|
2002
|
|
|
Te gorria, kafeina duten beste elikagai batzuk bezala, hala nola kafea, beste te mota batzuk, kola freskagarriak, etab. haurdunaldian edo edoskitzaroan har daiteke, baina kontuz, kantitate txikitan betiere. Kafeina kontsumoak hainbat aldagaitan
|
duen
eragina ebaluatu duten ikerketak egin dira: jaiotza pisua, erditze lana, erditze goiztiarra, berezko abortua, sortzetiko malformazioa.
|
|
2003
|
|
|
Bizi kalitatea Orain arte, ez dira behar bezala aztertu terapia antirretrobirala (hiesaren aurka) jasotzen duten pazienteen gorputzeko asalduren ondorioak. Orain, Pi i Sunyer Institutuko zientzialari horien lana lipodistrofiak bizi kalitatean
|
duen
eragina ebaluatzera bideratu zen, osasunaren hainbat alderdi (alderdi fisikoak, kognitiboak, psikologikoak eta sozialak barne) baloratzen dituen galdetegi bat erabiliz. Tresna hori aldez aurretik erabili izan da gaixotasun kroniko larriak dituzten pazienteetan, baina ez giza immunoeskasiaren birusak (GIB) kutsatuta daudenetan, horrek sortzen baitu hiesa.
|
|
|
Galiziako Xuntak plan bat jarri du martxan “Prestige” petrolio ontziak itsas hondoetan
|
duen
eragina ebaluatzeko. Plan horretan, hainbat kidego eta erakundetako 41 urpekari aritzen dira, Itsas Armadatik eta Guardia Zibiletik hasi eta Urpeko Jardueren Federazioraino.
|
|
2006
|
|
|
Zuhurtasun printzipioa, beti izan den ideia, orain gai horiei aplikatzen zaie eta baremotzat hartzen da. Arriskuak pertsonengan
|
duen
eragina ebaluatzen badugu, zuhurtzia printzipioaz hitz egiteak zentzu handia du, baita justiziarekin ere. Ez dago arriskurik behartsuenek hartzea.
|
|
2007
|
|
|
2006aren amaieran, EFSAk gomendatu zuen hiltegira bidalitako zerrien gongoil linfatikoen laginketa egitea, bakterioaren osasun egoera zehazteko. Azterketa horrek, gainera, aukera eman behar zuen zerriak garraiatzean eta ukuiluan kutsatzeak
|
duen
eragina ebaluatzeko, bai eta hiltzean ubideak duen kutsadura ebaluatzeko ere. Bildutako informazioak hiltegietako kanalen benetako kutsadura ezagutzeko eta proba bakteriologiko eta serologikoen arteko erlazioa ezagutzeko ere balioko du.
|
|
|
1920tik aurrera, laguntza ergogeniko gisa proposatu zuten, eta 90eko hamarkadaren hasiera arte ez zen jakin zer nolako eragina izan zuen haren osagarritasunak errendimenduan eta gorputz osaeran, batez ere muskulu mailan. Ordutik hona, 500 azterketa baino gehiago egin dira konposatu kimiko horrek tonuan eta muskulu bolumena handitzean
|
duen
eragina ebaluatzeko, eta, ondorioz, bai indar kiroletan bai erresistentzia kiroletan duen errendimendua neurtzeko. Horregatik, azken hamarkadan kirol elikaduran eragin handiena izan duen gehigarri dietetikoetako bat da kreatina.
|
|
|
Eskizofrenia duten pazienteentzako gida interaktiboa agertu berri da, gaixotasunak pazientearen bizitzan
|
duen
eragina ebaluatu eta konpentsatzeko. Miquel Bernardo autoreak, Bartzelonako Ospitale Klinikoko Eskizofreniako Programaren zuzendariak, eskizofreniaren erosotasuna «zein jarrerarekin aurre egiten zaion» aldezten du.
