|
dute
adin talde hori, drogen eta alkoholaren kontsumoa, elikadura nahasteak, osasuna edo ingurumena zaintzea prebenitzeko programen bidez.
|
|
2011
|
|
|
ESPGHAN erakundeak ohartarazi duenez, dieta begetarianoa egiten bada, osasungintzako profesionalek zaindu egin behar dute hazkundean eragina duten elikagaien planifikazio eta monitorizazio egokia, hala nola burdina eta B12 eta bitaminak. Elikagai errazioak egokiak izan behar
|
dute
adinaren eta gorputzaren tamainaren arabera. “Fast food” motako zabor janariak ez ezik, errazio gisa gehiegizko elikagai kopuruak ere proposatzen ditu.
|
|
|
Argi eta atmosfera kutsadurarik ez dagoenez, izarrak aurkitzea eta antzeko jarduerekin naturarekin harreman hori izatea azpimarratzen dugu”, azaldu du Vilasecak. Adinekoek denbora eta eskubidea
|
dute
adinekoentzako gizarte zentroetatik kanpo gozatzeko. Beste ohar harrigarri bat da pista jokoez ere gozatzen dutela, ginkana gisakoak.
|
|
2012
|
|
|
Nortasun Agiria egiten duten lekuetako batera joan behar
|
dute
adin txikikoak eta haren ordezkariak.
|
|
|
20 eta 24 urte arteko gazteei gertatu izan zaie gehien (halaxe adierazi
|
dute
adin tarte horretako% 32k).
|
|
|
Nahiz eta herrialde batzuetan —Espainian, haien artean— tratamendu horiek Gizarte Segurantzak estaltzen dituen, praktikan, itxaron zerrendak hain luzeak dira, eta hainbesteko atzerapena eragiten dute; interesdun gehienek zentro pribatuetara joatea erabakitzen dute, nahiz eta kostu handiak izan (gure herrialdean tratamendu baten oinarrizko prezioa 3.000 euro ingurukoa da). Gainera, Espainiako Gizarte Segurantzak ez ditu onartzen FIVrako 40 urtetik gorako pazienteak, eta, bide horretatik haurdunaldiaren bila dabiltzan emakumeen artean, askok gainditzen
|
dute
adin muga hori. Teknika horrek, beste batzuk arrakastarik gabe probatu diren kasuetarako ez ezik, ezinbesteko bihurtzen da haurdunaldiaren bila dabilen bikoteak gizonezko faktore larria (gizakiaren antzutasuna), faktore tubarikoa (Falopioko tronpa buxatuak, kaltetuak edo ez daudenak) edo amaren gorputzean ernaltzea ezinezkoa egiten duten beste arazo batzuk dituenean.
|
|
|
Jatea gizarte ekintza izan da beti eta kultura guztietan. Azken hamarkadetan eta mendebaldeko gizartean bakarrik jaten
|
dute
adin guztietako jende askok. Hori oso garrantzitsua da elikadurari dagokionez; izan ere, egiaztatu da konpainiarik gabe jateak azkarrago, okerrago eta modu ez osasungarriagoan jatea dakarrela.
|
|
|
Mugak hauen konposizioaren eta egituraren arabera markatzen dira: potoak. 2 Ahiaren osagaiak errepasatu Pediatrek melokotoia hamar hilabete baino lehen gomendatzen ez duten arren, poto batzuek melokotoia
|
dute
Adina ez da nahikoa haurtxoarentzako potito egokia aukeratzeko. Horrez gain, etiketako beste elementu batzuei kasu egin behar zaie, produktua pediatrak adierazitako jarraibideekin bat datorrela egiaztatzeko.
|
|
2013
|
|
|
Gainera, maizago izaten dituzte elikadura arazoak (anorexia edo bulimia, adibidez). Kataluniako Osasun Inkestaren arabera, «emakumeek gizonek baino osasun mental mental handiagoa izateko arrisku handiagoa
|
dute
adin guztietan, adin txikikoen artean izan ezik. 54 urtetik aurrera, emakumezkoen prebalentzia nabarmen hazi da».
|
|
|
Adineko pertsonen abusua munduan 50 urtetik aurrera. Mozambikeko, Peruko eta Kisguizistango herritarrek adierazten
|
dute
adin horretan hasi direla abusua eta indarkeria ekonomikoa, psikologikoa, fisikoa, sexuala eta/ edo akusazio maltzurrak jasaten, HelpAge Internationalen txosten berri bat. Adineko pertsonengan pentsatzean, ez dirudi adin horretako gizon emakumerik etortzen denik burura. Gure inguruan behintzat.
