|
2000
|
|
|
" Nik ez
|
dut
inoiz arazo handirik izan emaztearekin. Pena bakarra daukat, gutxi gorabehera hilabetea izango baita gaitzen batek zentzumenak ukitu zizkionetik, eta geroztik ez du gaixoak ezer entenditzen, eta alferrik da berarekin berba egitea, alferrik da...
|
|
|
Ginearra, zioen. Nik ez
|
dut
inoiz xanpainarik edaten, bihotzerrea eragiten baitit, baina Jennyren mihiak nire aho barnean egin zuen sarraldi ustekabekoak isilarazi zituen botila barra gainera agertzeak sorrarazten ahal zizkidan arrangurak. Hura erretiratu eta berria ekarri zutenean, erdia ere ez genuen edanik.
|
|
|
Zin egin dezaket lagunari leial gelditzera lehiatu ginela. Ondikotz, nik ez
|
dut
inoiz luzaz iraun haize kontra, eta Ttipi, denendako harrigarri, hasia zen Charlyrekin adiskidantzaren lokarriak estekatzen. Ez dut gogoan nor izan zen bietarik lehena:
|
|
|
Saiatu, bederen, ez izatera saiatu izan naiz beti. Edo izan banaiz, ez
|
dut
inoiz agertu. Eta agertu badut, inpentsan izan da.
|
|
|
A zer zalapartak, guk bidal eta hura itzul, guk bidal eta hura itzul! Ez
|
dut
inoiz hainbertze itsuskeria aditu gure ama maitearendako, emakume horren ahotik bezala. Hainbat hilabetez gauero izan genuen dantza, udaltzainak eta guzti.
|
|
2001
|
|
|
Isilik joan naiz gainontzeko bidean. Ez
|
dut
inoiz epilepsi kasu bat ikusi, baina beldur berezia sortu izan didate beti. Besterik gabe ahotik aparra dariela eta ero moduan alde guztietara zartaka jartzen diren kontu hori.
|
|
|
‘Ez
|
dut
inoiz entzun shuar izena.’
|
|
|
Ama, orratzaren begitik haria sartu eta galtzerdi, galtza eta kamiseta zulatuak josten ari zen. Goioren jertseak zuloak zituen ukondoan eta amak larruzko adabakiak josi behar zizkion, Maite behar duzu Andres, Ez
|
dut
inoiz, Maite behar duzu ze zure aitaordea izango da, aita lakoa. Eta ukondo bat erakutsi zion, larruzko adabaki josi berriarekin, baina semeak begiratu ere ez zuen egin.
|
|
|
‘Ez
|
dut
inoiz maiteko.’
|
|
2002
|
|
|
Gu bion artean konfiantzazko itun bat izango da. Nik ez
|
dut
inoiz ere itun hori hautsiko.
|
|
2003
|
|
|
Orduan ez nion jaramonik egin esaerari, baina laster jabetuko nintzen haren zentzuaz. Zapi hura ezin izan
|
dut
inoiz jantzi baina gordeta daukat ordudanik. Yoyes ez dut ahaztu, nola ahaztuko dut ba.
|
|
2004
|
|
|
Ez
|
dut
inoiz horrelakorik entzun.
|
|
|
–Hori ez da nire haurra... eta, baldin bada ere, ez
|
dut
inoiz halakotzat hartuko, puta nazkagarria! –esan nion, eskua ukabil eginik.
|
|
2005
|
|
|
Esango nuke bera ere ni bezain izoztuta geratu dela. Nik ez
|
dut
inoiz biluzik lo egiten, berari zelan bururatuko zitzaion horrela harrapatuko ninduela. Hiru, lau, bost minutu egon da hor niri beha.
|
|
|
Eskerrak edredoia lodia den, jarri dudan kanpadenda ezkutatzeko. Ez
|
dut
inoiz Naroa hain gertu izan, ohe berean ia. Eskua apur bat luzatu eta azal leun, akats gabeko hori sentituko nuke.
|
|
|
Eta data hau harrian zizelkaturik: 1776 Giltza hori zer izan daitekeen ez
|
dut
inoiz jakin, batzuetan Udalean eta Sagarminaga Kulturunean saiatu izan banaiz ere.
|
|
|
–Ez
|
dut
inoiz hildako bat ikusi –egin nuen murmur gorpuari begira.
