|
2008
|
|
|
Modak moda eta garaiak garai, beti izan da gizonez janztea erabaki
|
duen
emakumerik. 20ko hamarkadako «urte eroak» baino askoz lehenagotik.
|
|
|
emakume guztiak daude Abortuaren aurka. «Bizitzaren alde» daudela esaten duten guztiei ez zaie inoiz halakorik bururatu, ziur, baina ez dago abortatu nahi
|
duen
emakumerik. Abortuaren eztabaidan ez daude batzuk Abortuaren aurka eta beste batzuk alde.
|
|
|
Donostia saria ofizialki jaso baino ordu batzuk lehenago, kazetarien aurrean, aktore puska agertu zen, zinema barruraino bizi
|
duen
emakumea. Dotore, atsegin eta bizi.
|
|
|
Gainera, ziur nago laster emakume hautagiak edo errektoreak izango direla», adierazi zuen. Orain ere bera da, oraingoz, hautagaitza aurkeztu
|
duen
emakume bakarra. Ekonomiari lotuta egon da haren ibilbidea.
|
|
|
Eta beste bidaia bat giza emozioetan barrena: hilzorian dagoen agure baten eta bere azken egunetan zaintzen
|
duen
emakume gaztearen eskutik. Biak erretzaile porrokatuak.
|
|
|
Nobela beltz baten modura irakur daiteke edo emakumearen kontrako bortizkeriaren gaineko nobela baten modura, baita nobela psikologiko baten modura ere. Rosa izeneko emakumea da protagonista, gizonak jipoitzen
|
duen
emakumea. Rosak senarra hilko du, eta epailearen aurrean deklaratu ondoren, kartzelan sartuko dute.
|
|
2009
|
|
|
Frantzia hegoaldetik iparraldera bizitzera joan den senar emazte batzuk dira filmeko protagonista. Senarra posta zerbitzuko funtzionario bat da, eta emaztea, berriz, depresiorako joera
|
duen
emakume bat.
|
|
|
Asmaziotik sortutako fikzioaren kritika bat da liburua, errealitatetik hain urrun dagoen fikzioari eginiko kritika. Liburuan fikziozko pertsonaia bakarra dago, Renata Thomas da nirekin hegazkineko bidaia egiten
|
duen
emakumea. Kuriosoa da, liburu guztian ari naiz fikzioa zer den galdezka eta gero nobela bukatzen da fikziozko pertsonaia horrekin.
|
|
|
Enbrioien transplanteak badu antzekotasunik teknika horrekin, baina ez da berdina. Lehen kasuan, Busterrek berak azaldu zuen eran, haurdun geratu nahi
|
duen
emakumearen obulu bat hartzen da kirurgia bidez, eta laborategian ernaltzen da, ondoren emakumeari ezartzeko. Bigarren kasuan, aldiz, ez da kirurgia edo anestesiarik behar.
|
|
|
Lehen umekia arrakastaz transplantatzea lortu zuen Kaliforniako Unibertsitateko Medikuntza Eskolako zientzialari taldearen esanetan, umekia sabelean haziko
|
duen
emakumeari ezartzen zaion unean, litekeena da hura mikroskopioan soilik ikusi ahal izatea, ziurrenik zortzi edo hamar zelulaz soilik egongo delako osatua.
|
|
|
Transplantea ondo atera dadin, baina, badira kontuan hartu beharreko bestelako neurriak ere. Besteak beste, obulua ematen
|
duen
emakumearen eta enbrioia jasoko duenaren ziklo hormonalek sinkronizatuta behar dute egon. Busterrek eta haren taldeak ez zuten lehenengotik lortu.
|
|
|
Beldurra ekaitz elektrikoei. Beldurra etxeko lanak egiten
|
duen
emakumeari, orbaina daukana matrailean. Beldurra txakurrei, nahiz eta hozka egiten ez dutela esan.
|
|
|
Ustezko bortxatzaileak taberna dauka, eta bertan lana eskaini zion erasoa jasan
|
duen
emakumeari. Kontratua sinatzeko aitzakiarekin, etxera gonbidatu zuen, afaltzen eman, eta gero bortxatu egin zuen, Poliziaren arabera.
|
|
|
Duela mende beteko, aurki ya mende t' erdiko Europako fotoetan gehien errepikatzen diren irudietako bat orain halakorik ikusteko beste kontinenteetara joan behar izaten gara, iturri ondoan zutik, eskua gerri ondoan, buru gainean pegarra
|
duen
emakumearena izaten da.
|
|
|
Eta badu: generoen arteko botere harremanei buruzko filma da, sistema patriarkala auzitan jarriko
|
duen
emakume talde batek abiarazitako borroka kontatzen baitu oinarrian.
|
|
|
Barbara Mori, Leonardo Sbaraglia, Joaquin Cosio, Irene Azuela. Ametsetan agertzen zaion gizon batekin obsesionatuta dago Consuelo; eta Ricardok ezagutzen ez
|
duen
emakume batekin amesgaiztoak ditu. Gasteiz (Florida), Donostia (Bretxa), Bilbo (Renoir, Zubiarte), Iru, ea (Carlos III).
