|
2007
|
|
|
Honek Ipar Euskal Herriari ere eragiten dio. Garraio publiko eta energia sektoreetako langileak, ikasleek babestuta, grebara atera ziren joan den astean, Sarkozyk gogortzeko asmoa
|
duen
pentsioen erregimen berezia salatzeko. Aste honetan bertan, funtzionarioek, zeinak plantilla eta hauen zerbitzuak murriztearen aurka dauden, gauza bera egingo dute.
|
|
|
Desoreka ekonomikoa edo, bestela, ezkonduta zegoen garaietan baino egoera ekonomiko okerragoa nozitzen duen ezkontideak, ebazpen judizialak zehaztuko
|
duen
pentsioa jasotzeko eskubidea du, bietan posizio ekonomikorik hoberena daukanaren eskutik.
|
|
2010
|
|
|
Iparraldeko herritarrak, mobilizazio eta greba guztiak gorabehera, jadanik onartuta dagoen erreformaren ondorioak pairatzen hasi dira.Euskal herritarrek gaur egun ez dute pentsio sistema publiko propiorik nahiz eta hala eskatzen duten sindikatu eta alderdi abertzaleek, ez dutelako nazio subiranotasunik eta Madrilen eta Parisen erabakitzen denaren mende daudelako. Horrela, Iparraldeko euskaldunak, mobilizazioak eta grebak egin arren, Asanblea Nazionaletik eta Senatutik igaro ostean Frantziako Gobernuak jadanik onartu
|
duen
pentsio erreforma baten ondorioak pairatzen hasi dira. Hegoaldeko euskal herritarrok erreformaren atarian gaude, urtea amaitzerako onartuko baitu Espainiako Gobernuak.
|
|
|
Toledoko Itunaren baitan eztabaidatzen ari den pentsio erreformaren beste gakoetako bat urte gehiagoz kotizatzea da, pentsiodun bakoitzak jasoko
|
duen
pentsioa kalkulatzeko. Horrela, orain arteko pentsioak kalkulatzen ziren pertsona bakoitzak kotizatutako azken hamabost urteen arabera.
|
|
|
Baterako aitorpenak egiten direnean, muga bakarra izanen da familia unitateko kide bakoitzarentzat. Gainera, zergadunaren ezkontideak ez badu lortzen lanaren edo jarduera ekonomikoen errentarik (edo horiek 8.000 eurotik beherakoak badira urtean), ezkontide horrek parte hartzen
|
duen
pentsio planetara egindako ekarpenak murriztu ahal izango ditu Ogasunaren Aitorpenaren zerga oinarrian, baina muga urteko 2.000 eurokoa izango da. Fiskalitate hori bera aplikatuko da Aurreikuspen Plan Aseguratuak (APB) sinatzen direnean, inbertitutako kapitala bermatzen duten aurrezki aseguruak.
|
|
2011
|
|
|
Aste honetan, Hego Euskal Herrian greba orokorra deitu dute Espainiako Gobernuak egin nahi
|
duen
pentsio sistemaren erreformaren kontra, bai eta euskal erkidego eta foru administrazioen murrizketa sozialen kontra ere. Euskal gehiengo sindikalak, ELA, LAB, STEE EILAS, EHNE eta HIRUk, urtarrilaren 27an greba orokorra egiteko deia luzatu du.
|
|
|
Nola lor dezakete pentsio minimo bat gutxienez 40 urte baino gehiagoko kotizazioa eskatuko bada? Espainiako Gobernuak, EAJren laguntzaz egin nahi
|
duen
pentsioen erreformak, pobrezia eta bazterketa sozialera jaurtiko ditu ezinbestean.
|
|
|
97 artikuluaren arabera, epaileak finkatu
|
duen
pentsioaren ordez, edozein unetan hitzar daiteke bizi arteko errenta bat, ondasun zehatz batzuen gaineko gozamena edo ondasunez nahiz diruz kapital jakin bat ematea.
|
|
|
97 artikuluarekin bat etorriz ordaindu behar
|
duen
pentsioa zehaztu behar da.
|
|
|
Erregimen orokorreko langileek jaso duten batez besteko pentsioa, berriz, 28,88 eurokoa izan da, eta 952,34 eurokoa. Erretiroagatiko pentsioari dagokionez, LAk dio erregimen orokorraren eta autonomoen arteko aldeak aurreko urtean bezala mantentzen direla; izan ere, erregimen orokorretik datorren erretiratu batek jasotzen
|
duen
pentsioa 1.132,11 eurokoa da, eta autonomoen araubideko erretiratu batek jasotzen duena, berriz, 621,54 eurokoa, %45 txikiagoa. ATA sindikatuak uste du pentsio sistemaren erreformarekin lortu behar dela autonomoak 42 urtetik aurrera (orain arte 50 urtera zen) kontzientziatzea eta kotizazio oinarriak gehitzea, erretiro pentsioa kalkulatzeko epea 15 urtetik 25 urtera luzatuko baita.
|
|
2013
|
|
|
Erregimen guztietako langileek hartu ahal izango dute borondatezko erretiroa, baldin eta jasoko
|
duen
pentsioa 65 urte betetzean kobratuko lukeen gutxieneko kopurua baino handiagoa bada. Halaber, gutxienez 63 urte eta hilabete izan ditu eskatzaileak borondatezko aurre erretiroa eskatzeko.
