|
2006
|
|
|
Hori da momentuz dakiguna: uretara salto egin
|
duena
emakume haurdun bat dela, atxilotuak bezala jatorri afrikarrekoa... Kontu hau argituz doan neurrian informazioa helaraziko dizuegu.
|
|
|
Zortzigarren batek uretara salto egin omen du. Atxilotutako etorkinek esandakoaren arabera, salto egin
|
duena
emakume bat da, haurdun dagoen emakumea. Poliziaren sarekada ikusi duen lekuko batek eman digu albistea.
|
|
2011
|
|
|
«Artelana da berez garrantzia daukana, obra, eta obra horrek zerbait adieraztea eta ikuslea hunkitzea, bere balioa izatea eta bere ekarpena egitea, alde batera utzita hura sortu
|
duena
emakumea edo gizonezkoa den». Horretaz ez du duda izpirik Cristina de la Fuente Donostiako Arteko galeriako arduradunak.
|
|
|
Diru-laguntzen zenbatekoak, bai eszedentziagatik bai lanaldi murrizketagatik, hazi egin dira, are gehiago laguntza eskatzen
|
duena
emakumea bada, izan ere, eskatzailea gizona zenean aplikatzen zen diskriminazio positiboa ezabatu egin da.
|
|
2012
|
|
|
1) emakumearen gorputza erabiltzea publizitate amu gisa; 2) objektu soiltzat erabiltzea emakumearen gorputza; eta, azkenik, 3) erabilitako irudiaren eta iragarritako produktuaren artean inolako loturarik ez egotea. Horiek kontuan hartuta, esan behar da Publizitatearen Lege Orokorraren 3.a) artikuluak ez duela legearen kontrakotzat jotzen emakumearen gorputza erabiltzen duen edozein publizitate iragarki; aitzitik, erabiltzen dituen hitzei eta adjektiboei erreparatzen badiegu, esan dezakegu legearen kontrakotzat jotzen
|
duena
emakumearen gorputza egoera jakin batzuetan erabiltzea dela.
|
|
|
Bai, ordea, emakumearen bidez bizi daiteke. Askotan, gizakiak hautematen
|
duena
emakumearen min fisiko eta emozional urratzailea da. Beraz, bere esperientzia, hein handi batean, gizonak bikotekidearekin duen inplikazio mailaren araberakoa izango da.
|
|
2013
|
|
|
Feminismoa emakumearen garrantzia aldarrikatzen duen mugimendua dela uste du askok, baina andreek beti izan dute beren garrantziaren berri, mugimendu honek zinez nahi
|
duena
emakumea birgizarteratzea da, bera ere partaide eraginkor den sozietate honetan, eskubide eta aukera osoa duen pertsona bezala onartua izan dadin.
|
|
|
egunen batean nire habiak ezin badio nire arrautzatxoari ostatu eman, laga egingo dut, besterik gabe. Horretarako daude partxeak (pozik legoke Saudi Arabiako apaiz hori, aldarrikatzen
|
duena
emakumeek jendaurrean, gorputza, ilea eta aurpegia ez ezik, begi bat ere estali behar luketela, partxea jarrita, haien begiradek gizonezkoen grina itsusiak tenta ez ditzaten).
|
|
|
Zoragarria da Sophia Lorenek esaten
|
duena
emakume baten soinekoari buruz.
|
|
2014
|
|
|
«Neurri handi batean gorputz femeninoa higatu eta karrakatzen
|
duena
emakume izatearenlarritasuna da. Emakumearen situazio biologikoa beretzat eragozpen bada, bere burua ulertzeko etaikusteko duen ikuspuntuaren erruagatik da» (II, 94).
|
|
|
Testuinguru horretan akusatzen du Nietzschek Wagner komiko txar bat izatea, espektakulu gizon bat gazteen nerbioetan eragin nahi
|
duena
emakume histeriko batek bezala. Ergel gizajoek uste dute trantzean egon direla izugarria den gauza baten ondorioz, baina, berez, ez dago deus atzean, antzerkia besterik ez dago.
|
|
2016
|
|
|
Artikulu honek oinarritzat du egun lantzen ari naizen doktore tesia; hau da, Kartzela, genero erakundea: emakume presoen bizipenak, erresistentziak eta estrategiak ikerketa1, jomuga
|
duena
emakume preso sozialen esperientzietan barrentzea eta haien agentzia nabarmentzea. Baina, era berean, ohargarria da horrek aurretik egindako beste ikerlan bat duela abiapuntu; hain zuzen, taldean burututako Mujeres ex presas:
|
|
|
Eta bi emakumeren artean? Eta gizona balitz elkarrizketa hasten
|
duena
emakumeari galdetuz ea maite duen?
|
|
2017
|
|
|
Bortxaketaren fantasia horiek, zeinetan indarrez harrapatzen nauten, inguruabar gutxi asko zakarretan, nire masturbazioaldi guztietan nire gogoz kontra agertzen zaizkidanak, ez zaizkit out of the bluetik etortzen. Kultur trepeta liluragarri eta zehatz bat dago atzean, derrigor bideratzen
|
duena
emakumearen sexualitatea bere ezintasunaz gozatzera, hau da, bestearen nagusitasunaz gozatzera, bere gogoz kontra gozatzera, sexua gustuko duten urdasken gisa gozatu ordez. Moral judu kristauan, hobe da bortxaz harrapatu zaitzaten, ezen ez urdangatzat hartu, nahikoa bider errepikatu digute.
|
|
|
Laidoztatze horren adibide garbia da ninfomanei buruz erabiltzen den azalpen psikologiko herrikoia, esaten
|
duena
emakume horiek beren sexu harremanak ugaritzen dituztela ezin dutelako atsegin sexualik sentitu. Hala, konkisten ugaria emakumezkoaren frustrazioaren adierazlea dela sinesten da.
|
|
|
Artikulu honek oinarritzat dauka bukatu berri dudan doktore tesia; hau da, Kartzela genero erakunde bezala: genero bereizkeriak, erresistentzia praktikak eta agentzia Euskal Herrian espetxeratutako emakumeen artean ikerketa (2016), jomuga izan
|
duena
emakume preso sozialen esperientzietan barrentzea eta haien agentzia1nabarmentzea. Aitzitik, era berean, ohargarria da horrek aurretik egindako beste ikerlan bat duela abiapuntu:
|
|
2018
|
|
|
Bihotzeko ebakuntza gizon bati egin badiote, eramaten duzu etxera hamar egun lehenago, eta nork zainduko du gizon hori? Ba bere inguruan dauden emakumeek, eta hala, administrazioak aurrezten
|
duena
emakume baten gain geratuko da. Gaixoa emakumea bada, berriz, ez diote behar bezala errekuperatzen utziko, bera hasiko da-eta etxekoen ardura hartzen.
|
|
|
Emakumeak esparru zibilean gizonen berdinak balira ere, ezkontza kontratuan sartuz gero galdu egingo lukete posizio hori; baina, berez, emakume bakar batek ere ez du nortasun zibilik, eta, horregatik, ezkontza kontratuak berretsi baino ez du egiten jaiotzetiko sexu desberdintasun naturala. Ikusten denez, Kantek ezkontzaz duen ikuspegi kontraktualean aldi berean adierazten da ez dela baliozkoa Kantek berak egindako baieztapen esplizitua, esaten
|
duena
emakumeei modu, inherentean, falta zaiela posizio zibil bat.
|
|
|
Feminista batzuk beldur dira gizonez eta emakumeez hitz egiteak ez ote duen indartu besterik egiten baieztapen patriarkal bat, esaten
|
duena
Emakumea kategoria natural eta denboragabe bat dela, sortzetiko ezaugarri biologiko jakin batzuek definitua. Emakumeaz mintzatzea, ordea, ez da, inondik ere, emakumeez mintzatzea.
|
|
|
orain Sinbolikoa eta semiotikoa ez dira amaren ekonomia libidinalaren errepresioaren edo agerpenaren arabera azaltzen diren hizkuntzaren dimentsioak. Interpretazio honetan amaren ekonomia bera reifikazio bat da, ezkutatzen eta hedatzen
|
duena
emakumeei ezarritako nahitaezko amatasuna. Izan ere, amatasunaren erakundeari eusten dioten desirak aitaren aurreko eta kulturaren aurreko irrika gisa transbaloratzen direnean, erakundeak behin betiko zilegitasuna lortzen du gorputz femeninoaren egitura inbarianteetan.
|
|
2019
|
|
|
Norbait libreki eta bere gizatasunean maitatua denean, zorroztasun exijente bat izaten da harekin, eta hori izaten da egiazko estimuaren beste aldea; kontrara, gizonaren aurrean belaunikaturiko emakumeak harro ager dezake badakiela, hura gobernatzen?, badakiela, hura manipulatzen?, eta, aldi berean, gustu eman nahian, goraipa diezazkioke, xelebrekeriak?, hala ere haren izena zikindu gabe: horra hor froga garbia erakusten
|
duena
emakumeak ez duela pertsona singular horrenganako estimurik sentitzen, pertsona horrek ekintza erreal batzuetan bere burua mamitzen duen aldetik; itsuki belaunikatzen da idoloaren muin orokorraren aurrean: gizontasuna aura sakratu bat da, balio bat beti berdina, aldaezina, eta gizontasunaz jantziriko norbanakoaren txikikerien gainetik berresten dena; banakoa ez da aintzat hartzekoa:
|
|
|
Emakumeak amodioa du erotismoa eta nartzisismoa harmoniaz uztar ditzakeen arlo bakarra; ikusia dugu bi sistema horien artean oposizio bat dagoela, arrunt zailtzen
|
duena
emakumea bere destino sexualera egokitzea. Haragizko objektu, harrapakin bihurtzea ez dator bat bere buruari dion gurtzarekin:
|
|
|
Ideologia kristauak ez du gutxi lagundu emakumea zapaltzen. Dudarik gabe, bada Ebanjelioan karitate haize bat, orobat balio
|
duena
emakumeentzat nahiz legendunentzat; hain zuzen, herri xehea, esklaboak eta emakumeak atxiki zitzaizkion kartsuenik lege berriari. Kristautasunaren hastapenean, emakumeak ohoratuak ziren, hein batean behintzat, Elizaren uztarria onartzen zutenean; martiri gisa lekukotasuna ematen zuten gizonen parean; hala ere, ezin zuten kultuan parte hartu bigarren mailan baino;, diakonesek?
|
|
2020
|
|
|
Lehen ezkutuan zegoen indarkeria matxista gehiago ezkutatu eta sare minimoak zituzten emakumeak bakartu ditu. Elkar zaintza goraipatu du; debalde zaintzen
|
duena
emakumea dela errekonozitu gabe.
|
|
|
Desberdintasun oso handirik ez
|
duena
emakumeen eta gizonen arteko aldea da: bietan da handia.
|
|
2021
|
|
|
Horietako gutxi jaso ditu Euskaltzaindiaren Hiztegiak. Izan ere, batasunerako hedatuagoak diren andre artzain, dekano andre/ andre dekano hobetsi dira lanbide jakin bat
|
duena
emakumea ala gizonezkoa den zehaztu nahi denerako (Hitz Elkarketan," Aposizio egiturako elkartuak" aztertzean ari gara horrelako egiturez: § 7.2.8).
|
|
|
Esandako xedea lortze aldera, lurrarekin eta jende apalarekin lotutako elementu xume xumeak baliatu ditu koreografoak: behegaineko lur geruza, nekazari giroko janzkera eta aulkiak, dantzariak oinutsik joatea… Soinu bandak, bestetik, ahalmen handiko pasarte bizkorrak, afrikar kulturako oihartzunak eta kanta ederren bat hartzen ditu bere baitan, baina zirrara gehien sortzen
|
duena
emakume baten negar zotinak eta intziriak batzen dituena da.
|
|
2022
|
|
|
Esan izan dut gai unibertsalenaz hitz egiten ari naizela liburu honetan, mundu guztiak duelako ama bat, aitortua edo ez aitortua. Eta badago sineskeria bat edo, esaten
|
duena
emakume bat ama denean ama besterik ez dela. Baina emakume horrek pertsona izaten jarraitzen du, bere zaletasunekin, bere fobiekin... bere izatearen parte izango da amatasuna, baina beste zati askok osatzen dute emakume hori.
|
|
|
Agerikoa da emakumeak sistema kapitalistak ez ezik, gizonak ere zapaltzen dituela, emakumeen egoeratik dudarik gabeko pribilegioak, materialak zein psikologikoak, lortzen baitituzte. Egia da sistema kapitalistari interesatzen zaiola erreserba armada industrial otzana izatea; langile klasearen sektore bat gehiegi ustiatzea interesatzen zaio; Baina ez da kapitalaren logikak zehazten
|
duena
emakumeak izan behar direla gainesplotazio hori jasaten dutenak, sexu indarkeria ekoizpen modu kapitalistari egotzi ezin zaion bezala (indarkeria ororen larritasunari egotzi ahal zaion arren). Ez dugu esan nahi, noski, emakumeen zapalkuntza gizon guztien konspirazio bati zor zaionik, beren pribilegioei eustea adostu dutenik...
|
|
|
Teneren Miren Itziari idazkiak eta olerkiak irakurtzeak sentsazio arraro batekin utzi nau oharkabean, nire irakurketan zehar nola halako kontraesan batean begietaratu baitut Robustiana Mujika. Batetik, jatorri apaleko andrazko bat daukagu, oztopoak oztopo bere burua landuz proiekzio eta oihartzun publikoa lortu
|
duena
emakume gisa, baina, aldi berean, emakumearentzat zeregin subsidiarioa defendatzen duena, beti ere gizonaren menpekoa eta esparru pribatuan.
|