2001
|
|
Nekez sines dezaken kopeta zimurtu eta goibel horren atzean, oraindik freskotasunez zipriz tinduriko gogoetak badirela, zeren egon badaude, baina zokoren batean gordeta Sarritan, hik badakin, egun euritsuetan, hire kolore gabeko begiak zimurren artetik esnatu, jalgi eta begira ipintzen ditunanean, euri tanta bakoitzeko gaztaroko oroitzapen bat berreskuratzen dun begietan nahigabe kolorea margotuz. Eta hori
|
dun
hire denborale bekaiztiaren jaioleku.Badakin, kontura hadi, baditun urte batzuk deusik entzuten ez dunala, eta hire buru harnean iraganeko erloju zaharraren orratzen norabideak eta joan etorriak nahiko zaizkin hire musika osatzeko. Doinu bekaiztia osatzeko.Bapatean, amonak, iraindu, listua bota eta hitzok zulatu ditu ispiluan, bere isla berriz antzeman arte.
|
|
eta aldea galduetako altxorrik preziatuena
|
dun
hire sexua
|
2004
|
|
Goazen, Urruxa, kopau bat hartzera. Hori baino gehiago ere merezi
|
dun
hik baina...
|
|
–Hori gutxiago. Ez
|
dun
hire senarra ezagutzen ala...?
|
2005
|
|
–Eta zer uste
|
dun
hik, hara joaten naizenean ez dudala telebista, kausaren, alde erabiliko?
|
|
heure eskuko, hala egin
|
dun
hire plazera
|
2006
|
|
unaia ez
|
dun
hiretako
|
|
Eta osabarekin sesioan hasita, hik dauzkan galtzeko guztiak. Inor ez
|
dun
hire alde aterako eta dun bakarrik denen kontra. Zanpatu egingo haute.
|
2007
|
|
– Bazekinat. Haizeminen ebanjelioa jasan
|
dun
hik, ezta?
|
|
– Segur haiz Bibliako pasarte bat dela? Ez
|
dun
hik hori bertan asmatua. Biblia, Bertolt Brechtek bezain xeheki irakurri eta doinu horretako zati haserreturik ez dinat inoiz leitu.
|
|
Halabeharrez nahi balin bazuen jakin non edo zertan nabilen, amari erraiten zion beti: " non da haurra?" edo" zer deabru ari
|
dun
hire semea?", horrela naiz azkenean beraz futitu, beraz eta gaineratikoez.
|
|
— Nahi ote
|
dun
hik ere, galdetu zion Josefinari.
|
2008
|
|
KEVIN: Oker hago, Rakel, ez
|
dun
hik pentsatzen dunana, baina ezin dinat ezer esan.
|
|
GERMAN: Demasa
|
dun
hirea! Etzagon aldatuko hauenik!
|
|
–Bueno, hi haiz leku hau ezagutzen duena; agian hobe
|
dun
hi bahoa. Baina kontua nik ordainduko dinat, jakina.
|
|
Heu ere ohituko hintzateke, zer uste
|
dun
hik!
|
|
Heu ere ohituko hintzateke, zer uste
|
dun
hik!
|
|
Bere buruari mintzatu zen: Ixabela, zein ere baitun lehenik ferian aurkituko, hura izanen
|
dun
hire biziko maitea!
|
2009
|
|
KEVIN. Lasai. Nirea txikikeria
|
dun
hirearen aldean. Nork erosi behar zinan ogia?
|
|
TXIMISTA. Txanda bukatu eta hala ere bertan geratu
|
dun
hire lagun tontolapiko hau, etxera joan gabe. Badakin zergatik?
|
|
KEVIN: Ez
|
dun
hiretzat.
|
|
TXIMISTA: Gaztetxoa
|
dun
hiretzat.
|
|
LUKAS. Ezagutzen
|
dun
hire aita! Goxoa jarriko zunake!
|
2010
|
|
MANEX. Ikaragarria haiz, extraordinaire! Oparia izan
|
dun
hi ezagutzea! Oso ongi pasatu dinagu elkarrekin?
|
|
MANEX. Ederra izan
|
dun
hirekin egotea, perlatxo.
|
|
TXIMISTA. Bai, nirekin ezkontzen bahaiz? asko erraztuko
|
dun
hire egoera erregularizatzeko bidea.
