|
2000
|
|
|
Aurreneko bi mailak lurrera begira igo baditut ere, egoera kursiegia zela iruditu zait, zentzua duen inork ez baitu atzera begira alde egiten. Eta horregatik burua altxatu eta gora egin
|
dut
begiekin, eta oraindik beste hamar maila edo ikusi ditut nire pausoaren zain, eta abioiko atea zabalik. Eta hau ere, idazten ari naizen hau ere, kursia iruditzen zait; baina hori orain, ze eskailera erdian aurkitu naizenean ez zait hala iruditu.
|
|
|
– Gau osoan ez
|
dut
begirik bildu –aitortu dit Antxonek goizean– Atzoko kontuei itzuli mitzulika, gomutetan joan zaizkit orduak, ohean jira hara eta buelta hona.
|
|
2001
|
|
|
Balzac bera bai zela pailazo ezgauza bat (Haserre). Ezin
|
dut
begien bistan ikusi!
|
|
2002
|
|
|
aski
|
dut
begiak jasotzea.
|
|
2004
|
|
|
Kalean noanean, kamera gutxitan jartzen
|
dut
begi parean. Besapean ezkutatuta ateratzen ditut argazkiak.
|
|
|
Bizitza zoragarria
|
dut
begien aurrean.
|
|
2005
|
|
|
Hau logura. Ezin izan
|
dut
begirik itxi. Aluak gau ona izango zuen bere Ainararekin.
|
|
2006
|
|
|
Ez, nik uste
|
dut
begiak itxita jarri, norbaiten hankak hunkitu, eta inork ez lezakeela esan, «honek Tourra irabaziko du» edo «hau Tourra irabazitakoa da». Bestela erraza izango litzateke, hankak hunkitzen joan eta esan «hau etxerako, hau ez», «honek Tourra irabaziko du, honek ez», ni behintzat ez naiz gai horretarako.
|
|
2007
|
|
|
Ez
|
dut
begirik bota atzera,
|
|
|
lortzen
|
dut
begi bat zabaltzea edo
|
|
2008
|
|
|
Aurrez aurre dut hegaldiak ze atetatik ateratzen diren jartzen duen pantaila. New York bilatu
|
dut
begiekin. New York.
|
|
|
Gauean ia ez
|
dut
begirik bildu. Lokartzen hasi naizenerako
|
|
|
Bai, baina baliabideen kontrola duenak gauza zoragarriak egin ditzake. Hala ere, laster amore eman diote ebidentziari.' Hala ere, ez
|
dut
begi onez ikusten Europako eta Ipar Amerikako ezkertiarren eta ekologismoaren mezu asko (salbuespen zintzo eta salbuespenekin), beren jarduerak bertan behera uzteko edo beren jardueraren kostuez arduratzeko eskatzen dutenak, industria gizarte osoaren erantzukizuna denean, eta ereduaren aldaketa zorrotza proposatu gabe. Orduan, kritikagarriena egungo eredua da… Dei berriztagarrien aldekoek multinazional handiek erabiltzen dituzten gezur eta seriotasun zientifiko eskasak ikasi dituzte.
|
|
|
Oraindik folklore asko dago bizirik Galizian, 70 urte dituztenengan, eta hori, galdu orduko dokumentatu nahi dute. «10 urte barru informatzaile horiek galdutakoan, espero
|
dut
begiak zabaldu eta dokumentazio zentro bat osatuko dugula, bakoitzak bildu duen guztia denon eskura jartzeko», jakinarazi du musikariak.
|
|
|
«Olatu handiago bat
|
dut
begiz jota»
|
|
|
Egiten badut finalerako ateak irekiko zaizkit, ziur. Olatu handiago bat
|
dut
begiz jota.
|
|
|
Eskua hartu diot. Urratura joan zaizkit begiak; pentsatu
|
dut
begietara so egin niokeela. Saiatu naiz.
|
|
|
(Nik sortzaile esanekoa eta ikertzaile lainezatua izatea
|
dut
begiz joa, derrigorrean zerbait izatera behartuko banindute).