|
|
2008
|
|
|
Bilobalidoak nolabaiteko ekintza neurobabeslea ematen du, baina oraindik ez dakigu zein den haren jarduteko mekanismoa. Zenbait saiakuntza klinikok ginkgo bilobaren osagarri dietetikoak" garuneko gutxiegitasuna" izeneko sindromearen tratamenduan
|
duen
eragina ebaluatu dute. Garuneko arterietan odol fluxua gutxitzeak kontzentrazio falta, nahasmena, nekea, zorabioa, buruko mina, depresioa eta antsietatea eragiten ditu.
|
|
|
Lunar Energy enpresa britainiarra, itsas energian espezializatua, eta Korean Midland Power Co (KOMIPO), Hego Koreako kostaldean 300 turbinako eremu bat izan nahi dute 2015erako, 200.000 etxeri 300 mw eko potentziarekin elektrizitatea eskaintzeko. Oraingoz, 2009ko martxorako MW bateko instalazio pilotua instalatzea espero dute, haren ezaugarriak probatu eta ingurumenean
|
duen
eragina ebaluatzeko. Teknologia hori instalatu nahi duen Asiako beste herrialde bat Taiwan da.
|
|
2009
|
|
|
Mina ebaluatzeko hiru bide nagusi har daitezkeela esan daiteke: (i) gaixotasunak eragindako min esperientziaren deskripzioa aztertzea, (ii) minestimulu jakinek eragindako mina neurtzea, eta (iii) minak gizabanakoarenbizimoduan edo eguneroko bizitzan
|
duen
eragina ebaluatzea. Atal honetanbigarrenaz arituko gara, zehazki alegia esperimentu baldintzetako minaneurtzeko erabil daitezkeen baliabideez.
|
|
2010
|
|
|
Muineko lesioei buruzko ikerketan egindako azterlan aitzindari batek hazkuntzaren hormonak fase kronikoko hezur muineko lesio traumatikoetan
|
duen
eragina ebaluatzen du, hau da, zirkulazio istripuek, laneko ezbeharrek edo uretan zuhurtziarik gabe ibiltzeak eragindakoetan. Lan horrek Osasun Ministerioaren finantziazioa du eta Toledoko Paraplegiko Ospitale Nazionalean garatzen da.
|
|
|
Sare horren bidez, erabiltzaileek, besteak beste, honako hauek egin ahal izango dituzte: berariazko mantenugaiak identifikatu, banakako dietak aztertu, pazienteentzako dieta bereziak diseinatu, pazienteei informazioa eman, inkesta dietetikoen datuak aztertu, dietak osasunean eta gaixotasunean
|
duen
eragina ebaluatu, ikerketa epidemiologikoetarako dieta bereziak diseinatu, elikagai eta mantenugaien eskuragarritasuna zaindu, elikagaien gidak garatu, kontsumitzaileari prestakuntza eta hezkuntza eskaini eta hezkuntza materiala prestatu (adibidez, ikastetxeetarako). Behar bereziak dituzten pertsona osasuntsuentzako dietak ere diseinatzen dira, hala nola kirolarientzako dietak, edo errezetak eta menuak garatu eta aztertzen dira.
|
|
|
Organismoaren koipe biltegiak nola hazten diren zehazteko, Michael D ek zuzendutako zientzialari taldea. Jensenek boluntarioen gorputzaren goiko eta beheko aldeko larruazalpeko gantz ehunetan gehiegi elikatzeak
|
duen
eragina ebaluatu zuen. Ikertzaileek 28 boluntario heldu osasuntsu hartu zituzten, eta zortzi astez ohi baino beteak sentitu arte jateko eskatu zieten.
