|
2001
|
|
|
Hizkuntzaren legeak eta ereduak, bide zuzenetik ibiliko bagara, ez du egon gure baitan, nahierara alda dezagun, gugandik kanpo eta gure gainetik baizik. Izkribu euskararen, euskara idatziaren ohiturak eta usadioak ongi finkatuak eta mugatuak zeuden punturik gehienetan, euskalki bakoitzaren barrenean behintzat, eta aski jokabide argia
|
dugu
haiei amore ematea, haiei lotzea eta obeditzea. Aho hizkuntzan ez dugu batasunerako biderik idoroko, bereizkuntzarako baino, bestearen aldean askozaz ere aldakorragoa eta desberdinagoa dugunez gero.
|
|
|
Etxeparek batez ere, baina Oihenartek ere bai, utzi digutena XVI eta XVII. mendeetako euskaldunen Ars Amandi bezala da. Maiz irakur  tzen baditugu, ustekabean ikasiko
|
dugu
haien jokabidea, haien teknika osoa. Eta adi adi bagagozkie, laster hautemango dugu gaur hegoaldekoago iruditzen zaizkigun ohiturak gure gure genituela.
|
|
|
Badaiteke; are gehiago, horrela da. Guk, zaharragoek, ez omen
|
dugu
haien berri jakin ere nahi. Ezin uka, hori ere.
|
|
2006
|
|
|
Piztu nuenean ez nuen sorpresa berezirik hartu: azken batean, badira urte batzuk merkaturatu zirela Tetrak, eta, iragarkietan ez ezik, zenbait film eta telesailetan izan
|
dugu
haiek ikusteko aukera. Nire begien aurrean beste gela bat zabaldu zen, gris kolore ia metalikoduna, dirdira ñimiño moduko bat isurtzen zuena etengabe; horregatik deitzen zaie Tetrei" gela grisak" ere.
|
|
|
Juduak!, esan nuen nik. Egunen batean infernua sortu
|
dugu
haientzat bakarrik!
|
|
2009
|
|
|
–Horregatik kritikoak izan behar
|
dugu
haiekin, erantzun zidan ziztuan?. Haiekin eta nazionalista guztiekin.
|
|
2019
|
|
|
–Bai, baina ezin dugu irabazi. Ezin
|
dugu
haiek umiliatzeko ezer egin. Ezin diegu utzi denon kontra tiro egiteko tentaldian erortzen.
|
|
2021
|
|
|
Biderik erosoena hautatzen dugu horrela, bertute txikiek ez baitute inolako arrisku materialik, eta, are gehiago, babestu egiten gaituzte zoriaren kolpeetatik. Atzendu egiten zaigu bertute handiak irakastea, eta, hala ere, maite ditugu, eta nahi genuke gure seme alabek eduki ditzaten, baina espero
|
dugu
haien gogoan berez ernatzea, etorkizuneko egunen batean, sen hutsezkoak direlakoan; besteak, berriz, bertute txikiak, hausnarketaren eta kalkuluaren emaitzatzat ditugu, eta, horregatik, ezinbestekoa deritzogu haiek irakasteari.
|
|
|
Aski litzaiguke atzeratuegi ez geratzea besteen aldean, azterketetan huts ez egitea; baina hori ez zaigu aski; haien arrakasta nahi dugu, gure urguiluari satisfazioa eman diezaioten nahi dugu. Eskolan gaizki badabiltza, edo, besterik gabe, guk nahi genukeen bezain ongi ez badabiltza, berehala altxatzen
|
dugu
haien eta geure aurrean atsekabe atergabearen langa; eta irain bat deitoratzen duenaren ahots tonu muzindua eta negartia hartzen dugu haiekin. Orduan seme alabak, asper asper eginik, lekutu egiten dira gugandik.
|
|
|
Aski litzaiguke atzeratuegi ez geratzea besteen aldean, azterketetan huts ez egitea; baina hori ez zaigu aski; haien arrakasta nahi dugu, gure urguiluari satisfazioa eman diezaioten nahi dugu. Eskolan gaizki badabiltza, edo, besterik gabe, guk nahi genukeen bezain ongi ez badabiltza, berehala altxatzen dugu haien eta geure aurrean atsekabe atergabearen langa; eta irain bat deitoratzen duenaren ahots tonu muzindua eta negartia hartzen
|
dugu
haiekin. Orduan seme alabak, asper asper eginik, lekutu egiten dira gugandik.
