|
2000
|
|
|
Uler bedi, ez naiz esaten ari Lekuonaren poemak maila denotatibo hutsekoak direnik, baizik eta konnotazio errazetatik eta esangura libreegietako formulez goiti, poesiaren esentzialismo batean mugitzen dela sortzailea. Edergailua ez baita bakarrik forma mailan atzematen, apaingarri esaten
|
dugun
hori izan liteke mezuari desmezu egiten dion joko kontzeptuala ere. Eta soberakinak sobera dira beti. gogoratuko duzu heriotzak zuen masaila horia gelako itzal ketsuan agurea eta amona aulki marroietan betebeharrekin jarrita korridorean zoru freskoa pauso ahul batzuen azpitik eta negar pixka bat isilik haurraren bideak leuntzen bi koadrotan arbasoak denbora hatzetan balego bezala eta behakoak horman erailak edo ezpain gorrien puzturan jendetza triste marmarka besarkadak eta intsentsua pertsonen joateaz solasa eta bihotzean gorde ezin lurpera zeramaten kaxa eskaileretan beherantz baldar karreran kalean airean geldiro kanpaiak haurtzaroa iheska arropa beltz haiek eta atea itxi zuteneko danbada
|
|
|
Honi guztiari dokumentuen beste berezitasun batzuk gehitu behar dizkiogu. Dokumentuak konposatuak (erabiltzailearentzat dokumentu bakar bat dena, dokumentu txikiagoz osatzen da, eta momentu batean dokumentu hori sortzeko elkartu egiten dira, pantailan ikusten
|
dugun
hori sortzeko), banatuak (dokumentua osatzen duten fitxero ezberdinak, memoria unitate bakar batean edo memoria unitate ezberdinetan egon daitezke, ordenagailu bakar batean edo ezberdinetan, sare batean edo sare ezberdinetan) edo/ eta dinamikoak (dokumentu bat osatzen duten fitxeroak alda daitezke, informazioa eguneratzen adibidez, eta beti ez dira aldaketa hauen fitxero historikoak gordetzen) iz... Era berean, dokumentu elektronikoek bi berezitasun dituzte:
|
|
|
Informazio bolumen hauen mugimenduari begira, ezinezkoa zaigu guztiari unitate bakar batean heltzea, beharrezkoa da bereziki prestatutako profesionalak egotea, informazio kopuru izugarri horren barruan aise mugitzeko. Profesionalen beharra dugu behar
|
dugun
hori eskuratzeko bideak erakutsiko dizkigulako, denbora aurrezteko, zarata kentzeko eta behar dugun hori zehazki eta behar dugun momentuan jasotzeko. Laburtuz, informazioa erraz eta azkar eskuratzea beharrezkoa dugu; honek eskura ditugun errekurtsoen probetxua eta razionalizazioa suposatzen du, hau da, egun ditugun aurrekontuekin giza errekutso, errekurtso ekonomiko eta teknologikoak ongi erabiltzea da.
|
|
|
Informazio bolumen hauen mugimenduari begira, ezinezkoa zaigu guztiari unitate bakar batean heltzea, beharrezkoa da bereziki prestatutako profesionalak egotea, informazio kopuru izugarri horren barruan aise mugitzeko. Profesionalen beharra dugu behar dugun hori eskuratzeko bideak erakutsiko dizkigulako, denbora aurrezteko, zarata kentzeko eta behar
|
dugun
hori zehazki eta behar dugun momentuan jasotzeko. Laburtuz, informazioa erraz eta azkar eskuratzea beharrezkoa dugu; honek eskura ditugun errekurtsoen probetxua eta razionalizazioa suposatzen du, hau da, egun ditugun aurrekontuekin giza errekutso, errekurtso ekonomiko eta teknologikoak ongi erabiltzea da.