|
|
|
Negar egiten
|
duen
emakumearen irudiarekin hamar zirriborro osatu zituen artistak; haatik, Gernika margolanean ez da inondik ageri halakorik. Inork ez daki zehazki zergatik ez zuen emakume horren irudia baliatu obra nagusian, baina zirriborroek erakusten dute sartzeko aukera behintzat aztertu egin zuela Picassok.
|
|
|
Pierak garrantzi berezia ematen dio gaixoen arteko komunikazioari. . Webgunean bertan, bularreko minbizia gainditu
|
duen
emakume baten bideoa ikus daiteke. Emakumeak ondo azaltzen du zein garrantzitsua den antzeko egoeran dauden gaixoekin hitz egitea.
|
|
|
Abortuaren Lege erreformaren aldeko txostena egin zuen CGPJk izendatutako Azterketa Batzordeak, eta ebatzi zuen proposamena Konstituzioaren araberakoa zela. Txostenean jaso zuten abortatu nahi
|
duen
emakumea adingabea bada, zenbait kasutan, gurasoek abortuaren berri ez izatea zilegi izan behar duela. Eta edozein emakumek abortatzea erabaki dezakeela.
|
|
|
132 min. Elkar gurutzatzen diren hainbat maitasun istorio kontatzen ditu. Giza harremanekin baino teknologiarekin obsesionatuagoa dagoen emakume bat, bikote harreman batean harrapatuta sentitzen den beste bat, beste maitale bat
|
duen
emakume bat konkistatu nahi duen gizon bat... Gasteiz (Boulevard, Florida, Gorbeia), Bilbo (Capitol, Zubiarte), Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark), Basauri (Bilbondo), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), Santurtzi (Serantes), Donostia (Bretxa, Principe), Errenteria (Niessen), Irun (Mendibil, Txingudi), Usurbil (Urbil), Iru, ea (Golem La Morea, Carlos III), Tutera (Oscar), Uharte (Cinebox Itaroa), Viana (Las Ca, as).
|
|
|
132 min. Gurutzatzen diren hainbat maitasun istorio kontatzen ditu. Giza harremanekin baino teknologiarekin obsesionatuagoa dagoen emakume bat, bikote harreman batean harrapatuta sentitzen den beste bat, beste maitale bat
|
duen
emakume bat konkistatu nahi duen gizon bat... Gasteiz (Boulevard, Florida, Gorbeia), Bilbo (Capitol, Zubiarte), Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark), Basauri (Bilbondo), Durango (Zugaza), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), Santurtzi (Serantes), Donostia (Bretxa, Principe), Errenteria (Niessen), Irun (Mendibil, Txingudi), Usurbil (Urbil), Iru, ea (La Morea, Carlos III), Tutera (Ocine), Uharte (Cinebox Itaroa), Viana (Las Ca, as).
|
|
|
132 min. Gurutzatzen diren hainbat maitasun istorio kontatzen ditu. Giza harremanekin baino teknologiarekin obsesionatuagoa dagoen emakume bat, bikote harreman batean harrapatuta sentitzen den beste bat, beste maitale bat
|
duen
emakume bat konkistatu nahi duen gizon bat... Gasteiz (Boulevard, Florida, Gorbeia), Bilbo (Capitol, Zubiarte), Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), Santurtzi (Serantes), Donostia (Bretxa, Principe), Errenteria (Niessen), Irun (Mendibil, Txingudi), Usurbil (Urbil), Iru, ea (La Morea, Carlos III), Tutera (Ocine), Uharte (Cinebox Itaroa), Viana (Las Ca, as).
|
|
|
132 min. Gurutzatzen diren hainbat maitasun istorio kontatzen ditu filmak. Giza harremanekin baino teknologiarekin obsesionatuagoa dagoen emakume baten istorioa, bikote harreman batean harrapatuta sentitzen den beste batena, beste maitale bat
|
duen
emakume bat konkistatu nahi duen gizon batena... Gasteiz (Boulevard, Florida, Gorbeia), Bilbo (Zubiarte), Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), Donostia (Bretxa), Errenteria (Niessen), Irun (Mendibil, Txingudi), Usurbil (Urbil), Iru, ea (La Morea, Carlos III), Tutera (Ocine), Uharte (Cinebox Itaroa), Viana (Las Ca, as).
|
|
|
Beste sari garrantzitsua, epaimahaiaren sari berezia, Fran, ois Ozonen Le refuge k jaso du. Haurdunaldian drogak utzi eta erredentzioaren bidea aurkituko
|
duen
emakume baten inguruan film sentibera egin du Ozonek. Haurdun zegoen aktore batekin (Isabelle Carre) lan egitean zuzendari frantziarrak erakutsitako, sentsibilitatea?
|
|
|
15, edo 18, edo agian 20 milioi biztanle dituen hirira, Istanbulera, urtebeterako joan den lagunaren blogean egon naiz, bere lehen paseoetako inpresioak irakurtzen. Segidan, liluratuta utzi
|
duen
emakume liberiar bati buruzko erretratuaren gomendioa jarraituz, New York Times eko One in 8 million seriearen loturan klik egin dut. Eliren kontakizunetik, Eliza Smithen ahotsera eta bere NYeko sukaldeko argazkietara.
