|
2000
|
|
|
Baina etorkizuneko erronka nagusia hori da: edo asmatzen
|
dugu
bertso eskoletan benetan zer egin nahi dugun finkatzen eta prozesu hori artikulatzen, edo nagusi bat eten egingo zaigu.
|
|
2009
|
|
|
Behin XX. mende erdialdera ezkero, soinua grabatzeko tresnak eta bitartekoak sortu zirenean, ordutik bai gorde izan dira bertso saioak osorik, gaur egungoetara arte. Antonio Zavalak zuzendutako Auspoa bilduma
|
dugu
bertsoen corpusik aberatsena, batez ere idatziena. Harrigarria da ahozko bertso askoren transmisioa zelan egin den:
|
|
2010
|
|
|
Euskal Herrian ez
|
dugu
bertsoak egiteko makinak asmatzen ibili beharrik. Herri eta auzo guztietan aurki ditzakegu.
|
|
2011
|
|
|
Aurkezpenean behin eta berriz adierazi dute Gpuntuaren ardatz izango diren bertso eskolak eta Saroi Jauregik bertso eskolei eskerrak eman nahi izan dizkie urte osoan eta urtero bertsozale elkartearekin lankidetzan aritzen direlako eta batik bat txapelketa urtean. Aurten bereziki antolakuntzan hasiera hasieratik inplikatu dira eta lehen fasean herri txikietan ibiliko garenez bereziki eskatu
|
dugu
bertso eskolen laguntza eta hasieratik prestutasun osoz agertu dira.
|
|
2012
|
|
|
Besteak beste, ikusi nahi dugu ea garunaren aktibazioan diferentziak agertzen diren, bertsoaren izaeraren arabera. Esaterako, uste
|
dugu
bertsoaren freskura gune kortikalekin eta azpikortikalekin erlazionatuta egon daitekeela.
|
|
2013
|
|
|
Baina gure gaitik urrunduko ginateke bertsoen ikerketan sartuko bagina. Eskualduna ren kazetaritza lanari interesatu gatzaizkio, eta nahiago izan
|
dugu
bertsoen gaia kazetaritza arloarekin ez nahasi. Hala ere, asti pixka bat hartu dugu, testuinguruaren atalean, Eskualduna ko sailak aurkezterakoan, bertso egileak zein ziren zehazteko.
|
|
2015
|
|
|
Eta ospatuko
|
dugu
bertso eta kantu, hitzaldi eta erromeria, maisu handiaren lemapean:
|
|
2016
|
|
|
Gu ez gara bertsolari eta ez
|
dugu
bertso sortarik idatziko, baina magian sinesten dugu.
|
|
|
Oi, irritxoarekin nahikoa bagenu. Baina sotiltasuna ez da astoaren arrantzarentzat egin, guk nahiago
|
dugu
bertso zirtolari batekin mozkortu ala hil. Irriño bat Lec ek sorrarazten duena bezala, labana izoztu baten antzekoa.
|
|
2017
|
|
|
Bertsolariak pentsatsen dugu, bukaeran esan behar duguna eta bukaeran esan behar dugun hortatik, eraikitzen
|
dugu
bertsoa. Gertatzen dena da entzulearentzat, kontrako prosezua dela.
|
|
|
Nik uste dut izan daitekeela bateragune moduko bat, jendeak bat egiten du bertso saioetan, ideologia ezberdineko jendea biltzen da bertso saio berean, adin ezberdinetako jendea, jatorri ezberdinetako jendea, eta horrek holako lotura bat sentiarazten du. Bestalde presente eduki behar
|
dugu
bertsoa jolas dialektiko bat dela eta beti arrazoiekin eta argudioekin ari garela lanean, eta era guztietako argudioak entzun daitezkeela bertsotan, jendearen buruan zerbait mugitu nahi dutenak, edo galdera batzuk utzi nahi dituztenak. Eta ederra da ikustea era guztietako jendea bertso saioetan biltzen dela.
|
|
|
Berstolariok pentsatzen dugu bukaeran esan behar duguna, hori da pentsatzen duguna eta bukaeran esan behar dugun hortatik eraikitzen
|
dugu
bertsoa. Gertatzen dena da entzulearentzat kontrako prozesua dela.
|
|
2018
|
|
|
Galdera: " Zer behar
|
dugu
bertsotan eroso aritzeko?". Bakarka erantzun zuten.
|
|
2019
|
|
|
Transmisioaren katea erabat eten gabe berreuskalduntzen ari den inguruan hasiko
|
dugu
bertso ibilbide berezi hau, Ollerias herrian, Buztingintza museoan. 1711tik 1958an urtegiko obrak amaitu arte Ortiz de Zaratetarrek zuten buztingintza labea berreskuratu eta lantegi eta museo bilakatu zituen ilusio handiz Blankak.
|
|
2020
|
|
|
Hala, plaza utzi nuen berrogeita askotxo urterekin, eta geroztik ez naiz plazara itzuli. Harrapatzen banauzu eta esaten badidazu" egingo
|
dugu
bertsotan orain?" bertsotan egingo dut. Baina, esaten badidate hamabost egun arinago bertsotan egiteko, ez dut lorik egiten.
