|
2000
|
|
|
Baina antsiaturik igartzen zaitut, jaun André, zeren, Salamancan zerbait kontatu banizun ere, orain oro jakin nahi baitzenuke —hau, hori eta hura, eta xehetasun guztiak—, kolpe batez. Ordea, noiz eta historia baten korapiloak kolpe batez laxatu nahi baititugu, aldiz, are gehiago korapilatzen
|
dugu
hura, eta has nadin, bada, haien bat banaka laxatzen, geroko luzamendutan eta gibelamendutan ibili gabe.
|
|
2002
|
|
|
Katuekin maiz gertatzen den bezala, bat batean galdu zen Buruhaundi. Geroztik ez
|
dugu
haren berririk izan.
|
|
|
Zeure amarengatik esaten dizut. Izan ere, elizak guztiok erabili gaitu mendez mende, eta orain guk eskrupuluarekin ibili behar ote
|
dugu
hura behin erabiltzeko. Zergatik ez, Pantxike gustura geratuko bada?
|
|
2005
|
|
|
Arreba komisariara joan eta, batez ere, Ramonen heriotza gertatu eta gero ez zuen zentzurik gordetzeak eta eman egin nien gutuna poliziei; horren ostean segurutzat ematen nuen Azuaren berri izango genuela, besterik ez bazen mehatxuren bat, baina ez da horrelakorik izan; ez
|
dugu
haren berririk ezertarako izan eta epaitegian elkarrekin topo egin dugunean ere ez ikusiarena egin du.
|
|
2006
|
|
|
Tristea etxerik eza, denok behar
|
dugu
haren babesa.
|
|
|
472 Seguruena Ortega-k bere franko eta bisigodoen adibidean pentsatzen du (geroxeago ikusiko
|
dugu
haren testu batean).
|
|
2008
|
|
|
Betiere, jakina, jadanik aski nabarmendu dugun gisan, botere politiko horren izaera etnonazionalean datzalako gure ustez arazoaren muina, ez boterean bertan, besterik gabe, hura modu abstraktuan hartuta. Iritzi abertzalearen esparru zabalean botere politikoaren kontzeptuaz mintzo garenean, inoiz ez
|
dugu
haren izaera etnolinguistikoa eta kulturala kontuan hartzen behar bezala.
|
|
2009
|
|
|
Eta udaberriaz: . Asfalto zementuetako semeari sineskaitz gertatuko zaio, baina oraindik lur sanotik gertu bizitzeko grazia dugunok, udaberria hurreratu orduko, geure orpoetatik gora nabari ohi
|
dugu
haren zirrara? (Ib., 18).
|
|
|
FBIko langile batek garbi esan du berrikitan: . Ez
|
dugu
haren inongo aztarrenik.?
|
|
|
Berak aterako gaitu ataka honetatik. Baina adi egon behar
|
dugu
Hark bidaltzen dizkigun seinaleetara, ematen dizkigun aginduetara?
|
|
|
–Martos Luzy, 1906ko urtarrilaren 11n Ceranquin (sic) jaioa, Auschwitzen 1943ko maiatzaren 1ean hila (heriotza agiria)?. Garraio hartako emakumeen argazki batzuk identifikatuta ditugu, baina Luz Martosen preso zenbakirik gabe, ezin
|
dugu
haren argazkia bilatu?. Museoak Auschwitzeko kontzentrazio eremuko presoen datu, zatikatu batzuk?
|
|
2011
|
|
|
Ala, ez dagoela modu aski diplomatiko horretan esanez, ez duela egon behar,, en ningún caso? duela egon behar, azpiesateko modu sibilino bat bezala hartu behar
|
dugu
haren ukoa?... Felix Cañada Vicinay, Egunkaria auzian Joan Mari Torrealdairen abokatua, Tomás y Valienteren ikasle min mina eta adiskidea zen, eta hura munduko pertsona zintzoena eta maitagarriena bezala gogoratzen zuen, demokratizazioaren aldezleena, etab. Torturan, sinesten ez?
