|
2010
|
|
|
Zergatiei dagokienez, ikusi
|
dugu
emakumearen aurkako indarkeriaren azalpenen gehiengoa jatorri sozialari dagokiola. Badirudi emaitzak bat datozela genero indarkeriaren sistema patriarkatu honen ondorio dela esaten denean (Corsi, 1995; Giffin, 1994; Heise, 1998).
|
|
|
Lorente-rekin bat etorrita (2007), pentsatzen
|
dugu
emakumeen aurkako indarkeria erakusten duten jarreren atzean elementu komunak daudela: kulturalki genero bakoitzari ezarri izan zaizkion balioak, non boteredun posizio batetik desberdintasun hauek posible izatea ahalbidetu duten.
|
|
2011
|
|
|
Historikoki gizonek baino ez dute parte hartu errituan, baina 70eko hamarkadatik aurrera lehenengo emakumeak eta, aldi berean, ikasleak gehitzen dira; beraz, parte hartzaileen adina nabarmenki jaisten da. Horrela, gaur egun gauero osatzen den taldean sarritan aurkitzen
|
dugu
emakumeen kopurua erdia baino gehiago izaten dela. Baina, nahiz eta emakumeen parte hartzea normaltasun erlatibo batekin gertatu (bidezkoa da esatea ahoz mailako gatazka eragin zuela) 8 eta gaur egun arazorik sortu ez arren, esan egin behar da ere, eguneroko ekintza publikoetan eta etxekoetan gertatzen den bezala, errituaren unibertso sinbolikoaren esanahien ekoizpen sistema gizonen kontrolpean dagoela.
|
|
|
Mendekotasun emozionalari, morrontza ekonomikoa gehitu ohi zaio. Lan alorrari erreparatuz gero, ikusiko
|
dugu
emakume atzerritarrek zailtasun handia dutela lana topatzeko, bertakoek baino zailtasun handiagoa, hain zuzen ere. Horrez gain, lanean ari direnek prestigio gutxiko lanpostuetan dihardute eta prekarietatea bidaide izan ohi dute.
|
|
2015
|
|
|
HINMY (1995) poema antologiaren hitzaurre lanak «Denbora presentea eta denbora pasatua» ipuinak (HINMY: 7) egiten ditu eta hauxe hautatu
|
dugu
emakumearen irudikapena aztertzeko. Belfasten kokaturiko errelato horren protagonista eta narratzailea Ismael Larrea iheslari politikoa da eta Argia Larralde iheslariaren berri jakingo du hamalau orriko izkribu baten bitartez.
|
|
|
Aurrez esana
|
dugu
emakumeen paperak sarri problematizatzen direla gaietan. Kasu honetan, ez da zehazten Maialenen pertsonaia emakumea denik, baina biderik errazena eta Maialenek berak hartutakoa hori dela jakinik, pertsonaia problematizatua aurkezten zaigunik ezin ukatu.
|
|
|
Ibarguren, L. (2010): «Nolako umorea egin nahi
|
dugu
emakumeok arte eszenikoetan?». [http://bdb.bertsozale.com/uploads/ edukiak/ liburutegia/ 2009%20Leire%20
|
|
2016
|
|
|
103), ikusi bezala, presondegi zenbaitetan oraindik ere gizonezkoek aukera gehiago dituzte. Baina, lanerako posibilitate gutxiago izateaz gain, aintzat izan behar
|
dugu
emakumeek soldata txikiagoak ere izan ohi dituztela; nagusiki, okerren ordaindutako lanpostuetan egoteagatik14 (Ibidem). Asko kexu dira lansariak nabarmenkiro baxuak direlako, eta esplotazio sentsazioa erakusten dute.
|
|
|
Era berean, kanpokoekiko hartu emanen hausteaz hitz egiterakoan, kontuan izan behar
|
dugu
emakumeek gizonek baino gehiagotan galtzen dutela seme alaben tutoretza (Juliano, 2009: 90); gizonek zaintza lanez arduratuko diren emakumeak izan ohi dituztelako inguruan eta emakumeek, ostera, maizago, ez dutelako ardura hori hartu nahi duen edo ahal duen inor27 Ezbairik gabe, tutoretza galtzen denean, zinez mingarria izaten da emakumeentzat; eta berreskuratze saialdiak ere ez dira nolanahikoak, eman beharreko urratsak luzeak bezain zailak direnez gero.
|
|
2019
|
|
|
Horregatik, besteak beste, nekazaritza munduaz, gizarte komunitarioaz, igarobide errituez, emakumeaz eta berorren sozializazioaz hitz egingo dugu. Ikusiko
|
dugu
emakumeek ongi ikasitako betebeharrak izaten zituztela eta betebehar horiek nolabaiteko errekonozimendua eta boterea ematen zietela. Lan honetan ustezko botere horretaz ere hitz egingo dugu eta zeregin horiek nolako eragina zuten emakumeen bizitzetan, «aspectos que inciden en esa preparación para ejercer el poder o por el contrario, vehicularlas al no poder» Del Valle (1996:
|
|
2022
|
|
|
Indarkeria prozesu moduan kontzeptualizatzen badugu, ulertzeko aukera izango
|
dugu
emakume erasotuek nola" normaltzat" jo ditzaketen muturrekoak diren portaerak (Lundgren, 2015), edo nola era isolatuan behatuta kaltegabeak diruditen zenbait gertaera ekintza biolento izan daitezkeen. f) Fenomenora diziplina anitzetatik hurbiltzea
|
|
|
Eztabaida politikoei eta fenomenoaren garapen kontzeptualari esker, sexugenero sexualitate sistematik eratorritako indarkerien (esaterako, genero indarkeria eta indarkeria matxista) paradigma zabalagoan kokatu ahal izan
|
dugu
emakumeen aurkako indarkeria. Premisa teoriko (eta politiko) horren argitan, genero harremanak, sistema heteropatriarkala eta haren indarkeriaren erabilera sakonago, doiago eta zabalago uler daitezke, eta ondorioz, ikerketa aukerak eta kasuistikak biderka daitezke.
|