2001
|
|
Nik ez
|
dut
horretarako astirik izan. Teoria piska bat egin dut.
|
|
Gutxiegi erabili dut erdara. Beranduegi ikusi
|
dut
hori. Euskal erromantzeak liburu an, hitzau rrea euskaraz eta gaztelaniaz idatzi nuen; eta gero, erromantze bakoitzaren erdal itzulpena.
|
2002
|
|
Euskarari egokitu litzaiokeen estatusera iristea ez da erraza izango. Lehenago eman
|
dut
horretarako dauden oztopoen berri laburra, baina merezi du, hemen, kontu horretaz luzeago aritzea. Unibertsitateen barruan diren euskararen aurkako jarrerak oraingoz alde batera utzirik, badira unibertsitateen zenbait egitura ezaugarri, normalizaziorako oztopo izango direnak.
|
2004
|
|
Esan nahi
|
dut
hori gazteek ikusi dutela. Esan nahi dut baztertuta egon diren batzuk izan direla, eta bazterke' M ta horren lekuko zuzenak izan diren beste batzuk izan direla.
|
2005
|
|
Gazteek, zaha rrek, unibertsitateko irakasleek eta langile arruntekiraku rtzen dituzte. Moskun, Indian, New Yorken... garbi ikusi
|
dut
hori.
|
|
Euskararen alde eta Euskal Herria ren independentziarenalde ari direnek ez dutela depresiorik izaten. Ehunka kasutan ikusi
|
dut
hori. Badutebizipoza.
|
2006
|
|
Guztiok elkarri eragiten, laguntzen diogu. Eta beste alor batzuetan baino gehiago, euskal kulturan uste
|
dut
hori bilatzen eta aurkitzen dugula. Edo Jakin en behintzat bai.
|
2009
|
|
Ehunekotan urtetik urtera aldea badago, baina gai lerro bakoitzak bere posizioa mantendu egiten du modu egonkorrean. Positibotzat jotzen
|
dut
hori, sektorea (idazleak bezala argitaratzaileak) kolpeka eta berrikeria hutsetatik landa ari den seinale.
|
|
Eta bestea, Don Pedro Pipaon; biak errepublikanoak! Nik uste
|
dut
horregatik nire umezaroan —hamar urtera arte egon nintzen eskola hartan— inor ez zutela zigortu euskara egiteagatik.
|
|
Bere lehenengo liburukia hartzen baduzu, ikusiko duzu nola aipatzen eta goratzen duen gure hizkuntza, euskaldunak herri bat garela esaten du... Uste
|
dut
horregatik izan zela izenarena. Norbaitek esan zuen:
|
2010
|
|
Idazlanean zehar laburbildu ditut sinesgarritasunaren galtzean eragin ohi duten faktoreak, batzuk sustapen ereduari eta besteak neurri erregulatzaileei begirakoak, guztiek ere zientzia egiteko moduan eragiten dutelarik. Orain erantsi berri
|
dut
horren kritikan modu nabarmenean eragiten dutela zientziaren alderdi sozial eta instituzionalen ezagutzeak, ikertzaile gazteen kasuan oso bereziki. Honaino iritsita," zientzia eta gizartea" auziaren inguruko ikusmolde klasiko bati erantzun nahi nioke.
|
|
Garbi dut ‘jainkoak bakarrik eman dezake bizia’ eta antzeko argudio erlijiosoek tokirik ez dutela eztabaida horretan. Etika humanista soil batetik ez
|
dut
horren garbi eboluzioak ibili ez duen biderik edo ireki ez duen aterik, gerok, eboluzio horren adar bateko bizidunok, bideok ibiltzeko eta ateok zabaltzeko eskubiderik dugunentz.
|
2011
|
|
Nire lagun batek sarritan komentatzen du Europaren aitzakian legatz ustelak saltzen dizkigutela administrazio publikoko arduradunek eta politikariek. Eztabaidatu egiten diot kontu hori, baina kasu batzuetan nire posizioa ez
|
dut
horren sendo sentitzen. Boloniako prozesuarekin izaten ditut, adibidez, horrelako sentipenak.