|
|
2012
|
|
|
badakigu badela, halaxe sentitzeaz gain haren arrastoak ikusten ditugulako, baina begiratzera joaten garen bakoitzean ez dago guk uste genuen lekuan. Xuxurlariaren (X letra) edo wendigoaren (W letra) antzera, piztiaren urrats edo arrastoak sumatuko ditugu, baina ez
|
dugu
hura ikusi eta harrapatzerik izango.
|
|
|
Ala, ez dagoela modu aski diplomatiko horretan esanez, ez duela egon behar,, en ningún caso? duela egon behar, azpiesateko modu sibilino bat bezala hartu behar
|
dugu
haren ukoa?... Felix Cañada Vicinay, Egunkaria auzian Joan Mari Torrealdairen abokatua, Tomás y Valienteren ikasle min mina eta adiskidea zen, eta hura munduko pertsona zintzoena eta maitagarriena bezala gogoratzen zuen, demokratizazioaren aldezleena, etab. Torturan, sinesten ez?
|
|
2013
|
|
|
–Jatorra da, bai, baina alferrikakoa
|
dugu
haren jatortasuna, deitzen ez badiozu eta hona ez badator?
|
|
|
hamabost bat segundotan berba egin ere: salatzen dugu hau eta salatzen
|
dugu
hura?
|
|
|
–Gure erregez ez kezka. Jainkoak eta biok izanen
|
dugu
haren ongizatearen ardura, Nafarroan den bitartean. Delako errebolta horren aditzerik bazenuen hona etorri aitzin?
|
|
|
Urteurren bakoitzean zauria irekitzen da berriro. Asko hitz egin
|
dugu
hari buruz, eta esanda daude esan beharrekoak. Benetan, sentitzen dut, baina ezin dut».
|
|
|
Jarraian, Bisteizko talde antimilitarista batez hizketatu zen esataria, baita haren ordezkarietako batek –Koldo Sarasuak– hamabost bat segundotan berba egin ere: salatzen dugu hau eta salatzen
|
dugu
hura...
|
|
|
–Jatorra da, bai, baina alferrikakoa
|
dugu
haren jatortasuna, deitzen ez badiozu eta hona ez badator...
|
|
2014
|
|
|
ez da denbora asko igaro kobazuloa utzi genuenetik, eta ez du beste gordeleku bat alferrik xahutu nahi. Lehenengo aldiz, aspaldiko partez, distira hori sumatu
|
dugu
haren begiradan. Hala berretsi dit Markelek gauean, afalostean, nigana arrimatu eta bota didanean:
|
|
|
senideak, lankideak, lagunak, telefono deiak... dena! Eta ez
|
dugu
hura akabatzeko tenorean egon zitekeen etsai hipotetikorik antzeman. Gizona arruinatuta zegoen.
|
|
2015
|
|
|
Horra Erasmoren kritikaren zentzua. Eta politikan hain ohikoa den bezala, bai gaur bai lehenago ere, lider politikoen morala aipatzea ia ezinbestekoa da edozein kritika egiten zaienean; gorago haren diruzalekeria, zikinkeria eta mozkorkeria aipatu dira, orain gehiago sakonduko
|
dugu
haren portaera sexualean, zeren, gaurko ikuspuntutik harrigarria bada ere, Julioren jarrera sexuari buruz ez dirudi abstinentziarena zenik, inondik ere:
|
|
|
Aldizkariak hamarraldi osoa iraun zuen bizirik. Aurrerago hitz egingo
|
dugu
haren amaieraz.
|
|
2016
|
|
|
Ai ama Adan! Zuhaitza fruitutik ezagutzen bada, fruitua zuhaitzetik ere eta hauxe omen
|
dugu
haren semea. Goazen hemendik!?
|
|
|
–Oraindik ez dakigu zergatik hil zuen Artundok bere biloba, erran zuen?. Beharbada arrastoren bat aurkituko
|
dugu
haren etxean.
|
|
|
Nolanahi ere, haur zoriontsua ematen omen zuen. Ordubete barru hitzordua
|
dugu
haren irakaslearekin, baina seguruenik ez digu ezer berririk erranen.
|
|
|
Apurka apurka ari gara gauza berriak ikasten gure emakume oraindik misteriotsu honi buruz: badakigu haren jatorriaren berri, kontu ugari ikasi
|
dugu
haren familiaren gainean, eta ez gutxi emakumearen beraren nortasunaz ere: adibidez, bere ebokazioaren indarrak eta zirrarak adierazten digute emakume sentibera dela, batetik, eta irudimen handi samarrekoa, bestetik.
