|
2000
|
|
|
Hik heure bizitza egin behar dun. Aizan, baina ez
|
dun
hori eman dinadan berri bakarra, presta hadi: Patxi ezkondu egiten zaigun!
|
|
2001
|
|
|
– Sorgina ez, deabrua
|
dun
hori! –bota zuen aitak, nola urruntzen zen ikusten zuela.
|
|
2002
|
|
|
–Demontre –izututa esan zuen Mirarik– Hori
|
dun
hori zarata!
|
|
|
Euzkadi maite zuelako! Eta ez
|
dun
hori txarrena. Izan ere, ba al dakizue zer egin zion pelotoi buruak aitonari, zerraldo erori zenean?
|
|
|
Ez, ez
|
dun
hori... ateratzen zait, eta ez diet gehiago esaten.
|
|
2003
|
|
|
–Ez, ez
|
dun
hori. Elurte honekin ez dun kristorik ere mugituko.
|
|
2004
|
|
|
", ederki zarete. Zer
|
dun
hori, pintura errupestre bat. Aupa, Bela." Axperi:
|
|
|
" Ez dinat inor ezagutzen. Ez
|
dun
hori hemengoa."
|
|
2005
|
|
|
–Behin betiko esan dun? Zer esan nahi
|
dun
horrekin, puntu bat bahintz bezala biziko haizela, mermelada ontzi batean sartuta, sekulorun sekulotan: etxetik atera gabe, alegia?
|
|
|
–Paradisu merkea
|
dun
hori, ordea, hire neurrira egokitutakoa, hiretzat bakarrik. Eta gu, zer??
|
|
|
– Hori
|
dun
hori bizimodu mugitua!
|
|
2006
|
|
|
–Ez
|
dun
hori. Mozteko gogoa zaukanat, beti ibiltzen gaitun agiraka.
|
|
|
zer
|
dun
hori, ixo, zure arnasa gurean joz
|
|
|
zer izan
|
dun
hori? / ez duk entzun?
|
|
2008
|
|
|
–Baina onena ez
|
dun
hori: onena dun lamina ez zela lamina, printzesa bat baizik; eta onena dun hura ez zela ikazkinak eta printzesak elkar ikusten zutèn lehen aldia, ikazkinak, haitzulora egin baino lehen, printzesaren lurretan egin baitzituen urte batzuk, argitasunaren erresuman; eta onena dun?
|
|
|
GERMAN. Ez? eta gogorra
|
dun
hori ume batentzat. Baina Kandidok ere gorriak pasatu ditin barruan eta orain honi buelta eman behar!
|
|
|
GERMAN. Nondik atera
|
dun
hori. Nik ez zionat halakorik esan.
|
|
|
LUKAS. Ez, aizan, ez
|
dun
hori!
|
|
|
GERMAN. Marea ona izan dinagu eta hire partila
|
dun
hori.
|
|
|
KAR: Ez, ez
|
dun
hori. German eta ni ez gaitun bikote.
|
|
|
Ni ez naun hemengo jabea. Imanolekin hitz egin behar
|
dun
hori.
|
|
|
Bueno? Gutizia txikia
|
dun
hori. Ez dun oso garestia.
|
|
|
HAIZEA. Bai zera! Nondik etara
|
dun
hori? –
|
|
|
Ez euskara beste hizkuntzak baino zailagoa delako. Ez
|
dun
hori kontua. Hemen eginikoa modu exotiko batean eskaintzen diten.
|
|
|
–Baina onena ez
|
dun
hori: onena dun lamina ez zela lamina, printzesa bat baizik; eta onena dun hura ez zela ikazkinak eta printzesak elkar ikusten zutèn lehen aldia, ikazkinak, haitzulora egin baino lehen, printzesaren lurretan egin baitzituen urte batzuk, argitasunaren erresuman; eta onena dun... edo okerrena, beharbada, printzesak neba bat zuela, eraztunaren jabea zena eta eraztunarekin noiznahi jolasten zena, harik eta egun batean printze printzesak basoan galdu, printzeak eraztunari agindua eman, eraztuna kantatzen hasi, eta ikazkin bat etorri zitzaion arte; eta okerrena dun (nekez gerta daiteken okerragorik), eraztuna ikusi ez beste sartu zitzaiola ikazkinari hartaz jabetzeko irrika... baita printzeari agindu ere eramango zituela anai arrebak errege erreginen jauregira eraztuna uzten bazion memento batean, agintzeko formula sekretua ematearekin batera.