|
|
|
finalista geratu ziren kalimotxo lehiaketan, elkarri begietara tinko so basoak husten zituzten bitartean; azkenean, Lurdisek irabazi zion mutilari. Ez
|
dut
inoiz irensteko halako ahalmenik ezagutu. Egoera oso erromantikoa ez izan arren, horrela hasi eta bi urtez ibili ziren elkarrekin.
|
|
2006
|
|
|
161" Volksgeist"," Gesamtgeist" bai, baina" Allgeist" M. Lazarus en idazkietan neuk ez
|
dut
inoiz irakurri; eta, edonola ere, termino bitxi hori (salbu Spinoza z aritzean), teosofian eta bakarrik arrunta, eta arras beste esanahi bat izan ohi duena, ohikoena ez beste guztia da Herrien Psikologian. Beldur naiz, beraz, sasierudizioaren ostentazio erretoriko bat gehiagoren aurrean soilik gaudela.
|
|
|
–Zine frantsesa. Ez
|
dut
inoiz ulertzen.
|
|
|
Urtean bi hiru aldiz, gutun batek haren berri ematen zion Mauletik. Erantzuten ote zion ez
|
dut
inoiz jakin ahal izan. Aitatxik maiz lanpetzen zituen Donapaleuko notarioak, gazteluzaintzaren administrazioari loturiko izkribuekin.
|
|
2007
|
|
|
Ez genuen berriz halakorik egin. Ez
|
dut
inoiz hitz egin gau hartaz Ibonekin, baina ziur naiz berak ere gogoan duela, eta berarentzat ere oroitzapen ederra dela gau hartako irtenaldi zoroarena.
|
|
|
Gure heriotzari buruz har dezakegun erabaki bakarrenetakoa da. Noski, perfektua batere sufritu gabe hiltzea litzateke, baina hori loteria modukoa da, eta nik ez
|
dut
inoiz jokatzen. Une batez motorra baino ez da aditu taxian.
|
|
|
Pentsatuko du, gainera, esan beharreko hitz guztiak daramatzala otarrean sartuta, garaiz, beti garaiz, hemendik hara. Aitortzen dizut duela zazpi hilabetetik beste batekin nabilela;
|
dut
inoiz ahaztu elkarri eman genion lehenengo musu hura; ez dakit barkamena eskatzeko beranduegi ote den... Garaiz, beti garaiz.
|
|
2008
|
|
|
baita Reginak ere, jakina, nahiz eta Reginaren baiezkoek bazuten ezezkotik ere zerbait, haren hitzak eta keinuak, bidelagun izan beharrean, ez baitzetozen beti bat, baietz esan orduko, kopeta zimurtzen zitzaion bat batean, edo ezpainetan zurruntzen zitzaion irri egin berria?, hitzen eta keinuen desadostasun harekin aitari zera esan nahi balio bezala: . Nahi duzuna, aita, baina nik gure etxeko kutxa irekitzen dut, eta ez
|
dut
inoiz perlarik aurkitzen, ikusten ez den perlak ez baitu perlaren izenik ere merezi?.
|
|
|
–Nik ez
|
dut
inoiz huts egiten. Zure deiaren zain egongo naiz.
|
|
|
Esan zitekeen jantzi iluneko gizonak arestian jaulkitako esaldiak hipnosi antzeko egoeran laga duela: . Nik ez
|
dut
inoiz huts egiten?. Eta, sorgorraldi labur horretatik irten denean, inguruan ez dago inor, aienatu da ahots lakarreko silueta?
|
|
|
Ez
|
dut
inoiz beste batekin nahasten, itxura oso berezia du, baina nortasun finkatu gabea duela esango nuke, beste leku batean egon nahi lukeela, beste garai batean bizi, beste norbait izan. Soinean daraman beroki luze astunak, ile urdindu baina oraindik kalparrez beteak eta eskuan dilindan daraman larruzko kartera maiztuak poeta baten itxura ematen diote, baina poeta txukun batena nolanahi ere.
