|
2000
|
|
|
Kontenplazioa
|
dugu
hemen nagusi, eta zuhaitz baten ikusteak darama poeta beste ikustate batzuetara, sentimenduen mundu adierazgaitzera. Iratzederrek Beloken beneditarra sartzea erabaki zuenean halako gertakari historiko xume bat zen gertatu, bertan baitzegoen Aita Lertxundi musikaria kantika liburua osatu nahi eta ezinik.
|
|
2001
|
|
|
Euskara rekin eta euskararen normalizazioaren inguruko auzietan gurutzatzen diren zenbait gai aipatu nahi
|
dugu
hemen.
|
|
|
Irakurtzen jarraituz konturatzen da bat eskema orokor batekin funtzionatzen dutela kritikariek, eta salakuntzak ez zaizkigula euskaldunoi esklusiboki egiten. Kasu bat edo beste aipatuko
|
dugu
hemen:
|
|
2002
|
|
|
Nazioartera hedatzeak berebiziko garrantzia du ikerkuntza jarduera rentzat. Batetik, jarduera horren maila edo kalitatea herri aurreratuenen parekoa izatea nahi badugu, ezinbestekoa
|
dugu
hemen egiten dena nazioarteko zientzia eta jakintza esparruetan balioztatua izatea. Horretarako, bide bakarra dago:
|
|
2005
|
|
|
Ene iritziz, euskal kulturan atzeratuxeak gelditu gara jesuitok. Sekulako indarra eduki izan
|
dugu
hemen: ikastetxeak, argitaldariak, irratiak...
|
|
|
Garai hauetako hasierei buruz hitz egiten denean, emakume idazleen tradizioaren hasierari buruz hitz egiten da, aurretik ezer egon ez balitz bezala, Bizenta Mogeli buruz, Sorne Unzuetari buruz, Amaia Lasari buruz... Horrela txatal guztiak batu eta soinekoa erakusten jarraituko
|
dugu
hemen.
|
|
2006
|
|
|
Aldizkariarekin batera edo aldizkaririk ezean, bestelako proiektuak bultzatu eta burutu izan ditu. Horietaz hitz egin nahi
|
dugu
hemen. 1971n" ‘Jakin Taldeari’ buruz konfiantzazko txostena" izeneko 10 folioko idazki programatiko luze eta trinkoa, geroago ere aipatu duguna, idatzi zuen Joseba Intxaustik;" taldea" kontzeptua nabarmendu nahi izan zuen titulutik bertatik, eta lehen paragrafotik hasita" Jakin Taldetzat" definitzen du aldizkariaren inguruan 1956tik aurrera Arantzazuko eta erlijioso etxe eta seminariotako ikasle gazteen artean eraturiko lankidetza.
|
|
2008
|
|
|
Gandhiren hilketaren 60 urteurrenean, bere filosofia gogoratuko
|
dugu
hemen; bertan aipatzen denez, helburua lortzeko erabiltzen den bitartekoa helburua bera bezain garrantzitsua da. Borges autore argentinarrak horren garrantziaz ohartarazi zigun baita ere bere ipuin liluragarrien bitartez:
|
|
|
Batzuentzat bizi printzipioa," animalia" guztien izaeran agertzen dena, besteentzat gizakiaren izate espiritualaren eta bere erantzukizun moralaren funtsa, ugariak bezain korapilatsuak dira arimari buruzko teorizazioak. Bultzatzen gaituen asmoaren ildoan, arimaren kontzeptu psikologikoa aukeratu behar
|
dugu
hemen. Guztion esperientzia subjektiboan, errealitateaz ohartu, gure buruaz jabetu eta asmoak geroan proiektatzen dituen instantzia bezala kontsideraturik.
|
|
|
Horrela, lurraldeen arabera alde handiak daudela erraz ikusten
|
dugu
hemen erabili ditugun hiru iturriak kontuan hartzen baditugu. Adibide pare bat baino ez dugu emango hemen, ez baitugu gehiegi luzatzeko aukerarik.
|
|
2010
|
|
|
1970eko udazkenean arazo horri aurre egiteko talde txiki bat sortu zuten frantziskotarrek eta, momentu horretan libreena ni nintzenez, eta lehendik Jakinen egona, niri suertatu zitzaidan zuzendari izatea. Debekuaren historia idatzita dago6, ez
|
dugu
hemen errepikatuko.
|
|
2012
|
|
|
Oinarri inplizituak zehaztu ondoren, liburuaren beraren garapena da iruzkindu beharrekoa. Baina ez
|
dugu
hemen liburu osoa laburbilduko. Guretzat interes berezia duten puntu batzuk jaso eta kritikatzera mugatuko gara.
|
|
|
puntuz puntu eta urratsez urrats aztertzen ditu, Baionako kasuan bezala protagonisten biografia eta ideologian labur baina argi sakonduz. Hori ere ez
|
dugu
hemen laburbilduko, baina agian iruzkin honen irakurlearentzat garrantzi berezia izan dezakeen kontu bat apur bat komentatuko dugu: Nafarroa eta beste hiru probintzien arteko urruntzea.