|
|
KAR. Ulertzekoa
|
dun
hire jarrera. Drogen kontuagatik galdu hunan mutila...
|
|
KANDIDO. Zorionak hiri ere, patroi. Besteok adina edo gehiago lagundu
|
dun
hik ere.
|
|
Guardia bukatu arte geratu
|
dun
hirekin. Begi horiek, azken hilabete gogor haietan beti eskean, eta ezezkoen beldur?
|
|
Zer jakin? Ze afera
|
dun
hik lehengoen bizi eta penetan. Zer uste dun haien egia zilatuko dunala?
|
|
Niri ere isilpean kafea ekartzea nahi ote dudan galdegin zidan azken aldian. Gure sendiaren berri eman diot jadanik, oraindik eskatzera ausartu gabe (izango ote
|
dun
hik ere lortzeko aukerarik?).
|
|
Ez
|
dun
hik maitatu behar!
|
|
Ez
|
dun
hire ihardespena aski landu.
|
|
Hori ahanzteko arrazoin bakar bat izan daitekea? Ez
|
dun
hire burua lanbroetan sartzera utzi behar! Gatzak bere gustua galtzen badu, zerekin gazituko dinagu?
|
|
Ez
|
dun
hiretako besteentzat baino zailago.
|
|
Betebeharraren betetzea
|
dun
hire hedapena.
|
|
HARK hutsik ez din onartzen, HAREN izena Betetasuna baita. LAUA
|
dun
hire toki bakarra!
|
|
Bestea
|
dun
hire ‘ni Berria’, Argi iturri dena.
|
|
Hori
|
dun
hire legea.
|
|
Ongi hautatu
|
dun
hire ametsean: galkorra utzi dun betierekoarentzat.
|
|
Geroago Hannak azaltzen dit bi hitz horien erranahia: " Nola ezagutzen ahal
|
dun
hire ‘ni ttipia’. Hire gorputzeko zelula bakar bat ezagutzen ote dun?
|
|
Hori
|
dun
hire hutsa.
|
|
Jainkoaren aitzinean, ilargia ez
|
dun
hire azazkala baino handiago.
|
|
Astoñoa, bahekien zein den hire zamaren pisua? Ahal bezainbat altxa ezan; hori
|
dun
hire neurria, zeren beste askoren ordez altxatzen baitun. Beti gehiago dun.
|
|
Hori
|
dun
hire akatsa.
|
|
Hori
|
dun
hire betebeharra.
|
2011
|
|
Lanaldi erdia eginez ibili izan haiz harrezkero; duela hilabete pare bat, berriz, eszedentzia hartu dun. Gizonak ere ondo irabazten din, eta gurago
|
dun
hire denbora beste gauza batzuetan eman: irakurri, paseatu, umeari kontu egin, asteroko masajea..., bai, urteak aurrera, ajeak ez ditun falta, eta ez din merezi lanean leher gaizto egitea; arrazoi dun.
|
|
behin baino gehiagotan entzun dinat hiri ere hori? Ez al
|
dun
hik, bada, igandero komulgatzen. Baita don Segismundorekin konfesatu ere behin edo behin, erlijioan sinetsi ez arren?
|
|
KEVIN. Alderantziz... Poztekoa
|
dun
hi bezalako neska katxarro bat nigan interesatuta egotea.
|
|
Gora bihotzak! Hori baino gehiago merezi
|
dun
hik.
|
|
INES. (Barrez) Bai!! (aldatuz) Egia esan, neuk ere badinat nire familia, ez
|
dun
hirea bezalakoa, baina gustura sentitzen naun.
|
|
Ahizpak azkenaldi honetan esan izan dit: " Hi eta hire Monjeu... idealizatu egiten
|
dun
hik leku hura. Etxetzar hotz bat besterik ez zunan, deserosoa, eta neguan asperraren asperraz hiltzeko modukoa.
|
|
Gura dun nigaz etorri? Esandako hori izango
|
dun
hire zeregina; ez haut nigaz ohean etzatera behartuko, eta abadeak ordaintzen dinana baino gehiago ematen ahaleginduko naun. Zer dion?
|
2012
|
|
Ipurdia mugitu, hori
|
dun
hik egin behar dunana, ni egunero joaten naun lanera eta hi alfer hutsa bihurtu haiz, hasi, hasi lanean eta ikusiko dun zeinen azkar pasako zaizkinan txorakeria guztiak.
