Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 18

2008
‎esan nahi dutela edo, sehi? esan nahi duen hitz baten gainean eratutako izenak direla. Eze, beti kontuan izan behar duguna zera da, aintzinateko lekukotasuna ez dela gerokoa bezalakoa, zeharo alderantzizkoa baizik:
‎hau gordetzen duen hitz bat,, xaungarri?,, labea garbitzeko isatsa?,, erratza, esanahia duena.
‎Nik, berriz, haren bibliografia akademikoa bildurik, atariko solas honetan bereziki gogorarazi nahi nuke ez direla idazlan horietan mugatzen Haritschelarrek hainbertze urtez euskalgintzari eta euskal kulturari eginikako ekarpenak. Alabaina, kanpoan gelditzen dira oraino Herria> astekarian astez aste, urtez urte, argitaratu artikuluak, ehunka, milaka segurenaz ere, kontatzeko liratekeenak, G. Ponttok zaintzen duen hitz baratze hartakoak bereziki1, edo berdin, Telebixta> leihotik> sailekoak, baita Baionako Euskal Erakustokian mende laurden batez kasik() eginikako zerbitzuak ere (besteak beste 1970eko hamarkadan euskal unibertsitatea sortu aitzineko jardunaldien aterbetzeko eta laguntzeko); bederatzi urtez Baigorriko auzapez gisa() eginikakoak, irakaskintzako azpiegituren garatzekoak ororen gai...
‎Besteren artean, lado, > manera, > grupo, > ventaja, > aliado, > > en> vez> > lejos> de, > cerca> de> eta excepto? esan nahi duen hitzak edo hitzarteak aparteko garapen ahalmena izan du, bistan denez, bere bizialdi luzean. Garapen ahalmen handia izan du eta ahalmen horrek, seguru asko, barreiatze semantiko handienetariko elementua bihurtu du alde, gure hizkuntzan.
2010
‎Esatariak, halaber, gogoratze> eta esplizitatze> beharra ikusten du hartzailea sermoi ekintza magikoari(?) bihotzez ireki dakion eta horretan murgil dadin, hau da: Egia transmitzen duen Hitzaren produkzioari eta entzuteari irekitzeko.
‎Hizkuntza ere aldatzen du, euskeraz ez ezik gazteleraz hitz egin eta irakur dezaketenentzat da. Sermoilariak (kasu honetan Agirrek) asumitzen duen Hitzaren transmisore rol hau, ez da beste hartzaileekin erdibanatzen.
2012
‎a. Etiketatuz: Sail osoa estaliko duen hitza edo terminoa erabiliz. (Igonek Zabalak (1996:
‎Horrelako enuntziatu parentetikoekin esatariak erabili duen hitzarekin bat etortze bat edo bilatu nahi du.
2014
‎Herria da Aresti poeta ernaltzen duena. Herria jatorri duen hitza bide, poesia sortzen du herriarentzat. Horrenbestez, gizatalde batzuen buru egitura hartu eta, hauen mundu ikuskera arte bihurtzeko gaitasuna duen ohiz kanpoko banakotzat jo daiteke.
‎noizbait dimisioa aurkeztera iritsi izan zen poetak, dimisioa balio gabetuz, bertan behera lagatako zereginari berriro heltzen dio nean, mailutzat dauka herriratzen duen hitza. Kantabriako itsasoa kolpatzen duen mailua da:
‎Baina, ez da bakarkako lana, gizatalde mailakoa baino. Horrega tik, herria, hartzaile izan aurretik igorle du, mailu duen hitza herri tik hartutako langaia erabiliz taxututakoa da eta. Hitzak osatzen duen ondare horren harat honatak, esku aldaketak, debaldekoak izanik norabide guztietan, merkatuaren legeak saihesten ditu.
2016
‎Oso garrantzitsua da hemen Lukuk eskaintzen digun irakurketa, harrera, Luku taularatzailea baita eta autorea, erran nahi baita pertsonaien lantzeko behar diren kalitateak ezagutzen dituela. Erabiltzen duen hitza «konplexua» da. Iritzi oso fidagarria dugu, berriz, hitz egokia erabiltzen duena.
2021
‎Nolabait esateko, kategoria funtzionala duten hitzek gramatikari bereziki lotzen zaion esanahia dute; oro har, ez dituzte izendatzen hizkuntzatik kanpo existitzen diren kontzeptuak. Horrekin lotuta, erraz gerta lekioke euskaldun bati kategoria lexikoa duen hitz baten esanahia ez jakitea, besterik gabe, kontzeptua ezagutzen ez duelako edota sinonimo bat erabiltzen duelako haren ordez. Oso bestela, kategoria funtzionalen esanahia hiztun guztiek ezagutzen dute, ale funtzionalak hizkuntzaren beraren muinarekin zuzenean lotuta daudelako eta beharrezkoak direlako hizkuntza egunerokotasunean erabiltzeko.
‎Edalontzi bat esne hartu zuen ohera joan aurretik perpausean, esaterako, kuantifikazio izena da edalontzi hitza: esnea kuantifikatzen du, eta beti artikulurik gabe doa kuantifikazioaren itzala hartzen duen hitza(* edalontzi bat esnea). Aldiz, Mirenek mailu batekin hautsi zuen edalontzia esaldian, edalontzi hitza ez da kuantifikatzailea, izen arrunta baizik.
‎Horregatik diogu adjektiboa dela. Besteetan, aurretik doanean, dun atzizkiak osatzen duen hitza izena izan daiteke (euskaldun herri) langile, kantari edo saltzaile izenen parekoa. Edo adjektiboa, batez ere erabilera klasikoan (euskaldun neska).
‎Makinatu aditzaren adibideak ere badira: egitura berezi samarra du, argumentu gisa zerbait edo zer, edo antzeko zerbait eskatzen baitu, baina ez esanahi osoa duen hitzik (zerbait/* arazoa makinatu zuen) 12.
‎42.8f Perpausak, beraz, askotan, aurreko perpausekiko erlazioa markatzen duen hitz edo partikularen bat eramaten du. Horrela, elkarren segidan datozen perpausek perpaus elkartua ez osatu arren, bien arteko lotura adieraztera dator DMa.
‎Urguilutsua, eta abiriziosoa sekula ez dira pausuan jartzen: espirituz aldiz pobre eta umil direnak, bake handi batetan daude (Maister); Baina debozionea bihotzean, da Jainkua bere begien aitzinean ez duena gaizki egina erakusten duen hitz batek ehinera ofensatzen du. Nitan aldiz fidatzen dena[...] gizonen lotsarik batere gabe izanen da (Maister).
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia