|
2008
|
|
|
Gero Google bilatzaileak bilaketa aurreratuetan hizkuntza bereizteko ematen duen aukeraz baliatu naiz eta ikusi dut hizkuntza bakoitzean egindako bilaketek zenbat orri ematen duten. Azkenik, hizkuntza bakoitzak
|
duen
hiztun kopurua hizkuntza horretako orri kopuruarekin zatitu dut indize bat ateratzeko. Indize horrek ez dit datu absoluturik emango, baina hizkuntzen arteko konparazioa egiteko bidea behintzat bai.
|
|
2009
|
|
|
Euskarak bere historian izan
|
duen
hiztun kopururik altuena duen garai honetan, eta gure hizkuntzak duela gutxi arte arrotz izan zaizkion hainbat esparrutan ere lekua egin duen garai honetan, lehengo elebidunek baino gehiago erabiltzen ote dute euskara gaur egungoek?
|
|
2010
|
|
|
0 euSKararen BilaKaera Soziala: ...ritze prozesuetako askotariko mugen artean muga sozialak direla prozesuen erritmoak guztiz baldintzatzen dituztenak, nahi izate hutsa ez delarik aski ahal izateko. soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain laburtu beharrez hitz bitara errenditu bagina euskararen hamarraldiotako bilakaera soziala adierazteko, hazkundea eta paradoxa hitzak erabiliko genituzke. euskara inoiz izan ez
|
duen
hiztun kopurua eskuraturik iritsi da mende honen hasierara, eta inoiz bereak izan ez dituen hainbat esparru funtzional eta sozialetan bereganatu du tokia. horra hazkundea; hona, baina, paradoxa, hazkunde prozesu hori ez baita berdin gertatu euskararen hiru lurralde nagusietan: euskal autonomia erkidegoan, nafarroan eta iparraldean. hiru lurraldeotan, hain zuzen ere, lehen aipaturiko hiru faktore horiek (legeria, hizkuntza politika, herritarren atxikimendua) oso errealitate desberdina dute. horrek guztiorrek erakusten du posible dela hizkuntza bat biziberritu eta indartzea, utopia egingarria dela hori; baina, aldi berean erakusten du, hizkuntzabiziberritze prozesuen arrakasta edo porrota besteak beste aipatu berri ditugun hiru baldintza horien araberakoa izan ohi dela. orobat, aurrerapauso sendoenak eman diren lurraldean, eaen alegia, gertaturikoaren argitan bistan da errealitate soziala dela euskararen biziberritze prozesuaren abiaduran zuzenean eragiten duena, prozesu hori azkartzeko mugak oro har ez baitira legerian edo herri aginteen jardunean atzeman, euskal gizartearen beraren baitan baizik. horregatik guztiagatik da euskararena, nik uste, adibide paradigmatikoa hizkuntzen biziberritze ereduen artean. eta halaxe aitortua izaten ari da, gero eta gehiago, mundu zabaleko hizkuntza adituen artean.
|
|
|
galizieraren presentzia %33ra jaisten duelako (aurrerakortasunaren agindua urratuz), lehen hezkuntza galizieraz —hala nahi duenarentzat— jasotzeko eskubidea bermatzen ez duelako11, galiziako hizkuntza normalizaziorako legean eta europako kontseiluaren eskualdeetako hizkuntzen eta hizkuntza gutxituen itunean ezartzen den diskriminazio positiboari buruzko legezko agindua aintzat hartzen ez duelako, irakaskuntza ematen den hizkuntza ez erabiltzeko aukera uzten dielako ikasleei, teknologiari eta zientziari buruzko irakasgaiak gaztelaniaz emateko gordetzen dituelako, etab. labur esanda: ...een iritzia ez da baikorregia izango ziurrenik, eta itxura txarra hartuko dio, orain arte ez baita kontrakoa pentsatzeko inolako borondate politikorik agertu, ez gizarte dinamismorik antolatu, ez plangintza seriorik egin; eta galizierak hiztunak galtzen jarraitzen du. hala ere altua da oraindik galiziera erabiltzen duten hiztunen kopurua, adineko hiztunak batez ere. baina gazteen artean galizierak
|
duen
hiztunen kopurua ere handia da; gauza dira linguistikoki, baina lo daude eta esnatu egin behar dira, lagundu egin behar zaie; eta nola egin, bada, besteak beste, lan egin ahal izateko, haien gizarteratzea bultzatzeko, haien arteko harremanetarako, ikasteko eta legearen babesa edukitzeko baliabide eta baldintza egokiak haiei eskainiz, horrela egun duten eta ona den beren ezaguera maila sustatzeko....