|
|
|
Halakoetan, anonimotasunaren kontzeptua bere berea ere bazuelako edo –aurrerago argibideak–, Ernestinak beti esaten zion baietz aitari, heroi izengabeak izendunak bezainbestekoak zirela, alegia... baita Reginak ere, jakina, nahiz eta Reginaren baiezkoek bazuten ezezkotik ere zerbait, haren hitzak eta keinuak, bidelagun izan beharrean, ez baitzetozen beti bat –baietz esan orduko, kopeta zimurtzen zitzaion bat batean, edo ezpainetan zurruntzen zitzaion irri egin berria–, hitzen eta keinuen desadostasun harekin aitari zera esan nahi balio bezala: " Nahi duzuna, aita, baina nik gure etxeko kutxa irekitzen dut, eta ez
|
dut
inoiz perlarik aurkitzen, ikusten ez den perlak ez baitu perlaren izenik ere merezi".
|
|
2009
|
|
|
Edozertan antizipatzen dugu edo zaigu azkena, momentuoro sumatzen dugu, dena azkentzen ari dela eskuetan: honek presa du, beste horretarako ez dago astirik, utz hori, albait lehen bukatu beharrekoa da; damu da, hori
|
dut
inoiz ikasi, beste hori ezin irakurri. Ihesi doakigun denboraren atzetik gabiltza lasterka bizi osoan, harrapatu ezinda.
|
|
|
ez dagoena)? Ez nire nia eta ez Jainkoa ikusi
|
dut
inoiz agertzen, baina izatea (existentzia) aitortzen diet. Aparte orain zein justifikaziorekin bati eta besteari euren izatea aitortzen diedan (gero zer izatearen itaunarekin jarraitzen dena), biei aitortzen diedana, pentsatzen ari naizen honekiko erreferentzia puntu baten errealitatea da, nire, esperientzia, baten objektutasuna, nirekiko independentzia bat eta presentzia bat une berean ene aurrean.
|
|
|
Shakespeare-ren obra bateko protagonista ote da, akaso? Ez
|
dut
inoiz Shakespeare-ren obra bat irakurri, aitor dut, baina famatuenak ezagutzen ditut, mundu guztiak bezala. Badakit nor den Julieta, eta nor den Mercuccio, Otelo ere gogoan daukat, eta Lady Macbeth (Macbeth en emaztea, hain zuzen ere).
|
|
|
hainbesteraino, non entzuleek bi minutuko txaloaldiari ekin baitzioten, kontzertua amaitu ez beste; gero, berriz, laudorioak eta laudorioak, abesbatzari zuzenduak, Adari bereziki; hain entusiasmaturik zegoen zuzendaria, non Nazario eta Reginarengana hurbildu, eskua estutu eta zorionik beroenak eman baitzizkien: ez
|
dut
inoiz Ada bezalako kantaririk izan, haren kantatzeko era, aingeruena bezain eztia, eta haren ahots zuri orbangabea, garbitasunaren ikurtzat ere har daitekeena?!, talentu ikaragarria du, lantzea merezi duena, harribitxi distiratsu bat ateratzeko; jarraian, Reginak lagun bat agurtu?. Barkatuko ahal didazue, baina doña Flor deika ari zait, eta?, esan zien bi gizonei?, eta hauek bakarrik geratu ziren; baina zuzendariak buruan zeukana zeukan, eta hura hustu gabe ezin egon zen, antza, jarraian honela mintzatu baitzitzaion Nazariori:
|
|
|
–Lasai, aita, eskuina ez
|
dut
inoiz erreko eta!
|
|
|
Eta Ingalaterran desagertu zen azkenez Joseph Conrad idazlea, 1924an, Canterburyko hilerrian (Canterbury Cemetery, Canterbury, England). Entzun izan
|
dut
inoiz haren hilarriko inskripzioan hiru akats daudela.
|
|
|
Ezin izan
|
dut
inoiz ahaztu zuekin hitz egindako guztia; zurekin, Adriana Calvorekin, Beliarekin eta beste hainbatekin. Jakingo duzu noski erreportaje batzuk kaleratu nituela, eta gero liburu bat idatzi nuela Argentinako esperientzia gai hartuta.
