|
2000
|
|
|
«gurean
|
dugun
emakume ahotsik politena, belus antzekoa dirudi»
|
|
2001
|
|
|
Lehen alde batera, orain bestera, aparte jatenemateko talde bihurtu nahi gaituzte, eta horrekin gora nahiz behera, guri dagokigun tokitik aldatzen gaituzte. Eta idazten
|
dugun
emakumeon tokia, idazleen zakuberean dago. Hala aldarrikatzen dut nik.
|
|
2006
|
|
|
Barcinaren lema «edo nirekin edo nire aurka» da. Baina bestela pentsatzen
|
dugun
emakume eta gizon asko gaude Iruñean. Euskara eta euskal kultura geurea dugunok.
|
|
2007
|
|
|
«OMEren arabera, funtsezkoa eta kaltegabea da, eta erraz ematen da. Ez dirudi koherentea denik Europako herrialde askotan eta AEBetan administrazioek tratamendu hori eskatzen duten eta Espainian egiten ez
|
dugun
emakumeen bereizketa gaitasunean konfiantza izatea». Sarbide desberdina Espainiako Estatuko autonomia erkidego bakoitzak bere kontsignei jarraitzen diela dirudi.
|
|
2008
|
|
|
Zenbait ikerketatan eta hemen aurkeztu dugun azterlanean, oro har, emakume etorkinen profilak ez du bat egiten urteetan izandako emakumearen inguruko irudiarekin, zeina pasiboa eta emigrazio maskulinoaren laguntzaile gisa agertzen zen. Topatu
|
dugun
emakumea langilea da, karga familiarrak ditu eta migrazio egitasmoari bakarrik heltzen dio.
|
|
|
Gutun hau sinatzen
|
dugun
emakumeok oso emakume ezberdinak gara. Jaio garen garai ezberdinek askotariko aukerak eman dizkigute gure bizi proiektua erabakitzeko.
|
|
|
Gizartean zer esanik ez. Gizartea hezi, sentsibilizatu, alfabetatu behar da, elkarren artean gizartea osatzen
|
dugun
emakume zein gizon, neskato zein mutiko...
|
|
|
" Tere: Ariman min nuen eta egun pertsona berria naiz" Tere izenarekin bataiatu
|
dugun
emakumea pozik dago. " Bi hilabete daramatzat A.A. en taldean eta emakume berria naiz" dio.
|
|
2009
|
|
|
–Berorrek arrazoi du, jaun prestu horrek, baina jakin luke etxeko seme bat dugula hilzorian, soldadutzan izandako istripu batengatik, eta berorrek badaki halakoetan zer egiten
|
dugun
emakumeok: etxea, kalea eta trena eliza bihurtzen dugu, eta, hortik aurrera, zernahi?
|
|
|
–Hil behar
|
dugun
emakume bakoitzeko zazpi hilabete zain eman bagenu! –erantzun zion epaileak?.
|
|
|
Hanketatik gorantz ikusiko dugu. Hilerrian ikusi
|
dugun
emakumea dela jabetuko gara. Jantzita daukan detaileren batengatik jakin dezakegu.
|
|
|
Hilekoa, egunerokotasunean gertu bezain ikusezin dugun gertaera bat da: populazioaren erdia osatzen
|
dugun
emakumeok bizitzaren zati handi batean izatendugu. Baina emakumeontzat gertuko zerbait den bezala, sarri emakumeon arteanpartekatzen ez dugun gertaera da; are gutxiago gizonezkoekin.
|
|
|
–Berorrek arrazoi du, jaun prestu horrek, baina jakin luke etxeko seme bat dugula hilzorian, soldadutzan izandako istripu batengatik, eta berorrek badaki halakoetan zer egiten
|
dugun
emakumeok: etxea, kalea eta trena eliza bihurtzen dugu, eta, hortik aurrera, zernahi...
|
|
2010
|
|
|
Aitak eskubidea dik bere bizitza berregiteko, jakina. Baina horrela, ezkutuan, eta ezagutzen ez
|
dugun
emakume batekin?