|
|
|
Dieta osoa Gaur egun, erakunde horrek Espainiako Elikagaien Kontsumoari buruzko Azterketa Epidemiologiko Nazionala garatzen du, kutsatzaile kimikoak eta mantenugaiak aztertzeko, hau da, ingurumen eta nekazaritza kutsatzaileak, pestiziden eta albaitaritzako botiken hondakinak eta elikagai gehigarriak. Helburua da elikagaien iturriaren segurtasuna ebaluatzea, dietan kutsatzaile kimikoekiko esposizioaren bidez, eta horrek osasun publikoan
|
duen
eragina ebaluatzea. Jakin nahi da kutsatzaile kimikoek, ingurumenekoek edo bestelakoek zer nolako eragina izan dezaketen hainbat alterazio eta patologia, gibeleko, giltzurrunetako eta hormonetako alterazioak, gaixotasun muskuloeskeletikoak, jaiotzegoiztiarrak, nerbio sistema zentrala eta zentzumenak garatzeko arazoak, gaixotasun kardiobaskularrak, dementziak, ugalketa arazoak eta minbizia.
|
|
2011
|
|
|
Olatu erraldoi horiek eta tsunamiak desberdinak dira; izan ere, tsunamiak sakonera txikiko uretara iristean baino ez dira iristen altuera handira. Australiako Ikerketa Zientifikorako Erakundeko (CSIRO) zientzialari talde batek olatu bakartuen eredu informatiko bat garatu du petrolio plataformen eta gas ekoizpeneko plataformen kontra
|
duen
eragina ebaluatzeko eta fenomeno hori hobeto ulertzeko.
|
|
|
Ebaluazio hori egiteko, aztertutako lagina hiru populazio taldetan banatu zen, esposizio mailaren arabera. Adineko pertsonak zaurgarriagoak dira, eta zailtasun handiagoak dituzte esekiduran dauden partikula xeheak arnastean Sutearen eraginpean egoteak biztanleengan
|
duen
eragina ebaluatzeko (guztizkoa, ertaina edo batere ez), lanaren egileek zeharkako adierazle bat erabili zuten: sutearen aurreko 12 hilabeteetan eta ondorengo 12 hilabeteetan kontsumitutako sendagaien zenbaketa.
|
|
2012
|
|
|
Lan-talde batean, “tenperatura baxuen eta iktus baten ondoren buxatutako garun arteriaren biralizazioaren arteko erlazioak ebaluatuko dira”, azaldu zuen Carlos Molina doktoreak, HUVHko koordinatzaileak eta, gainera, Espainiako azterketaren koordinatzaileak eta “ultrasoinu bidezko erreperfusioaren monitorizazioari” buruzko lan-taldearen buruak. Azterketaren beste zati garrantzitsu bat “34 gradu inguruko hipotermiak kalte zerebralaren odol biomarkatzaileetan
|
duen
eragina ebaluatuko du, eta, horretarako, biobanku bat sortuko da VHIRen, Europako azterketan sartzen diren paziente guztien laginekin”, adierazi zuen VHIReko gaixotasun neurobaskularren taldeko arduradunak eta “biomarkatzaileei” buruzko lan-taldeko arduradunak, Joan Montanerrek.
|
|
|
zenbat eta luzaroago luzatu esnea, orduan eta handiagoa izango da galdutako pisua. ‘Amagandiko edoskitze esklusiboaren iraupen optimoa’ artikuluak, Centro Cochrane Iberoamericano erakunde zientifikoak berrikusia, bularra emateak emakumearengan
|
duen
eragina ebaluatzen du. Eta ondorioztatu du amaren pisua galtzea dela edoskitzea luzatzearen abantailetako bat.
|
|
2013
|
|
|
Arazo horrek gosariaren paperera garamatza. Gosariak eskola errendimenduan
|
duen
eragina ebaluatu duten azterketa gehienak «behaketakoak» dira. Hala, ikerketa horietan ikusten denez, gosaltzen duenak nota hobeak ateratzen ditu, baina gauza garrantzitsu bat nabarmentzen da:
|
|
2014
|
|
|
Zuntza eta Istripu Baskular Zerebrala (AVC). Stroke aldizkarian jasotako bi ikerketetan, zuntz kontsumoak izan
|
duen
eragina ebaluatu zen istripu kardiobaskular mota bat prebenitzeko, istripu baskular zerebrala (AVC) eta «apoplexia» edo «iktusa» ere bai. Heriotzaren gaitza da, eta urtean 6,2 milioi pertsona hiltzen ditu.