|
|
2009
|
|
|
Nik protestak begi onez ikusten ditut, edozein motatako protestak, baina, betiere, gainerako pertsonak eta gobernu organoak errespetatuz. Ni errektorea naiz eta errektore gisa ezin
|
dut
begi onez ikusi, esaterako, ikasle batzuek klaustroa oztopatzea. Nire eginkizuna da gobernu organoek funtzionatzen dutela bermatzea.
|
|
|
–Nik nahikoa
|
dut
begiak ixtearekin, hegan egiteko, ihardetsi zion Gabinok: irudimenaren hegazkina bere berea zuela eta hegazkin hartan bera izan zitekeela noiznahi pilotu, munduko lur erreal guztietan ez ezik, irudizkoetan ere lurrera zitekeena.
|
|
|
MARGA. Zaila da sinisten. Neuk ere ezin izan
|
dut
begirik bildu gau osoan. Baina egin beharrekoa egin dut azkenean.
|
|
|
UNAI. (leunago) Ez kezkatu, ez
|
dut
begien artean hartuko. Nire aita da.
|
|
|
Hain zuzen ere, Watchmen ek komikizalearen inozentzia galtzea ekarri zuela esan dit berak, bertako super-heroiak ez direla benetan super-heroi, komiki osoa estilo ariketa hutsa dela, birtuosismo erakustaldia. Eta solasaldian zehar, nik ezin izan
|
dut
begirik kendu dendariaren ezpainetatik. Azkenik W de Watchmen erosi, eta ia ia osorik irentsi dut dagoeneko.
|
|
|
–Nik nahikoa
|
dut
begiak ixtearekin, hegan egiteko –ihardetsi zion Gabinok: irudimenaren hegazkina bere berea zuela eta hegazkin hartan bera izan zitekeela noiznahi pilotu, munduko lur erreal guztietan ez ezik, irudizkoetan ere lurrera zitekeena.
|
|
2010
|
|
|
Bilbora doan trena da gurea, eta alferrik da estazioan noiz eta nondik sartuko den galdetzea, egunero egunero egiten baitu ordu berdinean eta trenbide berdinetik. Ordu erdi bat ona behar izaten
|
dut
begiak guztiz esnatzeko, eta haiekin ikusten dudana ulertzeko beste ordu erdi bat gehiago, baina han geunden, behar zen orduan eta behar zen tokian, hala ikusi bainuen nire bi begiekin. Fin aritzen dira orain trenak, eta gezurra da kontrakorik esatea.
|
|
|
Nire bidaian jaraitzen ahal dut. Bidean hemengo hondartza zoragarriez gozatzen
|
dut
begiekin..
|
|
|
Hala da, lau mendeko etxetxoa deigarri gertatzen da Larrabetzuko beste eraikinen artean, benetan bitxia da eta. Barrutik ere ez da arrunta; era guztietako ehunka objektuz betetako aretoa
|
dut
begien aurrean: artisautza irudiak, margoak, herensuge txinatarrak, maskarak, txotxongiloak eta liburuak, liburu andana egurrezko habeen azpian, 12.000 ditugu.
|
|
|
Orduan, belaunetan eseri
|
dut
begiekin babestuz, eta galdetu egin diot.
|
|
|
Jendea ezagutu, ohiturak, paisaiaz gozatu, lasai egon, jan, edan... Hamaika herri
|
dut
begiz jota. Ipurdiz jota Estatu Batuak.
|
|
|
Politikan beti izan
|
dut
begien aurrean arabiarrena omen den esakun zaharra, euskaldunentzat ere balio duena: " Engainatzen zaituzten lehen aldian, bestearena da errua; bigarren aldian, zurea da errua".
|
|
|
Biziaren piriri dariontxoa ikusten
|
dut
begien pare parean ditudan bi ttiki erdixabal horietan. Bizijarioxka hain ahulak gure baitako hondoentxoa ere pizten digu:
|
|
|
Kemenez ebaki nuen esaldia, eta berak burua atera zuen tapakien azpitik zer aurpegi ote neukan ikustearren. " Ezin
|
dut
begi aurrean ikusi —jarraitu nuen— Etxean pasa dudan azken bolada honetan konturatu naiz ondo. Ahal bezain azkar Iruainera itzuliko naiz." Nire hitzak gorabehera, orduantxe hartutako erabakia zen.