|
|
2011
|
|
|
Eta oraingo pentsioen erreformarekin zer? Lan merkatuan baldintza kaskarretan sartzeko aukera izan genuenok, ordainetan erretiro lan saria jasotzeko eskubidea arriskuan dugu, orain kobratzen dugun kopurura (600?) ere ez baita iritsiko.Bestalde, lan merkatuan jarduten
|
dugun
emakume langileon jarduera gehienetan ezkutukoa da: bai sozialki eta baita administrazioaren aurrean ere.
|
|
|
Batzordea osatzen
|
dugun
emakume eta gizonen artean oinarri oinarrizko premisa feminista batzuk onartzen dira, baina batzordeak, oro har, ez du oinarri feministarik. Kasu konkretuetan martxoaren 8ko koordinakundearekin lan egiten dugu eta, adibidez, posible da GKEerako genero batzordetik abortu eskubidea defendatzea, baina hori ez da GKE guztien gustukoa.
|
|
2012
|
|
|
Arina da, eta haren ibilera prestuak badu birjin kutsuko zerbait, zehazterik ez dagoena baina begiradak aise antzeman dezakeena. Aldamenetik igaro denean, halako lurrin azalezin bat zabaldu da guganaino, maite
|
dugun
emakumearen eskutitzek batzuetan isurtzen dutena bezalakoa.
|
|
|
Gu geu ez ginen urduri, lasai etorri gara". Lanean, etxean..., makina lan egindakoak dira San Juan bataiatzailea etxearen izenean etorritako bi ordezkariak. Izaskun Beneitez:" Elkarri lagunduz ordezkari bezala nator. Ostegunero biltzen gara, nagusiki emakumeak, eta minbizia igaro
|
dugun
emakumeak elkarri lagunduz aritzen gara. Hasieran oso urduri nengoen, baina ekitaldia oso hunkigarria izan da.
|
|
|
Hala erakutsi dugu Greba Orokorrean etorkizun hobearen alde kalera atera garen milaka gazteok! Eta hala erakutsi dugu aldaketa ezinbestean feminista izan behar dela argi utzi
|
dugun
emakumeok! Ez gaudela adar jotze gehiago onartzeko prest!
|
|
2014
|
|
|
–Zain txarra ematen dit. Beldur naiz ez ote
|
dugun
emakume hori zutarri batean aurkituko. Baita Cobrerosen neska laguna ere.
|
|
|
ez da igaro urte nahikorik jakiteko be netan nongauden, ez dugu perspektiba nahikorik lorpenak baloratzeko. Hori euskal kulturanorokorrean aplikagarria bada, are gehiago bertsolaritzan, non, esan den moduan, Maialen Lujanbio
|
dugun
emakume (ia) bakarra arlo honetan bide egonkorra etajarraitua egin duena4 Horregatik agian, bera egon delako bertsogintzan buru belarri
|
|
|
Bada min handia egin digun kontu bat. Emakumeak% 25 bat baino ez dira liburuan.Inguruotan ez gara asko musikaz idazten
|
dugun
emakumeak, eta orain arte idatzi ezduten emakume askori proposatu diegu liburuan parte hartzeko. Liburuan parte hartuduten emakumeen eta musikaz idazten dutenen kopurua ez da batere errealista.
|
|
|
Baina nik neuk, neure aldetik, beste hainbat feministak bezala, eta bestehainbatek ez bezala? ez nuke bilatuko izaki sortu berria, sekula haren berririk izanez
|
dugun
Emakume profetikoa. Proiektu aski zaharra da emakume hori, eta harenetengabeko porrotek erakusten dute ezinekoa dela espazio zinez errotikako batzizelkatzea.