|
|
|
132 min. Gurutzatzen diren hainbat maitasun istorio kontatzen ditu filmak. Giza harremanekin baino teknologiarekin obsesionatuagoa dagoen emakume baten istorioa, bikote harreman batean harrapatuta sentitzen den beste batena, beste maitale bat
|
duen
emakume bat konkistatu nahi duen gizon batena... Gasteiz (Boulevard, Gorbeia, Guridi), Barakaldo (Max Ocio, Megapark), Getxo (Lauren), Leioa (Artea), Donostia (Antiguo Berri, Bretxa), Irun (Mendibil), Usurbil (Urbil), Iru, ea (La Morea, Olite), Uharte (Itaroa), Viana (Las Ca, as).
|
|
|
Kathrin Schmidek irabazi du Deutscher Buchpreis, alemanez argitaratutako nobela onenari ematen zaion saria, Du stirbst nicht (Ez zara hilko) eleberriarekin. Schmiden lanak buruko lesio bat jasan ondoren oroimena berreskuratzen
|
duen
emakume baten istorioa kontatzen du. Saria urtero ematen dute Frankfurteko Azokaren bezperan, eta 25.000 eurokoa da.
|
|
|
132 min. Gurutzatzen diren hainbat maitasun istorio kontatzen ditu filmak. Giza harremanekin baino teknologiarekin obsesionatuagoa dagoen emakume baten istorioa, bikote harreman batean harrapatuta sentitzen den beste batena, beste maitale bat
|
duen
emakume bat konkistatu nahi duen gizon batena... Aretxabaleta (Zaraia aretoan).
|
|
|
Aitzitik, berdintasuna egia bihurtu dela uste dutenek Nagore Laffageren kasuan herri epaimahaiak emandako epaitza arretaz aztertu baino ez dute. Pentsa dezatela gizarteak epaimahai horretan ordezkatua zergatik uste
|
duen
emakume baten jokaerak, arriskuren bat hartu izanak, erailketa leundu dezakeen. Errealitatea interpretatzeko modu horrek esan nahi du ikuspegi sexista bat dagoela emakume batek egin ahal duenari edo egin ezin duenari buruz, agerian uzten du norainoko indarra duten oraindik ere femeninoari eta maskulinoari buruz nagusi diren gizarte eraikuntzek, eta indartu egiten du desberdintasunaren diskurtsoa; berdintasuna ameskeria arin jasanezina baino ez da.
|
|
|
Bere aholkuari jarraituz emakumezko lagunen aholkuak entzun eta onartzen baititut, artikulua amaitzeko, zuri gauzatxo bat eskatzea erabaki dut: irakurle gizonezko edo emakumezko zarela, minutu batez pentsa ezazu gure gizarteak, gure kulturak, bere gain errealismoz hartzen ote
|
duen
emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna. Ezetz ondorioztatzen baduzu, gure gizartea oraindik berdinzalea ez dela eta oraindik ere mendekotasun harremanak daudela uste baduzu, beste ahalegintxo bat ere eskatuko dizut:
|
|
2010
|
|
|
Eta bizirik irauteko, hil egin behar du; modu bakarra da. Bidean agertzen zaion pertsona oro akabatzen du protagonistak, baina filma biolentzia lirikoaren gailurrera iristen da iheslariaren bidean semea eskuetan
|
duen
emakume bat Seignerrek jokatzen duen pertsonaia agertzen denean eta bularra ematera behartzen duenean.
|
|
|
Euren esku dagoen guztia eta gehiago egiten dute bizitzeko. Lehen aipatu dit topaketara etorri den alargunetako batek, seguruenik, 3.000 euroko soldata
|
duen
emakume langile batek baino hobeto kudeatzen dutela duten apurra.
|
|
|
Izan ere, gaur egun, Emakumeen Aurkako Indarkeriaren Lege Integrala erabili ahal izateko, erasoa egiten duenaren eta erasoa jasotzen
|
duen
emakumearen artean harremana dagoela frogatu behar dela gogorarazi du Emakundek. Horrek Nagore Laffageren moduko kasuak lege horren arabera epaitzea galarazten duela zehaztu du; hain justu, genero indarkeriako kasu baten moduan epaitua izatea galarazten duela.
|
|
|
Axun, 70 urteko emakumea, alabaren senar ohia zaintzera joango da ospitalera. Bere ezusterako, ondoko gaixoa zaintzen
|
duen
emakumea Maite da, nerabezaroko lagun mina, 50 urte luzetan ikusi ez duena. Gaztetan zuten kimika oraindik bizirik dagoela sumatuko dute berehala.
|
|
|
Bera egoera paradoxikoan zegoenez, liburua idazten hasi zenetik izan zuen Ugartek bere narrazioetan ere egoera paradoxikoak islatzeko asmoa. Arte Ederretako lizentziaduna den arren gasolindegi batean lan egiten
|
duen
emakumea da pertsonaia nagusietako bat; bestea, Errumaniatik etorritako immigrantea.