|
|
LUKAS: Ez
|
dun
hire arazoa?
|
|
LUKAS: Erraz esaten
|
dun
hik!
|
|
KEVIN: Erraz esaten
|
dun
hik, baina etzakinat agoantatu ahal izango dudan. Emaitzek luze joko omen diten eta?
|
|
Ikerne, hemen denok zaukanagu erruaren parte bat. Dena ez
|
dun
hire amarentzat izango. Heuk ere burua galdu eta beste puntara joan izan ez bahintz orain ez ginatekeen honela egongo?
|
|
ALIZIA. Hi ez haiz injustiziak isiltzekoa. Eta horixe
|
dun
hire dohainik onena.
|
|
LUIS. (Oso serio) Hago isilik! Ez
|
dun
hire semea.
|
|
ALIZIA. Hemendik aurrera hauxe izango
|
dun
hire etxea eta sukaldetik edo zerbait behar badun, sartu eta hartu lasai, bai?
|
|
Etxean bezala sentitzen naun. Eta niretzat opari handia
|
dun
hi ondoan edukitzea?
|
|
MANEX: (kaskoak kenduz) Zer egiten
|
dun
hik hemen?
|
|
Gerokotz negurtezin
|
dun
hire egoitza Zerua eta maitatu hautenen bihotza
|
2013
|
|
–Bitxia dun, ezta? Tren bat hartzen
|
dun
hire herrian, hirea ez den izen batekin eta hireak ez ditunan arropa batzuekin, jaisten haiz hurrengo geltokian eta dagoeneko ez dun hire herria, eta bizi berri bat asmatu behar dun aurrera egiteko. Baina, hasieran behintzat, ez dun nahi lehengo bizimodua atzean utzi, eta egiten ditun zenbait txorakeria, egunero egunero ordu berean errekaren alde batean jarri beste aldekoekin oihuka hitz egiteko, eta gisakoak?
|
|
–Bitxia dun, ezta? Tren bat hartzen dun hire herrian, hirea ez den izen batekin eta hireak ez ditunan arropa batzuekin, jaisten haiz hurrengo geltokian eta dagoeneko ez
|
dun
hire herria, eta bizi berri bat asmatu behar dun aurrera egiteko. Baina, hasieran behintzat, ez dun nahi lehengo bizimodua atzean utzi, eta egiten ditun zenbait txorakeria, egunero egunero ordu berean errekaren alde batean jarri beste aldekoekin oihuka hitz egiteko, eta gisakoak?
|
|
–Lehengoan aitzakia bat huen, gaur beste bat, eta ni ez nagon denbora galtzeko prest: zer uste
|
dun
hik, bada, ni txotxongiloa naizela. Bai edo ez?
|
|
–Alajainkoa, Mari Migel, gero eta ergelagoa
|
dun
hire senarra.
|
|
–Aise ikasi
|
dun
hik gezurretan. –Irribarre maltzurraren imintzioa egin nahi izan dit, trakets xamar.
|
|
Hi zer moduz? Zertan
|
dun
hire telenobela partikularra?
|
|
Lasai, ez eman garrantzirik. Niretzat pozgarria
|
dun
hi bezalako neska bat nigan fijatu izana?
|
|
Eta? Zergatik izan
|
dun
hik hain egun petrala?
|
|
ALIZIA. Oker habilela uste dinat. Haur hori ez
|
dun
hirea bakarrik. Eta ez dion mesederik egingo aitaren ondoan egoteko aukera ukatuta.
|
|
–Lehengoan aitzakia bat huen, gaur beste bat, eta ni ez nagon denbora galtzeko prest: zer uste
|
dun
hik, bada, ni txotxongiloa naizela. Bai edo ez?
|
|
Inork ez din sekulan holakorik, entzun Kokoherrin. Nondik atera
|
dun
hik hori, Kirdune. Ez al da hire beste alprojakeria bat?
|
|
Nor hasiko da, bada, ukuiluko sabaietan armiarmak harrapatzen? Gainera, nolatan uste
|
dun
hik armiarma bere amaraun saretik at euli ehizan hasiko denik. Armiarmek ezin diten beren amaraunean baizik ehizatu eta.
|
2014
|
|
–Hik uste
|
dun
hire ipuinerako dokumentazio iturri gisa erabili naunalako nagoela haserre.
|
|
–Amaitu al
|
dun
hirea?