|
|
|
Agian puntu hori hobeto argitu dezakegu Hollywoodeko melodrama on baten (edo txar baten) inguruan hitz eginda. Charles Vidor en Rapsodia ren funtsezko lezioa da maite
|
dugun
emakumearen maitasuna jasotzeko gizonak erakutsi behar duela bera gabe bizirauteko gai dela, nahiago duela bere misioa edo ogibidea emakumea baino. Bat bateko bi lezio daude:
|
|
2015
|
|
|
Janzkerak eta, kasu honetan, takoiek hartzen baitute garrantzia: luzeak, handiak, hurbilak. Edade bat
|
dugun
emakumeoi maizegi aurpegiratzen digute gure duintasunaren defentsan urrutiegi joaten garela; garrantzirik ez duten detaileez mundu bat egin nahian gabiltzala; kontu inportanteagoak ditugula jendartean, baina guri ez zaigu ahazten inoiz egiturak, pentsamoldeak, agintea?, pausoz pauso moldatzen direla, eta oihalak milaka hari txiki tartekatuz ehundu eta egiten direla; eta ez zaigu ahanzten emakumea...
|
|
|
Horregatik, kexatzen da? orain arte ezagutu
|
dugun
emakume gizatiarra ez da erreferentzia egokiena emakume berriarentzat. Emakumeek eta emakume hibridoen «arraza» berri batek erkatuko lukete erreferentzia edo ideal berria.78 Hots, cyborgekin erkatuko genituzke emakumeak, silikona eta siliziozko silfideekin.
|
|
|
Gure aitak dio malenkoniadun emakume elizkoi bat dela uste duela; horretaz zentzagarria harturik izan behar genukeela, eta txarrago litzatekeela gero bota beharra izatea. Batzuetan berari hitz egiten eta nolakoa den ikusten saia dadila; eta, guretzat ez dela ikusiko balu, nire iritziz ez litzateke gaizki etorriko aita Nicolaok artzapezpikuari hitz egitea eta esatea zein zorte txarra
|
dugun
emakume elizkoi hauekin, edo bestela luzapena eman.
|
|
|
bizi osoko borroka indarkeriaren aurka" izeneko jardunaldia antolatu dute ostiral honetan, azaroaren 20an Usurbilen. Bost egun beranduago gogoan izango
|
dugun
Emakumeenganako Indarkeriaren Aurkako Egunaren bezperatan hain zuzen. Itsasoaren bi aldeetako mugimendu feministen topagunea izan nahi du, elkar ikasi eta ezagutzeko saioa.
|
|
2016
|
|
|
Madrilgo musika jaialdi feminista batetik bueltan harrapatu dugu Furia rap abeslaria. Estandarretatik ihes, ikusi nahi ez
|
dugun
emakumeen lur azpiko eszena indartsuan dabil buru belarri, haien lana eta borroka ahalduntzen eta ezagutzera ematen. Free Otegi free them all kantuaren bideoklipean abestu du eta azken urteotan ekimen askotan dabil.
|
|
|
gutxiestea. Nola gutxiesten
|
dugun
emakume bat haren itxuragatik, zapia daramalako, azal ilunagoa daukalako, ezgaitasun fisikoa daukalako. Lelotzat hartzen dugu, patriarkatuaren biktimatzat, joera orokorra da gizarte honetan.
|
|
|
Munduko Txapelketa hartan Espainiak Suitzaren kontra galdu zuen lehen partida eta Espainian hasi baina mundu osora hedatu zen narratiba bat egon zen Sara Carbonerori Casillasen maila eskasa egozten ziona. Oso deigarria izan zen eta argi erakusten du zer pertzepzio
|
dugun
emakumearen sexualitateari buruz. Emakumea deabrua da eta bere sexualitateak indarrak kentzen dizkio gizonari.
|
|
2017
|
|
|
Horrenbestez, haiek – Ulazia eta Kazalis– izango dira dokumentalaren lanketan gidatuko dituztenak; izan ere, haiek izan ziren Olangua ezagutu zutenak. " Azken finean, bizi izan ez dugun garai bat da, ezagutu ez
|
dugun
emakume bat... Horregatik, erreferentziak behar ditugu", azpimarratu du Garinek.