|
|
|
105 min. Axun, 70 urteko emakume bat, alabaren senar ohia zaintzera joango da ospitalera. Berarentzat ustekabean, ondoko gaixoa zaintzen
|
duen
emakumea Maite da, nerabezaroko lagun mina, 50 urte luzean ikusi ez duena. Gaztetan zuten kimika oraindik bizirik dagoela sumatuko dute berehala.
|
|
|
105 min. Axun, 70 urteko emakume bat, alabaren senar ohia zaintzera joango da ospitalera. Berarentzat ustekabean, ondoko gaixoa zaintzen
|
duen
emakumea Maite da, nerabezaroko lagun mina, 50 urte luzean ikusi ez duena. Gaztetan zuten kimika oraindik bizirik dagoela sumatuko dute berehala.
|
|
2011
|
|
|
Literaturaz baliatuz, irakurleari bere buruaz pentsarazi nahi dio, egileak berak dioen bezala: Printze urdina noizbait aurkitu eta geroztik harekin bizimodu zoriontsua izateaz amets egin ondoren, errealitate gordinarekin topo egin
|
duen
emakumeari zuzendua da liburu hau. Izan ere, ziurrenik, maite duen horrekin egunero txiki txiki egingo zion ametsa».
|
|
2012
|
|
|
Faith Siedlen Paradise trilogiako bigarren filma da. Saileko aurreneko lanean Afrikako kolonialismo sexuala aztertu ostean, bigarrengoan bere arrebaren eguneroko bizitzari erreparatu dio, katolizismoarekin lotura estua
|
duen
emakume batenari. Pertsonaia nagusia Jesukristo gurutziltzatuaren aurrean biluzik bere burua zigortzen erakutsi du Siedlek filmaren hasierako irudietan.
|
|
|
Pertsonaia nagusia Jesukristo gurutziltzatuaren aurrean biluzik bere burua zigortzen erakutsi du Siedlek filmaren hasierako irudietan. «Film honek bere desira eta bere amodioa Jesukristoren bidez ase nahi
|
duen
emakume baten istorioa kontatzen du», azaldu du. «Jainkozko maitasun horrek ezkontzako maitasunarekin talka egiten du haren senarra berragertzen denean».
|
|
2013
|
|
|
Yvonne de Galais da emakumea eta Meaulnes lekua uztera behartua denez, etxalde hartara itzuli nahian emango du geroa, bidea aurkitu ezin. Paraleloki, Yvonneren neba Frantzek ere modu berean sentituko du maitasunaren deia kalean topatzen
|
duen
emakume batengana. Esan dezadan emakumea interesekoa dela eder xarmangarri eta ezkongai den neurrian, eta kutsu negatiboa hartzen duela Pariseko bizitzak landako garbitasunaren aldean.
|
|
|
Leihotik ageri den emakume buruak izurria irudikatzen du, ahoa zabalik duela, jarrera erasokorrarekin. Aurpegi hori Espainiaren askatasuna irudikatzen
|
duen
emakumearen alboan dago, baina bizkarra ematen dio, eta, kriseiluarekin, indarkeria dagoen eszena argitzen du». 3 Hildako gudaria, ezpata hautsia eta lorearekin.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Sergurtasun sailburu Estefania Beltran de Herediak atzo esan zuen genero indarkeriako biktimak laguntzeko Ertzaintzaren laguntza unitatearen desagerketak ez duela eraginik izango zerbitzu horretan. «Babesa behar
|
duen
emakume orok babesa izango du». Eusko Legebiltzarreko Giza Eskubideak, Berdintasuna eta Parte Hartzea batzordean egin zuen agerraldia sailburuak, PSE EEk hala eskatuta.
|
|
|
Emakumeak bere burua defendatu zuen, eta erasotzaileak ihes egin zuen. Hala salatu du erasoa pairatu
|
duen
emakumeak, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakinarazi duenez. Igandean egin zuten emakumeari babesa emateko elkarretaratzea, Ibarran.
|
|
|
Literaturak, hain justu, autobiografikoa behar duela esaten zuen, «baina ez da antzeman behar». «Eszeptizismoarekin, suhartasunarekin eta irudimen ahaltsuarekin zibilizazio banatu bat begi arretatsuz aztertu
|
duen
emakume bizipenaren egile epikoa». Hala definitu zuten Lessing Nobel saria eman ziotenean.
|
|
2014
|
|
|
Bestalde, maiz emakumeak bakartze egoeran egoten dira, eta osasun arloko langilea da kezkak azaleratu ditzakeen leku bakarra. Horregatik, indarkeria jasan
|
duen
emakumeari entzun, bere bidea erabakitzen utzi eta bide horretan laguntzea da egokiena, Rodriguez Gimenaren ustez, betiere, paternalismorik gabe. «Egoerak eta denborak behartzea alferrik da; ezin diogu eskatu indarkeria jasan duen emakume bati bertze edozeini eskatzen dioguna baino gehiago», zehaztu du.