|
|
|
Hori da Ingurumen Epidemiologiako Ikerketa Zentroko (CRAL) adituek egindako lanaren ondorioa, Ingurumeneko Kimika Sailarekin batera. IDA – CSIC. Substantzia kimikoen eragin kaltegarriak 20 urtez irauten du giroan eta elikagai askotan INMA proiektuan barne hartutako Tarragonako eta Menorcako 580 haurren lagin batean egin da azterketa, eta horien helburua da ingurumenak Espainiako haurren osasunean
|
duen
eragina ebaluatzea. Debekua dela-eta, inguruko OCS mailak gutxitu egin diren arren, egileek nerabeen organismoan ere egin zuten baloratu nahi zuten.
|
|
2018
|
|
|
Ikerketa aitzindari batek elikadurak hilekoa uztean
|
duen
eragina ebaluatu du, eta dioenez, pasta eta arroz zuriak bizkortu egin lezakete.
|
|
2020
|
|
|
Horrela, bada, behin baino gehiagotan iritsi zaio kontsumitzaileari elikagaien kontsumoa kontrolatu edo sendatu daitekeela. Gainera, nutrizioan, behaketa azterketa ugari egiten dira, eta zeregin oso garrantzitsuak bete ditzakete diagnosi tekniken ebaluazioan (urrezko estandarra dira) edo tratamenduen ondorio kaltegarrien arriskuaren ebaluazioan, baina oso maiz erabiltzen dira elikadurak osasunean eta gaixotasunean
|
duen
eragina ebaluatzeko, eta horrek interpretazioan arazoak sor ditzake. Adibide bat gantz aseen edo palma olioaren eragina da, eta haren ebaluazioak (alde edo kontra) azterketa horietan oinarritu dira nagusiki.
|
|
2022
|
|
|
Hirigintza Sailaren eta Euskara Zerbitzuaren arteko zubiak lantzen jarraitzeko aukera ematen dute proiektu hauek, eta ingurumeneko txostenak eta baimenak bideratzen diren bezalaxe, itxaropena dugu hizkuntzan izango
|
duen
eragina ebaluatzeko prozedurak pixkanaka sartzen joango direla eguneroko lanen artean (proposamen zehatzagoa 3.4.a puntuan landu da).
|
|
|
Ingurumeneko txostenak eta baimenak bideratzen diren bezalaxe, itxaropena dugu hizkuntzan izango
|
duen
eragina ebaluatzeko prozedurak pixkanaka sartzen joango direla eguneroko lanen artean.
|
|
2023
|
|
|
Hori dela eta, ikerketa honek bilatzen du, Onkologikoa Fundazioan bularreko minbiziaz diagnostikatutako emakumeen artean, berdinen arteko gizarte laguntzarako esku hartze batek estresari aurre egiteko estrategia ezberdinetan
|
duen
eragina ebaluatzea, bularreko minbizia gainditutako boluntarioek emandako edo trukatutako laguntza oinarri hartuta. Zehazki, ikerketak honako helburu zehatz hauek planteatzen ditu:
|
|
|
Hori dela eta, ikerketa honek bilatzen du, Onkologikoa Fundazioan bularreko minbiziaz diagnostikatutako emakumeen artean, berdinen arteko gizarte laguntzarako esku hartze batek estresari aurre egiteko estrategia ezberdinetan
|
duen
eragina ebaluatzea, bularreko minbizia gainditutako boluntarioek emandako edo trukatutako laguntza oinarri hartuta. Zehazki, ikerketak honako helburu zehatz hauek planteatzen ditu:
|