|
|
|
Kanpoko lasterketetara joateko urrutira mugitzen gara eta nola ez dugu gure herriko probetan parte hartuko? Korrika egiten
|
dugun
emakumeak bagaude Sakanan. Emakume askori kosta egiten zaie lasterketetara ateratzea, lotsa ematen die, baina talde batean korrikan ikusten bagaituzte edo atletismo eskolara goazela badakite, igual animatzen dira.
|
|
|
“Zenbait enpresatako buruzagiek emakumeen ahalduntzearen aldeko hitza eman dute”{ 51}. Ez dakit enpresatako buruzagiek eta nik irakurketa bera egingo
|
dugun
emakumeen ahalduntzeaz... esango nuke ezetz. Ahal dela, aldarri argiak eta zehatzak erabiltzea lehenetsiko nuke, horiek baitira adostasunak edo desadostasunak adierazten, gogoeta sakontzen eta irtenbideak topatzen, benetan, ahalbidetzen gaituztenak.
|
|
2018
|
|
|
Halere, nik orain nire buruari galdetzen diot. Zergatik jarraitu behar
|
dugun
emakumeok XXI. mendean horrelako egoerak pairatzen. Zergatik bizi behar dugu egoera hori berriz emango denaren beldurrarekin?
|
|
|
Baina gaur ehortzi
|
dugun
emakumeak,
|
|
|
Lehen zuri begira ikusi
|
dugun
emakumea.
|
|
2019
|
|
|
Azpimarratu du agerian utzi nahi izan dutela zer «hutsune» geratzen den emakume askok egunerokoan egiten duten lana egin gabe geratzen denean. «Lan egiten eta kotizatzen ez
|
dugun
emakumeok ere aberastasuna sortzen dugu, nahiz eta ikusezina izan».Nafarroan deitutako mobilizazioetan izan zen Garde: Antsoainen eta Iruñean gero.
|
|
|
Zorion beteak ihes egiten die emakumeei maite duten gizonaren besoetan. Guk, berriz, gogoko ez
|
dugun
emakume konplaziente baten ondoan aurkitzen dugu. Emakumeak ez dira beren zentzumenen jabe gu garen neurri berean, eta ordaina ez dute hain bizkorra eta hain segurua.
|
|
|
Edukitze hori, hain zuzen, elkarrekiko amodioan bakarrik da posible; haragizko amodioan, jakina. . Maite
|
dugun
emakumearen erretratuak ez du izan behar irribarre egiten diogun irudi bat bakarrik: galdekatzen dugun orakulu bat ere izan behar du?; baina, orakulu bat izateko, ezinbestekoa da emakumea bera ideia bat edo irudi bat baino gehiago izatea;, mundu materialaren giltzarria?
|
|
|
Lukesek (1974) proposatzen dituen hiru botere paradigmen gainean aurkeztu
|
dugun
emakume bertsolarien historiarekin bat egin dute elkarrizketatuek, bestalde. Horrela, bertsolaritzaren bi aldiaz mintzo dira:
|
|
2020
|
|
|
Eta oraindik ere, esparru horietan parte hartzen
|
dugun
emakumeok askotan, gehienetan, esango nuke emakumeen ordezkari garela. Gure iritzia eskatzen zaigula emakumeok zer pentsatzen duten jaso ahal izateko.
|
|
|
R.M.: Kuban ikasi
|
dugun
emakume sahararrek osatzen dugu, mundu osokoak, eta elkarte humanitario, kultural eta sanitarioa da. Proiektu humanitarioak eta osasun sentsibilizaziokoak garatzen ditugu kanpamentuetan, gehienbat emakumeari zuzendutakoak; emakumeenak diren patologiak artatzen ditugu.
|
|
2021
|
|
|
Gure babesarekin eroso sentitzen dira. Azkenean, laguntza eman nahi
|
dugun
emakumeak besterik ez gara.