|
|
|
Horregatik, indarkeria jasan duen emakumeari entzun, bere bidea erabakitzen utzi eta bide horretan laguntzea da egokiena, Rodriguez Gimenaren ustez, betiere, paternalismorik gabe. «Egoerak eta denborak behartzea alferrik da; ezin diogu eskatu indarkeria jasan
|
duen
emakume bati bertze edozeini eskatzen dioguna baino gehiago», zehaztu du. Justiziarekin elkarlanean lan egiten du osasun arloak, baina ez beti:
|
|
2015
|
|
|
Alderaketa egiten bada bien artean, argia da diferentzia: zerbitzu publikoan lan egiten
|
duen
emakume migratzaile bakoitzeko, zazpi ari dira etxe partikularretan; bertan jaiotako andrazkoen kasuan, berriz, antzeko kopurua da etxe pribatuetan eta administrazioaren zerbitzu publikoetan ari direnena.Diru beharrakEgoera ez da ona. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan zaintzan eta etxeko lanetan aritzen diren emakume migratzaileen artean, bostetik batek arazoak ditu oinarrizko beharrizanei aurre egiteko:
|
|
2017
|
|
|
Erregulatutako egoera batean, publikotik kanpoko jarduerak baleude, zigorgarriak lirateke; orain, ez.Zeintzuk dira egoera horren arrisku nagusiak. Bikote heterosexualetan, sarritan hazia eman duen aitari bakarrik ematen zaio gurasotasuna. Erditu
|
duen
emakumea amatzat jotzen da, eta hark uko egin behar die umearen gaineko eskubideei, jatorrizko herrialdean ez dauzkanak?. Gero, intentziozko amak adoptatu behar du umea.
|
|
2018
|
|
|
Gainera, komeni da jakitea bere bizipen pertsonaletatik abiatu zela egilea lan hau sortzerakoan. Egileari fidel izanik, haurdun zoriontsuaren paradigma, abortua izan
|
duen
emakumearen hondoratzea eta ama izan nahi ez duenaren erditzea ekarri dira taulara, era diskurtsiboan eta denon aztergai.
|
|
2019
|
|
|
Gaua. Geratu zaion pentsioarekin bizitzeko beste ez zeukanez, etxeak garbitzen jarraitzen
|
duen
emakumeak 80 urteko baten hezur minberatuak dauzka 67 urterekin. Goiza.
|
|
2020
|
|
|
Tenpluak erre diskoa kaleratu zutenetik beretik sortu zitzaien disko kontzeptual bat egiteko gogoa, eta, Lide Hernando abeslariak kontatu duenez, Oskarbi abestia sortu zutenean topatu zuten bidea. Bere buruaren defentsan gizon bat hiltzen
|
duen
emakume baten istorioa kontatzen zuen abestiak, eta oinarri horren gainean eraiki dute disko osoa gero. «Gai orokortua da, eta latza, eta kontatzeko beharra sentitu dugu».
|
|
|
Ederra da haurrak gidari joatea, heldua gibelean, eta aitatxi amatxiekin duten harremanaren lekuko izatea ere bai. Mutiko baten birramatxiri bisita egin diogunean harritu naiz ikasgelan aski mugitu edo bihurritzat dugun ikaslea zein arduratsu agertu den, nola lagundu
|
duen
emakumea mahaira janaria ekarriz eta ondoren dena bilduaz.
|
|
|
Taldeko beste eraso bat, teknologia berriak baliatuta egindako beste eraso bat. Mezu arriskutsuak zabaltzen ari dira horren bueltan, erasoaren ardura hura jasan
|
duen
emakumearen gain uzten dutenak: ezezagunekin ez zukeela hitzordurik egin behar, arriskutsua dela horrelako aplikazioetan ibiltzea, bakarrik ez zukeela joan behar, aplikazio baten bidez zita egin izanarekin emantzat har daitekeela sexu harremanak izatea.
|
|
|
ezezagunekin ez zukeela hitzordurik egin behar, arriskutsua dela horrelako aplikazioetan ibiltzea, bakarrik ez zukeela joan behar, aplikazio baten bidez zita egin izanarekin emantzat har daitekeela sexu harremanak izatea. Finean, erasoa jasan
|
duen
emakumea berriz biktima egitea dakarten mezuak.
|
|
|
«Umeek amarengandik mikrobiota bat jasotzen dute, eta horrek txantxarra sor dezake; haurdunen ahoa asko zaindu behar da. Amak txantxarra eragiten duten bakterioak kutsa diezazkioke haurrari eta, beraz, txantxarra izateko arrisku handia
|
duen
emakumea baldin bada, jakin behar du nola saihestu».
|
|
2021
|
|
|
Afrikako eremu batzuetan emakumeei sexu organoak mozten dizkiete; Hegoafrikan, berriz, lesbianak bortxatu egiten dituzte, haien «gaixotasuna» sendatzeko; gatazkak dauden tokietan emakumeen aurkako indarkeria eta sexu erasoak erabiltzen dituzte arma gisa; eta haurren ezkontzak oso ohikoak dira Afrikako herrialde askotan. Erasoa jasaten
|
duen
emakumeari arreta osoa eskaini behar zaio, eta haren bizipenak entzun.