|
|
|
hainbesteraino, non entzuleek bi minutuko txaloaldiari ekin baitzioten, kontzertua amaitu ez beste; gero, berriz, laudorioak eta laudorioak, abesbatzari zuzenduak, Adari bereziki; hain entusiasmaturik zegoen zuzendaria, non Nazario eta Reginarengana hurbildu, eskua estutu eta zorionik beroenak eman baitzizkien: ez
|
dut
inoiz Ada bezalako kantaririk izan, haren kantatzeko era, aingeruena bezain eztia, eta haren ahots zuri orbangabea, garbitasunaren ikurtzat ere har daitekeena...!, talentu ikaragarria du, lantzea merezi duena, harribitxi distiratsu bat ateratzeko; jarraian, Reginak lagun bat agurtu –" Barkatuko ahal didazue, baina doña Flor deika ari zait, eta..." esan zien bi gizonei–, eta h... berorri esan nahi diodana da Adak kantuko estudio bereziak hasi lituzkeela, hemen hiriburuko kontserbatorioan lehenik, eta Madrilen gero, non egun batean operako diva bihur daitekeen... nik ezagutzen dut, gainera, Madrilen eragin handiko musika irakasle bat, lagun lagun dudana eta hango bidea erraz dezakeena, hango diligentziak nire kontu... izan ere, imajinatzen al du berorrek berorren alaba opera kantatzen munduko teatrorik onenetan, Parisko Charles Garnierren... edo Milango Scalan?
|
|
|
–Lasai, aita, eskuina ez
|
dut
inoiz erreko eta!
|
|
2010
|
|
|
Egia da gero seme alaba asko izan ditudala, ikasleak seme alabatzat ere hartu izan ditut-eta, baina ez da berdina. Horregatik, beharbada, semetzat ere hartu izan
|
dut
inoiz iloba hori, eta horregatik, halaber, ulertzen dut zure mina, nirea ere bada-eta?;. Ez dakizu zenbat eskertzen dizudan, esan zion amak, honela jarraitzen zuela, begiak heze bezain distiratsu:
|
|
|
Horregatik, ezin du Gilekiko egonezina ezkutatu. . Begira, hau ez
|
dut
inoiz esan, baina uztailaren 6an, Amelia Baldeóni eskutitza eman eta gutxira, Gil eta biok hiru ordu jarraian izan ginen aztarnategian bertan, ostrakak aztertzen. Eta esan nion denak faltsuak zirela.
|
|
|
–Karrikan minutu batzuez, poliki poliki aldatzen zen kolore sorta hari beha geratu nintzen. Gero ez
|
dut
inoiz ikusi, ezta pintoreen artean ere, hain kolore bizi eta argirik. Eta ni pintorea izanez gero?
|
|
|
Gogoak ematen digun lekuan gosalduko dugu. Ez
|
dut
inoiz errepidean gosaldu.
|
|
|
Haien zeremonietan parte hartuta nago, ipuin honetan aipatzen den aiahuaskarenean, esaterako. Ez
|
dut
inoiz antzeko bizipenik izan; mendebaldarrontzat haluzinogeno baten antzekoa izango litzateke aiahuaska, baina haientzat askoz gehiago da: izpirituen munduarekin kontaktuan ipintzeko bidea.
|
|
|
Ahulagoa zirudien, orduak eta orduak ematen zituen negarrez, egunez nahiz gauez, ganoraz deskantsatzea eragozten zigun eta egoera jasanezina ekarri zuen etxera. Horrek bueltan ekarri zituen bikote barruko tirabirak, eta onartu behar
|
dut
inoiz neure onetik ere atera ninduela.
|
|
|
Egia da gero seme alaba asko izan ditudala, ikasleak seme alabatzat ere hartu izan ditut-eta, baina ez da berdina. Horregatik, beharbada, semetzat ere hartu izan
|
dut
inoiz iloba hori, eta horregatik, halaber, ulertzen dut zure mina, nirea ere bada-eta";" Ez dakizu zenbat eskertzen dizudan" esan zion amak, honela jarraitzen zuela, begiak heze bezain distiratsu: " Zure bideak eta nireak bat egin dute Pagoagan, eta gure seme ilobena beste seinale bat da, Jainkoak elkarrekin nahi gaituela, bide berean, geure otoitzen eta sakrifizioen bidez artaldetik ihes egin dutenak berriro artaldera ditzagun.
|
|
2011
|
|
|
Bata bestearen atzetik grabaturik utzi nizkion mezuak nahikoa arrazoi baziren, besterik gabe ere, edonor nire ondotik uxatzeko, baina hori aski ez nuela, gauerdi aldera haren etxean agertu nintzen, nik etxe hartan edo etxe hartakoen gain eskubideren batzuk izango banitu bezala. Ez
|
dut
inoiz halakorik egin. Utzi nauten emakume bakanek badakite zeinen isilik desagertzen naizen ikusi nahi ez nauten lekuetatik.