|
|
|
(631,30 euro, 65 urterekin erretiratuz gero). Horrela, langileak jasoko
|
duen
pentsioa une bakoitzean indarrean dagoen gutxieneko pentsioaren zenbatekoa baino txikiagoa bada eta gainerako baldintzak betetzen baditu (beste diru sarrera edo errentarik ez izatea), gutxieneko osagarriak lortzeko eskubidea baldintza orokorrak betetzen direnean eta kotizazio gabeko pentsioa gainditzen ez denean (2013an 364,90 euro hilean edo 5.108,60 euro urtean). Gutxienekoetarako osagarriak Estatuak gutxieneko atalasera iristen ez den pentsio baten onuradunei ordaintzen dizkien kopuruak dira.
|
|
|
Erretiratu malguaren lanaldia gutxienez %25 eta gehienez %75 murriztu behar da. . Erretiro malguan, langileak kobratzen
|
duen
pentsioaren zenbatekoa murriztu egiten da lanaldia handitu ahala. Gizarte Segurantzaren araubide guztietako langileek har dezakete erretiro malgua, Estatuko funtzionario zibilen, indar armatuen eta justizia administrazioaren zerbitzuko langileen araubide berezietan daudenek izan ezik.
|
|
2014
|
|
|
egiaztagiria, gizarte segurantzatik jasotzen
|
duen
pentsioaren ziurtagiria,
|
|
2015
|
|
|
Edozein kasutan, banantzeak, baliogabetzeak edo dibortzioak ez ditu gurasoen seme alabekiko erantzukizunak salbuesten. Banantzearen edo dibortzioaren eraginez, ezkontideetako baten egoera ekonomikoa okertzen bada, ezkondu aurreko egoerarekin alderatuta?, epaileak finkatuko
|
duen
pentsio bat jasotzeko eskubidea izango du.
|
|
2016
|
|
|
Erretiroak aukera ematen du ingurumenarekin konpromisoa hartzeko, eta, horretarako, planetaren zaintza kontuan hartuko
|
duen
pentsio plan bat sinatuko du.
|
|
2018
|
|
|
Esaterako, pertsona bat geratu da 50 urte ingururekin langabezian hogeitik gora urte kotizatu eta gero. Jasotzen
|
duen
pentsioa 450 euro ingurukoa da. Oinarrizko errenta orokorra dauka pentsio hori osatzeko.
|
|
2020
|
|
|
Eta, erantzuna ematerakoan, konturatu ginen sendotasuna irabazi dutela bertan jasotako gogoetek, hain zuzen ere ongizate estatuaren muinetara jotzen dutelako, arazoez eta aukerez ohartarazteko: besteak beste, nor babesten
|
duen
pentsio sistemak eta nor uzten duen kanpoan, nola ugaritu daitezkeen diru sarrerak eta zeintzuk diren zailtasunak, nork dauzkan pentsioen gaineko eskumenak eta nork ez, eta nola banatzen den herrialdeko aberastasuna. Azken batean, koronabirusaren krisiak inoiz baino gordinago eta larriago azaleratu ditu lehendik zetozen eztabaidak.
|
|
2021
|
|
|
Espainiako Gobernuak egin asmo
|
duen
pentsioei buruzko lege proposamena izan zen atzoko mobilizazioen jomuga nagusia, halere, eta erreforma bertan behera uzteko eskari zuzena egin zuten manifestazio amaierako irakurketan. Pentsiodunen mugimenduko kideen ustez, murrizketak ekarriko ditu lege berriak, eta horregatik egin zuten hura geldiarazteko deia.
|
|
2022
|
|
|
Era berean, EH Bilduk «berme bat» lortu du Espainiako Gobernuak sortu nahi
|
duen
pentsioen funts publikoa Gizarte Segurantzaren funtsekin finantzatzea eragozteko. Horren truke, EH Bildu abstenitu egin da lege proiektuari buruz batzordean eginiko bozketan.
|
|
|
Espainiako Barne ministro ohi Jose Barrionuevoren adierazpenen ostean, Ricardo Garcia Danborenea Bizkaiko gobernadore zibil ohiak Kongresutik jasotzen
|
duen
pentsioa eteteko eskatu zenuten.
|
|
2023
|
|
|
Kartak mahai gainean jarri ditu Frantziako Gobernuak. Aurkeztu du egin nahi
|
duen
pentsioen erreforma, eta praktikoki ziurtatuta dauzka erreforma onartzeko behar dituen botoak, Errepublikanoen (LR) proposamenak hitzez hitz bere egin dituelako: erretretaren adin ofiziala 62 urtetik 64 urtera atzeratzea —eta ez 65 urtera—, eta gutxieneko pentsioa handitzea.
|
|
|
epe luzeko langabeziarako, gaixotasun larri eta baliaezintasun iraunkor kasuetarako eta alargun pentsioetarako, besteak beste. Langile batek bere soldataren %6ko ekarpena egiteak ekarriko du sistema publikotik lortzen
|
duen
pentsioaren %20 inguru jasotzea. Trukean, BGAEaren esku geratuko da kudeatutako ondarearen %0, 5, «gehienez».
|