|
|
2002
|
|
|
Galdera batekin hasi naiz lan hau, eta horren erantzunarekin amaitu nahi nuke. Ez, oraindik ez dugu behar dugun Unibertsitatea, baina duela hogeita bost urte baino askoz hobeto gaude, eta lor daitekeen helburua da nonbait behar
|
dugun
hori geureganatzea. Neurri handi batean, geure esku dago.°
|
|
2004
|
|
|
Gure hizkuntzak, kulturak eta Euskal Herriak, azken finean, beharrezko dute bide hori. Tresna hauek ere baliagarri direlako, amesten
|
dugun
hori erdiesteko bide horretan.°
|
|
2009
|
|
|
Esparru publikoan (hala nola hezkuntza publikoan) aztertu behar da mundua nolakoa den, eztabaidatu behar da balioei buruz, hau da, munduak nolakoa izan lukeen aztertu behar da, eta hori guztia egin behar da giza baliabideen bitartez, hain zuzen ere, sen onaren metodologia izendatu
|
dugun
horren barruan kokatu ditugun baliabideen bitartez. Hortaz, munduari buruzko teoriarik onenak (ziurrak ez badira ere) ezagutarazi behar dira, eztabaidatzeko tresnak eta jarrera kritikoa landu behar dira, eta balioetan ere arakatu behar da.
|
|
2011
|
|
|
Artifizioa!, oihukatu zuten. Aranburuk eta besteek gezurra diote, ondo asko baitakite gaur egun euskal kultura deitzen
|
dugun
hori diru-laguntzarik gabe altxatu zutela askok askoren artean. Frankismo minean hainbat idazle egungo euskal literaturaren oinarriak jartzen hasi zirenean, nor joan zitzaien diruarekin?
|
|
2012
|
|
|
Baina, balizko irakurle hori, orain ikuspuntu horretatik irakur dezazun eskatzen dizut, alegia, sasiko Historiaren kontra eta egiazko Historiaren alde idatzitako ohar luze baten modura. Ahaztu barik, betiere, egiazko Historia deitu
|
dugun
hori izatez kritikoa dela, interpretazio desberdinei irekia, eta hala izan behar duela egiazkoa izan nahi badu. Alegia, egiazko Historia kritikoa da berez, eta ez batzuen errelatoa, absolutua, arauemailea eta unidirekzionala.
|
|
2013
|
|
|
Ahotsak kantari dirau. Ezetz esaten dugu, ez dakigulako esaten bai/ nahi
|
dugun
horren atzetik baino/ nola heldu naiz honaino/ nahi ez dugunaren ihesi ematen egunak/ zoriontasunaren morroi ahulak/ zerbaitengatik borrokatu ordez/ beti zerbaiten kontra.
|
|
2014
|
|
|
Eguneroko lanak itotzen gaitu, baina jarraitzen dugu elkarren berri izateko eta elkarrekin hausnarketa egiteko aukerak antolatzen, egun bateko edo bi eguneko formatuan askotan. Jardunaldi edo topaketa deitzen
|
dugun
hori, alegia. Horri alergia dionik ere bada, edo deus handirik ematen ez duela uste duenik.
|
|
|
Informazio eta datu soziolinguistikoen irakurketan eta kudeaketan ikuspegi ideologikoak eta politikoak nahasten badira ere, eta datu berberek desadostasuna eta proposamen ezberdinak sorraraz ditzaketen arren, joko zelaia zein den eta nola dagoen jakin beharra daukagu, ahalik eta zehaztasunik handienarekin. Alderdi teknikoek eta metodologikoek izan litzaketen mugak eta ezintasunak gorabehera, eskuratzen ditugun datuak lagungarri izan litezke, lagungarri izan behar dute, eta isuriak eta joerak ahal den neurrian baztertuta, begien bistan
|
dugun
hori kudeatu behar dugu. Datuak ez dira optimistak edo pesimistak, hori gure aldarteari dagokion kontua da.
|
|
2015
|
|
|
Testuinguru honetan, memoriaren gotortasunaren eta uneak duen hauskortasunaren arteko elkarrizketa bat dago. Ikusi ezin edo ikusi nahi ez dena erakustean datza gakoa, begiratu eta enfokatu nahi
|
dugun
horretan dago auzia. Ausentziaren presentziaz ari gara.
