|
2007
|
|
|
Egia erran, alde hortarik bazuen ene arrebak zer egin amaren urguluaren heinera heltzeko, sekulan nahi izan balu ere. Bainan, ez
|
dut
uste hala izan zenik egundaino.
|
|
|
Eta bai, familia heldu den bezala onartu behar da, ados naiz, bakarrik eneak ez nau ni onartu. Oroitzen naiz nola ama jadanik ari zidan" gazteegi nindian ama izateko, Ion, ez duk hire falta, baina hamazazpi urte nintian bakarrik sortu hintzelarik" eta nik ene esku ttipia luzatzen nioian eskolara laguntzen ninduelarik, eta burua altxaturik galdegiten" Errazu ama, orain, ama izateko adina jina zaizu, ez?"," bai, laztana, orain bai", erraiten zidan, baina ez
|
dut
uste sekulan sinetsi dutan, non beti egiten nion galdera bera.
|
|
|
Beren aitzinean, kutxa bi xibaleten gainean pausatua, emazte bat beltzez beztitua, berrogei bat urtekoa iduriz, berria izan behar daiteke, ene aitak laguntzat hartu zuena bere mozkor garaiak utzi zituenetik. Ez
|
dut
uste ama hor daitekeenik, ez dut ikusten ez sumatzen ere, ez zitaken zer nahi gisaz bere lekua hemen!
|
|
2008
|
|
|
Senar emazten artean erabilia dugu ez laitekela harritzekorik buruan zerbait huts gune balinbalu ere. Guhaurek baitakigu zer eskalapoinkeriaren medioz dugun kontzebitua gure mutikoa. Ez
|
dut
uste egi bat laitekela Bittor zozoa dela ageri batean baieztatzea! Ahatik mirikuekin erabaki dezakegu zer egin, bi mutikoen onetan, dio auzapezak. Baietz, baietz, badituela harro bultak!
|
|
2009
|
|
|
Arantxak erran nauen arabera, ez da kanta bera bere amarekin. Ba
|
dut
uste ez dion deus erranik oraindikan. Hemen sobera solas, eta han eskas.
|
|
|
Beranta ttiki bat baldinbazen bakarrik ez zen deus. Ba
|
dut
uste aski klaroki nere bisarian agertu zen nere hats hartzia. Ez gare Mayi, baino ikusiko duzu, ez gare konpainero txarrak hala ere, ez beldurtu gurekin izaitiaz. Ez naiz hortan. Aitz sinpatikoak iduri duzue denak, eta zuren artean ez dut uste aburritzeko aukerik izango duten.
|
|
|
Ba dut uste aski klaroki nere bisarian agertu zen nere hats hartzia. Ez gare Mayi, baino ikusiko duzu, ez gare konpainero txarrak hala ere, ez beldurtu gurekin izaitiaz. Ez naiz hortan. Aitz sinpatikoak iduri duzue denak, eta zuren artean ez
|
dut
uste aburritzeko aukerik izango duten.
|
|
|
Penagarri da hola bizitzia famili batean, baino sobera gogorra da Amatto burua beititzeko. Eta Arantxa ez zaio barkatzekotan, orduan ez
|
dut
uste gauzak antolatuko diren.
|
|
|
Ba
|
dut
uste beti horeinbertze gai ibiltzen dituztenetik buruan nere existentzia piska bat denen tartian galdua dela. Ni hitzetako aitzaki bat naiz, beren alaba izanik ere, eta ez naiz segur Engleterrako erreginaz baino gehiago kesatzen diren nitaz.
|
|
|
" Zuk ni, enseñatu?... Ez
|
dut
uste".
|
|
2010
|
|
|
Eskualde honetan, gripe izuritea dago eta Hanna sukar azkar batekin aste osoan egona da. Ez
|
dut
uste gai izanen dela solasaldiaren segitzeko. Halere, usaian bezala, beha gaude; arratsaldeko 3ak dira.