|
|
|
Irudiak etorriko zaizkio burura, baina ez berak ikusitakoak, ezin?, ez argazkietan jasotakoak, ez amak kontatutakoaren gainean berak asmaturikoak; 1940ko maiatz amaiera hartan eta ekainean Parisen eta Frantzia osoan gertatu zirenak irudikatu nahi dituenean, nahi gabe ere, film bateko irudiak datozkio begira, zeluloide puskek hartzen diote oroitzapenen lekua; zein film ote den jakin nahiko du batek baino gehiagok, eta ez daukagu ezkutatzeko: lehen ere esana
|
dugu
harentzat garrantzizkoa dela eta inor ez da harrituko Casablanca aipatzen badugu, Michael Curtiz en film kasik mitikoa.
|
|
|
Jainkoak dena sortu zuen, eta, halere, ez da inon ageri, isilean, itxuraz absente, axolagabe. Bere isiltasunagatik madarikatzen dugu, bere axolagabetasunagatik, eta, hain justu, isiltasun eta axolagabetasun horixe hartzen
|
dugu
haren krudeltasunaren frogatzat». Krudeltasun hori da Nabokovek Cervantesi barkatu ez ziona, baina krudeltasun hori da liburuaren lorpen nagusietariko bat ere.
|
|
2017
|
|
|
Kongresu snob horiek, zeinek zure lanarekin zerikusia duten baina zeure buruari sinetsarazten diozun plazerez zoazela, hain zuzen zure lana gustatzen zaizulako, edo zerbait ikasiko duzulako eta ondoren egunero egiten duzun horretan aplikatu. Nahikoa mediokreak ez bagina bezala gure lanaren funtzioak hauspotzen, gainera gure denbora inbertitzen
|
dugu
hura loditzen, curriculuma apaintzen, nobedade tontoak ikasten. Baina, hala ere, plazera plazer hutsez beste leku batzuetan topatzen dudalako agian, edota oporrak nahiko gogaikarriak zaizkidalako bere horretan, opor egunetan kongresuak bilatu eta, bat aukeratuta, billeteak hartu nituen lehenbailehen.
|
|
|
denok behar
|
dugu
haren babesa.
|
|
2018
|
|
|
Baina arazoren bat izan da linean, eta bi hilabete daramatzagu argirik gabe. Egia esan, ez
|
dugu
haren faltarik batere. Herrian badira etxe batzuk sekula argindarrik izan ez dutenak.
|
|
|
Gure kontzeptuaketan, Indurainen, naturakoa? bezala bihurtzen
|
dugu
harekin konparatuz. Erdi Aroan eta Errenazimentuan, nor zer izan, balio sozialaren erreferentzia funtsezkoak, naturalak kontsideratzen ziren, genealogikoak batik bat.
|
|
|
Bestea, mutila, droga arriskutsu baten besoetan babestuta, familia pribatu horretan ez duelako inoiz aurkitu familia publiko batek emango zion, behar zuen oreka. Naomiri dagokionez, hemen bertan ikusi
|
dugu
haren oldarkortasuna. Zer espero daiteke?
|
|
|
enpresaburu arrakastatsua, punta puntako Zasa enpresa handiko zuzendaritza batzordeko kiderik nabarmenenetako bat, gora egiten jakin zuen emakumea, familia oso baten burua, gogoratu behar baita bera zela bere senarraren eta hiru seme alaben sustengu ekonomiko nagusia, bistatik galdu behar ez dugun datua. Esan bezala, bakarrik geratu behar izan zuen, lan bilera garrantzitsu batean baitzegoen, eta haren alaba txikia, Naomi, gero izango
|
dugu
haren izaeraz mintzatzeko parada, lapurreta baten biktima izan baitzen. Zer gertatu zen bitartean?
|
|
2019
|
|
|
Barre egin dute Usok eta Ainarak; atzo batera ibili ziren hirurak. . Hobe izango
|
dugu
hura gabe hastea?.
