2003
|
|
Are gehiago, bakteriak dira planetako lehen izaki bizidunak. Bakteriak batzetik sortu zen nukleoa
|
duen
zelula, gure ehunak osatzen dituen zelula. Gu bakterien kooperatiba bat gara.
|
2005
|
|
Kasu batzuetan ale berria gameto eme ernaldubako batetik abiatzen da. Partenogenesi haploideo esaten zaio berorri; sexualtzat joko dugu, zeren, ernalketarik egon ez arren, arrautza meiosia jasan
|
duen
zelula sexual bat izaten baita, hau da, informazio genetikoaren aldaketa dago gurasoetatik ondorengoetara. Nolanahi, partenogenesi haploideoa izendatzeko, partenogenesi miktiko eta partenogenesi gamofasiko terminoak ere erabiltzen dira.
|
|
Espikulak hemaglutinina (H) eta neuraminidasa (N) izeneko bi glikoproteina dira. Lehenengoak birusa infektatuko
|
duen
zelulara itsasten laguntzen du eta bigarrenak partikulak kanporantz askatzea errazten du, infekzio prozesuarekin jarraitzeko. Adituek diotenez, hegaztien birusak eragindako pandemia ezin da kontrolatu.
|
2006
|
|
Fabryren eritasuna eragiten duen genea X kromosoman dago; beraz, nahiz eta eritasuna nagusiki gizonezkoetan agertu, emakumeek ere izan ditzakete beren sintomak. Pertsona batek Fabryren gaixotasunaren gene mutantea heredatzen duenean, haren gorputzak ezin du alfa galaktosidasa A kantitate nahikorik sortu, globotriaosilzeramida izeneko lisosoma bat (gantz substantzien oinarrizko digestio unitate gisa funtzionatzen
|
duen
zelula egitura) kentzeko. Entzima egokirik gabe, lisosoma modu kaltegarrian metatzen da odol hodien, gibelaren, bihotzaren, larruazalaren eta garunaren zeluletan.
|
2007
|
|
Garbi dago oztopo horiek guztiak gainditzea lortzen
|
duen
zelula batek izugarrizko gaitasuna duela edozein arazori aurre egiteko. Eta, lortzen duenean, hazi egiten da, eta, hazkuntza horretan, inguruko ehunak apurtzen joaten da, eta organoek beren funtzioak galtzen dituzte.
|
|
Eta, lortzen duenean, hazi egiten da, eta, hazkuntza horretan, inguruko ehunak apurtzen joaten da, eta organoek beren funtzioak galtzen dituzte. Horrela, hasiera batean hazteko kontrola gainditu
|
duen
zelula bakar hori gorputzeko beste edozein organo suntsitzera hel liteke.
|
|
RNA mezulariak DNAtik datorren informazio genetikoa dauka proteinen sintesian erabiltzeko, hau da, aminoazidoak zein ordenatan elkartuko diren zehazten du. Laster ikusi zen fenomenoak, landareetan ez ezik, onddoetan eta beste organismo eukarioonte batzuetan ere eragiten zuela, gizakiak barne (eukariota da bere oinarrizko jaraunspen materiala informazio genetikoa – mintz bikoitz baten barruan sartuta
|
duen
zelula). Paradigma aldatu zuen.
|
2008
|
|
Laburpena: C1P molekulak bi joera ditu, erasaten
|
duen
zelula motaren arabera: hantura sor dezake, edo hanturaren kontrakoa izan.
|
|
Transglutaminasak (TGM) lisina hondar baten ν amino talde baten eta glutamina hondakin baten γ carboxamida talde baten artean proteinak batzeko gai diren entzimak dira. Horrela, proteinekiko erresistentzia handia
|
duen
zelula barneko edo arteko lotura bat sortzeko gai dira, hau da, proteinaren haustura. Teknika horri esker, haragiaren, arrainaren edo ogiaren masak portaera hobea du, eta proteinaren egonkortasuna eta elikagaien testura hobetzen dira.
|
2009
|
|
Kasu horietan, tratamendu fisioterapeutikoa oso garrantzitsua da kontrakturak eta eskoliosia prebenitzeko, bizkarrezurraren deformazioa, albo desbiderapena ezaugarri duena. Errorea SMN proteinan Ikerketaren emaitzen arabera, SMN proteinak garrantzia du gaixotasunak eragiten
|
duen
zelula heriotzan. “SMN garrantzitsua da muskuluak mugiarazten dituzten neurona motorren biziraupenerako”, zioen Wisconsin Madisongo Unibertsitateko (EE) Clive Svendsenek.
|
2010
|
|
Hala, GIBak kanpoan dituen arantza proteinen eta infektatzen
|
duen
zelularen mintzaren artean dagoen elkarrekintza ikertzen ari dira. Arantza proteinak dira GIBak zelulara sartzeko erabiltzen dituen giltzak, eta sarraila jakinetan sartu behar ditu.
|
|
zelula hilgarri bat proteina horietako bati lotu ondoren, proteina mota hori adierazten duten beste zelula batzuetako organismoa aktibatzen eta garbitzen hasten da, proteina horiek amaitu arte. Gainera, bere burua klonatu dute, inbaditzaileari eraso egitea helburu
|
duen
zelulen armada sortzeko. Lan horrek erakutsi duenez, HLA B57 genea duten gizabanakoek zelula gehiago sortzen dituzte, erreakzio gurutzatukoak, eta horrek esan nahi du GIBarekin lotutako epitope bati baino gehiagori eraso diezaieketela, dagoeneko aktibatuta dauden zeluletatik ihes egiteko agertzen diren mutazioak barne.
|
2011
|
|
Horretarako, zenbait azterketa esperimental egin dira animalia ereduetan eta boluntario osasuntsuetan, eta ikusi da errekuntzatik datorren kea (hidrokarburoak) kaltegarria dela gorputzeko atal eta funtzio askotarako. Partikula kutsatzaileek endotelioaren funtzioa okerragotzen dute (odol hodien barruko pareta estaltzen
|
duen
zelula geruza) eta arterien basodilatazio ahalmena handitzen dute; odolaren koagulazio propietatea handitzen dute, baita plaketek (koagulazioan parte hartzen dute) duten jarduera ere; hantura markatzaileak aktibatzen dituzte, plaketen jarduerarekin eta tronboelioari egindako erasoarekin lotuta ere. Kutsaduraren ondorio horiek guztiek bihotz hodietako osasunaren deterioa eragiten dute eta miokardioko infartu akutua (MIA) eragin dezakete.
|
2012
|
|
material genetikoa (DNA) nukleotan antolatuta ez duten organismoez esaten da. Proteinaz osatutako zitoplasma, horren barneko material genetikoa eta guztia inguratzen
|
duen
zelula mintza dira haien osagaiak. Zelula mota honetaz eraikitzen dira bakterioak.
|
|
Epitelio ehuna: geruza jarraitu bat osatzen
|
duen
zelula talde batez osatzen da, eta gorputz guztiko kanpoko azalerak (azala), organoren baten lumena eta gorputz barruko barrunbeak (mukosak, odol hodiak, bihotza) estaltzen ditu.
|
|
Sistema immunea giza organismoak patogenoen inbasiotik edo infekziotik babesteko eta tumoreen progresioa saihesteko erabiltzen duen defentsa mekanismo nagusietako bat da. Erantzun immunitarioan funtsezko zeregina
|
duen
zeluletako bat makrofagoa da; zitokinei eta produktu mikrobiarrei erantzuteko, bi aktibazio mota ditu. Klasikoak, M1 izenekoak, hanturazko eta zitokinazko bitartekari ugari askatzen ditu, eta fenotipo bat sortzen du, non makrofagoek jarduera zitotoxikoa baitute mikroorganismoen eta tumore zelulen aurka, eta beste bat bularrezurrekoa edo M2 izenekoa, non makrofagoek tumore funtzioak betetzen baitituzte, matrizearen birmoldaketa eta kaltearen konponketa sustatzen baitute, eta, baita kenketa ere.
|
2013
|
|
neuroglia, neurogliae (f): nerbio sisteman, neuronentzat euskarri eta babesa ematen
|
duen
zelula mota.
|
|
embryoblastus, embryoblasti (m): blastozistoan, enbrioia sortuko
|
duen
zelula mota.
|
|
chondroblastus, chondroblasti (m): kartilagoa sortzen
|
duen
zelula mota.
|
|
ameloblastus, ameloblasti (m): enamela sortzen
|
duen
zelula mota.
|
|
amnioblastus, amnioblasti (m): amnion barrunbea inguratzen
|
duen
zelula mota.
|
|
meta. Enbriologian Cumulus oophorus izena ematen zaio oozitoa inguratzen
|
duen
zelula taldeari.
|
2015
|
|
bere emetasuna ase
|
duen
zelula bat baizik ez dela.
|
|
Belarribakok, baina, ahaleginak egiten ditu umeek barruan daukaten alderdi kritiko hori, eduki badaukaten hori, ikus dezaten. Etorri, mundu honetara, gizaki oro aske eta heldu izateko etorri baita, eta gaitasun horiek guztiak jaiotzatik zainetatik doakien odol tanta bakoitzean dituzte, beren organismoa osatzen
|
duen
zelula bakoitzaren atalik ñimiñoenean, eta arnasaldi bakoitzean irensten duten aireak elikatu eta garatu egiten ditu. Azken batean, otzantze bidearen kontrakoa irakasten saiatzen da, jaiotzako egoera naturalera bihurrarazten; eta azken finean, nagusiek kalte baino ez baitiete egin, zergatik ez defenditu beren buruak nagusiengandik?
|
|
Fagozitosi mekanismorik ez
|
duen
zelula batetan printzipioz ezin da bakterio oso batbarneratu. Hau lortzen duten bakterio espezializatuek itu zelularen zitoeskeletoarenantolakuntza desegiteko gaitasuna duten toxinak erabiltzen dituzte (Aktories et al., 2011). Zitoeskeletoaren desantolaketa toxina hauen poro eraketen bidez eragindako kaltziosarreraren zeharkako efektu bat izaten daiteke.
|
|
Identifikatu nahi dut zerk eragiten
|
duen
zelulen zatiketa lehergarria.
|
2017
|
|
• Geziak adierazten
|
duen
zelularen luzera kalkula ezazu eskalaren arabera:
|
2018
|
|
Mikroglia NSZko sistema immunea osatzen
|
duen
zelula glial mota bat da. Mikrogliako zelulak beste ehunetako makrofagoen gisa aritzen dira NSZan, fagozitatzeko gaitasuna dute eta funtzio nagusia nerbio ehuneko edozein kalte edo infekzio antzeman eta konpontzeko beharrezko neurriak hartzea da.
|
2019
|
|
Azkenengo urteotan interes handia sortu da minbizia eta minbizi zelula amak erlazionatzen dituen biologian (2). Tumorea osatzen
|
duen
zelula azpipopulazio batek eta zelula amek dituzten antzeko ezaugarrietan oinarritzen da minbizi zelula amen teoria (3). Zelula amen eredu hierarkikoari jarraituz, minbizi zelula amek saguetan xenotxertatuta tumore berriak sortzeko ahalmena dute, beraz, tumoreak hasteko zelulak?
|
|
Errekonbinazio homologoa aztertzeko fluoreszentzian oinarritutako sistema bat erabili genuen, DRGFP sistema. Sistema honekin, errekonbinazio homologoa zuzen burutu
|
duen
zelula bat, zelulafluoreszente bat bezala detekta dezakegu. DR GFP sistema erabilita ikusi genuen E2F7rengainadierazpenak errekonbinazio homologoaren efizientzia jaisten zuela (5 Irudia).
|
|
Hala ere, badakigu badela minbizi mota guztietarako izendatzaile komun bat: zelulen hazkuntza eta ugalketa deskontrolatu bat eragiten
|
duen
zelula erreprodukzioan akatsa. Horrela, zelula minbizi zelulek organismo osoan kontrolik gabe ugaltzeko eta barreiatzeko gaitasuna hartzen dute.
