|
2000
|
|
|
Larregi iruditzen zitzaidan hiru eguneko tartea berarekin egon barik. Heldu naizenetik, eta aireportuko lehen kontaktua alde batera utzita, telefonoz baino ez
|
dugu
hitz egin, eta Txemak ez du merezi niregatik sufritzea.
|
|
|
Eta jaun Marcelen hitz batzuk oroitu nituen: " Jainkoa beti ere gorago dago ena da, eta harekin behar
|
dugu
hitz egin eta mintza". Zeren eta, jauregiko kantoi batean kapera egiten hasi berriak zirelako edo, anitzetan mintzatzen baikinen aldi hartan orazinoaren inportantziaz.
|
|
2001
|
|
|
Benga, Miren, lasai, saiatu zen Aitzol, goazen kanpora eta hitz egingo dugu. Ez, erantzun nion ordea, ez
|
dugu
hitz egingo. Nire gogoz kontra negarrari eman nion.
|
|
2004
|
|
|
Marrazo hauen pentsalariak eta ideologoak izaten dira, gezurra badirudi ere, arrain txikiaren etnozentrismoa aho betean kritikatzen dutenak. Anti etnozentrismo honen zilborra bere kulturaren eta zibilizazioaren ontasunez jantzita, arrain txikiak bere burua haren bazkatik libratzeko ezkutalekuen estrategiak proposatzen dizkiolarik, etnozentrismoa izango
|
dugu
hitz salataria. Bizi nahi eta ezin biziaren aitzinean, madarikazioak jotako hitza aditu du hizkuntza eta kultura menderatuaren ordezkariak.
|
|
|
Eta oraingo honen iritziak ere ez dirudi gogo gozagarriak izanen zaizkigunik. Kontuak kontu, Pello Salaburu
|
dugu
hitzaren jabe, ideologiaren sail labainkor honetan: –Euskararen ghettoak sortu ditugu, askotan talde edo sektore jakin batzuekin lotuak direnak eta beste anitzetan, zoritxarrez, herri honetako biztanle gehienok gaitzesten dugun ideologia jakin batekin?. 198
|
|
2007
|
|
|
Ozenago jarri irratia, esan dit emazteak. Eta ez
|
dugu
hitzik erantsi garajera ailegatu arte.
|
|
2009
|
|
|
E ZIN
|
dugu
hitzen atzean luzaro babestu. Bestelako aitzakiak baliatuko ditugu orduan:
|
|
|
–Arrazoi duzu. Ez
|
dugu
hitz egingo. Zertarako, haizeak hitz egin badezake gure ordez?
|
|
|
–Hau apaizen aurrean egindako konfesioa bezalakoa da, esan zidan, belauna begiratzen zidan bitartean?. Medikuek ezin
|
dugu
hitz egin gaixo batekin beste gaixo bati buruz. Zergatik ez diozue elkarri hitz egiten?
|
|
|
Etxetik bulegora noa eta listo. Gure etxean ez
|
dugu
hitz egiten. Gure amonak ez zuen inorekin hitz egiten, hitz egiteko ohitura hori hiriburukoa da, ez landakoa.
|
|
|
Gure amonak ez zuen inorekin hitz egiten, hitz egiteko ohitura hori hiriburukoa da, ez landakoa. Gure etxean ez
|
dugu
hitz egiten, inor ez da mintzatzen, ez Clara nirekin, ez ni Clararekin, ezta seme alabak ere, inork ez du hitz egiten, hori ez dugu erabiltzen, gainera ez dut komunikatzeko ezer. Gertatzen dena ulertu, horixe da nahi dudana.
|
|
|
–Arrazoi duzu. Ez
|
dugu
hitz egingo. Zertarako, haizeak hitz egin badezake gure ordez?