|
|
|
Aipatu nahi dut ideia hori, hala ere, nahiz eta guztiz baliogabea den filosofia eta zientzia aldetik, askok buruan darabilelako oraindik: ikusi
|
dugu
haren aztarnarik zaharrenetako batzuek badirautela oraindik. Arbuiatzen dugu, halaber, balio hierarkia natural bat, hala nola hierarkia ebolutibo bat?
|
|
|
Hala, a prioriko doktrina guztiak eta teoria ausart guztiak arbuiaturik, egitate bat aurkitzen dugu, eta egitate horri ezin zaio eman ez oinarri ontologikorik eta ez justifikazio enpirikorik; a priori ezin ulertu dugu zer esan nahi duen. Haren errealitate konkretua aztertzen badugu, orduan modua izango
|
dugu
haren esanahia konprenitzeko: orduan,, eme?
|
|
|
Eta Balzacek egiaz ez ote daki bietako batek sentitzen ez duen maitasunak molestatu eta nazkatu egiten duela, eta ez duela nahitaez seduzitzen inola ere? Argi eta garbi ikusten
|
dugu
haren fede txar guztia Mémoires de deux jeunes mariées liburuan [Bi andre gazte ezkondu berriren oroitzapenak], zeina gutun bidezko tesi nobela baita. Louise de Chaulieuk amodioan oinarritu nahi du ezkontza:
|
|
|
Bere burua emanda egiten duen oparia onartua baldin bada osoki, masokismoa ez da agertzen: ez
|
dugu
haren arrasto handirik ikusten Juliette Drouetengan. Adorazio neurrigabe hartan, batzuetan belauniko jartzen zen poetaren erretratuaren aurrean, eta barkamena eskatzen zion hutsen bat egingo zuelakoan; ez zen bere buruaren kontra hasten haserre bizian.
|
|
|
Emakumea ukatzea ezinbestekoa da emakumeei laguntzeko beren burua gizaki gisa onar dezaten. Baina ikusi
|
dugu
hark ez duela txikitzen idoloa: munstro bilakatzen du.
|
|
|
Bere fede txar sakonak lotzen du neska gaztea neurosiokin: maniak, tikak, konjuruak, perbertsitateak; sintoma neurotiko ugari aurkitzen
|
dugu
harengan, desiraren eta larriminaren arteko anbibalentzia lehen aipatua dela kausa. Ohikoa da, esaterako, neskak, ihesaldiak?
|
|
|
esku hartze hori bestelakoa balitz, emaitza ere bestelakoa litzateke guztiz. ...batzuek, baizik kontzientzia arrotzen bitartez bere gorputza eta munduarekiko harremana atzemateko duen moduak; neska nerabea mutil nerabearengandik bereizten duen amildegia modu hitzartuan handitu diete, txiki txikiak direnetik; gero ezin eragotz daiteke emakumea egina izan den bezalakoa izatea, eta emakumeak beti darama iragan hori arrastaka; horren zama neurtzen badugu, argi eta garbi ulertuko
|
dugu
haren destinoa ez dagoela eternitatean finkatua. Jakina, ez da sinetsi behar emakumea eraldatzeko aski denik haren kondizio ekonomikoa aldatzea:
|
|
|
Bitartean, patuaren tresna denik jakin gabe, Henrique zalduna eztabaidatzen ari da bere baitan, eztabaida da Ouroana Mem Ramiresen kanpamentura eramango ote duen edo erregearen kanpamentuan utziko ote duen, bere morroi konfiantzazkoaren zainketa eta ardurapean. ...zat hartuz, deitu egin zion esateko armak eta horniak prestatzeko, bihar, goizean goiz, gain babestu hauetatik jaitsiko baitira, Porta de Ferron borrokan ari diren soldaduekin bat egiteko, non, bere gobernu eta agintepean, erasorako dorrea eraikiko baitute, Ea nork bukatzen duen agudoago, guk edo frantziarrek Porta do Solen, edo normandiarrek Porta da Alfaman, eta Ouroana, zure ohaidea, zer egingo
|
dugu
harekin, galdetu zuen morroiak, Nirekin etorriko da, Baina arriskuak handiak dira, mairuak eta kristauak aurrez aurre egongo dira, Ikusiko dugu nola moldatzen garen, dena den fedegabeak ez dira ausartu harresitik ateratzera borrokan egiteko. Morroia joan zen Ouroanari gaztigua ematera eta ekipajeak prestatzera, Henrique zaldunarekin bere arma-gizonetako bost joango dira, baita ere, aleman hau ez zen bere agindupean armada oso bat eramateko bezain aberatsa, bere espezialitatea gehiago zen ingeniaritza eta ingeniaritzan maiz jende asko behar izaten da makinak egiteko, hori baino beharrezkoagoa izaten da, ordea, ingeniariak bere buru barruan daukana, zientzia, ingenioa eta artea.