|
|
|
pasa dadila pasatu beharrekoa». Gau bateko abentura bat
|
duen
emakumearen azalean jarri zen Ibarzabal, eta dotore amaitu zuen ariketa: «Berriro itzul gaitezen/ maite gaituzten lekura».
|
|
|
Zigor kodearen bi artikulu moldatuko dituzte, eta bortxaketa jasan
|
duen
emakume orok abortatu du. Orain arte, «desgaitasun intelektualen bat» zutenek soilik aborta zezaketen kasu horretan
|
|
|
Hortaz, eraso bat jasan
|
duen
emakume batek, ez badu frogarik, ez du ezer egitekorik?
|
|
|
Hain justu, hori da Scorseseren dokumentaleko bertute nagusietako bat. Barne begirada bat da, New York mende erdiz eraldatzen ikusi
|
duen
emakumearen lekukotzekin jositako kontakizuna.
|
|
|
Simon Mesa Sotok zuzendutako lehen film luze honetan, ama batek semearengatik egiten dituenak ikusiko ditugu. Gatazkaren une gorenean kokatuta dago istorioa, eta ustelkeriaz jositako sistema batean bizirik iraun behar
|
duen
emakume baten azalean jarriko gaitu Mesak. Izan ere, zuzendari kolonbiarrak erabili duen pantaila formatu karratuari (4:3) eta egindako plano itxiei esker, Amparoren estutasuna sentituko dugu; arnasa egiteko aukerarik gabe uzten gaitu, eta ez dugu irtenbiderik ikusten.
|
|
|
Filmaren izenburuak iradoki dezakeen bezala, bizimodu eta nortasun nomadaren gaia landu du zuzendariak ekoizpenean. Krisi baten ondorioz ondasun guztiak galdu dituen eta hori dela-eta bere biziera aldatu behar izan
|
duen
emakume baten bizitza du abiapuntu. Dena atzean utzi eta, karabana zahar bat lagun duela, AEBetako errepideetan barrena joango da protagonista, eta, hain justu ere, testuinguru horretan ezagutuko du Fern:
|
|
|
Ikusgunek jakinarazi du erasoa jasan
|
duen
emakumeak salaketa jarri duela Ertzaintzan. Behatokiak gogorarazi du azken hiru hilabeteetan hamalau salaketa jaso dituztela LGTBI+ fobiarekin lotuta, «eta trans kolektiboa da eraso fisiko, eta gorrotozko irain eta diskurtso gehien pairatzen ari dena».
|
|
2022
|
|
|
Hilketa matxista saiakera salatu dute gaur Iturenen (Nafarroa), erasoa jasan
|
duen
emakumea bizi den herrian. Eskualdeko eta herriko dozenaka lagun bildu dira plazan, Eraso sexista gehiagorik ez lelopean, eta elkarretaratze isila egin dute, bukaeran irrintzi batek puskatu duena.
|
|
|
414 partida jokatu, eta Athleticen elastikoa gehien jantzi
|
duen
emakumea zara. Zein sentipen duzu?
|
|
|
Eta hori ez da berria; betidanik dakigu. Baina kontua da inoiz ez genuela pentsatu nola eragiten
|
duen
emakumeengan. Oso modu gordinean ezkutatu eta ikusezin bihurtu nahi izan gaituzte historiaren kontakizunean; bide batez, ideologikoa da.
|
|
|
Horren adibide pertsonaia nagusietako bat: bortxatua izan dela frogatu nahian, inork sinesten ez
|
duen
emakumea.
|
|
|
Bakarrik bidaiatzen
|
duen
emakumearentzat arriskuak bikoiztu egiten dira; are gehiago, hizkuntza arazo bat denean. Baina taxi gidariaz gain, hor egon dira Irina Matveitxuek, Chen Zoey, Pargma Bunko, Tania Korin, Oksana Dzham, Miroslava, Liana eta Irina Tocartxik, Kilia Plisiuk, Juliana Nazarenko, Ludmila Savenko eta Jana Khavevitx.
|
|
|
Bakarrik bidaiatzen
|
duen
emakumearentzat arriskuak bikoiztu egiten dira; are gehiago, hizkuntza arazo bat denean. Baina taxi gidariaz gain, hor egon dira Irina Matveitxuek, Chen Zoey, Pargma Bunko, Tania Korin, Oksana Dzham, Miroslava, Liana eta Irina Tocartxik, Kilia Plisiuk, Juliana Nazarenko, Ludmila Savenko eta Jana Khavevitx.
|
|
|
Izan ere, emakume migratu askorentzat (arrazakeria instituzional eta sozialaren eraginez) etxeko lana edo zaintza lana irteera bakanetako bat den bitartean, guk barneratu dugu ezin dugula sektore horretan lan egin, inork ez lukeelako emakume ijito bat etxean sartuko. Adinekoak zaintzen lan egin
|
duen
emakume ijito bakan bat ezagutzen dugu, eta familiak ijitoa zela jakin zuen bezain laster kaleratu zuen.