|
|
|
Bertsozale, bertso talde, bertso eskola… mugimendu oso horren bidez, bertsolaritzaren engranaje handi txikiak noiznahi eta nonahi har dezake martxa. Antolatzaile, langile, bertsolari, elkarte, ekimen handi txikiekin berrabiarazi ahal izango
|
dugu
bertsoa jendarte eta mugimendu egiten duen kate luze zabala.
|
|
|
Azken bertso eskolan, baina, gauzak ongi atera zitzaizkidan eta horrek asko motibatu nau.Bertsokide gehienak ezagunak dituzu. Horrek eroso sentiarazten zaitu. Aurten Donostian egiten jardun
|
dugu
bertso eskola Xabat Illarregik, Oihana Aranak, Ekiñe Zapianek eta laurok. Hain justu ere, Oihana eta Xabat finalera pasatu dira, eta oso gustura nago.
|
|
2021
|
|
|
Bertsolari aldizkariaren sorrera eta ibilbidean bada, adibidez, halako gainezkatze bat, orduan espero izatekoa zenetik harago. Hiztun komunitate honen mintzo kantatuari leihoa ireki zion, urteotan guztiotan kolorez ikusi ahal izan
|
dugu
bertso jendarte hau, irudikatuko ez genituen fokuetatik.
|
|
|
Mutur batean, ikusi dugu pilota/ bota bezalakoak direla sintaxi askearen ikur, aditzak[+ objektua] tasuna hautatzen duelarik tartean. Bestetik, euskal kolokazioen erdigunean ikusi
|
dugu
bertsoak bota: bota aditz kolokatuak" ahoz esan edo kantatu" adiera hartzen du, bertsoa bezalako izenen klase murritzaren barruan dauden izen oinarriekin batera.
|
|
|
azken hauek bakarrik hartzen dute irudizko adiera hori, kolokazioari are nabarmentasun handiagoa ematen diona. Bestela esanda, kitatu autosemantikoa da, baina sinsematikoa
|
dugu
bertsoak bota delakoaren kasuan bota aditza (bai eta zorrak kitatu bezalakoetan, kitatu aditza).
|
|
2022
|
|
|
lehia bai, baina bertsoaren zerbitzura –beefetan, aldiz, bertsoa dago lehiaren zerbitzura– Horregatik dira bertsolaritzaren historian ezagutzen diren beef gehienak idatzizkoak, gatazka publikoak mamitzeko denbora eta distantzia behar duelako –eta, ziur asko, aurrez aurreko norgehiagoka gehienak ez direlako ezagutzera eman taberna girotik kanpora– Beef guztiak ez direnez berdin bortitz, difamatzaile edo eztenkari, irizpide zabal samar bat erabili da ondorengo hautaketarako: ustez behintzat antzeztu gabeko tentsioren baten lekukotza izan daitezela –gisa berean, aldebakarreko zenbait bertso ere ontzat jo dira, istorioak merezi bazuen– Orobat hautsi
|
dugu
bertso ikerkuntzaren urrezko legea: bat batekoa eta idatzia, biak nahasi ditugu.
|
|
2023
|
|
|
Komikiak aukera eman digu eszenaz eszena gauza diferenteak erakusteko. Denok ez gabiltza txapelketetan, ez
|
dugu
bertso afarietan kantatzen, edo sariketetan...
|
|
|
Orain, astean bertso eskola bat egiten du gutxienez, eta horrez gain, “lagunartean asko” egiten omen dute bertsotan: “Joera dugu gure artean bertsotan egiteko, eta bestela, tarteka herrian edo inguruan kantatzen
|
dugu
bertso poteoetan, saiotxoetan edo ekitaldiei lotuta”. Lizardi sariketako finalera iritsi zen 2022an, eta aurretik, Tabernetako Bertso Txapelketa irabazi zuen Hernanin, 2020an.
|
|
|
“Bertsotan ibiltzen zela beti entzun izan dugu, eta ona zela ere bai, baina gure artean ez
|
dugu
bertso girorik izan. Kontu hori aitonarekin bukatu zela esango nuke.
|
|
|
Hori bai, buruhausteek ez dizkigute buruak hustu eta hortik aurrera beste zenbait kontutan ibili izan gara; adibidez, 2022ko Bertsolari Txapelketa Nagusiko tira komikoak egiten. Izan ere, gogoratu behar
|
dugu
bertsoa ardatz hartuta sormenari ateak zabaltzea dela gure helburua, eta horrek esan nahi duela guztia ez dela saioen antolakuntzara mugatuko. Horrela, urritik abendura bitarte, gure sare sozialak hornitzen jarraitu nahi izan dugu, presentzia mantentzeko.
|
|
|
Magnitudeak unitateetan neurtzen dira, eta bertsoa Txapelketan neurtu egiten da. Askotan entzun
|
dugu
bertsoa ez dagoela neurtzerik. Ukaezina da bertsoak arau zurrunetatik harago duen eragiteko gaitasuna eta niri eragin didaten batzuk aipatu nahi nituzke amaitzeko.
|
|
|
PERITZ: Askotan entzun izan
|
dugu
bertsoa ez ote doan gauza batzuetan gizartearen atzetik. Nik ez dakit hori argi irakurtzen.
|