|
|
2011
|
|
|
Kipula xehatu
|
dut
begiak ireki ezinik geratu arte; kipula lurrina sudur zuloetako jariakinak bigunduz doa eta lorategira irten naiz mukiak kendu eta begi minduak baretzera. Hiru edo lau baratxuri buru bota zalantzan nabil, buruak Ray Manzareken teklatuaren hotsari jarraitzen dio, notak bidean utziriko ogi apurrak bailiran, eta gora eta behera, mugitu ezinik, hiru edo lau baratxuri, beraiek utzi ninduten edo nik beraiek, ez dakit beraiek zehazki nor diren ere, ez naiz honetan pentsatzeko jaiki, ohera itzul naiteke; konpainia onartzea akatsa izan da.
|
|
|
Ez oso ondo. Ia ez
|
dut
begirik bildu.
|
|
|
PAULA. (etsita) Ezin
|
dut
begien aurrean ikusi. Tripak nahasten zaizkit.
|
|
|
ERNESTO. Bai, bai, arrazoi duzu, baina egia esango dizut. Gau osoan ez
|
dut
begirik bildu, ez naiz fidatzen tratu horrekin.
|
|
|
–Eta lepoa moztu, noiz? Espero
|
dut
begiak atera baino lehen, eta ez alderantziz.
|
|
|
Sukaldetik zatozela sentitzen zaitut. Ez
|
dut
begirik zabaltzen. Bat batean, zure erretolika entzuten dut:
|
|
2012
|
|
|
–Ezin
|
dut
begirik bildu, doktorea? –erran zuen Mirenek ahotsa mehetuz?.
|
|
|
Nik ere nire barrena gurutzatu nahi
|
dut
begiak itxita.
|
|
|
Ez
|
dut
begi onez ikusten;
|
|
|
Azkenean, erabaki bat hartu nuen, eta gerta liteke honengatik kritikaren bat jasotzea, eta ez bidegabeki; izan ere, aitortu behar
|
dut
begiak eta, beraz, nire askatasuna gordetzea neure ausarkeria handiari eta eskarmentu faltari zor diedala, zeren eta, nik ezagutu banu orduan errege eta ministroen izaera, geroztik beste erresuma askotan behatu ahal izan dudana, eta ni bezain higuingarriak ez ziren kriminalak tratatzeko zuten modua, bizkor eta prestu onartuko bainukeen hain zigor biguna.
|
|
|
ABEL. Bai? jabetzen naiz, pasatu egin naiz igual. Baina ezin
|
dut
begien aurrean ikusi gizatxar hori!!
|
|
|
GARBIÑE: Ez
|
dut
begirik bildu gau osoan?
|
|
|
Baina zuk kontatu iturginarena, e?! Nik ez
|
dut
begi aurrean ikusi nahi?
|
|
|
ALIZIA. Naia etorri arte, ez
|
dut
begirik itxiko?
|
|
|
– Hasieratik iruditu zait ez duzula ikusi nahi gauzek benetan nola funtzionatzen duten. Jarrera hori mesedegarria da lan batzuk egiteko, baina uste
|
dut
begiak gehiegi itxi dituzula.
|
|
2013
|
|
|
Hara, kristalezko begi bat
|
dut
begira handik goitik. Eskerrik asko, Edith Matilda Thomas:
|
|
2014
|
|
|
Batzuetan badirudi begiaren euskarri den betazala horrenbeste mugituta begia aterako zaidala eta berriro sartu dudala, koilara batekin palanka eginez edo. Istant batez eskuaz estali
|
dut
begia, badaezpada ere, zulotik irtengo den beldurrez.
|
|
|
Mapa mundia tatuatu
|
dut
begiaren zurian
|
|
|
Eta hirietan jazo eta jaso dira nazioaren sinkroniak. Alde honetatik, hiriaren bizimodu edo psikologia formal eta abstraktu batekin estropezu ez egiteko, uste
|
dut
begi aurrean izan behar dugula, bistatik galdu gabe, ezagutu ditugun hiriak nazio estatuen hiriak izan direla.