|
|
Nik ez dakit nondik heldu den izen hori, baina ni karrika gaiztoan sortua naiz. Ponttokerietan [Herria aldizkariko zutabean] kontatua
|
dut
hori, karrika gaiztoan jaioa nintzela eta ez nuela batere baztertzen izen hori. Gehexan Ponttok ere bere
|
|
Nik Filipe Bidart ezkondu dut. Euskaraz ezkondu
|
dut
hori ere. Galdegiten nien nola nahi zuten
|
2012
|
|
Orain crowdfunding esaten zaiona. Ez dakit, baina nik uste
|
dut
hori dena ere nor izan nahi bat baino ez dela. Jaso, iraunarazi eta hurrengoei pasarazteko borondate sakon bat.
|
2013
|
|
Errotazioa zegoen. Nik ikusi izan
|
dut
hori: negarrez joaten ziren.
|
2014
|
|
Jendeak onartu zuen Harri, Enbor edo Kizkitza deitzea, baina ez zuen onartu, salbuespenak salbu izen zehatz batzuekin, sexu nahasketa eragin dezaketen izenak erabiltzea. Esan nahi
|
dut
hori gure tradizioa edo sistema dela. Frantzian edo herrialde... beste funtzionamendu bat izan dezakete (SE Gorrotxategi, 1 eranskina).
|
2015
|
|
Hori izugarria da. Hori hala gertatzea hasieratik pentsatu ote zuten ez dakit, hala nahi izan zuten ez dakit, ez
|
dut
horretan sartu nahi, baina hori lortu zuten.
|
|
Ez gintuzten errespetatu. Nik neuk gogoan
|
dut
hori diskutitu izan genuela [Pedro Miguel] Etxenikerekin, esate baterako. Gure salakuntzei berak" gu gobernua gara" kontrajartzen zien.
|
|
Davantek idatzia. Baina gustukoa ez zutelakoan ukan batzuek(" Apeztiarregia da, ezin
|
dut
hori antzeztarazi nire antzezleei!"), jo zuten Renaud Coulonengana, hark jakinen zuelakoan hobeki egiten.
|
2016
|
|
Nik ikusten
|
dut
hori, baina ber denboran nire burua hortik at ikusten dut. Egitura bateratua bide onean dago eta, lehen aipatutako" bidea da helburua" egia bada, hori ere goxatu dugu.
|
|
Bakanak ziren, baina. Nik ez
|
dut
hori arauan sailkatzen, ez dut uste Jeanne d’Arc edo Easoko Katalina bezala ikusten zenik emazteek armak hartzea. Eman dezagun orain, emazte kurduen irudia.
|
|
Gero etorri zen Herri Batasuna. Iparraldean gelditu ziren errefuxiatuek epe bat ukan zuten, eta uste
|
dut
hori izan zela interesantea, errefuxiatua izatea ez baita lanbide bat, aparteko militantzia mundu bateko kide izatea baizik. Errefuxiatuak militanteak dira edo
|
2017
|
|
Idaztea hartu dudanez zeregintzat, nahikoa
|
dut
horretarako gela bazter bat lasai esertzeko, eta ja, idatz dezaket. Gustura egoten naiz idazten,[...] baina ez dakit zertarako azaldu behar dudan nik prentsan, ez bada liburu bat azaltzeko edo.
|
|
Apez maristen hezkuntzarengatik! Eta arrazoi duzu, liburuan ere kontatzen
|
dut
hori, zenbait egun ezkondu aitzin, nola egiten zen ikasteko, Miarritzeko prostituta batengana joan nintzen, Le Royal zinemaren ondoan zegoen putetxe batera... eta bai, ikasi nuen.
|
|
" San Josefen ermitan, desertian gora da..." [kantatzen hasten da, ozenki], nik gaizki kantatzen
|
dut
hori, baina imajina ezazu 14 urteko mutiko batek Baionako antzokian nola kantatu zuen Eusko Ikaskuntzaren kongresuan... 1948an antolatzaile guzien aitzinean, Barandiaran, Etxabe, Manu Sota, Monzon...
|
|
[Irriz] Nik ez dakit zer dagoen gero, beraz ez
|
dut
horri pentsatzen. nuke afera hori konpondu, baina ezin da konpondu.