|
|
2010
|
|
|
lagun bada, heroi, eta etsai bada, traidore?, gure ekintza eta erreakzio bakoitza mila aldagairen interakzioaren fruitu baizik ez denean, ekintzaren mementoko baldintzak ez ezik, iraganak ere baldintzatu egiten baikaitu, psikearen zinta magnetikoan grabatuta baitaude, azken batean, gure haurtzaroko zeloak eta inbidiak, nerabezaroko barne hausturak eta traumak, bizitza osoko garaipenak eta porrotak, maitasunerako eta gorrotorako joerak, baita gainerako joera kontrajarriak ere, beren argi iluntasunekin modu batean zein bestean erabakitzen gaituztenak. Besteak epaitzeko orduan, formak eta definizioak gustatzen zaizkio jendeari, urlia santu bat da, sandia putakumea eta berendia kafrea?, baina hiztegietan nekez aurkituko
|
dugu
hitz magikorik, ez formen munduan forma behin betikorik, errealitate psikikoa den bezalakoa definituko duenik, gure barne mugimenduen konplexutasunak ezinezko egiten baititu definizioak. Jendeak tankan itxitako konpartimentu batzuetara egokitzen du errealitatea, hemen hau, hor hori eta han hura, baina konpartimentu batzuetatik besteetarako jarioa etengabekoa da, Heraklitok esaten zuen bezala ez baitago ibai berean bi aldiz bainatzerik.
|
|
|
aipamena. Hau da, ez
|
dugu
hitzez hitz esaten nazioa dela, baizik eta horren sentimendua badela. Guk bagenekien ez ginela ari azken akordioaz hitz egiten, baizik eta etorkizuneko akordioaren oinarriez.
|
|
|
Juan mestizoa da, eta indioen pare bat hizkuntza ezagutzen ditu. Ez
|
dugu
hitz onik jaso, herritar gehienek gaizki begiratu digute, baina azkenean ume txiker batek hondakinetara eramango gaituela agindu digu. Txanpon pare bat eman diogu, gure ekipo guztia prestatu eta berriz sartu gara oihanean.
|
|
|
–Aurrena igual hobe izango
|
dugu
hitz egitea, horretarako deitu dizut eta.
|
|
|
Jendeak, ordea, espazio hori dimentsio bakarreko bihurtzen du —gure alferkeria intelektualaz gain, tartean behar du hain geurea dugun beste jokabide batek, ekintzaren egilea adjektibo biribil batekin kalifikatzera garamatzanak... lagun bada, heroi, eta etsai bada, traidore—, gure ekintza eta erreakzio bakoitza mila aldagairen interakzioaren fruitu baizik ez denean, ekintzaren mementoko baldintzak ez ezik, iraganak ere baldintzatu egiten baikaitu, psikearen zinta magnetikoan grabatuta baitaude, azken batean, gure haurtzaroko zeloak eta inbidiak, nerabezaroko barne hausturak eta traumak, bizitza osoko garaipenak eta porrotak, maitasunerako eta gorrotorako joerak, baita gainerako joera kontrajarriak ere, beren argi iluntasunekin modu batean zein bestean erabakitzen gaituztenak. Besteak epaitzeko orduan, formak eta definizioak gustatzen zaizkio jendeari —urlia santu bat da, sandia putakumea eta berendia kafrea—, baina hiztegietan nekez aurkituko
|
dugu
hitz magikorik, ez formen munduan forma behin betikorik, errealitate psikikoa den bezalakoa definituko duenik, gure barne mugimenduen konplexutasunak ezinezko egiten baititu definizioak. Jendeak tankan itxitako konpartimentu batzuetara egokitzen du errealitatea, hemen hau, hor hori eta han hura, baina konpartimentu batzuetatik besteetarako jarioa etengabekoa da, Heraklitok esaten zuen bezala ez baitago ibai berean bi aldiz bainatzerik.
|
|
2012
|
|
|
–Aizue, eta zergatik ez
|
dugu
hitz egiten moto klubekoekin? –komentatu nuen?.
|
|
2013
|
|
|
Azkenaldian etortzen denean sartu irten azkar bat baino ez du egiten berak ere; ama hemen badago, berarekin elkarrizketa labur bat izaten du eguraldiaz, lanaz eta familiari buruzko gauza arruntez. Ni hemen nagoenean ez
|
dugu
hitz askorik egiten. Badakit ezin duela jakin benetan zer gertatu zen, baina bere jarrera hotzak eta begirada mesfidatiak paranoia batzuk sortzen dizkit batzuetan.
|
|
|
Beti da dena demagun. Guk ez
|
dugu
hitz hori erabiliko baina. Versusen errelatoak hori baino zuhurtasun handiagoa merezi duelako, dudarik gabe.
|
|
|
–Ondo da, orain ezin
|
dugu
hitz egin, goazen autora, azkar!
|
|
|
–Benetan azkarra bazara, azkar hitz egingo
|
dugu
hitz egin beharrekoa, eta baliteke zu ere onuradun ateratzea. Ematen duzun bezain azkarra ez bazara, berriz?