|
2020
|
|
manchette aren desantolaketa (behin nukleoa guztiz elongatuta dagoenean), zitoplasmaren gehiengoaren exozitosia (Sertoli zelulek fagozitatua izango dena), kromatinaren kondentsazioaren bukaera (ordutik transkripzioa erabat murriztua egongo da) eta mitokondrien lerrokatzea. Emaitza, espermatozoidearen morfologia
|
duen
zelula luzanga da, alegia.
|
|
manchette aren desantolaketa (behin nukleoa guztiz elongatuta dagoenean), zitoplasmaren gehiengoaren exozitosia (Sertoli zelulek fagozitatua izango dena), kromatinaren kondentsazioaren bukaera (ordutik transkripzioa erabat murriztua egongo da) eta mitokondrien lerrokatzea. Emaitza, espermatozoidearen morfologia
|
duen
zelula luzanga da, alegia.
|
|
Arma biologikoa
|
duen
zelula terroristari egiten diogu aurre.
|
2021
|
|
Eta beregaina behintzat eztela, ze ugaltzeko zelula bizi bat behar omen baitu. ⣠Gaixotzen edo gaiztotzen
|
duen
zelula hori bera, ezta? â Holako zeozer, bai, baina... bai iaioak zaretela mixterioa bilatzen eztagoen tokian!
|
2022
|
|
1 Zelulen birprogramazioa “Teknika horren bidez, zelula somatiko bat hartzen da —zelulanitz izaki bizidun baten ehunen eta organoen hazkundea osatzen dutenak; adibidez, odola, gernua edo azala—, eta zelula pluripotente enbrionario bihurtzen da”, azaldu du Guallarrek. Bestela esanda, genetikoki berdinak diren zelula osasuntsu berriak sortzeko eta berritzeko ahalmen mugatua
|
duen
zelula heldu batetik abiatuta, organismoaren edozein zelula mota sortzeko ahalmena duen zelula bat lortzeko gai gara. “Horri deitzen diogu pluripotentzia ugaritzeko gaitasun mugagabea du, eta jatorrizko zelulak zituen zahartze zantzuak galdu ditu”, erantsi du. Prozesu horrek gure zelulen zaharberritzea lortzen du, eta zientzia fikzioa dirudi.
|
|
1 Zelulen birprogramazioa “Teknika horren bidez, zelula somatiko bat hartzen da —zelulanitz izaki bizidun baten ehunen eta organoen hazkundea osatzen dutenak; adibidez, odola, gernua edo azala—, eta zelula pluripotente enbrionario bihurtzen da”, azaldu du Guallarrek. Bestela esanda, genetikoki berdinak diren zelula osasuntsu berriak sortzeko eta berritzeko ahalmen mugatua duen zelula heldu batetik abiatuta, organismoaren edozein zelula mota sortzeko ahalmena
|
duen
zelula bat lortzeko gai gara. “Horri deitzen diogu pluripotentzia ugaritzeko gaitasun mugagabea du, eta jatorrizko zelulak zituen zahartze zantzuak galdu ditu”, erantsi du. Prozesu horrek gure zelulen zaharberritzea lortzen du, eta zientzia fikzioa dirudi.
|
2023
|
|
Alor batzuetan, asko aurreratu dugu: badakigu memoriak nola funtzionatzen
|
duen
zelulei dagokienez, eta badakigu memoria bat baino gehiago daudela, ezberdinak, eta diferente funtzionatzen dutela. Baina gauza bat falta zaigu:
|
|
HIF 1p, azpiunitate osagarria, eta HIF, oxigeno mailaren arabera erregulatzen dena (24). Oro har, HIF hipoxiaren aurrean organismoak
|
duen
zelulen egokitze mekanismo nagusietariko bat da, eta horri esker, hainbat gene transkribatzen dira, hala nola baso berriak eratzeko geneak, burdinaren eta glukosaren metabolismoko geneak, baita zelulen proliferazioan eta biziraupenean eragina duten geneak ere (25). Normoxian, aurretik esan bezala, proteasomak HIF degradatzen du, baina hipoxian, harenegonkortasuna handiagoa da eta ez da hain erraz degradatzen.
|