|
|
2012
|
|
|
Erdaraz zegoen; beraz, memoriaz eta itzulpenaz ari naiz, baina edukiaz ziur nago: " Utz dezaten herria engainatzeari, hauteskundeak, alderdiak eta beste txorakeriak aipatuz, eta aitor dezaten egiazko demokrazia dela herriaren etorkizuna benetan erabaki dezaketenen arteko negoziaketa, hots, ETAren eta ejertzito espainolaren artekoa..." Ez
|
dut
uste irakurle hark ejertzitoaren apologia egin nahi zuenik, baina sentsibilitate ezkertiar batentzat oso gogorra gertatzen den ideia hori plazaratzea, batzuen desorientazioaren marka erakusten diguna: gauza bat da etsai indartsuarekin negoziatu behar, beste bat negoziaketa hori" egiazko demokrazia" dela esatea, eta, ezkertiarren artean behintzat, demokrazia formalari oposatzen zaiona demokrazia herrikoia da, eta ez armadunen arteko harremanak.
|
|
|
ERANTZUNA: ETAk, negoziaketa hipotetiko baten ondoren, indar politikoa legalitatean egingo dela eta indar militarra erreserban izango dela onartzen badu, ez
|
dut
uste ETAko kideek txapa zintzilikatu eta egunen batetan berriro ekin duten zain geldituko direnik. ETAkideak politikoak dira, helburu politikoak dituzte, herriaren alde borrokatzeko prest dira eta izango dira negoziaketak egiten badira ere, eta normala iruditzen zait momentu batetan politikan parte hartzea aurpegi garbiaz, izenez eta abar.
|
|
|
Deus ez, deus ez. Egia esan, ez nago ETAren sekretuetan sartuta eta ez
|
dut
uste analisten artean inor denik horrelako sekretuen jabea. Talde klandestino bat da, eta barne erabakien zuzen ezagutzeko ezinean, analisiak material publikoekin egiten ditugu.
|
|
|
Algerreko horrek ez du zerikusirik negoziaketa batekin. Alderdi sozialistaren gobernuari dagokio lehen kontaktu batzuen hartzea, egiten du, baina errepresioarekin eta nazionalismo espainolarekin konprometiturik dagoen bezalaxe ez
|
dut
uste handik inongo negoziaketa seriorik etorriko zaigunik. Nik ez dut informazio zuzenik horrezaz eta prentsan argitaratzen den guztia pintzaz hartu beharra dago, baina politikoki ez dut uste emango denik.
|
|
|
Alderdi sozialistaren gobernuari dagokio lehen kontaktu batzuen hartzea, egiten du, baina errepresioarekin eta nazionalismo espainolarekin konprometiturik dagoen bezalaxe ez dut uste handik inongo negoziaketa seriorik etorriko zaigunik. Nik ez dut informazio zuzenik horrezaz eta prentsan argitaratzen den guztia pintzaz hartu beharra dago, baina politikoki ez
|
dut
uste emango denik.
|
|
|
jende guztiak uste zuen autodeterminazioa gutxieneko bat zela eta denak ados zeuden haren onartzeko, frankistak salbu. Ez
|
dut
uste gaur herriaren eta alderdi politikoen aldetik, hots indar harremanen aldetik, 1946an edo Trantsizioan baino hurbilago gaudenik autodeterminaziora. Orduan, nire irudiko, problema hauxe da:
|
|
|
Erantzuna. Ez
|
dut
uste, ez dio batere lorik kentzen, lau katu gara txoko honetan. Eta gutaz oroitzen dira Frantziaren osperako zerbait ospatu behar denean bakarrik.
|
|
|
Horiek euskaldunen kontra emanak dira, eta kontzientzia hori lotua da bizimodu batekin, kultura batekin. Ez
|
dut
uste hori kontzientzia nazionala denik, baina herriaren baitan nahiko txertatua dago. Bigarren fenomeno hori aski ongi uztartzen da irtenbide politiko abertzaleen marginazioarekin.
|
|
|
Ez
|
dut
uste bake prozesuak borroka armatuaren kondena eskatzen duenik. Gurean, bi protagonistek aldarrikatu eta aldarrikatzen dute armen
|
|
|
Ez
|
dut
uste ainitz denbora behar den norbeiti jitezko huts eta kalitateen ezagutzeko. Shirley zen neska bat, bere ama bezala, Iparreko arraza larru zurietarik.
|
|
|
Hor zen hor besta! Adele ek ezarri du mahaitara bat jateko, ogia, arnoa, guri gazitua, gibelorea eta denen erdian olasko bat. Jan ote duk, behin ere, Normandiako kozina. Ez
|
dut
uste! Ordu huntarik geroan ez dukek ezetz erran, lot orai jaten eta on egin daikala Bai zueri ere!