|
|
2014
|
|
|
Arratsalde honetan bertan hil da kaporala. Gu ohiko eginkizunei lotu gatzaizkie, baina apenas gurutzatu
|
dugu
hitzik elkarren artean, ilundu arte falta ziren orduetan.
|
|
2015
|
|
|
Etxetik mugitu beharrik ere ez dago lagunekin solasean aritzeko. Tira, egia esan, hitz askoren beharrik ere ez
|
dugu
hitz egiteko. Aski izaten dira irudi batzuk honetaz edo hartaz hitz aspertua egin eta erlojuaren orratzek aurrera egin dezaten.
|
|
|
Zuk badakizu ezetz. Horregatik mantendu behar
|
dugu
hitzaren zuzia pizturik, beti pizturik, bestela ezerez honetan bertan hilko gara, Oto, isiltasunaren sabelean?. –Eta aitzurrak horretarako balio du, Karl, isiltasuna uxatzeko??.
|
|
|
Ba, honatx: . Poetok borroka latza egin behar
|
dugu
hitza atzemateko, eta hau, alegia hitza, sentitu, ikusi, pentsatu, irudikatu eta esperimentatzen dugunarekin harreman zuzen zuzenean jartzeko?.
|
|
|
–Ez
|
dugu
hitz hori erabiltzen, baina tira. Jakintsuok bideratu egiten dugu energia.
|
|
|
Gogorik baduzue, behintzat, Sustatun idatziko dut, noiz edo behin, esperientzia honen berri. Eta gustu baduzue, segituko
|
dugu
hitz egiten, orain arte bezala. Akaso honen ostean denok ere garbiago ulertuko dugu zer den minbizia edukitzea eta ez diogu hainbesteko beldurrik izango.
|
|
|
Dagoeneko ez
|
dugu
hitz egiten
|
|
|
Euskal Herrian euskaraz, nahi
|
dugu
hitz eta jolas?
|
|
2016
|
|
|
Ustezkoari nik ez diot begiratu begi ertzetik, ez dut epaitu edo menpean hartu, niretzat ustezkoa erru gabeziaren paradigma tinkoa da. Elkarrekin egin
|
dugu
hitz, eta haren hitzek sumin bat bezala garraiatzen dute azpitik, zigor baten humusa. Ea zergatik den ustezko, nik, ea zergatik ez den oso edo benetako edo bestelako.
|
|
|
–Afaltzen geldituko zinela uste nuen. Aspaldi ez
|
dugu
hitz egin.
|
|
|
Haurrak behartu egiten ditugu eskolara joatera. Baina ez
|
dugu
hitz hori erabiltzen, ezta. Normala delako.
|
|
|
Behera eraman nau. Ez
|
dugu
hitzik egin bitartean. Igo garenean baino goibelago zen beherakoan.
|
|
2017
|
|
|
hemen ezin
|
dugu
hitz egin zer iruditzen zaizu beste nonbait elkartzea
|
|
|
Gauza arraroak egiten eta. Gaur egunean psikologora eramango zuten mutikoa eta horrela, baina nik horietako bat daukat laguna, eta en la puñetera vida ez
|
dugu
hitz egin.
|
|
|
(Behin eta berriro entzun izan dudanaren kontrara, maketo hitzak haren ahoan ez zuen xenofobia eta ez arrazismo kutsurik batere. Ez omen da politikoki korrektoa eta orain nahiago
|
dugu
hitza ahaztu, eta ados nago). Baina ohartarazi gura dudana zera da:
|
|
|
Eguneratu egin
|
dugu
hitzen morfologia, baina Leteren kutunak zirenak bere hartan utziz.
|
|
2018
|
|
|
Atzera begiratu, eta besoak irekita ikusi dut. Elkar besarkatzen genuen bitartean, ez
|
dugu
hitzik esan. Mikrobusa kontroleko irteeran gelditu, eta nire pasaportea jaso dut.
|
|
|
Oihana Etxebarrieta ekintzaile feminista eta Jaizkibeleko kapitainak berretsi du egoera konplexua dela, batez ere emakume gazteentzat: . Emozio asko mugitzen zaizkie, eta kontraesan asko agertzen zaizkie identitatean; baina besteok ezin
|
dugu
hitz egin nagusitasunez: pertsona horiek euren denbora behar dute, euren prozesua, eta guk bidelagun izan behar dugu?.