|
|
2020
|
|
|
–Ez
|
dugu
harekin harremanetan jartzerik lortu. Telefonoz deitu diogu eta ez du hartzen.
|
|
2021
|
|
|
Ikerketa horretan, farmako psikiatrikoen historiari erreparatzen dio. Antidepresiboak (depresioa da egungo diagnostikorik ohikoena) eredutzat hartuta, kontuan izan behar
|
dugu
haren sorrera beste botika baten albo efektuen ondorioetan dagoela. Sea View ospitalean, iproniazida hartu eta gero, pazienteak algaraka eta dantzan zeudela ikusi zuten tuberkulosiaren aurkako antibiotikoak probatzen ari zirela.
|
|
|
Gauza horiek idatziko genituzke Shakespeare irakurriko bagenu eta nor den jakingo ez bagenu. Zorionez, nor den ez baina badakigu norbait izan zela eta, ez dugunez irakurri, ez
|
dugu
haren obra gehiegitan aipatzen25 Gure balak gorde egiten ditugu beste hainbat arerioren kontra. Poesia lirikoaren kontra, gaur, Erromantizismoaren kontra atzo eta beti.
|
|
|
Herriaren indarrak konbokatu zituen arren, Argentinan hil zen, erbestean. Galizia bihotzean daukagun euskaldun askok maitasunez eta miresmenez esaten
|
dugu
haren izena, gizon handi baten izen handi bat diogulako diogunean euskaldunok Castelao.
|
|
|
Baina bosgarrenen bat erdalduna arrimatu orduko, hautsi egiten gaitu. Konplexatuta geratzen gara eta, nahi
|
dugu
hark bezala hitz egin, haren galtzetan sartu: eta ez haren galtzetan sartzen gara eta ez geure galtzetan gaude honez gero".
|
|
|
Eta bai, hantxe zegoen hark esan zigun panteoiaren izena; horrexetan dautza Nikolasaren gorpuzkiak. Ikusi ere egin
|
dugu
haren hobitxoa. Izenik gabe dago.
|
|
|
GIZAKIOK, seguru asko, paradisu adina infernu sortu ditugu, simetria hutsez, besterik ez bada. Gizakiok simetriazale amorratuak gara, eta, zerbait baldin badugu ertz batean, berehala sortuko
|
dugu
hura doituko duen beste zer edo zer, beste aldeko muturrean. Beraz, paradisu bakoitzak badu bere infernua eta Gehena da, agian, infernurik ezagunenaren izen propioa.
|
|
2022
|
|
|
Bost ordu, gutxi gorabehera. Hurrengo batean hartuko
|
dugu
hura, ikas dezazun. Baina, aukeran, hobeto hemendik.
|
|
2023
|
|
|
–Ziurrenik, Unaik mutil argia dela pentsatzen du; denek uste dute gauza bera. Baina laguntzen bagaituzu gutxika gutxika armiarma sarea ehunduko
|
dugu
haren inguruan –azaldu zion Elenak– Dakigunaren erdia egia bada laster harrapatuko dugu, berak uste duena baino lehen. Eta momentu hori iristen denean bertan egon nahiko nuke.
|
|
|
Argi geldi bedi ez zela gure baimenarekin ari hori egiten, are gutxiago guk manaturik. Eta horren froga gisa, gaur berean izenpetu
|
dugu
haren kanporatze agiria".
|
|
|
Bazkarian hamaika aldiz egin dugu topa, eta Laiaren poz betea egiaztatu
|
dugu
haren begien distiran. Nik ere poztasun hori bilatu dut nire barruan, baina ez dut aurkitu, ez zait piztu barrua.
|