|
|
Eta amak eni. Eta segitzen
|
dut
horrekin. " Saint Antoine de Padoue, vieux fripon, vieux filou... toi qui retrouves tout, fais que je retrouve ez dakit zer, et je te donnerai 5 sous".
|
|
Alemaniara joaten naizenean, horrelakoetara joaten naiz beti. Zera esan nahi
|
dut
horrekin: nahiz eta Frankfurt hiri irekia izan, eutsi egiten diela bertako ohitura eta tradizioei.
|
|
Alemanian ginela, gizarte inguru askotariko batean bizi ginen. Gaur egun asko baloratzen
|
dut
hori, abantaila oso handia eman baitzidan jatorri ezberdinetako jendearekin bizitzeko eta harremanak izateko. Pertsonaren jatorria ez nuen pertsonaren beraren aurretik sekula jartzen.
|
|
Eta niri bezala, beste emakume askori ere ez. Tolosan daukadan taldean ikusten
|
dut
hori. Aukerak ematea ez da, beraz, soluzioa.
|
2018
|
|
Aurrera begirakoari dagokiola, erronketako bat da estandarizazio edota hizkuntz ereduaren marrazteari dagokiona, hizkuntz komunitatearentzat ahalik eta erabilgarri, adierazgarri eta gustagarriena izan dadin lortzeko. Baina uste
|
dut
horretan adinako erronka duela arlo diskurtsiboan; hau da, ulertarazten batua/ euskalkia dikotomia gezurrezkoa dela guztiz, eta, ondorioz, baita premisa faltsu horretatik eratortzen diren gainerakoak ere: euskalkia= sena/ batua= artifiziala, euskalkia= bizia/ batua= adierazkortasunik gabea...
|
|
" Ni ezkonduko naiz eta etxekoandre bezala biziko naiz". Nik uste
|
dut
hori aukera bihurtu dela, inor ezin dela behartu jokabide zehatz bat izatera, hau da, etxekoandre edo ingeniari edo... Eskubide berdinak eta aukera berdinak.
|
|
Gauza bitxia da, ze hasieran aipatu dituzun poemak idazterakoan oso gazte idatzi nituen, 17 urterekin, horretaz pixka bat hausnartuz, ni ez nintzen horien osotasun guztiaren kontziente. Baina pentsatzen
|
dut
hori idazteko zerbait mugitzen ari zela nire barruan.
|
|
Eta kontuan hartu behar da horiek ez daudela asteburuetan, aste santuan... Horiek guztiak beharrezkoak dira, nik ez
|
dut
hori ukatzen, baina azkenean eguneroko lanak laguntzaileok egiten ditugu, laguntzaileak dira gehien behar direnak. Beraz, hortik hasi litzateke ratioak berrantolatzen.
|
|
Akaso ez zara bat etorriko gidoiak dioen guztiarekin, edo esateko moduarekin, baina nire kasuan bost axola: erraiak astindu dizkit, eta aski
|
dut
horrekin. Bada obraren hasieran une bat, zeinean aktoreak, lurrean etzanik, ke artean, aitortza egiten dion publikoari.
|
2020
|
|
Teorian bai, beharbada, baina sentimenduak oso dispertsaturik daude. Asko idatzi
|
dut
horri buruz, baina, garbi esanda, orain ez daukat auzi horretan luzatzeko gogorik. Gura duenak topatuko du...
|
|
Azkeneko urteetan Anboto astekarian ibili nintzen, zuzentzaile moduan. Uste
|
dut
hori ez dugula aipatu, ezta?
|
|
noski! Nik ez
|
dut
hori ukatzen. Liburu horretan agertzen diren adierazpen guztiak asko interesatzen zaizkit, emakumeek eta edozein pertsonak sentitzen dutena interesatzen zaidalako.
|
|
Apur bat ezagutzen
|
dut
hori ere...
|
|
Nik pertsonalki ez
|
dut
hori sentitu, edo ez dut inoiz" hau ezin dut esan" edo" hau esan behar dut" modukorik sentitu. Nik kezka ideologiko x batzuk izan ditut, gainera, oso markatuak izan zitezkeenak edo identifikagarriak etiketen bidez. Baina, ez dut inoiz sentitu" hau idatzi behar dut" modukorik.
