2010
|
|
a) egungo marko juridiko nagusiarekin nekez uztartu litezke goiko alternatiba horiek. Nik, behintzat, ez
|
dut
ikusten nola. Hizkuntza ofizial bi baldin baditugu, eta bertako ofizialtasun markoa hizkuntza eskubideen norbanako irizpidean oinarriturik baldin badago nagusiki, nola eragotzi behar zaio norbanakoari (berdin du ikasle izan edo guraso) bere (edo beren seme alaben) ikasbidea hizkuntza ofizial batean (euskaraz) edo bestean (gaztelaniaz) oinarritzea?
|
2014
|
|
Ez dakit zein izango zen, duela ia berrogei urte hil izan ez balitz, Arestiren gaur egungo jarrera politiko, sozial edo emoziozkoa; ez zait inporta gainera, lehenago ere esan dut. Haren poemek orain berrogeita hamar urte sortzen zidaten sentimendu bera sortzen jarraitzen dute nigan, eta bereziki horietako batzuek; atsegin dut pentsatuz bere buruari leial izaten jarraituko zukeela gaur egun biziko balitz, eta pena hartzen
|
dut
ikusiz haren destinoak ez ziola asti luzeagorik eman.
|
2019
|
|
Hara! Nik ez
|
dut
ikusten komunistarik ezkutatuta abitu honen azpian!?.
|
2021
|
|
Halaber, giza jarrera edo emozioak adieratzen dituzten atsegin izan, damu izan, urriki izan eta horrelako aditzekin ere erabiltzen da baitperpausa: Atsegin
|
dut
ikusten baitzaituztet ene inguruan (J. Etxepare); bezala dut, beldur zozo batengatik egoten bainaiz etxetik gehiago atera gabe (Barbier); Damu dut ez bainuen bihi bat paperetan ezarri (Xalbador).
|
|
Egun hartaz gero ez
|
dut
ikusi.
|
|
Hitz solte gisa lan egiten dute eta hiztegietan ere hala agertu ohi dira: Igandeaz gero, ez
|
dut
ikusi( [PS [PS igande a-z] [P gero]]); Gidariaren ondoan eseri naiz( [PS [ds gidariaren] [P ondoan]]). PSaren burua postposizioa da orain ere.
|
|
20.2.3c ‘Abiapuntua’ adieraz dezake ablatiboak: Joan den urtetik hona ez
|
dut
ikusi. tik postposizioa denbora/ leku adberbio ohikoei erantsita ere berdin aurki daiteke:
|
|
Aurten inaute festak/ eder eta luze. /[...] Inoiz ez
|
dut
ikusi/ inon honenbeste (Etxagarai); Zugatik eta bakarrik zugatik daramat honenbeste (G. Arrue); Nola aldatu ote naiz honenbeste?
|
|
Adberbioa denean egundaino egiten du, berehala ikusiko dugunez, eta izena denean eguneraino: Egundaino zaharrik ez
|
dut
ikusi hainbat ahalkekizunik (Duvoisin), baina Eta deitua izan zen toki haren izena Galgala, gaurko eguneraino (Uriarte). Herenegunekin, hala ere, zalantzak badira literaturan, herenegunerako eta herenegungo ageri baitira, bata zein bestea adberbio gisa, noizko?
|
|
Elementu enfatikoek, karga semantiko handikoek —hala nola beti, sekula, dena, batere, guztiak eta horien gisakoek— joera handia dute ezeztapenaren foku izateko, berdin dio zein kokagunetan dauden: Ez dut sekula ikusi halakorik= Ez
|
dut
ikusi sekula halakorik. Hauekin ere lausotu edo neutralizatu egiten dira ukagai/ mintzagai bereizketak.
|
|
– Subjuntiboa A, (juntagailua) subjuntiboa B,+ P. Nagusia: Zurekin eraman dezazun ala etxean geldi dadin, nik ez
|
dut
ikusiko.
|
2023
|
|
Eta zu gabe eta ni gabe naizela, Zu senarrik gabe, aita gabe eta gidarik gabe, Ez
|
dut
ikusten ez arrazoirik ez botikarik, Pleinitzea debekatzen nauenik.
|
|
Ez
|
dut
ikusi nire praktikan.
|
|
Deus ere ez
|
dut
ikusten ene gogoa kontentatzen duenik
|
|
Zure baitan amorrua baizik ez
|
dut
ikusten.
|