|
|
|
Lehen baino askeago ere senti zitekeen orain bi maitalerekin. Nik ez
|
dut
inoiz hirugarrenik izan, baina irudikatzeak bakarrik nekatu egiten nau. –Denok barrura?
|
|
|
–Pelikula egin nuenean jada, balio horiek, nolabait deitzearren, nahiko galduak zeuden, beraz gaur egun zer esanik ez, baina hori gertatzea ez dut ez ongi ez gaizki ikusten, aldaketa gizakiaren berezko ezaugarria baita, eta beharrezkoa da gainera. Ez dut pentsatzen gure arbasoek bizi zuten mundua oraingoa baino hobea zenik, ez
|
dut
inoiz nostalgiarekin begiratu; guztiz desberdinak dira eta une bakoitzak bere printzipioak eta jokabideak ditu. Hori guztia existitu zela jakitea, gaur garenaren aurrekari dela ulertzea, horren kontzientzia eta memoria izatea bai da garrantzitsua, errealitate hura ezagutzeak ekarpenak egingo dizkigulako gurea hobeto ezagutzeko eta oraina hobetzeko?.
|
|
|
–Nik ez
|
dut
inoiz errukirik sentitu, erantzun dit Heriok gauean Imanolen istorioa kontatu diodanean.
|
|
|
–Nik ez
|
dut
inoiz errukirik sentitu, errepikatu du Heriok, eta oraingoan garbi daukat nire istorioak mindu egin duela.
|
|
|
Marko goizetan entzuten nuen, etxetik irten eta normalean ez zen iluntzera arte itzultzen. Lanera joaten zela pentsatzen nuen orduan, eta, egia esan, ez
|
dut
inoiz jakin nora joaten zen. Lana egingo zuen, bai, baina bere erara.
|
|
|
Agian, horregatik ez
|
dut
inoiz lagunik izan. Ezta neska lagunik ere.
|
|
|
Zenbat egun itxoin dezaket amari telefonorik hartu gabe deitzeari utz diezaion baino lehen? Ez
|
dut
inoiz konprobatu.
|
|
2012
|
|
|
Aitari oroitzapenen bat etorri zitzaion burura, aurpegiko keinua tristatu egin zitzaion. Beti pentsatzen dut ondo antolatu nituzkeela, sailkatu, baina ez
|
dut
inoiz egiten. Denbora librea daukadanean ez naiz argazkien anabasaz gogoratzen.
|
|
|
Hitzen bat esaten badu dena izorratuko du, pentsatu nuen. Hitzen bat esaten badu ez
|
dut
inoiz maitatzeko aukerarik izango. Hitzen bat esaten badu?
|
|
|
Kalera irteteko aukera estomagoan sentitu nuen arte ez nintzen ateratzen ausartu. Egin nuen unea ez
|
dut
inoiz ahaztuko. Betiko egurrezko bankuan kendu nituen apretak eta ezker eskuan zintzilik hartu, egunero bezala.
|
|
|
Ezetz esan nion mojari, ez nuela bisitarik nahi eta ez nintzela handik aterako. Ez
|
dut
inoiz jakin bera ote zen han agertu zena.
|
|
|
Bistakoa da amonak ez duela ia telebistarik ikusten, eta aldizkariak eta horrelakoak ere ez dituela gustuko. Baina, hara!, nik ez
|
dut
inoiz ikusi gizentzeko balio duen produktu baten iragarkirik. Bakar bat ere ez, ordea.
|
|
|
Eta gauza da, oraintxe arte, ez naizela gogoratu ere egin. Ez
|
dut
inoiz ikusi gorpu hil bat baino gauza zabarragorik... apaintze kontuetan esan nahi dut. Ze ni lehen...
|
|
|
–Zaila. Ez
|
dut
inoiz jokatzen. Pipik.
|
|
|
–Nik aldamenean daukat, eta ez
|
dut
inoiz kopiatzen ikusi.