|
|
|
Ez
|
dut
uste serora horrek bazekienik Euskal Herria bazela ere. Dena den, zortzi bat egunez artamendu arradoak ukan nituen artetxe ttipian eta arras trenpu onean itzuli nintzan lantegiko lagunen artera.
|
|
|
Ez
|
dut
uste lan balios ainitz egin dutan nagusiaren konduko! Badakit ez naizela langile ona!
|
|
2013
|
|
|
Gure idazkaria da gidatzailea eta gotorlekuko historiaz eta arkitekturaz kondatzen die kanpotarrei. Ikustaldi horiek, arratsaldeko seietatik goiti iragaiten dira, beroarengatik, eta bukatzen dira oren erdi berantago. Bihar izanen da. Aste buru honetan, ez
|
dut
uste. Baina antola dezakegu ikusketa bat beharrezkoa baldin bada. Bai, eta laster! Alfer dago erraitea, ezer ez dela hemendik atera behar. Lore Aldapekaren bizitza jokoan dago.
|
|
2015
|
|
|
Umorea erabili izan nahi dut agerturiko irudietan, nahiz eta batzuentzat, agian, laidoa izan. Ez
|
dut
uste hala denik eta ager daitezkeen ikonoklasta ttanttak ez dira fundamentalismoz hartu behar, galdera huts batzuk baizik ez baitira.
|
|
2016
|
|
|
Ez
|
dut
uste. Nik uste ez. Berriak igortzen zenituen etxerat?
|
|
|
Umeak zituenak eta zaharrak zituenak bazituen eskubideak. Gure ama ez
|
dut
uste penatua izan den hainbeste. Zerbait gisaz ateratzen zen.
|
|
|
Besterik nor desertatu zen ere? Ez
|
dut
uste. Gero bai egin ziren bizpahiru.
|
|
2017
|
|
|
Ni ez naiz emazteen arazoetan sartzen. Nik? Ez
|
dut
uste! Zuk erran diezaiokezu, kasik zure anaia da, aspalditik elkar ezagutzen duzue.
|
|
|
Konta nazazu zure bizia, kontatuko dizut nirea. Badituzu oraino zure burasoak. Ez, hilak dira. Ahaide batzuk beharbada. Ezetare, bera naiz mundu honetan. Non bizi zara. Ez dut egiazko egoitzarik, orain Baionan bizi naiz. Luzaz egonen zara. Ez
|
dut
uste, oraino egun batzuk edo hilabete bat, ez gehiago. Gero utzi dut zokoa.
|
|
2018
|
|
|
Pausuaren erdiak amildegira eta barregarri geratzera jaurtitzen zaitu. Ez
|
dut
uste hori egiteko garaierarik dagoenik, nazioarteko lobbi sozialdemokrata batekiko akordio bat zenean aldebakartasuna, Estatuaren hitza ez betetze bat gehiago eta kartutxo erre bat gehiago. Ezker abertzaleak gezu rrezko egin du, ez dio nahi zuenerako balio izan, eta ez dio balio izan bere herriari aurrez aurre hitz egiteko, 50 urte horietako koherentziak ongi merezia duenean.
|
|
|
Iritsi nukeen lekuari buruzko adjektiboak bitxikeria baizik ez lirateke. Ez
|
dut
uste, gainera, berriz topo egitea ez litzatekeen itzulera baten oinarriak sartu litezkeenik, lehenik. Etsai ohiei iruditzen zaie kide presoak Euskal Herriko espetxeetara itzultzea ere, espetxeetara, gure garaipenaren gisakoa dela, gure presoek" heroien tratua" jasoko luketeelako, esaten dute.
|
|
|
Larrazkeneko unea, kolore gorritsuaren garaia (kasu hor gorritsua aipatzean ez dut kolore politikoaz hitz egiten!) artista askok nahi izan dituzte haren kolorez jantzi beren obrak; kolore bereziak dauzka larrazkenak eta egia erran, ez
|
dut
uste badenik kolorerik edertasun honen margotzeko.
|
|
2021
|
|
|
baziren 50 Estatu. Ez
|
dut
uste Estatu guziak bisitatu zituela, bainan ikusi zituen bederen: Nevada, Arizona, Kalifornia, Wyoming, Colorado, Dakota, Iowa, Massassuchets, Utah, Idaho...
|
|
|
153 (Sic). angel baños langilearen heriotza ekarri zuen atentatuaz ari da gure kronista >epiko= ezezaguna. Ez
|
dut
uste horrek poz handi sortu zuenik herri abertzaleengan. Arazoa gero eztabaidatuko da.
