Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 8

2001
‎Kantek espazioan eta denboran aurkitzen ditu baldintza hauek, intuizioaren edo begiespenaren forma huts diren heinean, espazioa eta denbora baitira oro har subjektuak objektuak jaso ahal izateko behar diren baldintzak. Beraz, subjektu hartzaileak ezagutzaren prozesuan duen zeregina aztertzen du Estetikak; aldi berean, harmen horrek espazioarekin eta denborarekin duen harremana dela eta, Matematikan apriorizko esakune sintetikoak egin ahal izateko baldintzak aztertuko ditu.
2005
‎Argi osotan ikus daiteke, aurrekoaren ondorenez, Grotiusen meritua dela, lehendik formulatuta zegoena (Zizeron, Espainiako teologo klasikoak...), hau da, zuzenbidearen sormenean giza arrazoimenak duen zeregin nahitaezkoa, baliagarri zela zuzenbide naturalaren teoria osoa ere ontzeko, Jainkoarengan baino, laikotasunean eta moralitatean zituena bere hastapenik indartsuenak.
‎Honi buruzko ideia esanguratsuenak bilduko ditugu jarraian eta, hasteko, garrantzitsua da berriz ere azpimarratzea formazio prozesu horretan handitze eta hobetze horiek elkarren osagarri direla, alegia, batek ezin duela bestea ordezkatu eta honek ere ezin duela haren lana egin. Gure aldetik, ordea, hizkuntzak hemen duen zeregina nabarmendu nahi dugu, ze, azken batean, tresna edo bitarteko hori gabe inork ezin du bere ezagupen esparrua zabaldu ezta bere burua ondu ere.
‎Lehen une batean, hizkuntzak garapen intelektualean edo kognitiboan duen paperaz aritu gara eta, honela, hark gutako bakoitzaren mundu ikuskera propioa zabaltzeko duen gaitasunaz jabetu gara. Jarraian, hizkuntza horrek aldi berean gizakiaren garapen pertsonalean edo etiko moralean duen zeregina aztertu dugu eta, honen eskutik, giza-formazioa bere osotasunean hobeto ulertzen saiatu gara. Amaieran berriz, eta aurrekoa osatu edo laburtu nahian, ideia garrantzitsuena azpimarratu dugu, alegia, hizkuntzari esker bakarrik dela posible maila kognitiboan zein pertsonalean ematen den giza-formazioa.
‎Horrela, bada, Humboldten erreflexio hauekin bat eginez, garbi dago" hizkuntzen irakaskuntza" ez dela berez denbora pasa bat bakarrik baizik eta, egiaz, gizakiaren" hezkuntza" bera oinarritu behar duen zeregin garrantzitsuenetakoa. Norberaren hizkuntzak eta bestelako hizkuntzek, honela ikusi dugu lehenik, etenik gabe eskaintzen dizkiote gizakiari honek bere garapenerako behar dituen situazio ezberdinak, hau da, ezagupen edo sentipen berriak edukitzeko aukerak.
‎Gizakiaren errealitatea biltzea eta deskribatzea, batetik, zeregin garrantzitsu eta ezinbestekoa da, zalantzarik gabe, baina zeregin honen esanahia ez da inoiz osoa izango baldin eta lortutako ezagutza hori funtzio humanizatzaile baten zerbitzuan jartzen ez bada. Pertsonaren humanizazioa kontsideratzea eta bultzatzea, bestetik, gizakiaren gizatasunarekin bat egiten duen zeregina da, bai, baina zeregin hau abstrakzio hutsean gera ez dadin halabeharrezkoa da gizabanako bakoitzaren errealitate historikoa hasieratik aintzat hartzea. Gure autoreak, hala ere, gizakiaren humanizazioaren perspektibatik dihardu beti eta, zentzu honetan, bere giza-teoria" antropologia filosofiko" bat bezala kontsidera dezakegu edota, zehatzago," antropologia pedagogiko" bat edo" pedagogia antropologiko" bat bezala4.
2010
‎Beti ere ziurra da honakoa: hizkuntza komunitate bakoitzaren kide ezberdinak —hizkuntza indarraren garapen komunaren legearen bitartez— apenas parekorik duen lotura espiritual batean biltzen dira, eta, aldi berean, baita bizitza espiritualaren ezinbesteko oinarri bat sortzen eta ziurtatzen duen zeregin batean elkartzen ere.
2012
‎Heidegger, aldiz, filosofia politikan disolbatzearen aldekoa zen, hain zuzen nazionalsozialismoan. Badiouk eta Adornok bat egiten duten beste auzi bat arteak filosofian duen zeregina definitzerakoan ikus daiteke; ezen," Subjektuaren metafisikaren bariante musikala" irakurtzean (LM, 89), eta Badiouk aipatzen ez badu ere, aise sumatzen da hor hain nabaria den Adornoren oihartzuna. Eta, oro har, filosofiaren afiliazio estetikoak oso paraleloak dira.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia