|
2011
|
|
|
Gainera, herritarren «adorea» goraipatu dute ministroek, bakea eta askatasuna bilatzeko egiten duten esfortzuagatik. «Al Assadek boterea berehala utzi luke trantsizio demokratiko eta baketsuari hasiera emateko», adierazi dute, eta Arabiar Ligak egindako lana babestu dute.Etengabeko erasoakEkintzaileen eta erregimenaren arteko borrokek aurrera jarraitzen
|
dute
Sirian, bereziki Hims eta Hama hirietan. Atzo, gutxienez 24 lagun hil zituztela aditzera eman dute oposizioko iturriek.
|
|
|
Milaka pertsonak alde egin
|
dute
Siriatik
|
|
|
Armadak Yisr al Shagurren hasi duen eraso militarra dela eta milaka herritarrek alde egin
|
dute
Siriatik. NBEk jakitera eman dutenez 2.700 bat errefuxiatu Turkian daude dagoeneko.
|
|
2012
|
|
|
Dilharren eskarmentu latza ikusirik, Salah bere lehengusuak hiru hilabeteren buruan alde egingo du herritik. Izan ere, 24 urtekoheziketa fisikoko irakaslea epe horretan errekrutatuko
|
dute
Siriako armadan soldaduska egiteko. «Europara joaten ahaleginduko naiz, baina jakin badakit oso zaila dela.
|
|
|
Atzo, hain justu, Behartutako Desagerpenen Biktimen I. Nazioarteko Eguna antolatu zuen NBEk. Hegazkin bat eraitsi
|
dute
Siriako Giza Eskubideen Behatokiak, berriz, zeinak egoitza Londresen duen, salatu du armadak atzo gutxienez hogei lagun hil zituela, adinbakoak tartean. Idlib probintziako Abu Duhur hirian izan dira hilketa guztiak.
|
|
|
Sergio Pinheiro batzordeko kideetako batek adierazi duenez, Siriako herritarrek gatazkarekiko duten ikuspuntua asko aldatu da azken hilabeteetan. Gobernuaren eta oposizioaren arteko gatazka baino gehiago, herritarrek gatazka erlijiosotzat
|
dute
Siriakoa. Pinheirok bi adibide jarri ditu hori azaltzeko.
|
|
|
Guztira, 30.000 eta 40.000 siriarrek gurutzatu
|
dute
Siriako muga, gerrarengandik ihesi.
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, «arrakasta» opa zion Hittori, «ardura handia eta zaila baitauka». Arma kimikoen erabilera Baxar al Assaden indarrekin borrokan bi urte daramatza Siriako oposizioak, eta aldiro aipatu izan
|
dute
Siriako Gobernuak arma kimikoak erabiltzeko arriskua. Berriki Israelek haizatu du Al Assad halako erasoren bat prestatzen ari dela, eta Hittok, lehen ministro hautatu orduko, ustezko eraso baten berri eman zuen.
|
|
|
«Baina irizpide hori baldintza bihurtzen badugu, ez dugu sekula egingo konferentzia». Uztailean egin asmo
|
dute
Siriako gatazka konpontzeko bilkura. Genevan (Suitza) izango da, eta iazko Genevako konferentzian adostutako bide orria izango du oinarri.
|
|
|
The Wall Street Journal en arabera, AEBetako armadak horri baiezkoa erantzuteko eskatu dio Obamari. Iturri ofizial anonimoak aipatu ditu; horien arabera, militarrek Jordania erabili nahi
|
dute
Siriako aire eremua debekatzeko basetzat. Aurten ehunka soldadu bidali ditu Washingtonek Jordaniara, «hainbat agertoki posibleren aitzinean prest egoteko».
|
|
|
Bederatzi orrialdeko txosten bat argitaratu du Parisek. Bertan, Frantziako zerbitzu sekretuek ondorioztatu
|
dute
Siriako armadak apiriletik hiru eraso kimiko egin dituela; lehenbiziko biak, «herritarrak izutzeko», eta azkena, abuztuaren 21ekoa, «taktikoa, lurraldea berreskuratzeko». Horretan hildakoak 281 dira Frantziako zerbitzu sekretuen arabera, AEBek errandako zifratik hagitz urruti? 1.429?.
|
|
|
Errepublikanoen artean, erasoaren izaerarekin ados ez dagoen sektoreaz gain, Tea Partyk ordezkatutakoa agertu da Obamaren asmoen aurka, nazioartearen esku hartzeak «segurtasun nazionala» arriskuan paratzen duela argudiatuta; alderdikideen artean, berriz, babes handiagoa dauka Obamak, baina sektore bat eszeptiko agertu da esku hartzeak utz litzakeen ondorioekin. Egun hauetako bilerek erabakiko
|
dute
Siriak eraso bat izanen duen ala ez. Israelen misil jaurtiketa Etxe Zuriak frogatutzat jo du Siriako Gobernuak arma kimikoak erabili dituela, eta hori arrazoituta, eraso nahi dio.
|
|
|
EBko kideek espero dute AEBetako Kongresuak erabakia hartu bitarteko tarte horretan aurkeztuko dutela txostena. Gerren eragina AEBetan Mendebaldearen bloke izaera berreskuratu nahi dute AEBek, eta haien lidergoa sendotu; EBren eta herrialde nagusien babesa dute, baina Irakeko gerrako gezurren ondorioz, herritarrengan eszeptizismo handia sortu
|
dute
Siriari erasotzeko argudioek; horregatik, eta eraso baten ondorioak zein liratekeen argi ikusten ez delako, gobernu gutxik hitz egin nahi dute argi. AEBetan ere nabarmena da joan den hamarkadako gerren eragina.
|
|
2014
|
|
|
Armadak dio azken orduetan hainbat gune estrategiko berreskuratu dituela. Siriako eta Irakeko mugak gatazkaren ondorioz lausotu egin dira, eta gerra beste herrialde batera zabaltzeko saialdia egin
|
dute
Siriako matxinoek. Gutxienez sei zibil hil dituzte borroketan.
|
|
|
Baathek, ordea, estatuaren izaera laikoa babesten du. EIk eta Al Nusra Fronteak parametro sektario argietan planteatu
|
dute
Siriako gerra, eta, horren ondorioz, alauitek, kristauek (%10 dira) eta sunita laikoek gobernuaren babesa bilatu dute nagusiki. Saudi Arabiari eta Turkiari muturreko sunitak babestea egozten die Siriak.
|
|
|
Bi milioi pertsonak baino gehiagok ihes egin dute herrialdetik, eta lau milioi pertsona baino gehiago daude bertan, baina etxetik ihes egin dute. Bi milioi pertsonak baino gehiagok ihes egin
|
dute
Siriatik eta 11.000 haur baino gehiago hil dira gatazkaren ondorioz Abenduaren 13an, Amnistia Internazionalak estatu kideen erantzunari buruzko txostena Europar Batasunetik Siriako errefuxiatuen egoerara. Bertan, honako hau nabarmendu zuen:
|
|
2016
|
|
|
Siria Errusiarentzat berebiziko estatua da. Ez da Libia edo Irak. Errusiak eta Txinak ardura nagusia hartu
|
dute
Sirian interbenitzeko. Hala ere, Frantziak esan du:
|
|
|
Kataluniako La Vanguardia egunkariarentzat egiten du lan duela 45 urte baino gehiagotik. Arriskuez kontziente, politikari konfesionalek erabaki
|
dute
Siriako gatazkarekiko dauzkaten desadostasunak baztertzea, oso jarrera ezberdinak izanda ere.Iranen aldeko Hezbollah milizia oso zuzenean sartu da Baxar al Assaden aldeko borrokan. Esperientziadun borrokalariek armadaren elitezko taldean hartu dute parte borroketan.
|
|
|
Al Nosra deitua, Al Quaidari obeditzen diona, eta hauen lehiakari zuzenak, Daech taldea. Biek estatu islamiko bat muntatu nahi
|
dute
Siria barnean, badirudi bakoitzak Siriako lurralde batzuk kontrolpean dituela, eta oraino ez direla bata bestearen kontra joaitera sobera menturatzen. Al Nosra hori bera egiazko galaxia bat dela diote adituek; Parisen azaroan burutu ziren atentatuak bere gain hartu zituzten ere Al Nosraren izenean, eta Daechen aitorpenen ondotik.
|
|
2017
|
|
|
terrorista handienen pole position ean Estatu Islamikokoak daude, eta hortaz Europak, eta AEBek eta NATOk Kobaniko kurduei laguntza eta sustengua eman izan diete (sustengua laguntza baino gehiago, ahozkoa esan nahi dut, baina tira). Dena den, kurduak halaber turkiarren terroristak dira, eta haien aurka aste honetan bertan gogor egin
|
dute
Sirian (Turkiako estatuaren mugen barruan ez diote gogor egiteari sekula utzi). Saudi Arabiak ere zerbait esan du salafisten aurka egiteaz, baina hark xiiak ditu terrorista Yemenen gaur bai eta bihar ere bai erakusten duena, Europak eta AEBek saldutako armekin (eta altzairuarekin?).