|
|
|
Txalupa neure bizitzan inoiz ikusi nuen zuhaitz bakarrarekin egindako piragua edo kanoarik handiena zen. Hura bai izan zela lan nekeza, ziur egon zaitezke?, eta uretaraino eramatea besterik ez nuen falta; eta uretaraino eramatea lortzen banuen, zalantzarik ez
|
dut
inoiz egin den bidaldiarik zoroena eta bitxiena izango zela nirea.
|
|
|
Horrek lana erraztu eta hobetu zidan, eta lehen trakets samarrak ziren ontziak, biribilak eta itxura egokikoak egitea lortu nuen. Baina uste
|
dut
inoiz ez nintzela nire lanarengatik harroago egon, eta asmatu nuen edozer gauzarekin baino alaiago, pipa bat egiteko gai izan nintzenean baino. Amaitu nuenean oso itsusia eta baldarra bazen ere, eta, gainerako ontziak bezala, buztin gorria errez egina, gogorra eta sendoa zenez, eta kea ongi ateratzen zuenez gero, oso gustura geratu nintzen; izan ere, erretzeko oihutura izan bainuen, eta, itsasontzian pipak zeuden arren, hasieran han utzi nituen, uhartean tabakorik izango ez zelakoan, eta gero, itsasontzia berriz miatu nuenean, ez nuen bat ere aurkitu.
|
|
|
Atseginaldia izan zen hura guretzat, baina oraindik leku basati batean ginen, gidaria oso larri zauritua genuen, eta ez genekien zer egin. Otsoen uluak buruan ongi sartuak nituen, eta benetan diot, Afrikako itsasertzean behin entzun nuen hotsa eta dagoeneko aipatu dudana izan ezik, ez
|
dut
inoiz horrenbeste ikaratu nauen hotsik entzun.
|
|
|
Kapitainak eskaini zidan esker oneko harrera ez
|
dut
inoiz behar adina gogoratuko. Ez zuen ezer hartu nahi izan nire bidesariaren truke, hogei dukat eman zizkidan ontzian nuen lehoinabarraren larruarengatik, eta berrogei lehoiarenagatik; ontzian neraman guztia behar zen garaian itzularazi zidan, eta saldu nahi izan nuena hark erosi zidan, hala nola botila kaxa, fusiletako bi eta argizari zatitik geratzen zen puska bat, gainerakoa kandelak egiteko erabili bainuen.
|
|
|
Gero eskukada bat belar ondu erakutsi zidan eta olo mordoxka bat ere bai apatx gaineko ileetan; baina buruaz ezezkoa egin nion, elikagai haiek ez zirela niretzat egokiak adierazteko. Eta benetan, goseak hil nuela konturatu nintzen orduan, neure espezieko norbait aurkitzen ez banuen behintzat; zeren eta, garai hartan ni baino gizateriaren maitale handiagorik gutxi izango ziren arren, yahoo zikin haiei buruz aitortu behar
|
dut
inoiz ikusi gabea nintzela izaki sentikor higuingarriagorik zentzu guztietan; eta zenbat eta gehiago hurbildu haiengana, are higuingarriago egin zitzaizkidan, herrialde hartan egon nintzen bitartean. Ohartu zen honetaz ugazaba zaldia nire jokaeragatik, eta bere tegira bidali zuen yahooa.
|
|
|
Nengoen baino okerrago agertzeko plantak egin nituen, eta itsasoko aire freskoa hartzera joateko baimena eskatu nuen, oso maite nuen eta batzuetan ni zaintzeko ardura izaten zuen gorte mutil batekin. Ez
|
dut
inoiz ahaztuko zein gogo txarrez onartu zuen Glumdalclitchek, ezta zein zorrotz eman zion mutilari ni zaintzeko ardura ere, aldi berean negar malkotan urtzen zelarik, gertatuko zenaren aurresentipenen bat izan balu bezala. Ordu erdi inguruko bidea eginez, jauregitik itsasertzeko harkaitzetara eraman ninduen mutilak neure kaxan.