|
|
|
Memoriaren gotortasunaren eta uneak duen hauskortasunaren arteko elkarrizketa bat dago. Ikusi ezin edo ikusi nahi ez dena erakustean datza gakoa, begiratu eta enfokatu nahi
|
dugun
horretan dago auzia
|
|
2017
|
|
|
Gatazka unetan ebaluatu daiteke norberaren pentsamenduaren autonomia edo menpekotasuna, lotura edo deslotura, hegemonia edo iraultzailetasuna. Halaber, gatazkaren erresoluzioa topatzeko egiten dugunak edo egiteari uzten diogunak erakutsiko du pentsatzen
|
dugun
horrekiko dugun koherentzia eta zintzotasuna, edota adore, konpromiso edo askatasun maila. Izan ere, halako marruskadurek argi ikusarazten dute nola mugitzen den eta zein den gizarte baten osasun demokratikoa; ikusarazten dutelako iritzi politiko desberdinen arteko harremana eta horietako bakoitzak bere buruarengan duen konbikzio maila.
|
|
|
jakintza, liburuetan adina (akademian, boterean), gorputzetan dago (bizipenetan). Alegia, bizitzen dugun horretan, sufritzen
|
dugun
horretan eta antolatzen ditugun erresistentzia horietan ere badago jakintza, geure autoetnografietan. Hain zuzen, hori jakintza denik ukatzen zaigun eremu horretan.
|
|
2018
|
|
|
Oihartzunaren oihartzun amaigabe horiek gabe, non ikasiko dugu nola esaten den euskaraz, demagun, con premeditacion y alevosa/ avec premeditation/ un guet apens, baina ahalegin berezirik egin gabe ahal dela, terminologia masterrik osatu gabe eta zuzenbide lizentziaduna izan gabe? Pentsa dezagun nola ikasi
|
dugun
hori erdaraz, Non dago euskal hitzek, euskal esamoldeek eta, bere luze zabalean eta labur estuan, euskal kulturak behar duten erresonantzia kaxa, hain aise, ikasten ari ginela konturatu ere egin gabe.
|
|
|
Egunen joana baino ez zaigu geratzen, eta hor gertatzen da dena, horretaz denaz eztabaidatzeko tarterik nekez uzten badu ere egunerokotasunak. Sormen lanek, baina, egunen joanean bestela ikusi ezin
|
dugun
hori ikusteko balio diezagukete. Horixe da Zuloa ren nolabaiteko balio erantsia, esango nuke.
|
|
|
Hemen bezala, neurri batean. Esan nahi dut ez dugula gure burua zuritu behar bestea, alteritatea kontsideratzen
|
dugun
horren aurrean... Nahiz eta eskubiderik gabeko horrelako egoera basati batean jauzia egon litekeen.
|
|
2019
|
|
|
Maitasuna lege askoren oinarrian dago: haurtzaroari, familiari edo mendekotasunari lotutako legeen kasuan argia da; maitasunaz uste
|
dugun
horrek zedarritzen ditu legeon mamia, araubidea eta aplikazioa. Politikariek, erlijiosoek, feministek, ideologia askotariko eta kontrajarritako aktibistek, besteak beste, afektuen garrantzia ahotan darabilte.
|
|
2020
|
|
|
Elizan ez eze, handik kanpora ere ari zineten saretzen saretzen. Orain ‘herri mugimendu’ moduan ulertzen
|
dugun
horren hasierak izan ziren zuenak?
|
|
|
Itsaslabarrari zerbait ikusiko zion Immanuel Kantek ere, naturaren fenomenoen aurreko halako sentimenduaz idatzi zuen eta. Berak esana da sublimea ez dela soilik atsegin
|
dugun
hori, terrorea edo beldurra, malenkonia, harriduraere sortzen digun sentimendua baizik. Gorputza ere hori delakoan nago, plazer iturri zein gudu zelai.
|
|
|
Horren aurretik, hobeagotasunarekiko fede edo esperantza bati esker bakarrik hitz egin dezakegu. Gaur egun eskas
|
dugun
hori. Horrela, biolentziaren justifikazio bakarra egoeraren jasanezintasuna da.
|
|
|
Politikan erlatibismoa ekiditea ezinezkoa iruditzen zait, beharrezkoa politikan jarduteko. Lehen esan bezala, politika interes desberdinen arteko borrokan ulertzen dut, natural eta beharrezkotzat jotzen
|
dugun
horren erlatibotasun edo kontingentzia azaleratu eta ordena berri bat ezartzeko jokoan. Erlatibismo hori, ordea, ez da behin betikotzat hartu behar, noski.
|
|
|
Esperimentu bat egiten saiatuko naiz lerro hauetan, praktikatik egindako pentsamendu esperimentu bat, zeren ni gauzak egiten diren eremu lokaztu horretatik nator. Uste dut egiten
|
dugun
hori garela, eta egiten dugun horretatik pentsatu genukeela, gorputza jarriz, gorputza jartzen dugunean ezberdin pentsatzen dugulako. Langile kooperatibista naiz Talaios Kooperatiban.
|
|
|
Esperimentu bat egiten saiatuko naiz lerro hauetan, praktikatik egindako pentsamendu esperimentu bat, zeren ni gauzak egiten diren eremu lokaztu horretatik nator. Uste dut egiten dugun hori garela, eta egiten
|
dugun
horretatik pentsatu genukeela, gorputza jarriz, gorputza jartzen dugunean ezberdin pentsatzen dugulako. Langile kooperatibista naiz Talaios Kooperatiban.
|
|
|
Iruditeria sozialean oso barneratua dago nazioaren izaera komunzki egun indarrean dagoen estatuaren eta nazioaren artikulaziotik eratortzen dela. Alta, bada, ohargarri da betikotzat
|
dugun
hori historiaren denbora lerro luzean gertatu berri den eraikuntza bat dela.
|
|
|
Sokrates eta filosofia berez dira disolbatzaileak, ontzat jo ohi
|
dugun
horren kontra egiten dutelako. Filosofia kritikoa da filosofoak ez direnekin eta filosofoak direnekin.
|
|
|
Geure hizkuntza hitz egitea ere arrazoiz bete behar izan genuen sasoikoak gara, batzuk behintzat. Euskaldun izateko ere motibo eta aitzakia politikoak eta filosofikoak behar genituenekoak, ez dakit gainditu
|
dugun
hori.
|
|
2021
|
|
|
Distopiek gure antsietate kolektiboa irudikatzen dute, Layla Martmezen hitzetan (Utopa no es una isla, 2021). Etorkizun apokaliptikoak beldurra eta antsietatea sortzen dizkigu, eta horretaz ohartarazteko produktu eta ideologiak sortzen ditugu; hori egitean, ordea, eragotzi nahi
|
dugun
hori indartzen dugu. Alegia, etorkizun hobeak pentsatzeko ezintasuna garatu dugu, kapitalismoari erabat funtzionala zaion distopien produkzio betean sartuta.
|
|
2022
|
|
|
Hamaika baldintza (fisiologiko, sozial, psikologiko, ekonomiko, historiko...) barne biltzen dituen existentzia konkretua. ‘Situatua’ (situazio nozioa ezinbesteko kontzeptua da existentzialistentzat, marxistentzat bezainbeste), gaur ‘kokatua’ esan ohi
|
dugun
hori.
|
|
|
Horretarako behar da arreta ereduaren aldaketa bat, pertsona erdigunean jarriz, nahiak eta desioak entzunez, partaidetza bideak irekiz... Egun ‘pertsonalizazioa’ izenez ezagutzen
|
dugun
hori praktikara eraman behar da, eguneroko praktikak beste modu batera entzun eta partekatuz.
|
|
|
Errituala. Toki, denbora eta testuinguru jakin batean behin eta berriz errepikatzen
|
dugun
hori. Konfinamendu garaian, gure denboraren ordenamendu oro lausotua izan delarik, Margaret Bullenek ospakizun horiek galtzen ez uzteak duen garrantziaz ohartarazi gaitu.
|
|
2023
|
|
|
‘Nahia’ erdigunean jartzea okerra dela esateak ez du esan nahi ‘nahia’ garrantzitsua ez denik. Ez da gauza bera nahi
|
dugun
horrekin konektatzea (horrek eskubide bat iradokitzen du, eta, askotan, kanpo mundutik jaso nahiko genukeen zerbaitekin lotzen da) eta barrutik datorkigun nahimenarekin eta borondatearekin konektatzea. Borondateak gure ekarpenean arakatzea dakar, gure eginkizuna betetzea, eta garairik zailenetan ere ekinean aritzeko konpromisoa eta erabakitasuna izatea.
|