|
|
2018
|
|
|
Peter Harling britainiar frantsestuak sortu zuen Synaps, hogei urtean Ekialde Hurbilean Irak, Libano, Siria, Egipto eta Saudi Arabian kazetari jardun ostean. Berarekin ari diren kazetariek orain lan kolektiboan bildu
|
dute
Sirian beren begiz ikusi eta bertako herritarren ahoetatik entzundakoaz osatutako irudia: guda ondorengo paisaia.
|
|
|
Hortaz, zergatik okertu da dena orain? Alde batetik, kurduek bere eragin eremua asko zabaldu
|
dute
Siriako ekialdean (Mambij, Raqqa, Shadadi, Deir Ez Zour) eta, dagoeneko, borrokalari gehienak arabiarrak dira Siriako Indar Demokratikoetan (kurduek lideratzen duten aliantzan). Litekeena da AEBek lurralde hori guztia baliatu nahi izatea, ahal duten neurrian, Iran eta Errusiaren eragina murrizteko.
|
|
|
Euren herrialdeak mendebaldeak kontrolatzen dituelako. Europa eta AEBk sekulako interesa
|
dute
Sirian, Libian, Yemenen edo Afrikako edozein herrialdeetan gerra egotean. Mantentzean.
|
|
|
Game of Thrones izan da urteko telesailik pirateatuena. Enfrentamenduek eta biolentziak gora egin
|
dute
Sirian.
|
|
2020
|
|
|
Errusiak eta Turkiak berehalako su etena adostu
|
dute
Siriarako
|
|
|
Bistan da, Amerikarrek osatu bonbaketa erasoek ahultzen dituztela Daextarren ahal militarrak, baina Irakeko partetik 150 soldado pexmerga jinak dira ongi armaturik Kobanera. Diarbakirretik datozen Kurdiarrek zaintzen
|
dute
Siria/ Turkia muga, Kobanetik 20 kilometrotara. Sumatzen baitute gune horretan Turkiak Daextarrak laguntzen dituela ixilka, debekatuz Kurdiarrei mugaren pasatzea Siriako aldera.
|
|
2022
|
|
|
Afganistanen, 15 °C ko tenperaturan egin dute aurre zero azpitik, babesleku inprobisatuetan eta elektrizitaterik edo berokuntzarako erregairik gabe. Antzeko kasua
|
dute
Sirian, Libanon, Jordanian, Iraken eta Egipton bizi diren 3,4 milioi siriar eta irakiar errefuxiatu eta barne desplazatuek. Izan ere, hamabigarren urtean, joan etorri bortxatu gogorrak egin dituzte.
|
|
|
Hego Kurdistanen, berrogei base militar baino gehiago eraiki dituzte urteotan, Bagdaden baimenik gabe, baina Barzaniren KDPren aurkakotasunik gabe halaber. Terrorismoaren aurka egiteko aitzakian, otomandar lurraldeak balira legez baliatu
|
dute
Siriatik Iranerainoko mugaldea, dozenaka base eta milaka soldadu izateko horretarako baimenik eman ez dien estatu subirano baten lurraldean.
|
|
|
gutxienean, gure memoria hurbilean jazotakoak kontatzen ditugunean hangoei eragiten dien zimikoaren gisakoa. Azken urteotan, kurduek protagonismo handia hartu
|
dute
Siriako gerraren testuinguruan, eta Euskal Herriraino ere iritsi da elkartasun olatu hori. Baina, esan bezala, Palestinaren eta Sahararen aldeko deialdiek milaka lagun biltzen dituzte Euskal Herriko dozenaka herritan, eta kurduen aldekoak, berriz –edo haien zapaltzaileen aurkakoak, Turkia batez ere–, Bilbon edo beste hiribururen batean egin ohi dira; sekulako indarra eta grina jartzen dute lanean ari diren elkarteetako kideek, baina parte hartzea nabarmen apalagoa izan ohi da.
|
|
2023
|
|
|
Salatu
|
dute
Siriak bereganatu egin dituela iheslarien jabetzetako asko
|