|
|
|
Gure semearekin jolasean dabilela amak balkoitik bazkaltzera deitzen dionean, atsekabetu egiten da, eta ez dela joango esaten du ahapeka, amak ez entzuteko moduan, begitartea ilunduta.Jolasa eta lagunartea beste ezeren aurretik, bihotz handikoa da Adnan, eta prest egoten da baloia, goxokiak, eta baita hain maitea duen kartoizko kaxan gordetako untxi txiki herrena ere gurekin partekatzeko.Arratsaldean, adin bereko bi mutikoek ogitarteko bana jan dute gaur txokolatearekin, eta ondoren, poltsikoetan dauzkaten sosak atera dituzte, eta Lasareneko gozotegira joan al daitezkeen galdetu didate, patxada ederrean egunkaria irakurtzen ari naizen bitartean. Daukatenarekin gozo askorik nekez erosiko dutela ikusita, beste hainbana txanpon eman dizkiet, eta pozak zoratzen abiatu dira lasterka.Denbora askotxo pasa dute gaurkoan joan etorria egiten, eta, luze iritzita egon ondoren, lasaitua hartu
|
dut
begiak piztuta nireganantz korrika ikusi ditudanean. Adnanek goxokiak erosi ditu, eta Unaik, aldiz, Karibeko piratak filmako kaxa bat.
|
|
|
Kenya edo japondar batek bere jatorrizko izena eman nahi badio seme alabari itzulpenik ez duela aitortzea aski du. Aste hontan bertan Iruñen sortutako haur baten izena
|
dut
begien aurrean: Najsua Nimri Urriticoetxea [sic], Karam eta Magdalenarena.
|
|
|
—Ba, pozik egon zaitezke. Nik ezin izan
|
dut
begirik itxi.
|
|
|
nahiago
|
dut
begi bustiak eskuetan bildu eta
|
|
|
Zerbait
|
dut
begian.
|
|
2015
|
|
|
–Ezin dut eta! Jakin beharrak dizkit barrenak kixkaltzen, ezin
|
dut
begirik bildu argiaren baitaz kanpora, hezurrek ez didate azazkalen arintasuna gobernatzen. Nola, horrela, bizi!?.
|
|
|
ez
|
dut
begien hertsireki batean
|
|
|
–Ulertzen dizut. Nik ere sarritan ezin izaten
|
dut
begirik bildu.
|
|
|
–Pazientzia puska bat, dena kontatuko dizut eta. Gau guztian ez
|
dut
begirik bildu. Goizaldera ideia bakarra zebilkidan buruan.
|
|
|
Harrezkero ez
|
dut
begi griseko atzerritar hura berriro ikusi, baina auskalo zertan ibiliko den. Beltzak dira taxi guztiak eta hiria hilerri baten moduan handitzen ari da.
|
|
|
–Buruz idazten
|
dut
begien aurrean izan nuena?, dio Blas de Otero poetak. Oroimena, ordea, galbahearen gisakoa dela diote, legarra atxikitzen duela, baina pasatzen uzten hondarra.
|
|
|
–Sinets biezat berorrek: inoiz ez
|
dut
begi onez ikusi kapitulu hau; ez zait gogoko egiten; ez nengoen asmo horren alde. Zuzen zebiltzan nik baino hobeki pentsatu zutenak?.
|
|
|
6 Nik ardura handiagoa izan dut beraiekin haserre nagoela uste dutenak gure Jaunari gomendatzen, eta nahigabetuago izan naiz eta izango naiz, Jaunaren maitasunagatik eskatzen diedan hau egiten ez badute. Joana Gurutzeko nire ahizpa maitea izan
|
dut
begien aurrean, beti irabaziak gehituz joan dela iruditzen baitzait?, eta Gurutzekoa izena hartu bazuen, haren parte on bat egokitu zaio berari; otoitz egin diezaiola gure Jaunari nire alde, eta ez dezala uste izan bere bekatuengatik eta nireengatik (askoz ere handiagoak baitira) eman dienik guztiei penitentzia hau.