|
|
|
Horretarako, jarraibide batzuk ere eman dituzte Iruñerriko Mankomunitateko arduradunek: «Geldialdia eskatu
|
duen
emakumea edo emakume taldea lehenbiziko lerroetan eseriko dira; gidariak aukeratuko du non gelditu autobusa, bide segurtasuna eta herritarren segurtasuna aintzat hartuta, eta ibilgailutik ateratzeko aurreko atea erabiliko da, mugikortasuna murriztua duten pertsonen kasuan izan ezik».
|
|
|
Zalantzarik ez da, asko irakurtzen
|
duen
emakumeen arteko zati eder bati nahita nahi ez erne behar idazteko gogo handia ere. Horrela izan zen Tene Mujikaren kasuan.
|
|
|
Guttmacher Institutuaren arabera, egungo legediarekin, AEBetan, lau emakumetik batek behin behintzat abortatu du bere bizitzan. Gehien abortatzen
|
duen
emakumearen profila ere zehaztu du: ezkongabea, 20 urte bitartekoa; diru sarrera gutxi duena; lehendik seme edo alaba bat baduena; beltza; eta, nagusiki, demokratek agintzen duten estatu batekoa.
|
|
|
Ez nuen gelditu nahi bideo intimo baten zabalkundean soilik. Udalean kargu bat
|
duen
emakume politikari bat mehatxatua egongo da halako zerbait gertatu delako; testuingurua gizonez beterik dago, eta bakarrik dago. Familian zer eragin izan duen ere kontatzen da.
|
|
|
Hain zuzen ere, LABek bere jarduera sindikala feminizatzeko eta feminista bihurtzeko egindako urratsek eragin zituzten atzoko biltzarreko unerik hunkigarrienak. Gaia landu
|
duen
emakume taldea igo zen oholtzara, eta Ainhoa Etxaidek hartu zuen hitza: 2008 LABeko idazkari nagusi izandakoa da, eta alor feministako arduraduna orduz geroztik.
|
|
|
Bestelako pertsonaiak egitea gustatuko litzaioke. «Autoritatea
|
duen
emakume adindu bat egin nahiko nuke, adoretsua».
|
|
|
Genki Kawamurak, hainbat animazio film japoniarren ekoizleak —hala nola Bakemono no ko/ The Boy and the Beast (Mamoru Hosodak zuzendua eta Sail Ofizialeko lehian izana 2015ean) edo Kimi no na wa/ Your Name (Makoto Shinkairena, Sail Ofizialeko emanaldi berezietan erakutsi zutena 2016an) —, Hyakka/ A Hundred Flowers filmarekin egingo du debuta zuzendari gisa. Irudi errealeko filma da, eta alzheimerra
|
duen
emakume baten istorioa kontatzen du. Bere lehen filma erakutsiko du Marian Mathias estatubatuarrak ere, Runner, zeinak AEBetako midwest eko bi gaztek elkar topatzen dutenekoa kontatzen duen.
|
|
|
Bleu n (1993) ere senarra eta semea hiltzen baitzitzaizkion. Film haren oihartzunaren ondorioz, dolua igaro behar
|
duen
emakume rol ugari eskaini zizkioten aktoreari, eta guztiak baztertu zituen. Honoreri, baina, baiezkoa eman zion, harekin lan egiteko «irrikaz» zegoelako.
|
|
|
Haren atzetik goaz. Kaletxo batean sartzean samuraien garaiarekin zerikusirik ez
|
duen
emakume bat ikusiko dugu, atrezzoz beteriko mahai baten aurrean. Gure gizon ustez zaurituak bere izena eta rola esango dizkio emakumeari, eta honek jantzi berri bat emango dio.
|
|
|
Horrez gain, Zuzendaritza Batzaren parte izan da. Athleticek historian izan
|
duen
emakume presidente bakarra da Urkijo. Herenegun emakumeaz eta kirolaz egin zuen berba Iraia Iturregi jokalari ohi eta entrenatzailearekin, Bilbon, Sabino Arana fundazioak antolatutako mahai inguru batean.
|
|
|
Zentro horietako langileei eraso egitea ere debekatzen du arauak. Gainera, salaketa prozesua ez du nahitaez abiatu erasoa jasan
|
duen
emakumeak, automatikoa da.
|
|
|
Herriko kuadrillek adostutako arauek ezartzen dute lehiaketa horretan parte hartzen duten neskek gona duen jantzia eraman behar dutela, eta prakekin jantzi behar dutela gizonezkoek. Salaketa egin
|
duen
emakumeak, aldiz, prakak jantzita parte hartu nahi zuen sokatiran, baina beste kuadrillako kideek ez zioten utzi.
|
|
|
Gaur egungo inflazioa kontuan hartuta, ehuneko handia suposatzen du horrek. «Gailetak 50 zentimo baino gehiago garestitu dira supermerkatuan!», adierazi du gidatzen
|
duen
emakumeak. «Zer gertatzen da hemen?