|
|
–Ahal nuen guztia egin dinat. Aski zaila
|
dun
hirekin ongi moldatzea.
|
|
–Hara, hasi zen Gordon, hari urduri begira?, zinez pozgarria izan
|
dun
hi ikustea, Edith.
|
|
–Oso atsegina
|
dun
hire aldetik, errepikatu zuen.
|
|
–Gaizki ari
|
dun
hire neba hori, esan zion iemstxikak neska gazteari.
|
|
7. Hago politena tripa duk (hurbiltzen zaio eta tripa zapatzen) U kaka e hor. Eta promenatzen haiz biluzirik hola, maite
|
dun
hire burua erakustea hola. U zer urdanda.
|
|
Horixe
|
dun
hire lana.
|
2015
|
|
JUAN. (Erabat hunkituta, ANAri) Aita ahal duen guztia egiten ari
|
dun
hi hemendik ateratzeko.
|
2016
|
|
Bizitzan. Zein
|
dun
hire ametsa. Zeren bila habil?
|
|
–Aitona minbiziz hil zunan, baina harengandik jaso
|
dun
hik umore gaizto hori. Bera bezalakoa haiz horretan.
|
2017
|
|
Mila aldiz madarikatu zuen hara joateko erabakia hartu zuen momentua, mila aldiz mila. " Hobe
|
dun
hireari jarraitzea, besteei kasurik egin gabe" eta ukabilak errabiaz hesten zituen horretaz pentsatzen zuen bakoitzean. " Gure ama zenak ongi aski erakutsi zigunan anai arreboi hori dena, apaizak aldarean eta norberaren garbantzuak lapikoan".
|
|
Ez dinat uste agintzen hasteko oso leku ederrean hagoenik. Ezagupen kulpantea
|
dun
hirea, auzitegiko mordoiloan esan ohi denez. Morroi horiek garbitu ditudala bahekien eta ez dun ezer esan, beraz, gero horrelakorik egingo bahu, heure burua salatuko huke.
|
|
Begiratu hutsarekin ulertarazten nien dena lankideei eta bezeroei. Oraintxe noak; barka, lanpetuta nagon; alde paretik; ez
|
dun
hire txanda; bazakiat gustuko nauala; azkena izan dadila; akabatuko haut; ez haiz ordaindu gabe joango; nekatuta nagon; zerbitza iezaiek hik, ez ditiat jasaten; egurra ari gaituk jasotzen gaur; atera txupito bat!; pasa zigarroa... Gaueko hamarretan bakalaoa kendu eta nire gustuko musika jartzen nuen.
|
|
– Zein
|
dun
hire salbatzaile ideala?
|
|
Orain heure larrutik mendeka dezaken izeba. Agian aukera bat
|
dun
hiretzat. Eta guretzat ere bai.
|
|
Bere sorpresa eta tristezia iraganak ziren. Etxehorik begitarte nahiduna ikusi zuen bere aitzinean. Sorpresa handia izan
|
dun
hiretako, galdegin zion Frantxoak. Bai, esan didakan bezala ez nian sekula ikusi, bistan da.
|
|
Ez diat denbora aski ukan nire xedea betetzeko. Maiderrek erran zuen hori bere sorbalda karraskatuz. Zertarako karraskatzen
|
dun
hire sorbalda. Ez zekiat, badiat zerbait baina ez diat ikusten zer den. Hurbil hadi.
|
2018
|
|
MANUEL. Malen, ez
|
dun
hire ama agurtuko aurretik?
|
|
Ederra egin
|
dun
hire argazkiarekin! Korukok Oihanari Burua galdu dun, ala?
|
2019
|
|
Eta gainera aitorra nekea
|
dun
hik!
|
|
Batzuetan, bere destino berbera inposatu nahi izaten dio: . Niretzat ona izan dena ona izango
|
dun
hiretzat ere; halaxe hezi naiten, eta hik nire suerte bera izango dun?. Batzuetan, aldiz, suharki eragozten dio bere antza izatea:
|
|
–Kontuz ibili: Marcelekin sesiotan ibiltzearen poderioz, galdu egingo
|
dun
hire egoera?. Jokoan dagoena ezin serioagoa da:
|
|
Eztei gaua trauma handia izan zen, senarrak honela esan baitzion lehenbiziko koitoaren ondotik: . Zulo handia
|
dun
hik, engainatu egin naun?.
|