|
|
|
Lortuko al du horrek guztiak 52 metodoa erabili behar izatea —badakizue, 52 aste ditu urteak, 52 bilera; gutxienez jota 26, gaia ez bada oso inportantea—, igande goizetan herriko plazan panfletoak banatzea, lagunei eta ezagunei kaparrada ematea eta oro har ziber aurrizkirik gabeko aktibismoak berez ekartzen zituen jarduera deseroso horiek guztiak desagerraraztea? Inoiz aipatu
|
dugu
hemen aurretiaz Charles Tillyk gizarte mugimenduen teorialari nagusietakoak kontu horiei buruz mantentzen zuen eszeptizismoa gure egiten dugula, eta ez gara luzatuko. Ziberaktibismoa kontu garestia bilakatuko da geroan, eta orduan ikusiko da benetan gizartea aldatzeko zer edo zer aportatzen ote duen.
|
|
2013
|
|
|
Ildo horretan, euskal prentsan sarritan aipatu da gaztelerazko kanalak baliabide gehiago xurgatzen dituela EITBren aurrekontuetatik, euskarazko kanalak baino. Hori argitzeko datu zehatzik ez
|
dugu
hemen. Alabaina, ukaezina dirudi ETB2k espazioa kentzen diola euskarazko telebistari.
|
|
|
Eduki eta eredu berri horiei erantzun die Euskal Herriko ikus entzunezko sistemak, oro har, eta produkzio sektoreak, zehazki; baina, edozein kasutan, zinemaz eta telebistarako produkzioaz jardungo
|
dugu
hemen batez ere, horiek baitira gaur gaurkoz industriaren funtsa eta muina, eta horietan jokatzen baitira oraindik ere neurri handi batean gure kultur erronka nagusiak. Amaiera aldera aipatuko dira horien erronkak.
|
|
|
Bistan denez, Orwell irakurtzea ikerketa soziolinguistikoei buruzko ikuspuntu berri bat izateko ortodoxoa ez bada ere, aberatsa izan liteke, bereziki hizkuntza gaitasunari bere lekua aitortzeko. Behin baino gehiagotan aipatu izan
|
dugu
hemen, hainbat autorerengana joz, gure hizkuntza gaitasunak munduari buruz dugun ikuspuntua eta ikuspuntu horren aberastasuna moldatzen duela: zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, orduan eta handiagoa izango da barneko mundua; egoera berrietara egokitzeko ahalmena ere horren arabera izango da, frustrazioak gutxitu egingo dira.
|
|
2014
|
|
|
Nola, bada! Prozesu eraikitzailearen fasea hartu dugu, eta hori ere aztertu baino aipatu egin
|
dugu
hemen.
|
|
|
Ibilbide horretan ez
|
dugu
hemen zati bat baizik hartzen, XX. mendeko bi hamarkada, 50ekoa eta 60koa.
|
|
2018
|
|
|
Gizonak asma, Jainkoak xeda, dio esaera zahar batek. Pareko burubidea
|
dugu
hemen: jendeak asmatu behar du, alegia, jendeak asmatu behar ditu gurari eta esangura utopikoak:
|
|
|
neurozientzien logikak, nagusiki, giza portaera jokabidea jardunbidea gorputza kontrolatu beharreko makina gisara ulertzen du, konputagailuaren metaforaren abiapuntutik. Gizaki neuralaren logika murriztaileak pentsamendu kritikoaren eta askatasunaren galerarekin zerikusirik baduela arrazoitu
|
dugu
hemen.
|
|
|
Izan ere, norbanakoa egun ez da hainbeste definitzen bere ‘ni’ aren gorabeheretan, bere garunaren eta sinapsien gorabeheretan baizik (ni sinaptikoa). Garunak pertsona ordezkatzeko neurozientziatik egindako bidea azaldu
|
dugu
hemen. Argudio bide honetara iritsita, esan dezakegu neurozientziek gainetik pasa dutela pertsona izateko baldintzen testuinguru osoa, hau da, gizartea eta kultura.
|
|
2020
|
|
|
Ildo beretik, filosofo akademikoen hizkera hartuko
|
dugu
hemen hizpide, bai eta, bestalde, hizkuntza gutxiagotu baten testuinguruan kokatu ere; alegia, kontuan hartuko dugu euskara hizkuntza gutxiagotua dela eta zailtasun erantsiak edo badituela. Hasteko, Theodor W.
|
|
|
100). Lan horren eta ikertzaile gisa ditugun mugak tarteko, ordea, mugatasunaren metafora gisa erabiliko
|
dugu
hemen.
|
|
|
100). Lan horren eta ikertzaile gisa ditugun mugak tarteko, ordea, mugatasunaren metafora gisa erabiliko
|
dugu
hemen.
|
|
|
Ildo beretik, filosofo akademikoen hizkera hartuko
|
dugu
hemen hizpide, bai eta, bestalde, hizkuntza gutxiagotu baten testuinguruan kokatu ere; alegia, kontuan hartuko dugu euskara hizkuntza gutxiagotua dela eta zailtasun erantsiak edo badituela. Hasteko, Theodor W.
|
|
|
Batez ere, euskaraz sortzen denarekin. Sinistu egin behar
|
dugu
hemen sortzen den kulturak egiten gaituela herri, eta hori bizi behar dugula, eta ez kanporako, bertarako baizik, lehenik eta behin. Ezin da kanpoko prestigioan indarra jarri, etxean bertan alboratuta.
|