|
|
|
[Eta partikularragotik.] Hemengo adituek uste izan dute euskaldunaren izeneko
|
dun
hori bizardun, dirudun eta arrazoidunen dun hori zela(" dun edukitzezkoa"), ohartu gabe hiztun, ibildun eta jostunena dela(" dun egitezkoa"); uste izan dute, beraz, euskaldunaren izenak" euskara duena" esan nahi zuela, ohartu gabe" euskaraz egiten duena" esan nahi duela zehazki eta teknikoki.
|
|
|
[Eta partikularragotik.] Hemengo adituek uste izan dute euskaldunaren izeneko dun hori bizardun, dirudun eta arrazoidunen
|
dun
hori zela(" dun edukitzezkoa"), ohartu gabe hiztun, ibildun eta jostunena dela(" dun egitezkoa"); uste izan dute, beraz, euskaldunaren izenak" euskara duena" esan nahi zuela, ohartu gabe" euskaraz egiten duena" esan nahi duela zehazki eta teknikoki.
|
|
2009
|
|
|
Bajate (n) san bera garie, ta iyete (n) san poste baten modukoti gora, sinta baten, andi goiko kamarati bueltan etorte (n) san, eta bidien kribie pasten ta ya gari klasifika itten san dana. Eta len esan
|
dun
ori tximintxoiek asi deko, asi baltza, nabo asin modukoa, eta orretariko asuntun, danak bideko kribiek apartate (n) sittun, dana, ta ogi suri ederra itte (n) san Latxagati ekarriko gari uruneas. Etxean egiten zenduen?
|
|
|
Gizona mozkortzen bada ere, noiz edo behin erne eta edan gabe ibiliko zain! Ez
|
dun
horren gizon txarra hartu!
|
|
|
–Zain egoteagatik
|
dun
hori.
|
|
|
–Normala dun, kresalagatik
|
dun
hori. Herri honetan itsasoak behartu egiten din begiak pertsianak bezala biltzera.
|
|
|
GERMAN: Ez, ez
|
dun
hori. Gauza bat kontatu behar dinat.
|
|
|
LUKAS. Ze txorrada
|
dun
hori?
|
|
|
KITTO. Bueno, umorea behintzat ez dun galdu. Seinale ona
|
dun
hori.
|
|
|
KEVIN. Ez! Ezin
|
dun
hori esan!
|
|
|
GERMAN: Zergatik esaten
|
dun
hori?
|
|
|
JOANA: (Desesperatuta) Berriro hasi behar al
|
dun
horrekin?
|
|
2010
|
|
|
KEVIN. Ez. Berarekin haserre hago eta horregatik esaten
|
dun
hori. Argi hitz egin behar duzue?
|
|
|
EIDER. Ba? asko
|
dun
hori?
|
|
|
LUKAS. Beste salaketa bat jarri dinat Mikelen aurka, baina alferrik izango
|
dun
hori ere. Frogarik gabe, etzagon ezer egiterik.
|
|
|
JOANA. (ironiko) Kontu zaharra
|
dun
hori!
|
|
|
LUKAS. Zaila
|
dun
horren aurka borrokatzea.
|
|
|
TXIMISTA. Et, et, et! Nondik atera
|
dun
hori. Nik pisukide atsegina izan nahi dinat, besterik ez.
|
|
|
ABEL. Ez, ez
|
dun
hori. Orain goazen lotara, beroan eztun ondo pentsatzen.
|
|
|
KANDIDO. Albiste zoragarria
|
dun
hori!
|
|
|
KEVIN. Ze putalarru
|
dun
hori?
|
|
|
Mari: Ez
|
dun
hori problema! (Liliak botatzen ditu eta zapatak biltzen.) Harran mustuka bat eta xukazkin zapata hok!