|
|
|
Altua da oraindik galiziera erabiltzen duten hiztunen kopurua, adineko hiztunak batez ere. Baina gazteen artean galizierak
|
duen
hiztunen kopurua ere handia da; gauza dira linguistikoki, baina lo daude eta esnatu egin behar dira.
|
|
2011
|
|
|
Gizateriaren hizkuntza aniztasunaren etorkizuna aurreikusteko, hizkuntza kopuruari bakarrik ez, hizkuntza bakoitzak
|
duen
hiztun kopuruari ere errepara diezaiokegu. Munduko hizkuntzen ia% 82k 100.000 hiztun baino gutxiago dauzka, eta, are dramatikoagoa dena, hizkuntzen ia% 56k 10.000 hiztun edo gutxiago dauzka.
|
|
|
Ez dira beraz «benetako» hiztun kopuruak, hizkuntza bat ez baita lehen hizkuntza modura bakarrik erabiltzen. Esate baterako, ingelesaren kasuan, bigarren edota atzerriko hizkuntza modura ikasi
|
duen
hiztun kopurua ere kontuan hartuz gero, 1.500 eta 2.000 milioi arteko hiztun kopurura iritsiko ginateke (Crystal, 2006).
|
|
2014
|
|
|
Porzentaia horri beste bi alderatu dizkio Euskal konfederazioko Peio Jorajuriak: %21, horixe baita 2011ko hizkuntz inkestak agerian eman duen hiztunen porzentaia gaur egun; eta %26, 2004az geroz indarrean den hizkuntz politikak oraingo urratsean segituz kausituko
|
duen
hiztun kopurua 2050ean.
|
|
2018
|
|
|
Honen ondorioz, lau saltokietan jasotako kale erabilera datuak kontuan hartuz, euskaraz hitz egiten
|
duen
hiztun kopurua %9an geratuko litzateke, gaztelaniaz %84, eta beste hizkuntza batean %7.
|
|
|
Honen ondorioz, lau saltokietan jasotako kale erabilera datuak kontuan hartuz, euskaraz hitz egiten
|
duen
hiztun kopurua %9an geratuko litzateke, gaztelaniaz %84, eta beste hizkuntza batean %7.
|
|
|
1968an ez bezala, egun euskara batuak beste euskararik ez
|
duen
hiztun kopuru ikaragarria dauka, areago gazteen artean: VI. Inkesta Soziolinguistikoaren arabera (2016), 16 adin tartean %54 ‘euskaldun berriak’ dira, hots, bertako definizioaren arabera, etxean erdara jaso dutenak, hots, eskolan euskaldunduak.
|
|
2019
|
|
|
...du, eta gaur egun nagusi diren ikus entzunezko plataformatan euskarazko eskaintza indartu behar da. teknologikoki ere, euskara hizkuntza nagusien pare jarri behar dugu horretarako artearen egoerako hizkuntza teknologiak garatuz. euskarazko edukien eta tresnen eskaintza zabaldu eta bideragarri egingo duen erabiltzaile komunitate aktiboa garatu behar dugu. nAhIKOA euskara hizkuntza txikia izanik eta
|
duen
hiztun kopuruaren arabera, osasuntsu dago ingurune digitalean. andras kornai hizkuntzalariak hala adierazi zuen Berria egunkariari duela hilabete gutxi emandako elkarrizketan (orzaiz, J., 2018):
|