|
|
|
– Gau osoan ez
|
dut
begirik bildu.
|
|
|
– Esan behar dizudana nola azaldu pentsatzen egon naizelako ez
|
dut
begirik bildu.
|
|
|
Egia, laban bat
|
dut
begian eta gizarajo baten kaka buruan, baina aurrera goaz.
|
|
2016
|
|
|
izengoitia zeukan Leontzio fraileak, hain hurbil zegoen kirol zelaira errugbi partidak ikustera eramaten gintuen, Aviron Bayonnais taldearen partidak batzuetan segitzera, borondate onez, noski. Nik, egiari zor, geroztik, Aviron delakoa ez
|
dut
begien puntan ikusten ahal, oraino zigorrarekin lotzen dudalako.
|
|
|
Oi, anatomista ikusten dudan bakoitzean, anatomia galtzen
|
dut
begietatik! Hitz erditxo bat esanen nioke, osoro maite dudala ikusi nuen une beretik, eta osoro maite dudala berriz ere.
|
|
|
Ez
|
dut
begirik bildu gau osoan!
|
|
|
Nik ere ez
|
dut
begirik bildu, eta badakizu nik nire hamar orduak lo egiten ez baditut?
|
|
|
Ez
|
dut
begirik kliskatuko.
|
|
|
Gogoratzen
|
dut
begiak itxi eta otoitz egitea.
|
|
2017
|
|
|
Esnatu naizenean dutxako lurrari begira nago, mina sumatu
|
dut
begi alboan, jo egin dut zerbaiten kontra. Joder.
|
|
|
Arnasa ordenatzearren, obsesio tontoak elikatzeko gaitasuna duen ajeari uko egin, eta pentsatu dut hobe dudala erabaki errazei aurre egitea, alegia, lehenbailehen erabaki behar dudala bankuko opariaren kontu hori. Ezin du hain zaila izan, bata edo bestea, bi aukera besterik ez dira, A ala B ezin argiago bat
|
dut
begi bistan. Horregatik agian, aukeraketak bi bide soilik planteatzen dizkizunean, gizakiok badugu gaitasun paregabe bat existitzen ez diren hirugarren bidezidorrak asmatzeko.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, gauzak arras aldatu dira, zeharo kristal keatu bat etorri zait eskura eta eguzkiari zuzenean begira, ez
|
dut
begietan minik, eta ez naiz itsutu aitzitik, itsua nintzen eta berreskuratu dut ikusmena
|
|
2018
|
|
|
Ez dut beti beti jakiten gertaeren ordena; ezin izaten dut zehaztu gertaera batzuen artean urtebete, bi, lau ala bost joan diren. Nire kidekoen itxuraren aldaketari erreparatuz baizik ezin izaten
|
dut
begiz jo zenbat denbora igaro den.
|
|
|
Gaur egun azpilanean, pipia egurrezko habean bezala, dabilen ideologia bat jarri nahi
|
dut
begi bistan, hizkuntzakeriaren ideologia, Espainiako botere guneetan oso zabaldua dagoena. Pentsamolde hori ideia oker eta faltsu batean dago oinarrituta:
|
|
|
Zango artean dudan ohar liburuxkan etengabe idazten
|
dut
begi aurrean dudana; saiatu egiten naiz, hobe esanda. Ez dakit lerroak nahasten ari zaizkidan, ez dut ondo ikusten zer idazten ari naizen, eta Araratek ere ez du atertzen.
|
|
|
Hurrengo guardia, langarriari?, hots, gaurko egunari, ez zaio gutxi kostatu iristea. Nik ez
|
dut
begirik itxi, eta aurpegi batzuek itxura dute saiatu ere ez direla egin. Atzo. Kordobesa?
|
|
|
–Ez
|
dut
begirik itxi! –izan ziren bere lehen hitzak, garaipen handi eta erraz baten airean.
|
|
|
Momia higatu bat ziztatzen ari garela dirudi. Ezin
|
dut
begia zabalik eduki.