|
|
2014
|
|
|
Nekea, goibeltasuna, gaueko eztula, arnasa hartzeko zailtasunak edo sabelaldea hanpatzea seinale dira lehenbailehen albaitariarengana joateko. Adineko txakurren %85ek bihotzeko patologiaren bat dute, eta tratamendu egokiarekin bizi itxaropen altua
|
dute
Adina ohiko arrisku faktorea da bihotzeko gaitzak garatzeko. Oro har, txakur nagusi guztiek bihotz gutxiegitasuna izaten dute.
|
|
|
Espainiako Pediatria Elkartearen (AEEP) arabera, bost urte ditu, edo seiak, gizonen kasuan. Ohea astean hiru aldiz baino gutxiagotan bustitzen duten 8 edo 9 urteko haur gehienek berez sendatzera jotzen
|
dute
Adin horietara iristen diren eta loaren artean gernu inkontinentzia duten adin txikikoen arazoa gaueko enuresi deitzen zaio. Luis Miguel Rodríguez Fernándezek eta Salvador Gracia Manzanok, AEEPEko adituek eta ‘Gaueko enuresia diagnostikatu eta tratatzeak’ diotenarekin bat etorriz, ez dago ados ohea nola busti behar den esatearekin, nahiz eta onartuena hilean lau aldiz gutxienez gertatzen den.
|
|
|
Egoera hori are larriagoa da erretiroa hartzeko urte gutxi falta diren kasuetan. Txosten horrek adierazten duen bezala, espainiarren erdiak baino gehiagok uste du plan bat sinatzeko momenturik onena 45 urte bete baino lehen egitea dela, eta pertsona askok
|
dute
adin hori gainditu gabe, eta zalantza egiten dute hori formalizatzea. Egia da lehenbailehen aurrezten hasten garela, eta, hala ere, erretiroa hartu ezean, hainbat estrategia aplika daitezke, lerro hauetan adierazten den bezala.
|
|
2015
|
|
|
Gainera, «ez dute beste pertsona batzuen lana ikuskatzen, eta askotan aldi baterako kontratuak izaten dituzte», esan zuen. Testu horrek berak adierazten zuenez, «heldu horiek lana eta familia bateragarri egiteko premia bereziak dituzte», eta, beraz, Espainiako biztanle helduek, oro har, espainiar populazio osoa baino gehiago erabiltzen
|
dute
adin txikikoak zaintzeko. Eta azpimarratzen zuen pertsona horiek «osasun arazo handiagoak izaten dituztela, batez ere adin goiztiarretan».
|
|
2016
|
|
|
Ez bakarrik txiki bati gailu elektronikoak trebetasunez erabiltzen ikusten denean, baizik eta beste jokabide askotan ere bai. Helduek uste
|
dute
adin horiek zituztenean askoz ere «motelagoak» zirela gauzak ikasteko. Rocío Ramos Paúl psikologoak, ‘Supernanny’ telebista saioagatik ezaguna, EROSKI CONSUMErek egindako elkarrizketa batean, orain haurrak azkarragoak direla esan zuen.
|
|
2017
|
|
|
Espainiako Erreumatologia Elkarteko eta Espainiako Erreumatologia Pediatrikoko kide den adituaren arabera, guztiek hantura kronikoa dute ezaugarri, bai artikulazioetan, bai beste organo edo sistemetan. ERLek ez
|
dute
adinik, edozein unetan aurkez baitaitezke 18 urtera arte. Hala ere, 3 eta 8 urte bitarteko eta 10 eta 14 urte bitarteko gorabeherak erakusten dituzte, nahiz eta oraindik ez den ezagutzen zein faktorek eragiten duten gaixotasunaren hasieran adin tarte horietan.
|
|
|
Aspaldi eguneratu ez bada, horiek egiten laguntzen duten webguneak kontsultatzeko aukera dago. Eta adinari buruz asko finkatzea interesatzen ez bada, jaiotze – eta ikasketa datak ez jartzea erabaki daiteke, eta, gainera, ez
|
dute
adinak ekartzen, bai eta prestakuntza, lanak eta, batez ere, lorpenak ere. Eta ez daitezela oso zaharrak izan!
|
|
2018
|
|
|
urtean herritarren %35ek gaindituko
|
dute
adin hori.
|
|
|
urtean herritarren %35ek gaindituko
|
dute
adin hori.
|
|
2019
|
|
|
Gaur egun, haurrek izan nahi dute youtuberrak. Eta ez bihar, ezta 18 urte betetzen dituztenean ere. Gaur.’ Urduri, ez
|
dute
adin nagusira arte itxaron nahi beren ametsa egia bihurtzeko. Eta gurasoek bi aukera dituzte seme alabek proposatzen badiete:
|
|
|
Ohar interesgarria! Osasun aseguruek ez bezala, hortz aseguru askok ez
|
dute
adin mugarik kontratatzean. Zein da hortzetako asegururik onena familia batentzat?
|
|
|
Horregatik azpimarratzen da eskola ingurunetik jarduera fisikoa sustatzea tresna garrantzitsua dela “energia edo tentsioa askatzea” eta taldeko kide izatea sentitzeko motibazioa handitzeko. Gainera, nabarmentzen
|
dute
adin txikikoetan modu autonomoan ibiltzen hasteak gutxitu egiten duela portaera sedentarioa. Atmosferaren kutsadura murrizten du Autoa etxean utzi eta eskolara oinez joatea hautatzean, gutxitu egiten da haurrengan hain kaltegarria den poluzio atmosferikoa, minutuko maizago arnasten baitute eta helduek baino aire bolumen handiagoak arnasten baitituzte kg bakoitzeko, hazten ari den arnas sistemaren heldutasun anatomiko eta funtzionalagatik eta altuera txikiagoa duelako.
|
|
|
Hornitzailez ez ez aldatzeko aitzakia mesfidantza da; izan ere, uste dute dutela lehengo tarifari berriro heldu eta ez dutela haren onura jasoko(% 16). Etxe guztiak ez dira berdinak Arrazoi horiek guztiek eragina
|
dute
adinaren, generoaren, ekonomiaren eta etxe bakoitzeko geografiaren eta antzinako ohitura askoren artean. Hala, emakumeek gero eta gehiago aurrezten dute etxean.
|
|
2021
|
|
|
Oso tenperatura baxuen kasuan, AAPk gogorarazten du garrantzitsua dela hotzaren eraginpean dauden gorputzeko guneak babestea. Txano on batek eta bufanda batek lagundu egiten
|
dute
adin txikikoengan (burua, belarriak eta ahoa) hain sentikorrak diren eremuak gordetzen; eskularru eta bota lodi batzuek, berriz, eskuak eta oinak hezetasunetik isolatzen dituzte, normalean hotzago egoten baitira gorputzaren alderik distalenak direlako. Bestalde, AAPek azpimarratu du, muturreko hipotermia edo izozte kasuak saihesteko, ezinbestekoa dela arropa lehortzea.
|
|
2022
|
|
|
Ez bakarrik larrialdi horretaz hitz egiteko, baita beste elkarrizketa batzuetarako ere. Gurasoek jakin behar
|
dute
adina semeak edo alabak hondamendiari aurre egiteko moduan du eragina. Jokoekin gertatutakoa birsortu haur txikienek kontrol zentzua garatzeko eta traumatikoa izan daitekeen gertaera batean duten antsietatea gutxitzeko modu bat da.
|
|
2023
|
|
|
Halaber, bezero asko daude «janaria prestatzeko astirik edo gaitasunik ez dutenen eta aldi berean elikadura osasungarria eta askotarikoa izan nahi dutenen» artean. 25 urtetik beherakoak izan ezik, enpresaburuek adierazi
|
dute
adin tarte eta sexuaren araberako banaketa oso antzekoa dela, baina «35 eta 45 urte bitarteko emakumeak nabarmentzen dira, bezeroen% 15 inguru baitira». Eta, jakina, adituek diotenez, «sukaldean aritu edo erosketak egin gabe etxean bazkaldu nahi duten adineko pertsonak».
|
|
|
zinemara joan daitezke? Pediatrek gomendatzen
|
dute
adin horietan haurrek kalitate eta hezkuntza handiko programak ikus ditzaketela, ikusi baita “hizkuntza sustatzen dutela, garapen kognitiboa eta sozializazioa sustatzen dutela eta haurrei indarkeriaren, enpatiaren, tolerantziaren eta errespetuaren aurkako jarrerak ikasten lagun diezaieketela”. Hala ere, arreta galarazteko gailuak erabiltzeak “jokabide eta isolamendu aldaketak eragiten ditu”.
|
|
|
Teoria horren oinarrian ideia hau dago: berez bulkadak erregulatzeko gaitasun txikiagoa duten adingabeak joera handiagoa
|
dute
adin goiztiarrean kafeina bezalako substantziak bilatu eta probatzeko. Gero, hazi ahala eta legez kanpoko substantzietara iristea errazagoa zaien heinean, alkoholaren alde egin dezakete.
|