|
2002
|
|
|
Zerk eraginda hasi ziren ikastoletan berrikuntza hau egiten? Batetik, Europako Batasuneko esparru ekonomikoan, politikoan eta soziokulturalean integratu beharra eta honek europar gizabanakoengan izan zuen eta izango
|
duen
eragin nabarmena. Argi ikusten genuen Europan bizitzeko eta bertan integratzeko, euskara eta gaztelaniaz ala frantsesaz aparte, euskaldunok beste europar hizkuntzak menderatzea ezinbestekoa genuela.
|
|
2005
|
|
|
Gorritiren obrarik nagusiena da Batzarre, bere egileak dioenez, etxea izateaz gain eskultura ere baita. Bailarak Gorritiren obrengan
|
duen
eragina nabarmena da, artistak aitortu duenez behin baino gehiagotan Araitzen topatutako hainbat gauzaren inguruan egin baititu eskultura edo margoak, Balerdi mendiari eginiko hainbat koadro adibidez. Eskultore horren estiloa Art Brut izenez da ezaguna.
|
|
2007
|
|
|
12 edo 13 urte arte, gaixotasunaren eragina handiagoa da haurrengan neskengan baino, eta nerabezarora iristean bi generoei berdin eragiten die. Baina 20 urtetik aurrera, emakumeengan
|
duen
eragina nabarmen handiagoa da, eta datu horrek bizitza heldu osoan irauten du, Biriketako Elkarte Amerikarraren ikerketa baten arabera. Pneumologoek azaltzen dutenez, asmak bi sexuetan duen eragina ez da oinarritzen gaixotasuna gizonetan egonkortu edo desagertzean; aitzitik, asma pubertaroaren ondoren agertzen denean, ohikoagoa da emakumeetan, eta, gainera, forma larriagoak eta birika funtzio okerragoa ditu, Italian eta Europako iparraldeko herrialdeetan egindako azterketa epidemiologikoen arabera.
|
|
|
Hala ere, errealitate horrek ezin du ahaztu kolesterolak iktusa ere eragin dezakeela, Joan Montaner Bartzelonako Haraneko Ospitaleko Neurologia Zerbitzuko Ikerketa Neurobaskularreko Laborategiko zuzendariak azaldu duenez. «Kolesterolak iktusetan
|
duen
eragina nabarmena da, baina ez bihotzean bezain garrantzitsua. Garunak gehiago sufritzen du arteria hipertentsioagatik; kolesterolak, berriz, askoz eragin txikiagoa du», azaldu du Jaume Roquerrek, Bartzelonako Itsas Ospitaleko Neurologia Zerbitzuko buruak.
|
|
2009
|
|
|
Ikerketaren arabera, gainera, diru sarrera altuak dituzten herrialdeetako etxeek berotegi efektuko gas gehiago aireratzen dituzte, nahiz eta kide gutxiago izan. Demografiak beroketa orokorrean
|
duen
eragina nabarmenagoa da azken urteotan hazkunde ekonomiko handia izan duten herrialdeetan, India eta Txina kasu, batez ere mendebaldeko gizarteetako bizitza eta kontsumo ohiturak bereganatzen badituzte.
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa hori, ugaltzeko adinean dauden 2.108 emakumeren datuak biltzen dituena, “The European Journal of Obstetrics and Ginecology’” zientzia aldizkarian argitaratu da. Azterlan horren arabera, horri lotutako sintomatologiak emakumeen %73, 72ri eragiten dio neurri handiagoan edo txikiagoan, eta horietatik %9k SPM neurritsua edo larria du, emakumeak eguneroko bizitzan
|
duen
eragin nabarmenagatik. Emakume horien %1, 5ek, gainera, hilekoaren aurreko sindrome disforikoaren (PMDD) barruan katalogatzeko irizpideak bete zituen, sindrome hori baita emakumearen osasunean eta bizi kalitatean eragin handiena duena.