|
|
|
Ez naun sentipen hori duen bakarra. Hemengo nire lagun berriekin izaten ditudan hitz aspertuetan maiz ateratzen den irudia
|
dun
hori. Ez ote diren ospitaleko ohe goxoetako izara garbiak gure zain dauden katabutetako hil oihalen aurrekari.
|
|
|
hire laguntxo kaskarinekin txutxu mutxuan. Hobe
|
dun
hori izatea, bai, ez dezadala inoiz jakin amorante baten besoetan egoten haizela. Halakoren batean harrapatzen bahaut, haren zakila irentsiko dun, bai, hari moztu ostean ahoan sartuko dinadanean!
|
|
|
– Egindakotik ikasi behar dinagu. Gandhik, Martin Luther Kingek edo Mandelak aintzat hartu bazuten, ez
|
dun
horren ezdeusa izango. Proba ditzagun Thoreauren teoriak, eta gero gerokoak.
|
|
|
– Hi ez haiz beldurtuko, ezta? Zergatik epaitzen
|
dun
horren merke. Zergatik uste dun besteak ez direla hi bezain militante?
|
|
|
Zertarako nahi
|
dun
hori jakin?
|
|
|
Onartzen
|
dun
hori?
|
|
|
Noiz sentitzen
|
dun
hori?
|
|
|
Izanen ditun. Zertako galdatzen
|
dun
hori?
|
|
|
Sentitzen
|
dun
hori?
|
|
|
Ulertzen
|
dun
hori?
|
|
|
Eta non
|
dun
hori?
|
|
|
Ene bihotza Jainkoarengana altxatzen da eta bake handi batek betetzen nau. Hori
|
dun
hori zinezko sentimendua!
|
|
2011
|
|
|
Ah... burua gora, sorbalda zuzen, tripa sartu pittin bat... Jesus neska, hori
|
dun
hori ibilera antinaturala...
|
|
|
–Etxekotu, etxekotu! Erraza
|
dun
hori esaten?
|
|
|
–Ez
|
dun
hori, azaldu zidan hark?, baina nahiko kontu pertsonala dun. Gure garaian baserrian erabiltzen genuen tresnatxo bat lortu nahi dinat, baina ez naun ausartzen mojei eskatzera, badakin... ez nindukete serio hartuko!
|
|
|
ABEL. Nola demontre egin
|
dun
hori?
|
|
|
MANEX. Zergatik esaten
|
dun
hori?
|
|
|
INES. Kasu honetan ona
|
dun
hori. Ez dakin nolako aldaketa egin duen.
|
|
|
–Eta nola uste dun moldatuko dela Fernando? Pentsatu
|
dun
horretaz?
|
|
2012
|
|
|
KEVIN. Ni lasaitzeko esaten
|
dun
hori.
|
|
|
Eztun samurra irten eta berriro hastea! Hain zaila
|
dun
hori ulertzen?!
|
|
|
Eskerrak zuen babesa eta maitasuna dauzkadan. Asko
|
dun
hori niretzat.
|
|
|
KEVIN. (Pozik) Bueno, neska! Zer
|
dun
hori. Gero, gehiago bazkaldu eta listo!
|
|
|
ALIZIA. Hara! Zoragarria
|
dun
hori. Oraintxe joango naun bisitan.
|
|
|
INES: Arrazoi
|
dun
horretan. Batzuetan, gutxietsi egiten dinagu geure burua, eta hori ere ez dun bidezkoa?
|
|
|
LEIRE. Ezetz, ez
|
dun
hori?! –
|
|
2013
|
|
|
ABEL. Horixe esan zionat nik ere Kandidori, baina arazoa ez
|
dun
hori.
|
|
|
ALIZIA. Tira, ez
|
dun
hori ere... Baina nola utzi naun hire bizitzako hain une berezitik kanpo?
|
|
2014
|
|
|
" Eta jainco Eternalac erran cioen emazteari, cergatic eguin
|
dun
hori... eta emazteac ihardessi cuen, sugueac enganatu niauc, eta jan diat handic".
|
|
|
" Eta jainco Eternalac erran cioen emazteari, cergatic eguin
|
dun
hori... eta emazteac ihardessi cuen, sugueac enganatu niauc, eta jan diat handic".
|
|
|
–Ez
|
dun
hori!
|
|
|
–Eta testuaren ze partetan diot hori? Ze orain arte, nik dakidala, ez
|
dun
horren inguruko ezer agertu ipuin osoan.
|
|
|
–Ez
|
dun
hori, neska. Nekatuta iritsiko dela besterik ez dinat esaten?
|
|
|
–Ez
|
dun
hori; baina leku merkeago bat bila genezaken, ez duzue uste. Leonesa, adibidez?
|
|
|
–Ez
|
dun
hori, ez dun hori. Gainera, gau bategatik ez dun ezer gertatzen.
|
|
|
–Ez dun hori, ez
|
dun
hori. Gainera, gau bategatik ez dun ezer gertatzen.
|
|
|
–Ez
|
dun
horren berandu; gainera, bihar ez zaukan haurtzaindegirik.
|
|
2015
|
|
|
–Halaxe dun, maitea, erantzun nion nik harroki?. Hiregatik
|
dun
hori.
|
|
|
Horretan lan egindako orduak emakume baserritarraren lan moduan jasotzen dira, bai. Kontuan hartuta horrexek direla emakume baserritarrek historikoki egin dituzten lanetariko batzuk, aurrerapauso moduan ikusten dugu.Elikadura burujabetzan eragingo
|
dun
horrek. Ikusteko dago nola zehaztuko den dena, baina, ematen du aukera zabaltzen duela emakume batzuek ustiapenaren gaineko titulartasuna lortzeko; andrek orain arte egin duten lan horren aintzatespen bat emateko bidea ere bada.Gizarte segurantzan kotizatzea eta titular lez agertzea bultzatzen ere lagunduko du. Emakume baserritar gutxik kotizatzen dute.
|
|
2016
|
|
|
arrazoi
|
dun
horri
|
|
|
–Eta nola lortzen
|
dun
hori?
|
|
|
Zer esan nahi
|
dun
horrekin. Ez dela hemengo piztia?
|
|
|
Baina zer txorakeria
|
dun
hori! Saguzarrak ugaztunak ditun, ez dinate habiarik egiten!
|
|
|
– Arrain handia
|
dun
hori.
|
|
2017
|
|
|
Honaino segika etorri zaidan. Horretara bultza dinat, planaren zati bat
|
dun
hori. Beraz, hik harrapa ezan, barrura ekarri eta esango dinadana esaion.
|
|
|
(Bergara. Elexpuru 2004) | Dollor utze don ori; orri etxutzen iñok eser kenduko, doilor hutsa
|
dun
hori; horri ez zion inork ezer kenduko? (Aramaio).
|
|
|
—Zergatik esaten
|
dun
hori. Kanta, kanta!
|
|
|
—Eta? Hori
|
dun
hori, istorio tristea! Mina harriturik.
|
|
|
—Ez, ez
|
dun
hori hemen geratu den herensuge bakarra moztu zion Xabierrek, badun beste bat lurralde honetan, eta Orrantia din izena. Herensuge horrek hil zitian Sombreroko gizon prestu eta zintzoak.
|
|
|
Aski dinagu goaitatzea. Baina ez diagu fitsik egiten! Bai zerbait egiten dinagu, goaitatzen dinagu. Lan bat
|
dun
hori ere eta guretako, ikertzaileentzat, frangotan, lan baitezpadakoa agertzen dun. Ez ahantz hori. Zer falta zaiguk orduan. Garrantzitsuena.
|
|
2018
|
|
|
MANUEL. Oraingoan ez
|
dun
hori gertatuko.
|
|
|
Denbora gehiegi zaramanagu etxetik kanpo, hire ama arduratzen hasiko zunan eta errua Merriman andreari botako zion. Ez
|
dun
hori nahi, ezta?
|
|
|
MIELTXO. Benetan esaten
|
dun
hori ala barkatzeko esaten dun?
|