|
|
|
Oro har, yahoo espeziearekin adiskidetzea ez litzateke hain zaila izango, Naturak eman dizkien bizio eta txorakeriekin bakarrik konformatuko balira. Ez nau batere haserretzen legegizon, litxarrero, koronel, inozo, jaun agurgarri, jokozale, politiko, putazain, mediku, lekuko, erosle, letradu, traidore edo antzerakoren bat ikusteak; hori dena gauzen ohiko bidean sartzen da; baina gorputz nahiz buruko itsuskeria eta eritasun pilo bat, harrotasunez betea, ikusten dudanean, berehalaxe apurtzen zaizkit pazientziaren muga guztiak; eta
|
dut
inoiz ulertu nola etor daitezkeen bat halako animalia eta halako bizioa. Houyhnhnm zuhur eta bertutetsuek, izaki adimenduna apain lezaketen perfekzioak ugari dituztenek, ez dute beren hizkuntzan bizio honetarako hitzik ere, hizkuntza hark ez duenez ezer txarrik adierazteko hitzik, yahooen kualitate higuingarriak deskribatzekoak izan ezik, eta hauen artean ez ziren harrotasunarena bereizteko gauza, ez zutelako giza izaera sakon ezagutzen, animalia hau nagusi den beste herrialde batzuetan agertu ohi den bezala.
|
|
|
Begiraidazu niri, ordea: egunero, lauretan jaikitzen naiz, ur hotzez mozten dut bizarra (nik ez dut sekula hotzik), ez dut flanelarik janzten, ez
|
dut
inoiz katarrorik harrapatzen, kutxa ona da! Batean honela, bestean hala bizi naiz, filosofo gisa, datorrena datorrela.
|
|
|
Gruxnitskiren grinarik behinena deklamatzea da: elkarrizketa gai arrunten ildotik atera bezain laster, hitz mardulez itotzen zaitu; ez
|
dut
inoiz berarekin eztabaidatzeko aukerarik izan. Ez dio zuk ihardetsitakoari erantzuten, ez dizu entzuten.
|
|
2013
|
|
|
–Ez
|
dut
inoiz pentsatu horretan, baina ulertzen dut zergatik batzuentzat garrantzitsua izan daitekeen.
|
|
|
Nik ez dut haurrik izan. Ez
|
dut
inoiz antzeko sentimendurik izango.
|
|
|
Itsasontzi batean Euskal Herrira itzul ninteke berriro, ez
|
dut
inoiz kanala itsasontziz zeharkatu, eta betidanik izan dudan kuriositate bat izan da hori; paisaia izugarri polita izango da itsasontzia Bizkaiko golkora iristen ari den heinean. Baina, amak esaten didan bezala, nire belaunaldikook ez ditugu gauza horiek baloratzen, errazenera eta azkarrenera joaten gara, hegazkina hartu eta di da, gaur hemen eta bihar han egon nahi izaten dugu.
|
|
|
Gainera, beste inor ez dagoenez, ziurrenik tabernaria ere hitz egiten hasiko zait eta ez daukat deus esatekorik, ezta azalpenak ematen hasteko gogorik ere. Ez
|
dut
inoiz sinistu denbora pasako tertulia sozial horietan. Noski, hori nire arazoa izan da, baina aurkezpenetan egiten diren oinarrizko galderei besteen moduan erantzun ezinak beti sortu didan konplexuagatik izango zela ohartzen naiz orain.
|
|
|
–Ordutik, ez
|
dut
inoiz bikoteka dantzatu. Gorroto ditut bikoteka dantzatzen diren dantza guztiak.
|
|
|
–Ez
|
dut
inoiz mutilik musukatu?
|
|
|
–Baina nik ez
|
dut
inoiz desagertu nahi izan, Adriana. Itota sentitzen nintzen Rijekan eta haize pixka bat hartzera atera behar nuela erabaki nuen.
|
|
|
–Egia da. Milaka aldiz damutu naizen arren, ez
|
dut
inoiz eurekin hitz egiteko adorerik eduki.
|
|
|
–Auskalo. Ez
|
dut
inoiz momentu aproposa aurkitu.
|
|
|
Normalean ez
|
dut
inoiz otoitzik egiten. Baina gaur triste nago, eta zeru urdinari eskatu diot luzaroan amama Teresa ospitalera ez joan behar izatea!
|
|
|
Baina ez zetozen esku hutsik, tramankulu gurpildun bat baitzekarten. Nik ez
|
dut
inoiz traktore bat ikusi, baina seguru nago traktore bat zela: kamioi bat bezalakoa zen bederen, atzeko gurpilak handi handiak zituena.
|
|
|
–Ez
|
dut
inoiz ezagutu hain gizon aratzik, deklaratu zuen, apeza gure begitik galduta?. Jainkoa bera mintzo da haren ahotik.