|
|
|
–Hortaz, eskolan hezi behar dugu bizikidetzarako, enpatikoak izateko, kritikoak izateko, gatazkak hitz eginez ebazteko, eta benetan dugun gatazka, benetan benetan oztopo dena alor pertsonalean, herri mailan? horri buruz ezin
|
dugu
hitz egin???. Eta solastatzen hasi ziren.
|
|
|
Eta lurraren barrunbeetara sartzen ari zarela sentitzen duzu, duela milaka urteko gizon eta emakume haiek sartuko ziren antzera. Hanka hotsak besterik ez dira entzuten, eta arnas hotsa, ez
|
dugu
hitzik egiten bidean, tentuz ibili behar da, irrist egin eta min hartu dezakezu, baina ez da hori bakarrik, leku sakratu batera sartzen ari zarela iruditzen zaizu. Eta lilurak hartzen zaitu.
|
|
2019
|
|
|
Lagun mina zuen Moio, baina ez da inoiz izan gehiegi hitz egitekoa; hala ere, nabari diot hizketaldi honek beregan ere sorraraz dezakeela osatze bat. Denok ez
|
dugu
hitz egiteko behar bera agian, batzuk entzuten ere osatzen direla pentsatu dut. Hala, heriotza osteko egunez galdetu diet, eta berak hartu du hitza:
|
|
|
–Ez al
|
dugu
hitz egin arestian Athleticen gorputz mistikoaz. Eta ez al dakizu gorputz batean organo guztiak jabetzen direla, istantean, beste organo batek dioenaz edo egiten duenaz?
|
|
|
–Guk inoiz ez
|
dugu
hitz egin afalostean, Aitor, bikote arrunta gara.
|
|
2021
|
|
|
Idatzi behar dugu normal. Idatzi behar
|
dugu
hitz egingo bagenu bezala. Jendeak hitz egiten duen bezala, jendeak hitz egiten duen hizkuntzaren bertsio idatzi bat behar dugu.
|
|
|
Azken batean," idazleei" buruz hitz egiten dugunean ez
|
dugu
hitz egiten idazten duen jendeari buruz, ezta. Idatzi, mundu guztiak idazten du.
|
|
|
Altxor handiena, gainera, aniztasuna da. Izan ere, euskal dantza batez ezin
|
dugu
hitz egin, euskal dantza oso anitza baita.
|
|
|
Eta azkenean ja ez
|
dugu
hitz egin.
|
|
2023
|
|
|
Gaur hiru emakumeak kafetegiko mahai baten bueltan eseri garenean zerbait gertatu da, baina oraindik ez gara kapaz ulertzeko. Denbora
|
dugu
hitzak aurkitzeko. Zerbait berri gertatzen zaizunean hitz berriak asmatu behar dira.
|
|
|
Bat batean gogoratu dut maitatzea agian norbait zoriontsu egin nahi izatea zela esan nion eguna, biak koltxoi gainean etzanda geundela. Batzuetan pentsatzen
|
dugu
hitzek ez dutela indarrik, ez dutela garrantzirik, ez dutela ezer eragiten, baina hitzak pertsonen barruan iltzatuta gera daitezke. Ohe batean etzanda esandako hitzak, maitalearengandik milaka kilometrotara idatzitakoak...
|
|
|
Zoritxarraz ez
|
dugu
hitz egingo;
|
|
|
Paul Celanek, 50eko hamarkadan, edozein poema konputagailuaren aurkaria dela zioen. Ahaztu egin omen
|
dugu
hitz egiteak gorputzean eragindako zirrara, hitzen erresonantzia. Horretarako, ezinbestekoa da elkarrizketaren gustua bizirik mantentzea.
|
|
|
" Gabriel Zelaiak esan zuen moduan, poesia etorkizunez kargatutako arma da. Gu gerrako umeak gara, borroka dugu ardatz, eta gure herriaren askatasuna eta duintasuna aldarrikatzeko baliatzen
|
dugu
hitza, erresistentzia egiteko". Fatma Galia Mohammed (Aaiun, 1971) Bilbon bizi den idazle eta kazetaria da.
|
|
|
Margaux eta biok tarte luze samar bat daramagu oinez, hilobia topatu ezinda, isilik. Ez
|
dugu
hitzik egiten, ez gaudelako lasai.
|