|
|
|
Bake epailea220 zen duela bospasei urtetik. Nire anaiak noizean behin ateratzen zuen Espainiako bandera balkoira, baina hori ez
|
dut
uste inor hiltzeko arrazoia denik+. 221
|
|
|
Ez
|
dut
uste eta ez da erraten.
|
|
|
Baina inplikatugabekoen heriotza pertsonala mezu ideologiko edo politikoak pasarazteko, ez
|
dut
uste bide zilegitzat jotzen ahal dela etika iraultzailean.
|
|
|
Ez
|
dut
uste Etxaberen bidezko negoziazio posibilitate hori gauzagarria zenik (ETA Militarrak ez zuen nahi, agi denez), eta horregatik ez dut pentsatzen Estatuak atentatua manatu zuela haren ekiditeko: konspirazio teoria iruditzen zait.
|
|
|
Ez
|
dut
uste.
|
|
|
Ez
|
dut
uste Eginen editorialak hori guzti hori esplizitatu nahi zuela, baina airean ziren arazoak agerrarazi zituen. Oraindik, eta 1980tik, Jose Felix Azurmendi zen egunkariko zuzendaria.
|
|
|
Prentsarako, ETA eta Autonomoak gauza bera ziren. Ez, ordea, ETArentzat, eta ez
|
dut
uste inoiz Agra bere kolektiboaren partaide gisa kontsideratu zutela.
|
|
|
" Ez
|
dut
uste, eta familiako gainerakoekin hitz egin nuke, baina inork ez digu esan barkamena eskatu nahi duenik. Nolanahi ere, nik galdetuko nioke zergatik ez zuen lehenago egin.
|
|
|
Hark egiten zuen hitzaldia, beti hitzaldi sendoa eta gardena. Ez
|
dut
uste ondotik ibiltzea tokatu zaigunok haren orpora ere heltzen ginenik. Ongi gogoratzen baldin badut, azkena Argalari egin zion.
|
|
|
Ez
|
dut
uste jatorriz interes frantsesen aurkakoa zenik, ez eta ere estradizioen aurkako abisurik ematea zuela helburu nagusia.117
|
|
|
Alta, Erakundea" desesperatua" zenik, ez
|
dut
uste.
|
|
|
" Ez
|
dut
uste mehatxatuta egongo zinenik, pertsona sinplea baitzen, guk bezala, txikiteatzen zuena eta inolako arreta berezirik hartzen ez zuena".
|
|
|
Hasteko, herriko semea eta langile borrokan ezaguna zen militantea, eta enpresa handi bateko ingeniari burua, ez zituzten berdin sentitzen langilearen herrikide xeheek. Ez
|
dut
uste jendearen jarrerak definitzen zirela bakarrik ‘ETA versus Estatua’ binomio hutsean, gutxiago ‘terrorismoa versus demokrazia’ itxura pean. Jarrera politiko finkatuen ondoan, ekintzaileei hurbiltasun sozial eta morala oso handia izan zen luzaz.
|
|
|
Ez
|
dut
uste analisi egokiak zirela: ETAk hobesten zuen Gipuzkoako irtenbidea, eta Komando ibiltariaren ekintzak lotuak ziren 1992rako estrategia orokorrari eta indar metaketari, Leitzaranen edozer gerta ere.
|
|
|
Ez
|
dut
uste gure herrian gaiztakeria honek euskaldun asko poztu duenik. Bahitua bera eta bere senideak dira lehen biktimak, baina askatasuna eta pakea partitu ezinak direnez, gutako bakoitzarena ere bada.
|
|
|
Independentzia ideologiko eta etiko handiko gizona izanik, ez
|
dut
uste Esnaolaren bideari oso hurbila zela, baina, hain segur, KAS eta antzekoak ikusten zituen marxismo leninismoan gakotuak, harentzat irtenbiderik gabeko zen sektarismo zaharrean galduak, independentziari oztopo eta etorkizunik gabekoa. ETA eta haren militante sanoak eragin hauetatik babestu nahi zituen, nonbait.