|
|
|
Zer prezio ordainduta? Aitor
|
dut
inoiz ez bezala sentitu nintzela detektibe larru berrian, arrunt bitaminatu ninduela zakurren gisan usnatzeak, neure kolkorako jolas ameslari hutsala besterik ez zela nioen arren.
|
|
|
egoerarik txarrenean ere, gu pozik egoteko zerbait egingo zuen». «Oso pertsona berezia zen», gehitu du Bego Galdeanok; «nik ez
|
dut
inoiz haserre ikusi, ezta oihuka, itota edo lur jota ere; dena alde baikorretik hartzen zuen, eta arazoen aurrean irtenbideak bilatzen zituen». Oroitzapen bera du Azurmendik ere:
|
|
|
–Ez duzu zertan ikaratu. Ez
|
dut
inoiz haren gauza txarrik entzun; eta munduan diren kreatura moldaerrazenetako bat dela ausartuko nintzateke esatera. Nire ezaguerako bi damen kutun kutuna da, Hurst anderearena eta Bingley andereñoarena.
|
|
|
–Irrikatan nago bera berriz ikusteko! Ez
|
dut
inoiz ezagutu hain xarmagarri egin zaidan pertsonarik. Halako begitartea, halako moldeak, eta hain trebatua bere adinerako!
|
|
|
–Nik ez dut halako emakumerik sekula ikusi. Ez
|
dut
inoiz ikusi halako gaitasuna, eta gustua, eta lanerako lehia, eta dotorezia, zuk deskribatu duzun moduan, dena batera.
|
|
|
–oihu egin zuen Bingley andereñoak?. Ez
|
dut
inoiz halako gauza itsusirik entzun. Zein zigor ezarriko diogu halako berbaldiagatik?
|
|
|
–Zein itxura txarra zuen Eliza andereñoak gaur, Darcy jauna, hots egin zion?; zelan aldatu den negutik hona! Ez
|
dut
inoiz halakorik ikusi. Hain dago belztuta eta zakartuta!
|
|
|
«Zelan pentsatu ahal izan
|
dut
inoiz bere ilobaren modukoa dela?» esan zuen, aurpegira so egiten ziola.
|
|
|
Ez nago ohituta inoren apetara makurtzera. Ez
|
dut
inoiz dezepziorik pairatzeko ohiturarik izan.
|
|
|
Zure sentimenduak lehengo apirileko berberak baldin badira, esadazu oraintxe. Neure atxikimendu eta gurariek bere hartan diraute, baina esan hitz bat eta ez
|
dut
inoiz gai hau berriz aipatuko.
|
|
|
Sentimendu egoki oroz gabetua nintzela pentsatuko zenuen orduan, ziur naiz. Ez
|
dut
inoiz ahaztuko zure begitartearen eitea zera esan zenidanean, edozein modutan eskainita ere, inolaz ere ez zenukeela nire eskua onartzeko tentaziorik izango.
|
|
|
Baina ez zetozen esku hutsik, tramankulu gurpildun bat baitzekarten. Nik ez
|
dut
inoiz traktore bat ikusi, baina seguru nago traktore bat zela: kamioi bat bezalakoa zen bederen, atzeko gurpilak handi handiak zituena.
|
|
2014
|
|
|
Edonola ere, ez
|
dut
inoiz ondo ulertu zer dela eta Joseanen tema hori umeekin: ez dakit zein izan daitekeen horren eta maitasunaren iraunkortasunaren arteko lotura.
|
|
|
Erantzunik gabeko hamaika galdera. Ez
|
dut
inoiz izango. Ahoa ireki, zuri begiratu eta horiek jaurtitzeko aukera banu, batzuk hartu, beste batzuk moztu, eta gainontzekoak saihestuko zenituzke.
|
|
|
–Egon, egon, esan zuen Lincolnek deseroso?. Nik ez
|
dut
inoiz pentsatu horren errudun zinenik.
|
|
|
–Askotan egon naiz barruan. Baina ez
|
dut
inoiz ikusi. Eta orain ez dut ikusi nahi.
|
|
|
–Ez, Aita, nik ez
|
dut
inoiz gezurrik esaten.
|
|
|
629 Nik ez
|
dut
inoiz neure burua saldu. Negoziazio hori nire nagusiari dagokio.
|