|
|
|
Etxeak familietan eta gizartean
|
duen
eragina nabarmena da, batez ere Nafarroako Mendialdean eta Erdialdean; horrexegatik, etxeen izendegia gure ondare kultural ez materialaren parte ere badela azpimarra daiteke. Hartara, etxeen izenen azterketa ildoa garrantzitsua da historiaren, kulturaren eta hizkuntzalaritzaren ikuspegitik; izan ere, hizkuntzaren beraren aldaerak aztertzeaz gain, gizartearen usadio eta ohituren informazioa ere ematen digu:
|
|
2012
|
|
|
izendatzen ditu soilik, nahiz eta batzuetan nahiko agerikoa den liburu horien gaztelaniazko itzulpena erabili duela. Jarrera horrek, lehenago aipatu bezala, gaztelaniak euskal irakurleengan izan
|
duen
eragin nabarmenegia leuntzeko saiakera batek azalduko luke agian, gaztelaniaren pisua gainetik kendu eta euskara beste hizkuntza batzuekin zuzeneko harremanean jartzeko desirak, nahiz eta, askotan beste erremediorik ez duelako, gaztelania erabiltzen duen berak itzulpenetako zubi hizkuntza nagusi gisa.
|
|
2015
|
|
|
Ibardin gaina da Mugako Bidearen abiapuntu eta helmuga. Baita inguru hauetan mugak
|
duen
eragin nabarmenaren froga ere. Hogeitik gora benta, mendi magalean, bereizte lerroaren hegoaldean lerratuta, saltoki gune bitxia osatuz.
|
|
|
Nola Enbatak hala Euskaldunak, Gernika eta beste zenbaitek, beraz, beste bide bat hautatu zuten, Herria, Hitz, Zabal eta Otoizlarirena ez bezalako bidea, eta, jakinaren gainean ala oharkabean, hedabide diglosikoen eredua indartu zuten. Eta oso kontuan izan behar da, horri dagokionez, hedabide diglosiko horien, eta, batez ere, frantses hutsez zihardutenen hedatze itzelak Iparraldeko euskaldun kopuruaren gainbeheran izan
|
duen
eragin nabarmena. Piarres Larzabalen aipu hau adierazgarria dugu (1969:
|
|
2020
|
|
|
“Kontzientzia historikoaren garrantziari buruzko gogoeta bat da, euskaldunon ikuspuntutik. Munduan zehar ikusitako adibide batzuetatik abiatuta, geurean eta geure buruaz eduki genukeen konzientzia historikorako proposamen bat azaltzen da. Horrekin lotuta, konzientzia horren gabeziak gure egunerokotasunean
|
duen
eragin nabarmena agerian uzten saiatuko da hizlaria”.Izen emateko epea: azaroak 3.Edukiera:
|
|
|
“Kontzientzia historikoaren garrantziari buruzko gogoeta bat da, euskaldunon ikuspuntutik. Munduan zehar ikusitako adibide batzuetatik abiatuta, geurean eta geure buruaz eduki genukeen konzientzia historikorako proposamen bat azaltzen da. Horrekin lotuta, konzientzia horren gabeziak gure egunerokotasunean
|
duen
eragin nabarmena agerian uzten saiatuko da hizlaria”.Izen emateko epea: azaroak 3.Edukiera:
|
|
2023
|
|
|
Euskara elkarteen sorrera eta ugaritzean, hala ere, imitazioak izan
|
duen
eragina nabarmena da. Ekintzak ekarri du imitazioa eta hedapena askotan.
|
|
|
2023rako aukeratu den gai nagusia ‘Eraginkortasun energetikoa’ da, eta aurtengo eta datozen urteetarako goiburua, ‘Konbinatu eta mugitu! ‘ Ibilgailu gehiegi erabiltzeak ingurumenean
|
duen
eragina nabarmena da. Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioaren datuen arabera, airearen kalitatearen degradazioa Espainian urtean 16.000 pertsona inguru garaiz aurretik hiltzearekin lotuta dago.
|
|
|
Espainiako Senatuak laster aprobatuko du LOSU (Ley Orgánica del Sistema Universitario) delakoa. Nolanahi ere, aitortu behar dugu gai honek ez duela apenas arretarik sortu gure artean, nahiz eta lege horrek gure herriko unibertsitateen garapenean izango
|
duen
eragina nabarmena izan, zehatzago, Hego Euskal Herriko lurraldeetan kokatuta dauden zentro publikoetan. Lerro hauetan Espainiako legedi unibertsitarioek mende honetan segitu izan duten bideari begirada arin bat emango diogu.
|