|
|
|
Emakumezkoa". Baina, gaur egun, ez da hain horrela; gaur gaude pitilina
|
dugun
emakumeak eta daude alua duten gizonak. Nik dudan pitilina da emakumearen pitilina, bai.
|
|
|
Idazten, Nikoleri lagundu egiten zioten, bai. Horixe da lehen datua haren testu zein beste edozein testigantza ezagatik absentetzat jo
|
dugun
emakumeari buruz, hark kolegioan egin zuen denboraldiari gagozkiolarik behinik behin: idazten lagundu egiten zioten.
|
|
2022
|
|
|
Erailketa matxista gogorren ostean, Espayniako Estatuan espetxealdi iraunkor berrikusgarria aldarrikatu dute biktimen zenbait gurasok. Urybaoko mugimendu feminista osatzen
|
dugun
emakume gehienak ez gaude ados horrekin. Benetan nahi ditugu zigor gogorragoak?
|
|
|
Errenkadan aipatu zituzten horietako batzuk: «Etxebizitzaren prezioak ezin ordainduta, auzotik edo herritik kanpora bizitzera joan behar izan garen herritarrak gara; inposatutako mugak direla eta, Bidasoa ibaia ezkutuan gurutzatu behar dugunak; kobratzen dugun pentsioarekin neguan berogailua piztu ere ezin dugun herritarrak; lagunekin parrandan ibili eta gero, goizeko lauretan bidea pauso azkarrez eta beldurtuta egiten
|
dugun
emakumeak; euskaraz bizi nahi eta etengabe trabak besterik jasotzen ez dugun herritarrak...».
|
|
|
Alor guztietan beharrezkoak dira informatikariok sortutako lan konplexuak. Horrez gain, garrantzitsuak gara populazioaren erdia osatzen
|
dugun
emakumeak ere.
|
|
|
Espazio feministetan entzun izan diot emakumezko ginekologo feminista bati amatasuna patriarkatuaren euskarria dela esaten. Basakeria hutsa da, eta ama izateko erabakia hartu
|
dugun
emakume feminista guztiekiko errespetu falta ikaragarria. Eboluzio prozesu orok du bere logika, eta ulertzen dut une batean amatasuna zalantzan jarri izana, gelditu eta pentsatu ahal izateko.
|
|
|
Hau da, oso erabilgarria izan daiteke orduko eztabaida eta planteamendu teorikoetara itzultzea, baldin eta gure praktika ez hegemonikoekin aldatzea lortu dugunarekin kontrastatzen badira. Hori funtsezkoa da, bestela badirudi ez duela ezertarako balio nola lortu
|
dugun
emakume askoren bizitza eraldatzea" 8.
|
|
|
–Horixe esan du gorpua garbitzera ekarri
|
dugun
emakumeak: oso itxura baketsua eta lasaia duela, lotan dagoela dirudiela.
|
|
2023
|
|
|
Emakume ezkongabe ezezagun batek ezin du ezer onik ekarri hau bezalako herri batera. Orain arte herrian ezagutu
|
dugun
emakume ezkongabe bakarra, urtetan, apaizaren maitalea izan da, herrian jaiotakoa eta dagoeneko soberan onartua daukaguna, inora ihes egiteko beharrik izan ez duena. Hortaz, zu bezalako beste emakume gazte ezkongabe eta ezezagun batek, honaino ihesean etorri behar izateko, apaiz maitale bat baino zerbait askoz gogorragoa ezkutatu behar du.
|
|
|
Soldata arrakala amaitzea: «Hitz egin dezagun eserita eta adostasunetara heltzeko bidean, nola lortuko
|
dugun
emakume eta gizonen arteko soldata arrakala amaitzeko Gipuzkoa mailako hitzarmen bat, herrialdeko ekoizpen sektoreekin eta eragile sozialekin elkarlanean». Zaintzari buruz aritzea:
|
|
|
sekula heure oherik nahiko ez
|
dugun
emakumeoi.
|