|
|
|
Ez
|
dut
uste gorago aipatu dugun filosofia maoista berezia, Badiouren eskolakoa, oso hedatua izan zela Ezker Abertzalean. Beste hiru bide zabaldu ziren askoz gehiago:
|
|
|
Osoko bilkurak Leaburuko jendearekin izan behar zuen, eta ez beste batzuekin. Leaburuko jendearengandik ez zen inor agertu eta hori ez
|
dut
uste herriaren hitza denik, are gutxiago ezer demokratikorik". 54
|
|
|
Jakina zerrenda honetan ez ziren guziak abertzaleak baina erraiten ahal da barnean ikurriñaren koloreak zirela nagusiak. Harrez gain ez
|
dut
uste euskaldunak nagusiak zirenik, erdaldunak baitziren ere, guziak nahasturik. Hala ere, beste zerrendekin konparatuz Ziburu taldea zen euskararen aldeko motibazioarik erakutsi zuen bakarra.
|
|
|
Bizitzeko Barrentxeko bordan sartu nintzen orduko, bake sentimen sakon batek inguratu ninduen. Ez
|
dut
uste nehoiz holako sentipenik sentitua nuenik. Kanpoko abereengatik etxeko atea itxia zen baina ez giltzaturik, haatik ez nintzen batere beldur.
|
|
|
Sarara izuliz gero ateleria berrian, erraiten den moduan, buru belarri lanean segitu nuen. Lana delakoan, sorkuntza artistikoari dagokionez, ez
|
dut
uste hitza egokia denik zeren eta lan egiten da nolabaiteko behar batekin, bederen nire kasuan, obligaziorik gabe egina da, motor bakarra da gogoa bakarra. Egitasmo interesgarriak sortu ziren sasoian.
|
|
|
Ez nuen fitxik eskatu. Artista moduan ibili nintzenetik sarritan gertatu zitzaidan bezala, ez
|
dut
uste kasu honetan den sortzaile bakarra naizenik, Euskal Herriko edozein eskualdetan izanik! Gizarteak sumatzen ez duena, sarritan artistak dira haren mezenas propioak!
|
|
|
Nola atera hortik? Hegoaldean nahiz Iparraldean ez
|
dut
uste bi eskualdetako biztanleek euren ondare kulturala botatuko dutenik. Hobe hiru hizkuntzen arteko oreka bat aurkitzea, eta hori errotiko aukera politiko baten bitartez gauzatuko litzateke, noski.
|
|
|
Bera berrikitan erretretan sartu zela eta, nahia zuen mundu artistikoarekiko harremanak hartu, margotzeko ahal zen bezain ongi ikatesko asmoz. Horretarako ez
|
dut
uste irakasle hoberena nintzenik, halere haren asmotan sartu nintzen eta beraz laster erlazio estuak lotu genituen. Ez zen batere euskaldun, halere amaren aldetik, Hirigoyen bankarien familiakoa zen.
|
|
2022
|
|
|
Baina de jure? Ez
|
dut
uste, eta hona zeren:
|
|
|
Hiltzera kondenatu behar zena? Ez
|
dut
uste. Betiko presondegira?
|
|
|
Antzerkira itzultzeko Doktor Novartisen bezain ontsa ez
|
dut
uste kausitu dugunik sekulan zuzendaritza guziari ardatz ematen dion kontzepturik atzematea, ‘biziarekin jostatzea’ formularekin bezain orokor edo polisemiko. Jostatze, joko, jostailu deklinatuz egiten zen begi bistako Frankenstein berriek egiten zutena, jokolarien arintasunean edo adikzio berean zirela katramilatuak.
|
|
|
edo giltzak ez entzunik gaizki uler? Ez
|
dut
uste, antzokia garbirik uzteko gehiago beste bidaia batentzat. Ikasleek dudarik gabe ez zuten gehiago paper haien beharrik.
|
|
|
Klase sozial edo kultural berria sortzea, eta kanpoko eredu makurren errepikatzea ekartzen du. Alde batetik ez
|
dut
uste berehalako den, espazio honetan diot, elite bat fabrika dezagun euskaran oinarrituz, frantsesera pasatuak izanen gara denak lehenago. Bere lana deskribatzen du buru kolonizazio bati aurpegia erakuste gisa, populua bere kultur tradizioan birkokatu nahi du, ikusteko ea adierazpen kulturalez birjabetu ondoan, geroan zer garapen
|
|
2023
|
|
|
Talleyrandek erantzun zion: " Ez
|
dut
uste beharrezkoa denik". Bainan eskaleak berak horren beharrezkotasuna oso ongi ikusten zuen.
|