|
|
Ez dut eduki idazle bizitza deitzen den hori. Beti egin
|
dut
hori beste zerbaiti lotua. [...] Beti joan naiz bazterretik egiten.
|
|
Nik zalantzak ditut. Onartzen
|
dut
hori dela behe herriaren kondizioa eta gero eta gehiago hala izango dela (ustekabeko iraultza miragarriren bat suertatu ezean edo, migratzaile barik, turista kondizioa guretu ezean). Ez dakit, ordea, noraino den" habitatu ahal den figurazio" bat, edo hori den bestelako figurazioen bidez gainditu behar dugun kondizioa, hain zuzen.
|
|
Nolanahi ere, ezarian eginiko ariketa da, eta askotan emakumeentzako ondorio emantzipatzaile urrikoa. Baina uste
|
dut
horren gaineko gogoeta eta praktika feministetan sakontzeak eredu askatzaileetarako bide oparoa zabal dezakeela. Esaterako, azken urteetan ikusi dugun sorginaren birjabetzea adibide polita delakoan nago.
|
|
Baina gizarte osoa klandestinoa denean, adierazpen askatasuna posible ez denean, euskal libururik ezin denean idatzi ez delako publikatzen ahal, ezin delako erosi... Uste
|
dut
horrek markatua nagoela neurri batean. (Goikoetxea 2016)
|
2021
|
|
Askatasunik ez egarriz edo koleraz hiltzen den herrian. Zer esan nahi
|
dut
horrekin. Hamaikatxo gauza ezinbesteko zaizkigula.
|
|
Amurizak esaten zigun animatzeko, eta nik ezetz. Sekula ez
|
dut
hori eduki buruan. Bertsotan lagunekin gozatzea zen nire helburua.
|
|
Zahartu naizela badakit, gauzak geldoago egiten ditudala, baina... ez. Lagun batek esan zidan inor zaintzeko moduan egotea poz handia dela, eta uste
|
dut
hori horrela dela.
|
|
sare sozialetan, komunikabideetan... Ez dakit, baina horretarako jendeari jaten eman behar zaio; berez idealistak diren pertsonak lagundu behar dira, eta uste
|
dut
hori egun egitea gure garaian baino zailagoa dela.
|
|
Ez da izan bakarrik ETAk armak utzi dituela. Nik uste dut xxi. mendeko eraldaketa prozesueAktibista gazteek subjektu politiko bihurtu nahi dute, ez politikariek eta instituzio politikoek erabiltzen dituzten moldeen bidez, bizitza beren erara eraikita baizik kin bat datorrela[...] Gatazka politikoa orain ez izatea hain bizi, nahiz eta gatazka oraindik dagoen, uste
|
dut
horretan oso lagungarria izan dela. (Emakumea, 25 Nafarroa.
|
2022
|
|
Fiskalaren hasierako mintzaldia eta azken epaia kenduta aldibereko itzulpena gorabehera, auzitegitik kanpo prestatu ziren haien itzulpenak, beste testuak ezin dira inola ere guztiz fidagarritzat hartu. Bertsio fidagarri bakarra hebreerazko agiri ofiziala da, eta nik ez
|
dut
hori erabili. Hala eta guztiz ere, material hori guztia ofizialki eman zitzaien berriemaileei haietan oinarri zitezen, eta, nik dakidala, ez da oraingoz esan hebreerazko agiri ofizialaren eta itzulpenaren artean alde garrantzitsurik dagoenik.
|
|
Kuban ikasketak ordaindu egiten zaizkio jendeari, izan ere, eta, alderdikoa izan ala ez, mediku ikasketak egin dituenari bi urtez lana Kuban egitea eskatzen zaio. Nik ondo ikusten
|
dut
hori. 23 urterekin bukatu nuen Magisteritza ikasketa bidea.
|
|
Egia esan, horretarako arazorik ez dut izan sekula, baina nire nitasunaren afirmazioa egiteko ahal handia sentitzen dut. 60 urtetik aurrera lortu
|
dut
hori, bi senarrek ospa egin ostean. Psikologo batek esan zidan behin:
|