|
|
|
Kastrexana mendate koskorra gainditu eta kilometro batera, Basurtu behar du, Bilboko osasunaren gotorleku. Ez
|
dut
begirik irekiko, bertara iritsi arte.
|
|
|
Eta badakit, jakin, egoera emozional hauskorrean dagoela, badakit jakin eskolak ahal izan zuen guztia egin zuela neskatila honi AAUN diagnostikatzeko eta horren araberako protokoloak ezartzeko... Baina uste
|
dut
begi zoliagoa behar dugula zer gertatzen ari zaion antzemateko. Horregatik galdetu nahi dizuet ea baten batek ohiz kanpoko besterik sumatu duen.
|
|
|
Barkadazu. Baina hemen jarri behar
|
dut
Begira.
|
|
2019
|
|
|
Martin hil aurretik ere nazkatuta nengoen dietei, modari eta gizonei gustatzeko amarruei buruz idazteaz. . Hortik aparte, ez dut gehiago Mirariren alboan lan egin nahi, ez
|
dut
begi bistan ikusi nahi, hori inoiz esaten ez badiot ere.
|
|
|
Ezin
|
dut
begirik bildu neka neka eginda nagoen arren. Jadanik ez nuen oroitzen Kristinaren ahotsa, haren ahots tinbre lodia, nolako efektua eragin duen nire gorputzean nire izena ahoskatzen entzun dudanean.
|
|
|
Baina gaur denbora mundu bat neraman esna. Egia esateko, ez
|
dut
begirik bildu gau osoan. Haserre nengoen, oso haserre ere, diskotekan gertatu zenagatik.
|
|
|
Hondar boladek aurpegian jotzen naute. Ezin
|
dut
begirik zabaldu, ezin naiz mugitu.
|
|
|
Baina orobat ikusi
|
dut
begi urdin sarkorrak dituela.
|
|
|
Ez
|
dut
begiekin soilik ikusten, badakizu.
|
|
2020
|
|
|
Jakinik menperakuntzaren eta sumisioaren gaiek nautela interesatzen, transformazio hori are interesgarriagoa zait. Bizirik izateko bidea
|
dut
begi bistan eta eraldaketan dugu bizirik izateko aukera.
|
|
|
Ondo triste, ondo gaizki nago. Goizeko ordu bata arte ez
|
dut
begirik bildu bart, ezinaren ezinaz, burua zoratuta. Atzo arratsean, hainbat egunez harekin komunikatu ezinean ibili ondoren, lagun batek idatzi egin zidan, elikagai bankura janari bila joatean gertatutakoa kontatuz.
|
|
|
Gero Euskal Herrira bueltatu eta atzerrian ikasitakoa erakustea. Irakaskuntzan
|
dut
begia, irailean master pedagogikoa ikasiko dut. Beste bi urtez Basilean egonen naiz, irakasle berarekin eta ondotik itzuliko naiz.
|
|
|
GIZONA: Nik egun hartatik ez
|
dut
begirik bildu.
|
|
|
“Gaur nire aurpegia ahaztu
|
dut
begi baten barnean”.
|
|
|
teaserra, obraren kontzeptu espaziala, kartela, lerro artean doazen hamaika irudi, esaldi, mugimendu eta ideia, bereak dira. Baina batez ere Leire gogoratzen
|
dut
begi arranpalo, sortze prozesuko guztiak irensten, ikasten, disfrutatzen. Bere begirada une oro presente sentitzea, bere galderak eta ezin ulertuak, opari bat izan ziren prozesuan.
|
|
|
Ez
|
dut
begien aurrean ikusi nahi.
|
|
2021
|
|
|
Bai, ez
|
dut
begirik bildu gau osoan. Nola jakin duzue non nengoen?
|
|
|
Jeani begira jarri zen– Sorkuntza hutsa –eriaz erakutsi zuen bere garezurra– Bertatik dena atera daiteke. Taula, taula ez da existitzen, erreferentzi puntua besterik ez da –irribarre egin zuen, aire gaiztoaz– Gainera, segidan jakingo
|
dut
begiak itxita jokatzen.
|