|
|
|
«Zer gertatzen da hemen? Galdera hori egiten diot neure buruari supermerkatuko prezioak ikusten ditudanean», gehitu du gidariaren alboan, bandera eusten
|
duen
emakumeak. Bitartean, klaxonaren zaratak errepidea bete du.
|
|
2023
|
|
|
Bai, jende asko joaten da emakumeen eskubideak aldarrikatzera. Iaz, lehenengo Lilatoitik korrika egiten
|
duen
emakume batekin egon nintzen, albiste bat egiteko, eta aipatu zidan hasieran kritikak jasotzen zituztela gizonen partetik, baina orain ez direla hainbeste entzuten. Esan zidan aurreko urtean gizonak animatzen ikusi zituela, eta asko gustatu zitzaiola.
|
|
|
«Egileak hasieratik aurkeztu dizkio irakurleari oinarrizko pertsonaiak eta protagonista: azken etxea erostea erabaki
|
duen
emakumea. Baina, narrazioak aurrera egin ahala, idazleak zenbait errezel, bata bestearen ondotik, biltzen ditu ezusteko ikuspena agerian utziz, irakurlearen jakin mina pizturik eustea erdietsiz, protagonistaren inguruan misterio gandu bat hedatuz eta haren jomuga azalduz.
|
|
|
Erdigunean jarri behar da erasoa jasan
|
duen
emakumea?
|
|
|
BERRIArekin hitz egin du etengabeko arretako gune horietako batean erizain lan egiten
|
duen
emakume batek. Ez du izenik eman nahi izan, baina azaldu du hamar urte daramatzala lanean, eta zenbaitetan eritasun edo arazo «hutsalak» dituzten pazienteak artatzen dituztela, baina baita «kasu larriak» ere:
|
|
|
Gizarteak erreferentzi bat galdu du. Bere neurrian, arrastoa utzi
|
duen
emakume bat izan da».
|
|
|
Joan den astean Aguraingo Udalak bortxa matxista atzean utzi
|
duen
emakume baten kasuaren berri eman eta babesa emateko elkarretaratze batera deitu zuen. Herriko alkate Raul Lopez de Uraldek, udal bando baten bitartez, udalerriko emakumearen kasua ezagutarazi zuen:
|
|
|
Wisdom Tooth (2020) lehen lana arrakastaz erakutsi zuen nazioarteko hainbat zinema jaialditan, eta Xiao Yao You/ Carefree Days haren bigarren filmak inauguratuko du saila. Ban Yu idazlearen nobela du oinarrian, eta gaixorik dagoen eta munduan bere tokia aurkitu nahi
|
duen
emakume gazte bat du protagonista.
|
|
|
Bertan, batere gizalegerik gabe jokatzen zuen erregearen kontra 1830eko uztailaren 28an Parisen izan zen erreboltaren alegoria pintatu zuen Delacroixek. Hor dago libertatea, batere beldurrik ez
|
duen
emakume batek haragiztaturik...
|
|
|
Hamabost estatutan ezarritako debekuak, ordea, abortuak eten ez, eta bidaia luze eta arriskutsuak egitera behartzen ditu milioika emakume. Esaterako, New Orleansen (Louisiana) bizi den eta haurdunaldia eten nahi
|
duen
emakume batek 460 kilometro inguru egin behar ditu gertuen dagoen abortatzeko klinikara iristeko; hau da, zazpi orduko bidaia autoan.
|
|
|
Oihana ahots solemnez hasi da kantatzen ama izaten zaren unetik zure inguruan sortzen den, edo eraikitzen duzun edo eraikiarazten dizuten amaraunaren dimentsioari buruz. Amaraunetik askatzen hasia denaren ustea
|
duen
emakumeari, pasatutakoak, egindakoak, bere buruaren gainetik pasatuta egindakoak eta egin gabe utzitakoak biziberritu zaizkio bat batean. Nola egin aurre amatasunak dakarrenari?
|
|
|
batzuek ezin dute berba ondo egin, beste batzuek erabat galdua dute memoria eta ez dira ezertaz akordatzen... Gorra da, zehazki, Amparok zaintzen
|
duen
emakumea.
|
|
|
Datu horiekin, ez da zaila osatzea hiltzaileen batez besteko soslaia: 40 eta 65 bat urte arteko gizon zuria, europarra, hil
|
duen
emakumearen bikotekide edo bikotekide izandakoa. Hori da soslai nagusia.
|
|
|
Familia baten historiako elementuak arakatu nahi ditu zuzendariak, etxean aurkitutako amodiozko gutun batetik abiatuta. Gutun hura ikertuz, Bigarren Mundu Gerraren garaikoa dela konturatzen dira; Edith izena
|
duen
emakume batek sinatzen du. Zinemak eskaintzen dituen tresnak bi bidetatik erabili nahi ditu Elorzak:
|
|
|
Azkenean, ohatilan eraman dituzte, aurpegia estalita. Medikuekin jardun
|
duen
emakume bat negarrez aritu da laguntzen zuen bitartean, familia guztia galdu berri zuela ezin eramanda. Batzuetan, harlauzak altxatu nahian ibili da; bestetzuetan, biziari deika, hilotzei begira.
|