|
|
|
Guk garrantzitsuak izan behar dugu seme alabentzat, baina ez garrantzitsuegiak; haien gustukoak izan behar dugu pixka bat, baina ez gehiegi, kaskezurrean sar ez dakien gure modukoak izatea, gure lanbidea kopiatzea, bizitzan aukeratzen dituzten adiskideen artean gure irudia bilatzea. Adiskidetasunezko harremana izan behar
|
dugu
haiekin, eta, hala ere, ez dugu lagun min minak izan behar, zail egin ez dakien benetako lagunak edukitzea, guri isiltzen dizkiguten kontuak esateko modukoak. Lagunen bilaketak, amodio bizitzak, bizitza erlijiosoak eta bokazioaren bilaketak isiltasunez eta itzalez inguratuta behar dute ezinbestez, gugandik aparte garatu.
|
|
|
Esango didate, orduan, ezer gutxi dela gure seme alabekiko intimitatea. Baina horrek guztiak gaingiroki egon behar du jasorik haiekin ditugun harremanetan, hala bizitza erlijiosoak, nola adimenezkoak, bizitza afektiboak eta gizakiei buruzko iritziak; guk abiaburu huts bat izan behar
|
dugu
haientzat, jauzi egiteko ohola eskaini behar diegu. Eta hor egon behar dugu laguntzeko, laguntzarik behar badute; jakin behar dute ez direla gureak, baina gu haienak garela, beti eskuragarri, aldameneko gelan, dakiguntxoa erantzuteko pronto, galdera posible orori, eskaera orori.
|
|
|
zernahi den ere egiten dugu. Bertso labur komikoak idazten ditugu gure adiskideen gustua egiteko, eta errezitatzen dizkiegu imintzio barregarriak eginez, gero haietaz lotsatzen bagara ere; hitz lizunen bilduma egiten
|
dugu
haien estimu apur bat jaso nahian, egun osoa ematen dugu hitz lizunen bila etxean ditugun liburu eta hiztegietan orri pasa; eta nola iruditzen baitzaigu gure adiskideen artean janzkera ikusgarri eta arranditsu batek duela arrakasta, gure amaren borondatearen kontra, ahalegina egiten dugu zerbait ikusgarriago eta arruntago iradokitzeko gure jantzi soiletan. Lausoki sentitzen dugu, mespretxu egiten digutenean, gure lotsa dela, batez ere, horren erruduna:
|
|
2022
|
|
|
Esan nahi dudana da bizitzan den guztiaren ontzi bat dela bera. Zeren guk, zuk, nik, amak, Javierrek, herri honetakoa den batek, emozioak digeritu eta zerbait egiten
|
dugu
haiekin. Baina Norak eduki bakarrik egiten ditu, eta ez zaizkio barneratzen, ez dute zeharkatzen, ez dira inora iristen, sator despistatuak bezala.
|
|
|
Boteretsuek egin nahi digutena oztopatzeko. Sorginkeria
|
dugu
haiei aurre egiteko modua. Eta ziria sartu nahi baldin badigute, eta gutaz trufatu, eta gu folklore huts eta barregarri bilakatu, hori guztia ez dela existizen esaten baldin badute, ez eragotzi.
|
|
2023
|
|
|
Arrazoi hori medio, gure aurrekontuetan dirulaguntza bat erantsi
|
dugu
haiei arropak eskaini ahal izateko, eta argi dago botiketarako eta esnetarako kopurua dezente igotzen dela. 1864ko udan, hildakoak asko zirela ikusirik, elikadura osasungarri eta substantzia handikoa eskuratu behar izan genien.
|
|
|
Ez dugu sinesten sinboloen indar magikoen bidez errealitatea eraldatuko dugunik, txamanen antzera. Porrot gehiegi ezagutu
|
dugu
haiengandik guganaino. Baina itxura egiten jarraitzen dugu, fingidore bihurturik, oi Pessoa.
|